Pełny tekst orzeczenia

Formularz (...)

Sygnatura akt

II Ko 17/23

1.  WNIOSKODAWCA

T. M.

2.  ZWIĘZŁE PRZEDSTAWIENIE ZGŁOSZONEGO ŻĄDANIA

1.

Odszkodowanie (kwota główna)

Odsetki

-----

-----

2.

Zadośćuczynienie (kwota główna)

Odsetki

16.918 (szesnaście tysięcy dziewięćset osiemnaście) złotych

-----

3.

Inne

wniosek o zwrot kosztów ustanowienia pełnomocnika – cofnięty (k. 86)

7.3. Ustalenie faktów

0.1.3.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Fakt

Dowód

Numer karty

3.1.1.

W dniu 24 października 2020 roku w W. na Placu (...), miało miejsce zorganizowane zgromadzenie, którego celem była demonstracja sprzeciwu wobec polityki władz Rzeczpospolitej Polskiej w zakresie przeciwdziałania pandemii (...)19.

pismo z Biura (...)

k. 54, 268

wyjaśnienia informacyjne T. M.

k. 89v

protokół oględzin rzeczy wraz z dokumentacją fotograficzną

k. 202-266, 272-309

pismo (...) w K. z dnia 27 października 2020 r. wraz z płytą

k. 269-271

3.1.2.

Jednym z uczestników zgromadzenia był T. M.. Około godziny 15:00 wokół zgromadzenia został zaciśnięty kordon policyjny i policja wzywała obecnych do opuszczenia placu. Uczestnicy zgromadzenia byli masowo zatrzymywani.

wyjaśnienia informacyjne T. M.

k. 89v

3.1.3.

W dniu 24 października 2020 roku o godzinie 19:20 T. M. został zatrzymany przez Policję w W., pod adresem: Plac (...).

notatka urzędowa

k. 57, 183

protokół zatrzymania T. M.

k. 58-58v, 184-184v

wyjaśnienia T. M. w sprawie II Kp 3223/20

k. 69-70

dokumentacja fotograficzna z zatrzymania T. M.

k. 201

3.1.4.

T. M. został pouczony o przysługujących mu prawach i obowiązkach osoby zatrzymanej. Zastosowano wobec niego środek przymusu bezpośredniego w postaci kajdanek trzymanych na ręce z przodu. T. M. wykonywał polecenia funkcjonariuszy. Został umieszczony w pojeździe Policji, a następnie został przetransportowany do Komendy Rejonowej Policji W. VI, przy ul. (...) i tamże osadzony w pomieszczeniu dla osób zatrzymanych.

protokół przesłuchania M. B.

k. 62-63, 190-191,

zeznania M. B.

k. 357-359

wyjaśnienia informacyjne T. M.

k. 343

pouczenie o uprawnieniach zatrzymanego

k. 185

3.1.5.

W trakcie przeszukania T. M. nie znaleziono rzeczy mogących stanowić dowód w sprawie lub innego przestępstwa albo wykroczenia, podlegających zajęciu, przepadkowi lub których posiadanie jest zabronione.

protokół przeszukania osoby

k. 59-60v, 187-188v

wniosek o zatwierdzenie przeszukania T. M.

k. 61, 189

3.1.6.

Zabrano mu telefon komórkowy, kontakt z osobą najbliższą mógł być realizowany wyłącznie za pośrednictwem funkcjonariusza Policji. Dopiero po osadzeniu w pomieszczeniu dla osób zatrzymanych, co trwało około 10 godzin, T. M. miał możliwość swobodnego korzystania z toalety, nie zapewniano jednak wody pitnej ani posiłków. Nakazano mu się rozebrać, kucnąć i kaszlnąć w obecności innych osób. O poranku w dniu 25 października 2020 roku T. M. otrzymał śniadanie, zaś o godzinie 17:00 został doprowadzony na przesłuchanie.

wyjaśnienia informacyjne T. M.

k. 89v-90, 344

3.1.7.

