Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 16 listopada 2021 roku, wydanym w sprawie sygn. akt I C 477/20 z powództwa (...) Sp. z o. o. z siedzibą w K. przeciwko Skarbowi Państwa - Staroście (...) Wschodniemu Sąd Rejonowy w Brzezinach oddalił powództwo i zasądził od (...) Sp. z o. o. z siedzibą w K. na rzecz Skarbu Państwa - Starosty (...) Wschodniego kwotę 3 600 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w spełnieniu świadczenia za czas od uprawomocnienia się orzeczenia.

W uzasadnieniu zaskarżonego wyroku Sąd Rejonowy wskazał, iż podstawą żądania powoda był art. 73 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami, który przewiduje, że jeżeli po oddaniu nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste nastąpi trwała zmiana sposobu korzystania z nieruchomości powodująca zmianę celu, na który nieruchomość została oddana, stawkę procentową opłaty rocznej zmienia się stosownie do tego celu. Mając powyższe na względzie Sąd Rejonowy uznał, iż powód nie wykazał, aby doszło do zmiany sposobu korzystania z nieruchomości powodującej zmianę celu, na który nieruchomość została oddana po jej oddaniu w użytkowanie wieczyste. Sąd I instancji wskazał, iż z zapisów aktu notarialnego wynika, iż nieruchomość była już wcześniej wykorzystywana jako kotłownia miejska, posadowione były już na nieruchomości budowle i urządzania kotłowni miejskiej, a w związku z powyższym nawet jeśli organizacyjnie była w innym kształcie, niż na dzień 21 kwietnia 2006 r. tj. na dzień przeniesienia własność budowli i budynków na powoda znajdujących się na nieruchomości gruntowej oddanej w użytkowanie wieczyste, to cel dla jakiego została oddana w użytkowanie pozostał niezmienny. Z tych też powodów Sąd a quo nie znalazł podstawy do ingerowania w umowę stron i ustalania opłaty w określonej wysokości (1%) w oparciu o w/w przepis.

O kosztach postępowania Sąd Rejonowy orzekł na podstawie art. 98 §1 k.p.c. zasądzając od powoda jako strony przegranej na rzecz pozwanego kwotę 3 600 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Apelację od powyższego wyroku wniósł powód, zaskarżając go w całości. Skarżący wydanemu orzeczeniu zarzucił naruszenie:

art. 233 § 1 k.p.c. w następstwie błędów w ustaleniach faktycznych co do żądania pozwu wyrażających się nieprawidłowym wskazaniem, że:

„

(...) sp. z o.o. z siedzibą w K. wniosło o ustalenie stawki procentowej z tytułu użytkowania wieczystego na 1 % poprzez uznanie, iż na nieruchomości gruntowej położonej w K. przy ulicy (...), oznaczonej jako działka gruntu nr (...) o powierzchni 1,5344 ha i (...) o powierzchni 0,5726 ha w obrębie 5 (dawna działka nr (...)), dla której Sąd Rejonowy w Brzezinach, IV Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą o nr (...) realizowane są inne cele publiczne (budowa i utrzymanie ciągów drenażowych, przewodów i urządzeń służących do przesyłania lub dystrybucji płynów, pary, gazów i energii elektrycznej a także innych obiektów i urządzeń), podczas gdy żądanie sformułowane w pozwie opiewało na ustalenie celu użytkowania wieczystego (co powód dodatkowo akcentował w piśmie z dnia 24 marca 2021 r.), a więc, że na nieruchomości gruntowej położonej w K. przy ul. (...), oznaczonej jako działki gruntu numer (...) o powierzchni 1,5344 ha i (...) o powierzchni 0,5726 ha, w obrębie 5 (dawna działka nr (...)), dla której Sąd Rejonowy w Brzezinach IV Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą Kw nr (...), realizowane są jako cel użytkowania wieczystego, urządzenia infrastruktury technicznej i inne cele publiczne (budowa i utrzymywanie ciągów drenażowych, przewodów i urządzeń służących do przesyłania lub dystrybucji płynów, pary, gazów i energii elektrycznej, a także innych obiektów i urządzeń niezbędnych do korzystania z tych przewodów i urządzeń) i w konsekwencji dopiero ustalenie, że stawka procentowa z tytułu użytkowania wieczystego tej nieruchomości wynosi 1 %;

