Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia, 14 maja 2024 r.

Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie III Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: sędzia Sebastian Otto

Protokolant: stażysta Małgorzata Walus

po rozpoznaniu w dniu 14 maja 2024r. w Szczecinie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w T.

przeciwko M. F.

o zapłatę

I.  oddala powództwo;

II.  przyznaje na rzecz kuratora adwokat P. K. kwotę 147,60 zł (sto czterdzieści siedem złotych sześćdziesiąt groszy), tytułem wynagrodzenia za sprawowanie funkcji kuratora, oddalając wniosek w pozostałym zakresie;

III.  nakazuje ściągać od powódki na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego Szczecin – Centrum w Szczecinie 39,60 zł (trzydzieści dziewięć złotych sześćdziesiąt groszy) tytułem wydatków tymczasowo poniesionych przez Skarb Państwa.

Sygn. akt III C 883/23

UZASADNIENIE

wyroku z 14 maja 2024r.

Powódka (...) sp. z o.o. z siedzibą w T., reprezentowana przez kwalifikowanego pełnomocnika, wniosła przeciwko pozwanej M. F. pozew o zapłatę kwoty 1.089,28 złotych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 20 września 2018 roku do dnia zapłaty, a także złożyła wniosek o zasądzenie kosztów procesu. W uzasadnieniu żądania pozwu wskazała, że pozwana była stroną umowy kompleksowej dostarczania paliwa gazowego zawartej ze spółką (...) sp. z o.o. z siedziba w W. na sprzedaż i dostarczanie paliwa gazowego do instalacji znajdujących się w lokalu położonym przy ulicy (...) w S.. W dalszej kolejności powodowa spółka wskazała, że usługę dystrybucji paliwa gazowego do instalacji znajdujących się w przedmiotowym lokalu, na podstawie rzeczonej umowy, wykonywała (...) sp. z o.o. z siedzibą w T., będąca operatorem systemu dystrybucyjnego. Umowa została rozwiązana na skutek wypowiedzenia jej przez sprzedawcę z tytułu zadłużenia spowodowanego brakiem uiszczania zaległych należności wynikających z przedmiotowej umowy. Wraz z wypowiedzeniem sprzedawca udzielił pozwanej informacji, że brak wydania gazomierza i dalsze korzystanie z gazu po wypowiedzeniu umowy będzie stanowić nielegalny pobór gazu za który zostanie naliczona opłata. Gazomierz nie został wydany po wypowiedzeniu umowy, mimo wezwania o jego wydanie. Jako podstawę prawną żądania powodowa spółka wskazała na art. 57 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 roku – Prawo energetyczne w zw. z § 43 rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 28 czerwca 2013 roku w sprawie szczegółowych zasad kształtowania i kalkulacji taryf oraz rozliczeń w obrocie paliwami gazowymi. W razie nielegalnego pobierania paliwa gazowego przedsiębiorstwo energetyczne może pobierać od odbiorcy, a w przypadku, gdy nielegalny pobór nastąpił bez zawarcia umowy, to od osoby pobierającej paliwo gazowe, opłatę w wysokości określonej w obowiązującej taryfie dla usług dystrybucji paliw gazowych i usług regazyfikacji skroplonego gazu ziemnego. W przedmiotowym lokalu pracownicy powodowej spółki, działając na podstawie art. 6 ust. 1 ustawy – Prawo energetyczne przeprowadzili kontrolę pobierania paliwa gazowego. W czasie kontroli stwierdzono, że miał miejsce nielegalny po bor gazu polegający na pobieraniu gazu po rozwiązania umowy, bowiem wystąpiła różnica stanów gazomierza na dzień rozwiązania umowy i demontażu gazomierza. W związku z powyższym powodowa spółka obciążyła pozwaną opłatą. Opłata za nielegalny pobór paliwa gazowego została naliczona w wysokości wynikającej z załączanych do pozwu dokumentów.

W dniu 17 lutego 2022 roku starszy referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym Szczecin-Centrum w Szczecinie wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, zgodnie z żądaniem powódki.