W dniu 25 października 2020 roku w Komendzie Rejonowej Policji W. VI wydano wobec T. M. postanowienie o przedstawieniu zarzutów, zarzucając mu, iż w dniu 24 października 2020 roku w W. przy Placu (...) brał udział w zbiegowisku wiedząc, że jego uczestnicy wspólnymi siłami dopuszczają się gwałtownego zamachu na mienie w postaci radiowozów policyjnych poprzez rzucanie butelkami, kamieniami i innymi przedmiotami oraz dopuszczają się gwałtownego zamachu na funkcjonariuszy Policji biorących udział w zabezpieczeniu zbiegowiska poprzez rzucanie butelkami, kamieniami i innymi przedmiotami, przy czym działał publicznie bez powodu okazując rażące lekceważenie dla porządku publicznego, tj. o czyn z art. 254 § 1 k.k. w zw. z art. 57a § 1 k.k. Postanowienie zostało ogłoszone T. M. w tym samym dniu. T. M. otrzymał pouczenie o prawach podejrzanego.

postanowienie o przedstawieniu zarzutów

k. 64-64v, 196-196v

pouczenie o prawach podejrzanego

k. 197-197v

3.1.8.

T. M. nie przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu i odmówił składania wyjaśnień.

protokół przesłuchania T. M.

k. 65-67, 198-200

3.1.9.

Podczas zatrzymania funkcjonariusze Policji nie stosowali wobec T. M. przemocy fizycznej.

wyjaśnienia informacyjne T. M.

k. 91

3.1.10.

Przesłuchanie T. M. trwało około pięciu minut. Następnie, około godz. 17:20, wnioskodawca został zwolniony.

wyjaśnienia informacyjne T. M.

k. 90, 344

3.1.11.

W dniu 09 listopada 2020 roku do Wydziału dw. z Przestępczością Przeciwko Życiu i Zdrowiu (...) W. I wpłynęło zażalenie obrońcy T. M. na zatrzymanie w dniu 24 października 2020 roku.

zażalenie

k. 47-52

3.1.12.

Sąd Rejonowy dla Warszawy Śródmieścia w Warszawie, postanowieniem z dnia 01 kwietnia 2021 roku, w sprawie o sygn. akt II Kp 3223/20 stwierdził, że zatrzymanie T. M. w dniu 24 października 2020 roku było bezzasadne, nielegalne i nieprawidłowe

postanowienie SR dla Warszawy-Śródmieścia w Warszawie II Kp 3223/20 wraz z uzasadnieniem

k. 72-79

3.1.13.

Postanowieniem z dnia 28 grudnia 2021 roku, zatwierdzonym przez Zastępcę Prokuratora Rejonowego (...) w dniu 31 grudnia 2021 roku, zawieszono dochodzenie przeciwko T. M. i innym, podejrzanym o czynny udział w dniu 24 października 2020 roku w W. na Placu (...) i na Placu (...) w zbiegowisku, gdzie jego uczestnicy wspólnymi siłami dopuścili się gwałtownego zamachu na funkcjonariuszy Policji biorących udział w zabezpieczeniu zbiegowiska, tj. o czyn z art. 254 § 1 k.k. i in.

postanowienie PR 1 Ds.400.2020.AZ

k. 138-139, 142-144, 146-147

3.1.14

Postanowieniem z dnia 05 grudnia 2022 roku, zatwierdzonym przez prokuratora Prokuratury Rejonowej (...), umorzono dochodzenie przeciwko T. M. i in., podejrzanym o to, że w dniu 24 października 2020 r. w W. przy Placu (...) brali udział w zbiegowisku, wiedząc że jego uczestnicy wspólnymi silami dopuszczają się gwałtownego zamachu na mienie oraz gwałtownego zamachu na funkcjonariuszy Policji biorących udział w zabezpieczeniu zbiegowiska poprzez rzucanie niebezpiecznymi przedmiotami takimi jak race i butelki, przy czym działali publicznie, bez powodu, okazując rażące lekceważenie dla porządku publicznego, tj. o czyn z art. 254 § 1 k.k. w zw. z art. 57a § 1 k.k. – na podstawie art. 322 § 1 k.p.k. – wobec braku podstaw do skierowania aktu oskarżenia.