„

powód podnosił, że doszło do zmiany sposobu korzystania z nieruchomości (wbrew twierdzeniu powoda ustanawiając prawo użytkowania wieczystego nieruchomości Skarbu Państwa wiadomym było, iż oznaczona nieruchomość oddawana była na utrzymywanie urządzeń infrastruktury technicznej służącym do przesyłania energii cieplnej), gdy tymczasem żądanie powoda opierało się na tezie, że aktualnie ustalona i naliczana stawka procentowa opłaty rocznej za użytkowanie wieczyste wskazuje cel odmienny od rzeczywiście realizowanego na nieruchomości i w konsekwencji zachodzi potrzeba ingerencji w stosunek prawny użytkowania wieczystego między stronami wyrażająca się zmianą tego celu (i w następstwie tego, również zmianą stawki);

„

żądanie pozwu dotyczy ustalenia faktów, podczas gdy powód domaga się ingerencji Sądu w stosunek prawny użytkowania wieczystego łączący strony, w zakresie celu użytkowania; prawo użytkowania wieczystego ma bowiem charakter prawa celowego ( ius in re aliena), ustanawianego dla realizacji celu gospodarczego i jemu podporządkowanemu. Oczekiwanie ustalania wskazanego celu (jego zmiany) nie może być w takim wypadku traktowane jako żądanie ustalenia faktów;

art. 233§1 k.p.c. w następstwie błędnych ustaleń faktycznych co do podstawy ustanowienia użytkowania wieczystego na nieruchomości wyrażającej się przekonaniem Sądu, że podstawę tę stanowi akt notarialny z dnia 21 czerwca 2006 r., przenoszący w drodze aportu do powodowej spółki prawo użytkowania wieczystego nieruchomości, których dotyczy niniejsza sprawy, podczas gdy:

• użytkowanie wieczyste zostało ustanowione w omawianym przypadku przez Skarb Państwa (który notabene jest z tego tytułu pozwanym w niniejszej sprawie) na okres do 5 grudnia 2089 r. (na 99 lat, czyli w dniu 5 grudnia 1990 r.), z mocy prawa, na podstawie art. 2 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 29 września 1990 r. o zmianie ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości na rzecz pierwotnie przedsiębiorstwa państwowego Odlewni (...), a nie przez Gminę K. (w 2006 r.), następnie zaś prawo to zostało nabyte przez spółkę (...) sp. z o. o. w ramach nabycia przedsiębiorstwa Odlewni (...), a następnie dopiero (...) sp. z o.o. sprzedał to prawo Gminie K. (zatem Gmina K. w żadnym razie nie ustanowiła tego prawa, a w konsekwencji również nie mogła określać celu użytkowania wieczystego);

• wskazywana przez Sąd czynność prawna wynika z oświadczeń składanych przez Burmistrza K., który nie jest reprezentantem Skarbu Państwa, a wyłącznie Gminy K., a co za tym idzie, nie mógł ustanowić prawa użytkowania wieczystego na gruncie Skarbu Państwa;

• wskazywana przez Sąd czynność prawna dokonana w formie aktu notarialnego dotyczy zadysponowania majątkiem Gminy K. w postaci prawa użytkowania wieczystego na gruncie Skarbu Państwa na rzecz powodowej spółki polegającego na wniesieniu wkładu podwyższenia kapitału zakładowego;