Zarządzeniem z dnia 19 września 2023 roku Sąd Rejonowy Szczecin – Centrum w Szczecinie ustanowił dla nieznanej z miejsca pobytu pozwanej kuratora procesowego – adwokatkę P. K..

Kurator procesowy pozwanej złożył sprzeciw od nakazu zapłaty, wnosząc o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie kosztów procesu. Kurator procesowy zarzucił, że powodowa spółka nie wykazała: a) zawarcia przez pozwaną z (...) sp. z o.o. z siedziba w W. umowy dostarczania paliwa gazowego, b) zamontowania w rzeczonym lokalu gazomierza, c) skutecznego rozwiązania umowy, d) zamieszkiwania przez pozwaną pozwana w lokalu w chwili demontażu gazomierza.

W piśmie procesowym z dnia 27 listopada 2023 roku pełnomocnik strony powodowej podtrzymał dotychczasowe stanowisko w sprawie, przedkładając ogólne warunki umowy kompleksowej dostarczania paliwa gazowego oraz protokół naliczenia opłaty z dnia 5 września 2018 roku.

W dniu 4 marca 2024 roku kurator procesowy pozwanej adwokatka P. K. udzieliła pełnomocnictwa procesowego adwokatce K. D..

Zarządzeniem z dnia 1 marca 2024 roku przewodniczący odwołał rozprawę wyznaczoną na dzień 5 marca 2024 roku. Kurator procesowy pozwanej odebrał zawiadomienie o odwołaniu terminu rozprawy w dniu 7 marca 2024 roku.

Na rozprawie w dniu 14 maja 2024 roku kurator procesowy pozwanej podtrzymał dotychczasowego stanowisko w sprawie oraz złożył spis kosztów – fakturę VAT FV 2/03/2024 z dnia 5 marca 2024 roku na kwotę 184,50 złotych brutto za udział adwokatki K. D. w rozprawie w dniu 5 marca 2024 roku.

Ustalenia faktyczne.

W dniu 5 sierpnia 2016 roku (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. sporządziła wezwanie do umożliwienia dokonania wstrzymania dostawy paliwa gazowego. W wezwaniu wskazano dane adresata: M. F., ul. (...) w S..

W dniu 26 września 2016 roku (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. sporządziła wezwanie do wydania gazomierza. W wezwaniu wskazano dane adresata: M. F., ul. (...) w S..

Dowód:

- wezwanie z dnia 5 sierpnia 2016 roku, k. 10;

- wezwanie z dnia 26 września 2016 roku, k. 11

W dniu 21 października 2016 roku (...) sp. z o.o. oświadczyła, że umowa sprzedaży paliwa gazowego/kompleksowa dostarczania paliwa gazowego numer (...) z dnia 12 listopada 2010 roku z odbiorcą M. F., której przedmiotem było dostarczanie paliwa gazowego do lokalu/nieruchomości pod adresem ul. (...) w S. została rozwiązana przez sprzedawcę z dniem 23 września 2016 roku.

Dowód:

- oświadczenie z dnia 21 października 2016 roku, k. 9.

W dniu 27 sierpnia 2018 roku w mieszkaniu położonym w S. przy ulicy (...) w S. zdemontowano gazomierz o numerze fabrycznym (...)(wskaźnik liczydła wyniósł (...)).

W dniu 5 września 2018 roku (...) sp. z o.o. z siedziba w W. sporządziła protokół nr (...). (...).540.124.2018, zgodnie z którym do naliczenia opłaty za nielegalny pobór gazu przyjęto 3.610 kWh i wskazano z tego tytułu na należną od M. F. opłatę w wysokości 1.089,28 złotych (3.610 kWh x (10,058 gr/kWh)/100 x 3.

Dowód:

- zlecenie z dnia 24 sierpnia 2018 roku, k. 12;

- karta demontażu gazomierza, k. 13;

- pismo z dnia 28 sierpnia 2018 roku, k. 14;

- protokół z dnia 5 września 2018 roku, k. 90.