postanowienie umorzeniu dochodzenia (...)-1.Ds.439.2022.AZ

k. 315-319

3.1.15

T. M. nie był uprzednio karany sądownie.

informacja z K.

k. 68

0.1.3.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Fakt

Dowód

Numer karty

-----

-----

-----

-----

4.  ocena DOWODów

2.1.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 3.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

3.1.1., 3.1.2., 3.1.4., 3.1.6, 3.1.9.,

3.1.10

wyjaśnienia informacyjne T. M.

(k. 89v-91, 343-347)

Podstawą czynienia ustaleń faktycznych w sprawie były wyjaśnienia informacyjne wnioskodawcy, które Sąd uznał za wiarygodne. Depozycje wnioskodawcy były jasne, spójne i rzetelne. Korespondowały i uzupełniały się zeznaniami świadka M. B. co do daty oraz okoliczności zatrzymania jego osoby, jak również ze zgromadzonymi w sprawie dokumentami urzędowymi dotyczącymi wnioskodawcy, a związanymi z jego zatrzymaniem. Żaden ze zgromadzonych w sprawie dowodów nie podważa twierdzeń wnioskodawcy. Wprawdzie jest on bezpośrednio zainteresowany w rozstrzygnięciu przedmiotowej sprawy, jednakże okoliczność ta nie czyni złożonych przez niego depozycji niewiarygodnymi, tym bardziej, że korespondują i uzupełniają się – jak wskazano powyżej – z pozostałym zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym.

Wyjaśnienia informacyjne wnioskodawcy dotyczyły przebiegu wydarzeń związanych z jego zatrzymaniem – począwszy od otoczenia zgromadzenia w W. przez kordon Policji, do momentu zakończenia zatrzymania. Wnioskodawca opisał przede wszystkim irracjonalne działania podjęte przez funkcjonariuszy Policji, polegające na wydawaniu sprzecznych poleceń wobec tłumu – z jednej strony nakazywano znajdującym się tam osobom opuszczenie zgromadzenia, z drugiej zaś strony uniemożliwiano dokonanie tej czynności. T. M. wskazał również, że funkcjonariusze nie posiadali stosownych znaków rozpoznawczych – odznak, plakietek z danymi osobowymi oraz stopniem, zostały założone mu kajdanki i został przetransportowany więźniarką do komisariatu, gdzie odebrano mu telefon, przeprowadzono jego rewizję osobistą – polecono rozebrać się. Dopiero następnego dnia po godzinie 17:00 został przesłuchany, a następnie zwolniony do domu. Przeciwko wyjaśnieniom informacyjnym wnioskodawcy nie przemawiają żadne dowody, a podane przez wnioskodawcę fakty zostały pozytywnie zweryfikowane dokumentami zgromadzonymi w sprawie. Rzeczą sądu było także dokonanie oceny przez pryzmat doświadczenia życiowego i zasad logicznego myślenia.

3.1.4.

Zeznania M. B.

(k. 62v, 357-359)

Zeznania świadka Sąd uznał za wiarygodne. M. B. był funkcjonariuszem Policji, który dokonał zatrzymania wnioskodawcy w dniu 24 października 2020 roku w W.. Funkcjonariusz ten zweryfikował dane osobowe T. M. w dostępnych systemach policyjnych, założył mu kajdanki na ręce oraz przekazał go do zespołu konwojowego.