• podnoszona zatem przez Sąd czynność prawna dokonana przez Gminę K. nie może w żadnym razie obrazować celu użytkowania wieczystego;

art. 233 § 1 k.p.c. wskutek całkowicie błędnej, dowolnej oceny zgromadzonych w sprawie dowodów, sprowadzającej się do uznania, że powód nie udowodnił dochodzonego roszczenia, będącej następstwem nieprawidłowego odczytania intencji powoda wyrażonych żądaniem pozwu, a ponadto na skutek nie dostrzeżenia, że już same poczynione w sprawie ustalenia pokazują rozbieżność między stanem prawnym a stanem faktycznym, a mianowicie aktualnie stosowana miedzy stronami stawka procentowana opłaty rocznej za użytkowanie wieczyste nieruchomości gruntowej położonej w K. przy ul. (...), oznaczonej jako działki gruntu numer (...) o powierzchni 1,5344 ha i (...) o powierzchni 0,5726 ha, wynosi 3 % („pozostałe nieruchomości gruntowe? zgodnie z art. 72 ust. 3 pkt 5) ustawy o gospodarce nieruchomościami] i w tej wysokości nie odpowiada ustalonemu przez Sąd celowi użytkowania wieczystego, gdzie „aktualnie nieruchomość jest wykorzystywana w celu wytwarzania i przesyłu energii cieplnej do odbiorców przy wykorzystywaniu znajdujących się na nieruchomości budynków będących w zasobie (...) Sp. z o.o.” Realizacja urządzeń infrastruktury technicznej” - art. 72 ust. 3 pkt 4 ustawy o gospodarce nieruchomościami - stawka 1 %);

brak wyjaśnienia istoty sprawy wynikający z nieprawidłowego odczytania żądania pozwu i przypisania powodowi twierdzeń, których nie podnosił, a nadto błędnego zlokalizowania źródła powstania użytkowania wieczystego, a w konsekwencji braku wyjaśnienia kwestii konieczności ustalenia celu użytkowania wieczystego w sytuacji, gdy ten cel nie został dotąd ustalony, a wykorzystywana stawka procentowa nie odpowiada sposobowi korzystania z nieruchomości;

a nadto naruszenie przepisów prawa materialnego tj.:

art. 73 ust. 1 i 2g w zw. z art. 72 ust. 3 pkt 4) ustawy z dnia 21 sierpnia 1997r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2021 r. poz. 1899, z późn. zm.) poprzez jego niewłaściwe zastosowanie polegające na odmowie ustalenia jako celu użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej położonej w K. przy ul. (...), oznaczonej jako działki gruntu numer (...) o powierzchni 1,5344 ha i (...) o powierzchni 0,5726 ha, w obrębie 5 (dawna działka nr (...)), dla której Sąd Rejonowy w Brzezinach IV Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą Kw nr (...), urządzeń infrastruktury technicznej, mimo jednoczesnego ustalenia przez Sąd, że „aktualnie nieruchomość jest wykorzystywana w celu wytwarzania i przesyłu energii cieplnej do odbiorców przy wykorzystywaniu znajdujących się na nieruchomości budynków będących w zasobie (...) Sp. z o.o.”, zaś stosowana stawka procentowana opłat rocznych za użytkowanie wieczyste w wysokości 3 % wskazuje na inne cele niż wyżej ustalony;

art. 73 ust. 2g ustawy z dnia 21 sierpnia 1997r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2021 r. poz. 1899, z późn. zm.) poprzez brak jego zastosowania wyrażony stanowiskiem, że „należałoby wykazać, że doszło do trwałej zmiany sposobu korzystania z nieruchomości, podczas gdy przywołany przepis nakazuje stosowanie procedury ustalania celu użytkowania wieczystego również dla przypadków, gdy cel użytkowania wieczystego nie został dotychczas ustalony, zaś zgromadzone dowody, jak również akta księgi wieczystej nie pozwalają na uznanie, że w omawianym przypadku doszło uprzednio do ustalenia tego celu.

