Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 lipca 2023 roku

Sąd Rejonowy Szczecin – Centrum w Szczecinie Wydział III Cywilny

w składzie:

Przewodniczący – Sędzia Sądu Rejonowego Anna Szarek

Protokolant – stażysta Daria Parol

po rozpoznaniu w dniu 28 lipca 2023 roku w Szczecinie

na rozprawie

sprawy z powództwa Banku (...) Spółki Akcyjnej w W.

przeciwko M. K.

o zapłatę

I oddala powództwo;

II przyznaje kuratorowi procesowemu pozwanego M. E. L. wynagrodzenie w kwocie 1 440 (tysiąca czterystu czterdziestu) złotych.

Sygn. akt. III C 377/23

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 28 lipca 2023 roku

W dniu 25 listopada 2020 roku Bank (...) Spółka Akcyjna
w W. wniosła pozew przeciwko M. K. domagając się zapłaty kwoty 34 327,45 zł wraz z odsetkami umownymi za opóźnienie w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego od kwoty 26 027,25 zł od dnia 26 maja 2020 roku do dnia zapłaty, a nadto kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W dniu 15 lutego 2021 roku wydano nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym.

W piśmie z dnia 25 sierpnia 2021 roku pełnomocnik powódki poinformował o tym, że w dniu 24 czerwca 2021 roku na podstawie umowy przelewu wierzytelności powódka zbyła wierzytelność dochodzoną pozwem na rzecz (...) 1 Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego Niestandaryzowanego Funduszu Sekurytyzacyjnego
w W. oraz wniósł o zawiadomienie nabywcy wierzytelności o toczącym się procesie.

W piśmie z dnia 10 maja 2022 roku pełnomocnik powódki wniósł o ustanowienie kuratora dla pozwanego nieznanego z miejsca pobytu.

W dniu 30 czerwca 2022 roku zarządzono na podstawie art. 196 par. 1 kpc zawiadomienie o toczącym się procesie nabywcy wierzytelności i zobowiązanie go do podania czy wstępuje do procesu w charakterze powoda, w terminie 14 dni, pod rygorem przyjęcia, że nie wstępuje. Odpis zarządzenia został doręczony pod adresem podanym przez pełnomocnika powoda w piśmie z dnia 25 sierpnia 2021 roku – w dniu 12 lipca
2022 roku. W wyznaczonym terminie nabywca wierzytelności nie złożył oświadczenia o wstąpieniu do niniejszego postępowania w charakterze powoda.

Zarządzeniem z dnia 12 kwietnia 2023 roku ustanowiono dla pozwanego M. K. kuratora procesowego oraz zarządzono doręczenie mu odpisu nakazu zapłaty wraz z odpisem pozwu. Odpis pozwu wraz z odpisem nakazu zapłaty zostały doręczone kuratorowi procesowemu pozwanego w dniu 26 maja 2023 roku.

Kurator procesowy pozwanego wniósł w wyznaczonym terminie sprzeciw od nakazu zapłaty domagając się oddalenia powództwa w całości podnosząc zarzut braku legitymacji procesowej czynnej po stronie powoda z uwagi na zbycie wierzytelności przed doręczeniem pozwanemu odpisu pozwu, a ponadto zarzut niewykazania powództwa tak co do zasady jak i co do wysokości. Wniósł również o przyznanie mu wynagrodzenia.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny.

W dniu 2 grudnia 2016 roku Bank (...) Spółka Akcyjna w W. sporządziła oświadczenia o wypowiedzeniu umowy nr (...) adresowane do M. K., a następnie w dniu 12 kwietnia 2019 roku wystawiła wezwanie do zapłaty adresowane do M. K. do zapłaty kwoty 30 317,82 zł z tytułu należności wynikających z umowy nr (...) z dnia 30 września 2015 roku.

Dowód:

- pismo z dnia 2 grudnia 2016 roku (k. 9),

- wezwanie do zapłaty z dnia 12 kwietnia 2019 roku (k. 8).

W dniu 26 maja 2020 roku Bank (...) Spółka Akcyjna w W. wystawiła wyciąg z ksiąg bankowych nr (...), w którego treści wskazano, że M. K. zamieszkały w S. przy ul. (...) posiada zadłużenie z umowy nr (...) z dnia 30 września 2015 roku w kwocie 34 327,45 zł, w tym 26 027,25 zł z tytułu należności głównej i 8 300,20 zł z tytułu odsetek naliczonych od dnia 25 maja 2020 roku.