Świadek spójnie i logicznie relacjonował przebieg zatrzymania – wskazał, że T. M. stosował się do wydawanych poleceń w trakcie zatrzymania. Nie przypomniał sobie, aby został przez wnioskodawcę zaatakowany, aby kierował wobec niego groźby. Świadek nie widział również, aby powodem zatrzymania wnioskodawcy miał być jego udział w nielegalnym zgromadzeniu. Co oczywiste, ze względu na znaczny upływ czasu od momentu zatrzymania, w toku przesłuchania przed Sądem Okręgowym w Płocku świadek nie pamiętał szczegółów z czynności zatrzymania wnioskodawcy, jednakże potwierdził swoje zeznania złożone w dniu 24 października 2020 roku w Komendzie Rejonowej Policji w W..

3.1.1.

pismo z Biura (...)

(k. 54, 268)

Zgromadzone w przedmiotowej sprawie dokumenty zostały wytworzone przez instytucje powołane do ich gromadzenia i przetwarzania, zaś ich treści nie były kwestionowane przez strony w toku postępowania. Sąd czynił ustalenia faktyczne w przedmiotowej sprawie w oparciu o zgromadzoną dokumentację, która w ocenie Sądu, zasługuje na walor pełnej wiarygodności.

3.1.3.

notatka urzędowa

(k. 57, 183)

protokół zatrzymania

(k. 58-58v, 184-184v)

3.1.5.

protokół przeszukania osoby

(k. 59-60v, 187-188v)

wniosek o zatwierdzenie przeszukania

(k. 61, 189)

3.1.4.

protokół przesłuchania M. B.

(k. 62-63, 190-191)

3.1.7.

postanowienie o przedstawieniu zarzutów

(k. 64-64v, 196-196v)

3.1.8.

protokół przesłuchania T. M.

(k. 65-67, 198-200)

3.1.15

informacja z K.

(k. 68)

3.1.3.

protokoły posiedzeń z 16 lutego 2021 r. i 01 kwietnia 2021 r. w sprawie II Kp 3223/20 SR dla Wa-wy Ś. w W.

(k. 69-74)

3.1.12

postanowienie SR dla Wa-wy Ś. w W. z dnia 01 kwietnia 2021 r. sygn. akt II Kp 3223/20 wraz z uzasadnieniem

(k. 72-79)

3.1.13

postanowienie o zawieszeniu dochodzenia z 28.12.2021, sygn. PR 1 Ds.400.2000.AZ

(k. 138-139, 142-144, 146-147)

3.1.4.

pouczenie o uprawnieniach zatrzymanego w postępowaniu karnym

(k. 185)

3.1.7.

pouczenie o uprawnieniach i obowiązkach podejrzanego w postępowaniu karnym

(k. 197-197v)

3.1.2.

dokumentacja fotograficzna z zatrzymania T. M.

(k. 201)

3.1.1.

protokół oględzin rzeczy wraz z dokumentacją fotograficzną i płytą

(k. 202-267)

pismo (...) w K. z dnia 27 października 2020 r. wraz z płytą

(k. 269-271)

protokół oględzin rzeczy wraz z dokumentacją fotograficzną

(k. 272-309)

3.1.14

postanowienie o umorzeniu dochodzenia z 05 grudnia 2022 r. sygn. 4314-1.Ds.439.2022.AZ

(k. 315-319)

0.1.4.2.Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów

0.2.(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp.faktu z pkt 3.1 albo 3.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.1.1.-3.1.14

zeznania B. P.

(k. 359-360)

Zeznania świadków sąd ocenił jako niemające znaczenia dla ustalenia faktów. Jakkolwiek brak było podstaw do odmówienia wiarygodności im wiarygodności, tak świadkowie nie pamiętali żadnych okoliczności związanych bezpośrednio z zatrzymaniem T. M..

zeznania M. G.

(k. 371-373)

zeznania T. Z.

(k. 378-380)

3.  PODSTAWA PRAWNA

Odszkodowanie

1.