W dniu 5 września 2018 roku, tytułem opłaty za nielegalne pobieranie paliw gazowych bez zawartej umowy, (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. wystawiła M. F. notę obciążeniową nr (...) na kwotę 1.089,28 zł, płatną w terminie do dnia 19 września 2018 roku.

Dowód:

- nota obciążeniowa z dnia 5 września 2018 roku, k. 15.

W dniu 6 listopada 2018 roku, tytułem opłaty za nielegalne pobieranie paliw gazowych oraz odsetek ustawowych do dnia 6 listopada 2018 roku, (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. sporządziła wzywające do zapłaty kwoty 1.099,31 złotych, w terminie 7 dni.. W wezwaniu wskazano dane adresata: M. F., ul. (...) w S..

Dowód:

- wezwanie do zapłaty z dnia 6 listopada 2018 roku, k. 18

Sporządzono wydruki: „Taryfa nr 6 dla usług dystrybucji paliw gazowych i usługi regazyfikacji skroplonego gazu ziemnego – tekst jednolity (...) sp. z o. o.o. z siedzibą w W.”, „Cena referencyjna gazu”.

(...) sp. z o.o. z siedzibą w W. sporządziła Ogólne warunki umowy kompleksowej dostarczania paliwa gazowego wprowadzone do stosowania od dnia 1 stycznia 2015 roku

Dowód:

- wydruki, k. 16-17;

- owu, k. 91-92.

Rozważania.

W ocenie sądu powództwo w niniejszej sprawie nie zasługiwało na uwzględnienie.

Wskazać należy, że definicję ustawową nielegalnego poboru zawiera art. 3 pkt 18 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 roku - Prawo energetyczne. Za nielegalne pobieranie paliw lub energii oznacza pobieranie paliw lub energii bez zawarcia umowy, z całkowitym albo częściowym pominięciem układu pomiarowo-rozliczeniowego lub poprzez ingerencję w ten układ mającą wpływ na zafałszowanie pomiarów dokonywanych przez układ pomiarowo-rozliczeniowy.

W niniejszej sprawie zasadniczą kwestią do rozstrzygnięcia było ustalenie, czy w świetle art. 57 ustawy - Prawo energetyczne strona powodowa uprawniona jest do żądania od pozwanej zapłaty za nielegalny pobór gazu. W związku z powyższym pozwana może zwolnić się od odpowiedzialności w przypadku, gdy nielegalne pobieranie paliw wynika z wyłącznej winy osoby trzeciej, za którą nie ponosi odpowiedzialności. Mając na uwadze powyższe wskazać należy, że zgromadzony w toku postępowania materiał dowodowy w sposób jednoznaczny wykazuje, że brak jest podstaw aby obciążyć winą pozwanej z tytułu nielegalnego poboru gazu do przedmiotowej nieruchomości.

Na wstępie należy podkreślić, ze ocena zgodności z prawdą twierdzeń powódki następuje na podstawie materiału procesowego znajdującego się w aktach sprawy. Nie budzi wątpliwości, że obowiązkiem strony powodowej jest dołączenie do pozwu dowodów, które umożliwią sądowi weryfikacje jej twierdzeń. Z treści art. 3 k.p.c. wynika obowiązek stron i ich pełnomocników do przedstawiania dowodów istotnych w sprawie.

Zdaniem sądu brak było podstaw do ustalenia stanu faktycznego umożliwiającego uwzględnienie powództwa. Powódka przedstawiając stan faktyczny wskazała, ze doszło do nielegalnego poboru gazu przez pozwaną, ponieważ w wyniku rozwiązania umowy wystąpiła różnica stanów gazomierzy na dzień rozwiązania umowy i dzień demontażu gazomierza. Zakwestionowanie przez kuratora procesowego pozwanej zasadności roszczenia oraz zakwestionowanie stanu faktycznego przedstawionego przez powodową spółkę oznaczał konieczność przeprowadzenie postępowania dowodowego.

