Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 18 stycznia 2022 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi- Śródmieścia w Łodzi w sprawie z powództwa T. B. przeciwko (...) Towarzystwu (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W. o zapłatę:

1.  uchylił w całości wyrok zaoczny z dnia 22 października 2020 roku;

2.  zasądził od (...) Towarzystwa (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz T. B. kwotę 5.536,95 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 6 czerwca 2020 roku do dnia zapłaty;

3.  oddalił powództwo w pozostałej części;

4.  zasądził od (...) Towarzystwa (...) Spółki akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz T. B. kwotę 2.711,13 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty tytułem kosztów procesu.

Apelację od opisanego wyroku wniósł pozwany, zaskarżając orzeczenie w części, tj. w zakresie punktu 2. co do kwoty 1.500 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 6 czerwca 2020 r. do dnia zapłaty oraz w zakresie punktu 4. rozstrzygającego o kosztach postępowania - stosownie do zakresu zaskarżenia.

Zaskarżonemu orzeczeniu apelujący zarzucił:

1. obrazę przepisów prawa procesowego w postaci naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. przez sprzeczne z zasadami logiki i doświadczenia życiowego wyprowadzenie z zebranego materiału dowodowego wniosku, że uzasadniony okres najmu pojazdu zastępczego wynosił 41 dni kalendarzowych, co Sąd I instancji uzasadnił uznaniem za relewantny czasu, w którym ubezpieczyciel zatwierdzał kosztorys naprawy, podczas gdy faktyczny czasokres uwzględniający zatwierdzenie kosztorysu wynosił 31 dni kalendarzowych, w związku z czym Sąd I instancji bezzasadnie przyjął za relewantny czas najmu przez 10 dni;

2. naruszenie prawa materialnego błędnego zastosowania art. 361 § 1 i 2 k.c. w zw. z art. 824 ¹ § 1 k.c. przez ich błędną wykładnię prowadzącą do ustalenia, że w granicach adekwatnego związku przyczynowego ze szkodą pozostają koszty wynajęcia przez poszkodowanego pojazdu zastępczego za okres 41 dni pomimo faktu, że czynności związane z ustaleniem zakresu naprawy jak i samo przeprowadzenie naprawy wymagało maksymalnie 31 dni.

W konkluzji skarżący wniósł o zmianę skarżonego orzeczenia poprzez oddalenie powództwa w zaskarżonej części oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego, za obie instancje według norm przepisanych.

Powód, w odpowiedzi na apelację wniósł o jej oddalenie w całości oraz zasądzenie od pozwanego na swoją rzecz kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja pozwanego nie jest zasadna.

Sąd Okręgowy podziela ustalenia faktyczne dokonane przez Sąd I instancji i przyjmuje je za własne, aprobując również ocenę prawną, wywiedzioną na podstawie tychże ustaleń.

Zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. jest chybiony, w sytuacji, gdy ocena materiału dowodowego poczyniona przez Sąd Rejonowy pozostaje w zgodzie z dyrektywami zawartymi w przywołanej normie prawnej, a strona apelująca nie wskazuje, jakich to konkretnie uchybień dopuścił się Sąd I instancji w toku przeprowadzanego rozumowania, które to uchybienia naruszałaby zasady logiki czy też przeczyły wskazaniom doświadczenia życiowego. Natomiast bez zasygnalizowania tak ujmowanych uchybień, kwestionowanie ocen przyjętych przez sąd na tej tylko podstawie, że z zebranego materiału dowodowego możliwe jest wywiedzenie konkurencyjnych wniosków, jest zabiegiem chybionym, choćby nawet mocno osadzonym w subiektywnym przekonaniu skarżącej.

Analizując wywody apelacji w aspekcie stawianego zarzutu procesowego, można odnieść je jedynie do wadliwego, zdaniem skarżącego, przyjęcia jednego z wniosków opinii biegłego, pozostającego w sprzeczności z argumentami Sądu Rejonowego.

Dla jasności wywodu odnotować trzeba, że opinia biegłego w sposób klarowny i rzeczowy przedstawia sporne zagadnienie, związane z uzasadnionym okresem najmu pojazdu zastępczego, przy uwzględnieniu różnych założeń, wynikających z przyjęcia bądź pominięcia czasu między otrzymaniem kosztorysu a potwierdzeniem przyjęcia odpowiedzialności przez pozwanego. I tak, jeśli zważy się na proces likwidacji szkody, w którym należy uwzględnić okres od rozpoczęcia najmu (1 dzień po zdarzeniu, czyli od 12 grudnia 2018 r.) do przyjęcia odpowiedzialności przez pozwanego ( 7 stycznia 2019 r.), a następnie czas na kompletowanie części zamiennych, czas naprawy i dni wolne od pracy, to zdaniem biegłego, okres najmu wynosić powinien 41 dni. Natomiast jeśli przyjmie się okres, wprawdzie od rozpoczęcia najmu, ale z pominięciem czasu od zatwierdzenia kosztorysu do przyjęcia odpowiedzialności ubezpieczyciela, to okres najmu wynosić będzie 31 dni.