Kwota główna

Odsetki

-----

-----

Zwięźle o powodach podstawy prawnej

-----

Zadośćuczynienie

2.

Kwota główna

Odsetki

2.000 (dwa tysiące) złotych

-----

Zwięźle o powodach podstawy prawnej

Roszczenie wnioskodawcy T. M. znajduje podstawę prawną w art. 552 § 4 k.p.k., zgodnie z którym zadośćuczynienie za doznaną krzywdę przysługuje również w przypadku niewątpliwie niesłusznego zatrzymania.

Przy ocenie kwestii niewątpliwie niesłusznego zatrzymania w rozumieniu art. 552 § 4 k.p.k. sąd powinien mieć na uwadze, czy zastosowanie tego środka przymusu procesowego nastąpiło z obrazą przepisów rozdziału 27 Kodeksu postępowania karnego, a tym samym, czy spowodował on dolegliwość, jakiej osoba zatrzymana nie powinna była doznać, analizując to zagadnienie w aspekcie całokształtu okoliczności zaistniałych w sprawie, w której doszło do zatrzymania, a znanych w dacie orzekania w przedmiocie odszkodowania i zadośćuczynienia, w tym także z uwzględnieniem prawomocnego orzeczenia kończącego postępowanie w sprawie, w której nastąpiło zatrzymanie ( vide: uchwała Sądu Najwyższego z dnia 23 maja 2006 roku, I KZP 5/06, OSNKW 2006/6/55). W trybie art. 552 § 4 k.p.k. nie wystarczy przy tym samo ustalenie, że zatrzymanie było niesłuszne, lecz należy ustalić wysoki stopień owej niesłuszności, to jest stwierdzić, że było „niewątpliwie” niesłuszne (vide: wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 18 listopada 2014 roku, II AKa 268/14, nie publikowany; wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 18 stycznia 2018 roku, II AKa 576/17, Biul.SAKa (...)).