Dowód:

- wyciąg z ksiąg bankowych (k. 10).

W dniu 24 czerwca 2021 roku Bank (...) Spółka Akcyjna
w W. zawarła z (...) 1 Funduszem Inwestycyjnym Zamkniętym Niestandaryzowanym Funduszem Sekurytyzacyjnym w W. umowę przelewu wierzytelności, na podstawie której zbyła na rzecz tego podmiotu wierzytelność wobec M. K. wynikającą z umowy nr (...) z dnia 30 września 2015 roku.

Niesporne.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje.

Powództwo okazało się nieuzasadnione.

Powód wywodził swoje roszczenie z umowy kredytu nr KK/2015/09/28/ (...) z dnia 30 września 2015 roku.

Podstawą prawną jego roszczenia jest – oprócz ww. umowy przepis art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (Dz.U. z 2002 r. Nr 72, poz. 665, z późn. zm. ) zgodnie z którym – w brzmieniu na dzień zawarcia umowy - przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

Powód wskazał w piśmie z dnia 25 sierpnia 2021 roku, że w dniu 24 czerwca 2021 roku zbył wierzytelność dochodzoną pozwem na rzecz (...) 1 Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego Niestandaryzowanego Funduszu Sekurytyzacyjnego
w W. oraz wniósł o zawiadomienie nabywcy o toczącym się procesie.

Kurator procesowy pozwanego zakwestionował moc dowodową dokumentów przedłożonych przez powoda w postaci wyciągu z ksiąg bankowych, wypowiedzenia umowy i wezwania do zapłaty, wskazując, że nie dowodzą one żądania, a nadto twierdzeń pozwu tak do zasady jak i co do wysokości.

Stosownie do treści art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Uregulowanie przepisu art. 6 k.c. stanowi o ciężarze dowodu w sensie materialnoprawnym i wskazuje, kogo obciążają skutki nieudowodnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy. Reguła dotycząca ciężaru dowodu nie może być rozumiana w ten sposób, że zawsze, bez względu na okoliczności sprawy, spoczywa on na stronie powodowej. Zgodnie z rozkładem ciężaru dowodu, wynikającym z przywołanego przepisu, powód jest zobowiązany do wykazania wszystkich okoliczności uzasadniających jego roszczenie tak co do zasady jak i wysokości. Pozwany zaś, który odmawia uczynienia zadość żądaniu powoda, obowiązany jest udowodnić fakty wskazujące na to, że uprawnienie żądającemu nie przysługuje (vide wyrok Sądu Najwyższego z 3 października 1969 r., II PR 313/69, Legalis 14124 oraz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 kwietnia 1982 r., I CR 79/82, Legalis 23098). Spoczywający na pozwanym obowiązek dowiedzenia okoliczności wskazujących na wygaśnięcie zobowiązania nie może wyprzedzać ciążącego na powodzie obowiązku udowodnienia powództwa. Podkreślić jednakże należy, że art. 6 k.c. rozumiany być musi przede wszystkim w ten sposób, że strona, która nie przytoczyła wystarczających dowodów na poparcie swych twierdzeń ponosi ryzyko niekorzystnego dla siebie rozstrzygnięcia, o ile ciężar dowodu, co do tych okoliczności na niej spoczywał. (vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 grudnia 2006 r., IV CSK 299/06, Legalis 161055 oraz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 listopada 2007 r., II CSK 293/07, Legalis 162518).

Na powodzie zatem – zgodnie z ogólną zasadą rozkładu ciężaru dowodu wyrażoną w art. 6 k.c. w zw. z art. 69 ust. 1 ustawy Prawo bankowe i 509 § 1 k.c. – spoczywał obowiązek wykazania, że udzielił pozwanemu kredytu na podstawie zawartej z nim umowy, że pozwany z niego skorzystał i nie dokonał jego zwrotu, a nadto że zadłużenie pozwanego ukształtowało się na wskazanym w pozwie poziomie.