W konkluzji skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Brzezinach, z pozostawieniem temu Sądowi do rozstrzygnięcia o kosztach postępowania apelacyjnego i pierwszej instancji, w tym o kosztach zastępstwa procesowego, ewentualnie , w przypadku uznania, że Sąd I instancji rozpoznał istotę sprawy apelujący wniósł o zmianę wyroku poprzez ustalenie, że na nieruchomości gruntowej położonej w K. przy ul. (...), oznaczonej jako działki gruntu numer (...) o powierzchni 1,5344 ha i (...) o powierzchni 0,5726 ha, w obrębie 5 (dawna działka nr (...)), dla której Sąd Rejonowy w Brzezinach IV Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą Kw nr (...), realizowane są jako cel użytkowania wieczystego, urządzenia infrastruktury technicznej i inne cele publiczne (budowa i utrzymywanie ciągów drenażowych, przewodów i urządzeń służących do przesyłania lub dystrybucji płynów, pary, gazów i energii elektrycznej, a także innych obiektów i urządzeń niezbędnych do korzystania z tych przewodów i urządzeń) i w konsekwencji ustalenie, że stawka procentowa z tytułu użytkowania wieczystego tej nieruchomości wynosi 1 %. Skarżący wniósł także o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda zwrotu kosztów postępowania za obie instancje, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

Nadto, skarżący wniósł o dopuszczenie, w oparciu o przepis art. 381 i 382 k.p.c., nowych dowodów w sprawie, których potrzeba powołania wystąpiła dopiero w postępowaniu apelacyjnym (w następstwie niespodziewanej argumentacji Sądu I instancji w przedmiocie źródła użytkowania wieczystego nieruchomości objętej żądaniem pozwu), a mianowicie dowodów z dokumentów:

• umowy sprzedaży z dnia 30 września 1998 r. (akt notarialny Rep. A nr (...) - na okoliczność sprzedaży prawa użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej położonej w K. przy ul. (...), oznaczonej jako działki gruntu numer (...) o powierzchni 1,5344 ha i (...) o powierzchni 0,5726 ha (dawniej działka nr (...) w akcie notarialnym) przez (...) sp. z o. o. (nabywca majątku dawnego przedsiębiorstwa państwowego Odlewni (...)) na rzecz Gminy K.; dysponowania przez sprzedającą spółkę prawem użytkowania wieczystego gruntu (istnieniem tego prawa) w okresie przed jego zadysponowaniem przez Gminę K. na rzecz powoda;

• wydruku KRS dla Odlewni (...) - na okoliczność funkcjonowania pod adresem obejmującym wskazane w pozwie nieruchomości w przeszłości przedsiębiorstwa państwowego Odlewni (...), które z mocy prawa nabyło prawo użytkowania wieczystego nieruchomości w sposób pierwotny;

• wydruku KRS dla (...) sp. z o. o. - na okoliczność istnienia w obrocie pod adresem wskazanych w pozwie (...) sp. z o. o., która nabyła przedsiębiorstwo Odlewni (...).

W odpowiedzi na apelację pozwany wniósł o jej oddalenie i o zwrot kosztów procesu wg norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja powoda jest zasadna o tyle, że konieczne było uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy Sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania.

Sąd Rejonowy naruszył art. 321 § 1 k.p.c. Jakkolwiek powód w apelacji wprost nie wskazuje na naruszenie tego przepisu, to jednak taki jest sens jego zarzutów i ich uzasadnienia a w szczególności dotyczący braku wyjaśnienia istoty sprawy. Powód wskazuje, że Sąd Rejonowy nieprawidłowo odczytał żądanie pozwu i przypisał mu twierdzenia, których ten nie podnosił tj. zmiany celu użytkowania wieczystego w trakcie jego trwania, podczas gdy zdaniem skarżącego najpewniej nigdy nie doszło do ustalenia celu użytkowania wieczystego w omawianym wypadku.

Zgodnie zaś z art. 321 § 1 k.p.c., Sąd nie może wyrokować co do przedmiotu, który nie był objęty żądaniem, ani zasądzać ponad żądanie. Nie ulega zatem wątpliwości, że powołany przepis wprowadza zasadę rządzącą rozstrzyganiem spraw w procesie cywilnym, polegającą na tym, że zakres wyrokowania określony jest żądaniem powoda. Żądanie powoda - zarówno samo żądanie, jak i uzasadniające je okoliczności faktyczne - wyrażone jest w procesie po raz pierwszy w pozwie (art. 187 § 1 k.p.c.), stanowiąc jego treść. Granice żądania określają również wysokość dochodzonych roszczeń (J. Gudowski, M. Jędrzejewska, [w:] Komentarz do art. 321 Kodeksu postępowania cywilnego, pod red. T. Erecińskiego, Lex 2012). Dodatkowo w orzecznictwie sądowym wskazuje się, że zakaz orzekania ponad żądanie odnosi się bądź do samego żądania ( petitum), bądź do jego podstawy faktycznej ( causa petendi). Sąd jest związany zarówno samym żądaniem pozwu, jak i jego podstawą faktyczną.