Przepis art. 244 § 1 k.p.k. uprawnia Policję do zatrzymania osoby podejrzanej, jeżeli istnieje uzasadnione przypuszczenie, że popełniła ona przestępstwo, a zachodzi obawa ucieczki lub ukrycia się tej osoby albo zatarcia śladów przestępstwa bądź też nie można ustalić jej tożsamości albo istnieją przesłanki do przeprowadzenia przeciwko tej postępowania w trybie przyspieszonym. W kontekście powyższego wskazać trzeba, że decyzja o zatrzymaniu T. M. przez funkcjonariuszy Policji w dniu 24 października 2020 roku na Placu (...) w W. była niewątpliwie niesłuszna. Po pierwsze – w chwili zatrzymania nie istniało owo uzasadnione przypuszczenie, że T. M. popełnił przestępstwo. Jest to znamienne zwłaszcza w kontekście zarzutu, jaki mu postawiono w związku z zatrzymaniem, tj. z art. 254 § 1 k.k., zgodnie z którym kto bierze udział w zbiegowisku wiedząc, że jego uczestnicy wspólnymi siłami dopuszczają się gwałtownego zamachu na osobę lub mienie, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3. T. M. był podejrzany o to, że brał udział w zbiegowisku wiedząc, że jego uczestnicy wspólnymi siłami dopuszczają się gwałtownego zamachu na mienie w postaci radiowozów policyjnych poprzez rzucanie butelkami, kamieniami i innymi przedmiotami oraz dopuszczają się gwałtownego zamachu na funkcjonariuszy Policji biorących udział w zabezpieczeniu zbiegowiska poprzez rzucanie butelkami, kamieniami i innymi przedmiotami, przy czym działał publicznie bez powodu okazując rażące lekceważenie dla porządku publicznego. Przez zbiegowisko, należy rozumieć przypadkowe, samorzutne, niezwołane, ani też niezorganizowane zebranie się (skupienie) więcej ludzi z jakiegoś powodu. Charakteryzuje się ono spontanicznym, niekontrolowanym powstaniem i przebiegiem, nawet jeśli jego uczestnicy kierują się takim samym motywem. Nie są zbiegowiskami zorganizowany pochód czy manifestacja (M. Mozgawa [w:] M. Budyn-Kulik, P. Kozłowska-Kalisz, M. Kulik, M. Mozgawa, Kodeks karny. Komentarz aktualizowany, LEX/el. 2023, art. 254.). Ponadto ustawa karna penalizuje tylko czynny udział w zbiegowisku (D. Gruszecka [w:] Kodeks karny. Część szczególna. Komentarz, red. J. Giezek, Warszawa 2021, art. 254.). Istotny jest fakt psychicznego i fizycznego zaangażowania się w jego przebieg i solidarność z innymi uczestnikami zbiegowiska. Do postawienia sprawcy zarzutu nie jest wystarczająca czysto fizyczna obecność w zbiegowisku i jedynie zaciekawienie jego przebiegiem i obserwowanie go. Sprawca przez okrzyki, gesty, pomruki, gwizdy, rzucane wyzwiska, popychanie, niesienie obraźliwych transparentów i inne czynności musi być współuczestnikiem zbiegowiska i współtworzyć jego atmosferę (Z. Ćwiąkalski [w:] Kodeks karny. Część szczególna. Tom II. Część II. Komentarz do art. art. 212-277d, red. W. Wróbel, A. Zoll, Warszawa 2017, art. 254.). W zbiegowisku publicznym bierze udział także ten, kto jest częścią duchową tłumu, z tym tłumem się identyfikuje, przyczynia się do wytworzenia nastroju – np. okrzykami, biciem braw, okazywaniem zadowolenia lub niezadowolenia z pewnych działań, jest do pewnego stopnia częścią zbiorowego organizmu, jakim jest tłum popełniający przestępstwo ( vide: wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 12.07.2007 roku, II AKa 106/07, LEX nr 370299).

Przekładając powyższe na grunt niniejszej sprawy nasuwa się wniosek, że zastosowanie wobec T. M. przez funkcjonariuszy Policji środka przymusu w postaci zatrzymania jego osoby w dniu 24 października 2020 roku na Placu (...) w W., o godzinie 19:20 było niewątpliwie niesłuszne. Po pierwsze, T. M. nie brał udziału w „zbiegowisku”, a w zorganizowanym zgromadzeniu mającym na celu manifestację sprzeciwu wobec polityki ówczesnych władz Rzeczypospolitej Polskiej w zakresie przeciwdziałania pandemii (...)19. Ponadto, jakkolwiek nie sposób mówić w tym wypadku o zbiegowisku, to dodatkowo brak jest podstaw do przyjęcia, że T. M. brał w nim czynny udział, a także, aby dał funkcjonariuszom Policji jakikolwiek powód do zatrzymania. Żaden z funkcjonariuszy Policji przesłuchanych w niniejszej sprawie nie potwierdził, aby T. M. dopuścił się wobec nich agresji fizycznej, bądź słownej. Świadek M. B., będący wówczas funkcjonariuszem Policji dokonującym zatrzymania wnioskodawcy wskazał, że T. M. podczas zatrzymania i transportu nie zachowywał się w sposób niewłaściwy, była pełna komunikacja i nic nadzwyczajnego się nie wydarzyło. Zabezpieczone nagrania z monitoringu zgromadzenia również nie potwierdzają, aby wówczas wnioskodawca miał naruszać swoim zachowaniem porządek prawny. Co istotne, na niewątpliwą niesłuszność zatrzymania T. M. wskazuje sam przebieg postępowania przygotowawczego sygn. 4314-1.Ds.439.2022.AZ, które finalnie postanowieniem z dnia 05 grudnia 2022 roku, zatwierdzonym przez prokuratora Prokuratury Rejonowej (...), zostało umorzone m.in. przeciwko T. M., z uwagi na brak podstaw do wniesienia aktu oskarżenia.