W niniejszym postępowaniu zastosowanie mają przepisy ogólne dotyczące przedkładania przez strony dowodów, w tym art. 3 k.p.c. i art. 6 k.p.c. Podkreślenia wymaga fakt, iż to strona powodowa powinna udowodnić, że określone roszczenie, żądanej wysokości jej przysługuje. Zgodnie z art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi określone dla siebie skutki prawne, tym bardziej, że ciężar dowodu pozostaje w ścisłym związku z problematyką procesową dowodów. Sąd tylko wyjątkowo winien ingerować w przebieg postępowania dowodowego dopuszczając dowody z urzędu, które to uprawnienie wynika z treści przepisu art. 232 k.p.c. Zgodnie bowiem z przyjętą linią orzecznictwa obowiązek wskazania dowodów, potrzebnych dla rozstrzygnięcia sprawy, obciąża przede wszystkim strony (wyrok Sądu Najwyższego z 24 października 1996 roku, sygn. akt III CKN 6/96). Nie budzi wątpliwości, ze samo twierdzenie strony nie jest dowodem, a twierdzenie dotyczące istotnej dla sprawy okoliczności (art. 227 k.p.c.) powinno być udowodnione przez stronę to twierdzenie zgłaszającą (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 listopada 2001 roku, sygn. akt I PKN 660/00).

Zgodnie z treścią art. 210 § 2 k.p.c., każda ze stron obowiązana jest do złożenia oświadczenia co do twierdzeń strony przeciwnej, dotyczących okoliczności faktycznych. Strony obowiązane są przedstawiać stan faktyczny, z którego wywodzą swoje prawa i obowiązki, a które stanowią dla sądu merytoryczną podstawę rozstrzygnięcia. Strona ma obowiązek złożyć oświadczenie co do twierdzeń strony przeciwnej, dotyczących okoliczności faktycznych. Ich niezłożenie pociąga za sobą możliwość przyjęcia przez sąd, iż fakty objęte tymi twierdzeniami zostały przez stronę przyznane (art. 230 k.p.c.).

Powódka w niniejszej sprawie domagała się roszczeń z tytułu nielegalnego poboru gazu. Niesporny był fakt, iż w lokalu położonym w S. przy ulicy (...) w S. doszło w okresie dochodzonym pozwem do nielegalnego poboru gazu w rozumieniu art. 3 pkt 18 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 roku - Prawo energetyczne. Sporna natomiast pozostawała okoliczność, że pozwaną i (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. łączyła umowa na sprzedaż i dostarczanie paliwa gazowego do instalacji znajdujący się w rzeczonym lokalu, nadto, że pozwana dokonywała nielegalnego poboru paliwa gazowego.

Na dowód tego, że taka umowa została zawarta, w reakcji na stanowisko procesowe kuratora pozwanej, powodowa spółka przedstawiła ogólne warunki umowy oraz protokół z dnia 5 września 2018 roku (k. 90-92). Rzeczony protokół stanowi jedynie dowód tego, że w dniu 5 września 2018 roku (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. naliczyła opłatę sankcyjną z tytułu nielegalnego poboru gazu przez kontrolowanego – M. F.. Nie jest to jednak dowód nawiązania przez pozwaną stosunku prawnego oraz tego, że pozwana po zakończeniu okresu obowiązywania umowy faktycznie pobierała paliwo gazowe w tym punkcie odbioru. Fakt ten nie został w żaden sposób wykazany, ani uprawdopodobniony. Powodowa spółka zobowiązana do wykazania tego faktu poprzestała jedynie na oświadczeniu, że z dniem 23 września 2016 roku została rozwiązana umowa kompleksowa dostarczania paliwa gazowego zawarta pomiędzy (...) sp. z o.o. z siedzibą w W., a pozwaną (k. 86 verte).

Należy podkreślić, że okoliczność poboru paliwa gazowego przez pozwaną jest sporna i wymaga dowodu. W ocenie sądu nie można poprzestać w tym zakresie na przedłożonych dokumentach: oświadczeniu sprzedawcy paliwa gazowego, wezwaniu do umożliwienia dokonania wstrzymania dostawy paliwa gazowego, pisma informującego o zakończeniu dostaw paliwa gazowego, zlecenia demontażu gazomierza, karty demontażu gazomierza, protokołu naliczenia opłaty, ogólnych warunków ubezpieczenia.