Należy w tym miejscu podkreślić, iż obowiązek przedstawienia dowodów, zgodnie z przepisem art. 3 k.p.c. spoczywa na stronach, zaś ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 k.p.c.) spoczywa na stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne ( art. 6 k.c.). Nie wymagają jednak dowodu – stosownie do przepisu art. 229 k.p.c. – fakty przyznane w toku postępowania przez stronę przeciwną, jeżeli przyznanie nie budzi wątpliwości co do swej zgodności z rzeczywistym stanem rzeczy. Nadto zgodnie z zasadą kontradyktoryjności, rządzącą procesem cywilnym, rzeczą sądu nie jest zarządzenie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie, ani też sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 232 k.p.c.). To strona powodowa, która domaga się zapłaty pewnej należności na drodze sądowej, winna co do zasady wykazać, iż należność ta – oznaczona co do wysokości, tytułu i daty płatności – istniała i nie została przez jej przeciwnika procesowego uiszczona.

Przed przystąpieniem do merytorycznej oceny żądania pozwu wskazać należy, że podstawową przyczyną oddalenie powództwa stała się utrata legitymacji czynnej przez powoda.

Zgodzenie z art. 192 k.p.c. z chwilą doręczenia pozwu:

nie można w toku sprawy wszcząć pomiędzy tymi samymi stronami nowego postępowania o to samo roszczenie;

pozwany może wytoczyć przeciw powodowi powództwo wzajemne;

zbycie w toku sprawy rzeczy lub prawa, objętych sporem, nie ma wpływu na dalszy bieg sprawy; nabywca może jednak wejść na miejsce zbywcy za zezwoleniem strony przeciwnej.

Stan sprawy w toku istnieje od chwili skutecznego doręczenia pozwanemu odpisu pozwu. Na gruncie przepisu art. 192 pkt 3 k.p.c. zbycie rzeczy lub prawa objętych sporem przed doręczeniem pozwanemu odpisu pozwu pociąga zatem za sobą za sobą utratę legitymacji procesowej zbywcy.

Taka też sytuacja miała miejsce w niniejszej sprawie. Pozew został wniesiony
w dniu 25 listopada 2020 roku. Skuteczne doręczenie pozwanemu odpisu pozwu z załącznikami nastąpiło w dniu 26 maja 2023 roku do rąk kuratora procesowego pozwanego. Tymczasem w dniu 24 czerwca 2021 roku powód zbył wierzytelność dochodzoną pozwem na rzecz innego podmiotu. Tym samym utracił on legitymację procesową czynną w niniejszym postępowaniu.

Nabywca wierzytelności zawiadomiony w dniu 12 lipca 2022 roku na podstawie art. 196 par. 1 kpc o toczącym się postępowaniu nie złożył oświadczenia o wstąpieniu do sprawy w charakterze powoda.

Wobec powyższego powództwo podlegało oddaleniu z powodu utraty legitymacji czynnej przez powoda.

Jedynie na marginesie, niezależnie od oddalenia powództwa z powyższej przyczyny, wskazać należy, że powód nie wykazał istnienia i wysokości należności dochodzonej pozwem, albowiem nie przedłożył nawet umowy, z który wywodził swoje roszczenie i tym samym Sąd nie był władny ustalić istnienia oraz treści stosunku prawnego ukształtowanego na podstawie tej umowy. Powód przedłożył jedynie wyciąg z ksiąg bankowych, który jako dokument prywatny nie korzysta z domniemania prawdziwości tego co zostało w nim stwierdzone. W odniesieniu do pisma zawierającego o oświadczeniu umowy oraz wezwania do zapłaty wskazać należy, że powód nie wykazał, by pisma te zostały do pozwanego wysłane i skutecznie pozwanemu doręczone.

Z tych też względów powództwo podlegało oddaleniu w całości.

O wynagrodzeniu kuratora procesowego pozwanego orzeczono w pkt II wyroku na podstawie par. 1 ust. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 9 marca 2018 roku w sprawie określenia wysokości wynagrodzenia i zwrotu wydatków poniesionych przez kuatorów ustanowionych dla strony w sprawie cywilnej przyznając kuratorowi wynagrodzenie w kwocie 40% stawki minimalnej za czynności adwokackie, czyli 1 440 zł.

Mając na uwadze powyższe należało orzec jak w sentencji.