Wskazana w protokole zatrzymania obawa ukrycia się wnioskodawcy była całkowicie nieuzasadniona. Niezwłocznie bowiem ustalono dane osobowe T. M. oraz miejsce stałego zamieszkania – w konsekwencji nie było obawy, że nie stawi się on na ewentualne przesłuchanie. Również organ prokuratorski, po przesłuchaniu T. M. nie znalazł podstaw, aby zastosować wobec niego jakiekolwiek środki zapobiegawcze.

Wobec tego, że nie zaistniało uzasadnione podejrzenie popełnienia przez T. M. przestępstwa, nie mogła ziścić się także przesłanka w postaci podstaw do przeprowadzenia postępowania w trybie przyspieszonym, zważywszy na ilość osób zatrzymanych, a następnie podejrzanych wraz z T. M. o czyny z art. 254 § 1 k.k. i in.

Mając na względzie powyższe stwierdzić trzeba, że działania podjęte przez funkcjonariuszy Policji wobec T. M. w dniu 24 października 2020 roku były rażąco niewspółmierne, nieuzasadnione, a tym samym bezprawne, zaś zastosowanie wobec niego środka przymusu w postaci zatrzymania – niewątpliwie niesłuszne. Tym samym, wniosek T. M. co do zasady zasługiwał na uwzględnienie.

Inne

3.

-----

Zwięźle o powodach podstawy prawnej

-----

4.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU W PRZEDMIOCIE ŻĄDANIA

Zwięźle o powodach rozstrzygnięcia

Odszkodowanie

1.

Kwota główna

Odsetki

-----

-----

Zadośćuczynienie

2.

Kwota główna

Odsetki

2.000 (dwa tysiące) złotych

-----

Zadośćuczynienie za doznaną krzywdę to odszkodowanie za szkodę niematerialną wynikłą z wykonywania środka przymusu, które ma zrekompensować zarówno cierpienia moralne jak i fizyczne, jakich doznał wnioskodawca w czasie pozbawienia wolności. Zadośćuczynienie za doznaną krzywdę ma na celu zrekompensować niesłusznie zatrzymanemu stratę niematerialną, będącą wynikiem negatywnych przeżyć psychicznych związanych z bezpodstawnym pozbawieniem wolności (vide: J Skorupka (red.), Kodeks postępowania karnego. Komentarz, Warszawa 2015). Znaczenie dla określenia rozmiarów krzywdy i wysokości należnego zadośćuczynienia ma długość stosowania kary, środka przewidzianego w ustawie karnej lub środka przymusu, ich stopień dolegliwości oraz przeżycia natury moralnej z tego wynikające (uczucie przykrości, utrata dobrego imienia), konieczność poddania się rygorom związanym ze stosowaniem środka przymusu, jak również ewentualny ostracyzm środowiskowy (vide: wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 09 kwietnia 2008 roku, II AKa 46/08, Lex nr 452605). Przyjąć przy tym należy, iż nawet krótkotrwałe bezprawne pozbawienie wolności człowieka wyrządza mu znaczną krzywdę (vide: wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 16 listopada 2006 roku, II AKa 359/06, Lex nr 297451). Celem zadośćuczynienia jest zatem rekompensata za doznaną, niewymierną materialnie krzywdę, którą stanowią fizyczne, psychiczne dolegliwości oraz cierpienia i następstwa jakie pociągnęło za sobą niezasadne i nieprawidłowo przeprowadzone zatrzymanie. Kwota zadośćuczynienia nie może być wygórowana i prowadzić do bezpodstawnego wzbogacenia. Dla określenia wysokości zadośćuczynienia znaczenie ma długotrwałość doznanych cierpień i rodzaj wywołanych nim skutków. Wysokość żądania powinna być utrzymana w rozsądnych granicach odpowiadającym aktualnym warunkom i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa. Zadośćuczynienie winno wyrównać doznane krzywdy, ale też być „ odpowiednie”, natomiast ustalenie jaka kwota w konkretnych okolicznościach jest „ odpowiednia” opiera się na uznaniu sędziowskim. Oceniając zasadność żądania wnioskodawcy Sąd uznał, że na skutek zastosowania środka przymusu w postaci zatrzymania, T. M. doznał niewątpliwie krzywdy niemajątkowej. W kwestii wysokości należnego zadośćuczynienia, Sąd uwzględnił czas trwania zatrzymania, sposób jego wykonywania oraz skutki jakie wywołało w życiu wnioskodawcy.