Fakt, iż to pozwana była ostatnim odbiorcą posiadającym umowę na dostawę paliwa gazowego w tym punkcie poboru nie został wykazany w toku procesu i był wyłącznie przedmiotem twierdzenia powodowej spółki (spornym). Nadto, dokumenty przedstawione przez powodową spółkę, mianowicie protokół z czynności komornika (k. 32) oraz notatka kierownika rewiru dzielnicowych Komisariatu Policji S. – N. w S. (k. 38) wskazują, że pozwana nie mieszka pod adresem przy ulicy (...) w S.. Tym samym powodowa spółka nie wykazała, że pozwana korzystała z lokalu i odbierała paliwo gazowe w okresie poprzedzającym demontaż gazomierza. Podważa to żądanie pozwu wobec pozwanej co do zasady, skoro powódka nie wykazała, że to pozwana pobrała paliwo gazowe bezumownie.

Bacząc na powyższe, sąd oddalił powództwo w przedmiotowej sprawie.

Ustalając stan faktyczny sąd oparł się na przedłożonych przez powodową spółkę dokumentach.

W punkcie II wyroku sąd przyznał adwokatowi P. K. kwotę 147,60 zł tytułem wynagrodzenia za pełnienie funkcji kuratora procesowego, w tym kwotę 39,60 zł tytułem podatku VAT. Przyznana kwota wynika z Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 9 marca 2018 roku w sprawie określania wysokości wynagrodzenia i zwrotu wydatków poniesionych przez kuratorów ustanowionych dla strony w sprawie cywilnej z zastosowaniem stawki 40% liczonego od wynagrodzenia przysługującego adwokatowi tytułem zastępstwa procesowego w poniżej sprawie i została powiększona o należny podatek VAT. Wynagrodzenie kuratora zostało określone zgodnie z § 1 rozporządzenia. Przyznanie kuratorowi wynagrodzenia w większej stawce nie znajdowało w niniejszej sprawie uzasadnienia. Sprawa ta nie była skomplikowana, materiał dowodowy nie był obszerny, nie można również uznać, aby nakład pracy kuratora był w tej sprawie znaczący. Sąd uznał, że w tej sprawie nie zaszły przesłanki do dokonania zwiększenia stawki wynagrodzenia kuratora procesowego.

Sąd oddalił wniosek kuratora procesowego o przyznanie kwoty 184,50 złotych brutto za udział adwokat K. D., pełnomocnika procesowego kuratora procesowego, w rozprawie w dniu 5 marca 2024 roku. Należy zauważyć, że kuratorem w sprawie został ustanowiony adwokat, który następnie udzielił pełnomocnictwa procesowego drugiemu adwokatowi. Zgodnie z art. 98 § 3 k.p.c., do niezbędnych kosztów procesu strony reprezentowanej przez adwokata zalicza się wynagrodzenie, jednak nie wyższe niż stawki opłat określone w odrębnych przepisach i wydatki jednego adwokata, koszty sądowe oraz koszty nakazanego przez sąd osobistego stawiennictwa strony. Wydatkiem jest np. podróż pełnomocnika w celu wzięcia udziału w rozprawie. Kurator procesowy pozwanej nie wykazał, że w celu wzięcia udziału w rozprawie w dniu 5 marca 2024 roku jego pełnomocnik poniósł taki wydatek, a nadto, że był on konieczny. Co więcej, kodeks postępowania cywilnego nie przewiduje możliwości zasądzenia kosztów zastępstwa procesowego dla pełnomocnika kuratora – kuratorowi należy się wyłącznie jego wynagrodzenie, wynikające z powołanych wcześniej przepisów. Przyjęcie odmiennej argumentacji stanowiłoby obejście przepisów rzeczonego rozporządzenia.

W punkcie III wyroku, sąd nakazał, w oparciu o przepis z art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, pobrać od powodowej spółki kwotę 39,60 złotych tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych w postaci brakującej zaliczki na poczet wynagrodzenia kuratora procesowego.

Sędzia Sebastian Otto