Sąd nie może zatem zasądzać czego innego od tego, czego żądał powód, więcej niż żądał powód, ani na innej podstawie faktycznej niż wskazana przez powoda (zob. m. in. wyroki SN z dnia 9 lutego 2012 r., I PK 95/11, Lex nr 1107149; z dnia 23 lipca 2015 r., I CSK 549/14, Lex nr 1771518).

Przez podanie okoliczności faktycznych - uzasadniających zgłoszone żądanie - należy rozumieć sytuację, w której powód opisuje w pozwie konkretne wydarzenia historyczne, z którymi wiąże powstanie po jego stronie określonego roszczenia wobec pozwanego. Wymóg przytoczenia w pozwie okoliczności faktycznych uzasadniających żądanie określa art. 187 § 1 pkt 2 k.p.c. Oznacza to, że sąd może orzekać jedynie o roszczeniach, które wynikają z faktów przytoczonych przez powoda. Podstawą orzeczenia nie mogą być zaś okoliczności faktyczne, których powód nie objął swymi twierdzeniami (art. 321 § 1 k.p.c.). Związanie sądu granicami żądania obejmuje nie tylko wysokość i rodzaj dochodzonego świadczenia, ale także elementy motywacyjne uzasadniające żądanie. Jak podniósł Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 9 maja 2008 r. III CSK 17/2008 (LexPolonica nr 2019491) sąd orzeka o roszczeniach, które wynikają z faktów przytoczonych przez powoda.

Przepisy prawa materialnego wskazywane przez powoda, jako podłoże jego żądań, nie wiążą Sądu i mogą być przezeń pominięte przy wydawaniu orzeczenia co do istoty sporu, konstrukcja podstawy prawnej rozstrzygnięcia należy bowiem do Sądu (tak SN m.in. w wyroku z dnia 25 kwietnia 2008 r., II CSK 613/07, Lex nr 420867). Innymi słowy przyjęcie przez Sąd innej podstawy rozstrzygnięcia, niż wskazana w pozwie nie stanowi wyjścia poza granice żądania w ujęciu art. 321 § 1 k.p.c., natomiast oparcie wyroku na podstawie faktycznej niepowołanej przez powoda jest orzeczeniem ponad żądanie w rozumieniu art. 321 k.p.c.

W orzecznictwie panuje również zgodność co do tego, iż związanie granicami żądania nie oznacza, że Sąd jest związany w sposób bezwzględny samym sformułowaniem zgłoszonego żądania. Jeżeli treść żądania jest sformułowana niewyraźnie, niewłaściwie, nieprecyzyjnie to Sąd może, a nawet ma obowiązek odpowiednio je zmodyfikować, jednakże zgodnie z wolą powoda i w ramach podstawy faktycznej powództwa. Ingerencja Sądu nie może być w tym zakresie zbyt daleko idąca, chodzi o nadanie objawionej w treści pozwu woli powoda poprawnej jurydycznie formy (zob. wyroki SN: z dnia 28 czerwca 2007 r., IV CSK 115/07, Lex nr 358817; z dnia 8 lipca 2011 r., IV CSK 536/10, Lex nr 1084734).