W toku rozprawy głównej wnioskodawca szczegółowo opisał dolegliwości, jakie spotkały go w związku z zatrzymaniem w dniu 24 października 2020 roku. Należy przede wszystkim dostrzec, że T. M. nigdy nie był uprzednio karany. Fakt założenia mu przez funkcjonariusza Policji kajdanek był dla niego wysoce ujemnym doznaniem. Poczuł się nie tylko wysoce niesprawiedliwie potraktowany, ale również upokorzony – został zakłuty w kajdanki na oczach wielu osób. Przemieszczanie się z założonymi kajdankami pod nadzorem funkcjonariusza Policji sprawiło, że w odczuciu wewnętrznym, ale również otaczających ludzi mógł zostać utożsamiony jako osoba potencjalnie niebezpieczna, stwarzająca zagrożenie. Tymczasem wnioskodawca podczas zatrzymania był spokojny, nie podejmował prób ucieczki – postępował zgodnie z poleceniami funkcjonariuszy. W takim stanie został umieszczony w więźniarce, a następnie przewieziony na komisariat. Przez wiele godzin T. M. był pozbawiony możliwości skorzystania z toalety, spożycia wody, posiłku, odebrano mu możliwość skontaktowania się z najbliższymi. Będąc na komisariacie T. M. został zobligowany do rozebrania się, kucnięcia, kaszlnięcia w obecności innych mężczyzn. Wnioskodawca otrzymał posiłek dopiero następnego dnia od momentu pozbawienia go wolności. Przez długie godziny oczekiwał na pierwsze przesłuchanie, po czym został zwolniony 25 października 2020 roku około godz. 17:20.

Konkludując, zatrzymanie wnioskodawcy łączyło się z odczuwanym przez niego dyskomfortem, upokorzeniem i stresem, który wynikał z poczucia niepewności, niesprawiedliwości oraz brakiem stałego dostępu do urządzeń sanitarnych, wody. Przekonanie o bezzasadności zatrzymania, połączone z powyższymi doznaniami spowodowało, że utracił on zaufanie do organów wymiaru sprawiedliwości.

Mając na uwadze powyższe Sąd uznał, że słuszne zadośćuczynienie krzywdzie wnioskodawcy, wynikłej z jego niewątpliwie niesłusznego zatrzymania, będzie stanowiła kwota 2.000 złotych. Nie ma ona bowiem charakteru symbolicznego i zarazem nie osiąga wygórowanego rozmiaru. W przekonaniu Sądu spełni zatem cel kompensacyjny, jaki ma osiągnąć. Natomiast żądanie zadośćuczynienia ponad tą kwotę Sąd ocenił jako wygórowane, tym samym go nie uwzględniając.

Inne

3.

-----

5.  Inne ROZSTRZYGNIĘCIA Zawarte w WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

-----

-----

6.  KOszty procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2.

Na podstawie art. 554 § 4 k.p.k., wydatkami związanymi z niniejszym postępowaniem Sąd obciążył Skarb Państwa, zważywszy na to, że jest ono wolne od kosztów sądowych.

7.  PODPIS

sędzia Justyna Wawrzyńczak