Ponadto art. 321 § 1 k.p.c. zakazuje zasądzać nie tylko więcej, niż powód żąda, lecz nie pozwala również wyrokować, co do rzeczy, która nie była przedmiotem żądania, czyli zasądzać coś innego, niż strona żądała.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy, należy stwierdzić, że powód jasno określił podstawę faktyczną swojego żądania, a jedynie błędnie wskazał przepisy prawa materialnego stanowiące jego podstawę. Treść pozwu, a także precyzującego go pisma z dnia 13 stycznia i 24 marca 2021 roku nie budzi jakichkolwiek wątpliwości co do tego, iż powód nie oparł swojego żądania na okolicznościach, które wskazywałyby, iż w trakcie użytkowania wieczystego nastąpiła trwała zmiana sposobu korzystania z nieruchomości, gdyż w piśmie z dnia 13 stycznia 2021 roku (k. 94v) wyraźnie wskazał, iż budowa wszelkich urządzeń na nieruchomości oddanej w użytkowanie wieczyste nastąpiła w latach 70-tych, a w piśmie z dnia 24 marca 2021 roku, iż wnosi, aby sąd ustalił cel użytkowania wieczystego, powołując się na „ ustalenie” wskazane w ust. 2g art. 73 u.g.n. podnosząc, iż brak jest dokumentów archiwalnych, które by pozwoliły ocenić czy w ogóle doszło do ustalenia celu użytkowania wieczystego (k. 107v), wskazując w dalszej części pisma, że nie doszło do faktycznej zmiany korzystania, gdyż „ istota problemu sprowadza się do niewłaściwej kwalifikacji celu użytkowania”. Jak już natomiast wyżej zostało wskazane przepisy prawa materialnego wskazywane przez powoda, jako podłoże jego żądań, nie wiążą sądu, tak więc oparcie przez Sąd I instancji rozstrzygnięcia o przywoływany przez powoda przepis art. 73 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 roku o gospodarce nieruchomościami (t.j. – Dz. U. z 2023 r., poz. 344 zwana dalej u.g.n.) z uzasadnieniem, iż powód nie wykazał, że nastąpiła trwała zmiana sposobu korzystania z nieruchomości, w ogóle nie odnosiło się do podstawy faktycznej żądania pozwu, a tym samym i do istoty sprawy, której Sąd Rejonowy w tej sytuacji nie rozpoznał.

W przedmiotowej sprawie, przy tak zakreślonym żądaniu pozwu, ewentualne zastosowanie mógłby mieć przepis art. 73 ust. 2g u.g.n., który stanowi, że przepisy ust. 2b i 2d-2f stosuje się również, w przypadku gdy cel użytkowania wieczystego nie został dotychczas ustalony, co koreluje z twierdzeniami powoda zawartymi w podstawie faktycznej żądania. Należy jednak zauważyć, iż z dokumentów zawartych w aktach sprawy, a także z danych wynikających z księgi wieczystej (...) odnośnie daty zakończenia okresu użytkowania wynika, iż do oddania przedmiotowej nieruchomości doszło niewątpliwie przed dniem 1 stycznia 1998 roku tj. z dniem 5 grudnia 1990 roku albowiem 99-letni okres użytkowania upłynie w dniu 5 grudnia 2089 roku. Powyższa okoliczność wskazuje na przesłankę uzasadniającą zastosowanie przepisu szczególnego względem art. 73 ust. 2 u.g.n., jakim jest art. 221 u.g.n. To ten właśnie przepis stanowi podstawę prawną do zmiany stawki procentowej, w sytuacji gdy cel uległ zmianie – ust. 1 art. 221 u.g.n. (zob. m in. wyrok SN z dnia 13 października 2017 r., I CSK 36/17, Lex nr 2408332; uchwała SN z dnia 27 lutego 2020 r., III CZP 58/19, OSNC 2020, nr 11, poz. 92), czy też w zakresie określenia celu, na który nieruchomość została oddana, jeżeli przy oddaniu nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste nie został on określony – ust. 3 art. 221 u.g.n., co do nieruchomości gruntowych oddanych w użytkowanie wieczyste przed dniem 1 stycznia 1998 r., stanowi on również podstawę prawną do późniejszych zmian stawek procentowych opłat rocznych wprowadzonych mocą ustawy (por. wyroki SN z dnia 8 maja 2008 r., V CSK 569/07, Lex nr 483069; z dnia 11 maja 2011 r., I CSK 397/10, Lex nr 970062; z dnia 30 stycznia 2013 r., V CSK 113/12, Lex nr 1318493). Z powyższego wynika więc, iż w przedmiotowej sprawie żądania powoda znajdowało oparcie w treści art. 221 u.g.n. i w połączeniu z tym przepisem Sąd Rejonowy winien rozstrzygnąć o ewentualnym istnieniu przesłanek wskazanych w art. 72 ust. 3 pkt 4 u.g.n. uzasadniających ustalenie bądź zmianę ustalonego celu użytkowania wieczystego.

Należy jednak zauważyć, iż ustawodawca w art. 221 ust. 1 u.g.n., przez odwołanie m.in. do art. 81 u.g.n. stworzył po stronie użytkownika wieczystego uprawnienie do zgłoszenia wpierw wyżej wskazanych żądań wobec właściwego organu administracyjnego. Jest to norma o charakterze porządkowym i dostosowawczym, niewątpliwie mająca zastosowanie do sytuacji powoda. Przez odesłanie do przepisów o zmianach uregulowanych w art. 78-81 u.g.n. stanowi ona jednak, że konieczne jest w takiej sytuacji zachowanie trybu w nich uregulowanego, co w konsekwencji oznacza, że droga sądowa przed wyczerpaniem wskazanego w w/w przepisach trybu jest czasowo niedopuszczalna tj. do chwili przekazania akt sprawy przez właściwe SKO. W przedmiotowej sprawie sytuacja taka niewątpliwie nie miała miejsce - Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Ł. postanowieniem z dnia 9 czerwca 2020 roku stwierdziło swoją niewłaściwość do rozpoznania przedmiotowej sprawy błędnie kwalifikując wniosek powoda, jako odwołujący się do okoliczności wskazanych w art. 73 ust. 2 u.g.n. – co skutkowało brakiem możliwości wniesienia przez powoda sprzeciwu na orzeczenie SKO, a przede wszystkim nieprzekazaniem akt sprawy do sądu powszechnego. Na skutek orzeczenia SKO w przedmiotowej sprawie wystąpił więc przypadek czasowej niedopuszczalności drogi sądowej, który winien uzasadniać odrzucenie pozwu w celu uprzedniego rozpoznania sprawy przez organ administracji publicznej. Zgodnie jednak z treścią art. 199 ¹ k.p.c. sąd nie może odrzucić pozwu z tego powodu, że do rozpoznania sprawy właściwy jest organ administracji publicznej lub sąd administracyjny, jeżeli organ administracji publicznej lub sąd administracyjny uznały się w tej sprawie za niewłaściwe. Powyższe skutkowało więc uchyleniem zaskarżonego wyroku z uwagi na nierozpoznanie istoty sprawy i przekazaniem jej do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Brzezinach, a nie odrzuceniem pozwu, gdyż taką sytuację procesową w przypadku stwierdzenia swej niewłaściwości przez organ administracyjny do rozpoznania sprawy wyklucza art. 199 ¹ k.p.c.

Przy ponownym rozpoznaniu sprawy Sąd Rejonowy niewątpliwie winien natomiast uzyskać dokument na mocy którego nieruchomość położona w K. przy ulicy (...) została oddana w użytkowanie wieczyste – jego uzyskanie wyjaśni bowiem okoliczność, czy przy oddaniu nieruchomości w użytkowanie wieczyste został ustalony cel, na który została ona oddana. Poszukiwanie przez Sąd Rejonowy tego dokumentu w aktach księgi wieczystej LD1B/00029759/7 zasadniczo było skazane na niepowodzenie, albowiem księga ta została założona w dniu 7 listopada 1997 roku czyli już pod oddaniu nieruchomości w użytkowanie wieczyste, należy natomiast zauważyć, iż księga ta została odłączona z księgi wieczystej KW nr (...), w której ten dokument winien się znajdować.

Mając powyższe na względzie, na podstawie art. 386 § 4 k.p.c., Sąd Okręgowy orzekł jak w sentencji wyroku uchylając zaskarżony wyrok i przekazując sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Brzezinach.