Spór koncentrował się zatem wokół zagadnienia prawidłowego ustalenia niezbędnego czasu najmu pojazdu, pozostającego w adekwatnym związku z okresem naprawy, co w istocie stanowi przedmiot zarzutów naruszenia prawa materialnego.

Przypomnienia wymaga, że ocen, czy poniesienie określonych kosztów, związanych z najmem pojazdu zastępczego, mieści się w ramach szkody i normalnego związku przyczynowego, należy dokonywać zawsze na podstawie konkretnych okoliczności sprawy (por. uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 20 lutego 2002 r., V CKN 1273/00, LEX nr 55515, a także uzasadnienie uchwały 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 17 listopada 2011 r., OSNC 2012, nr 3, poz. 28).

Skarżący argumentował, że zasadny był najem trwający 31 dni, zaś Sąd pierwszej instancji niezasadnie uznał za relewantny czas, w którym ubezpieczyciel zatwierdzał kosztorys naprawy (10 dni) przez co, zdaniem apelacji, błędnie przyjął łączny okres najmu -41 dni, aczkolwiek rację ma skarżący, że w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku argumentacja sądu tak jednoznacznie nie wybrzmiała. Pozostaje to jednak bez znaczenia, w aspekcie zastosowania prawa materialnego.

W ujawnionych okolicznościach faktycznych zaakcentowania wymaga, że trudno oczekiwać, że warsztat poniesie ryzyko nieotrzymania stosownego wynagrodzenia, w przypadku, gdyby ubezpieczyciel odmówił wypłaty odszkodowania w całości. Oczekiwanie na przyjęcie odpowiedzialności, czego nie sposób utożsamiać z przesłaniem kosztorysu naprawy, oraz na akceptację kosztorysu i wypłatę odszkodowania pozwoliło warsztatowi naprawczemu dokonać naprawy pojazdu na klarownych zasadach. W tym stanie rzeczy stwierdzić należy, że poszkodowana miała prawo najmować pojazd zastępczy przez okres 41 dni i nie naruszyła obowiązku poszkodowanego podejmowania czynności zmierzających do zapobieżenia zwiększaniu rozmiaru szkody. Koszt najmu pojazdu zastępczego w okresie między 12 grudnia 2018 roku a 23 stycznia 2019 roku był zatem celowy i ekonomicznie uzasadniony.

W ocenie Sądu II instancji nie można zgodzić się z twierdzeniem skarżącego, iż doszło do naruszenia regulacji art. 361 § 1 i § 2 k.c. w zw. z art. 824 ¹ § 1 k.c., a w konsekwencji braku uznania, że w adekwatnym związku przyczynowym z przedmiotowym zdarzeniem i uszkodzeniem pojazdu pozostają koszty najmu pojazdu zastępczego także przez okres łączny 41 dni. W błędzie bowiem pozostaje pozwany wywodząc, że zatwierdzenie kosztorysu (27 grudnia 2018 r.) należy uznać za przejęcie odpowiedzialności za szkodę (7 stycznia 2019 r.). Jak słusznie zauważa powód w odpowiedzi na apelację, w kosztorysie nie ma żadnej informacji o przyznaniu odszkodowania, która zawarta jest dopiero w decyzji z dnia 7 stycznia 2019 roku, co więcej, w okresie między wskazanymi datami, pozwany ubezpieczyciel nadal ustalał podmiot odpowiedzialny za szkodę.

W orzecznictwie powszechnie przyjętym jest, że odpowiedzialność ubezpieczyciela z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za uszkodzenie albo zniszczenie pojazdu mechanicznego obejmuje celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki na najem pojazdu zastępczego (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 17 listopada 2011 r., sygn. III CZP 5/11, publ. OSNC 2012/3/28).

Zdaniem Sądu Okręgowego rację ma powód, że w rozpoznawanej sprawie całość poniesionych przez kosztów najmu pojazdu zastępczego stanowi celowy i ekonomicznie uzasadniony wydatek, albowiem konieczny czas najmu pojazdu powinien zostać wyznaczony rzeczywistym czasem naprawy tj. okresem, w którym uszkodzony pojazd mechaniczny w normalnym toku mógł zostać naprawiony z uwzględnieniem czynności procesu likwidacji szkody, do których zalicza się również decyzja o przyjęciu odpowiedzialności.

W przedstawionych okolicznościach faktycznych, na gruncie utrwalonego orzecznictwa Sądu Najwyższego, nie można oczekiwać od poszkodowanego, aby bez przyjęcia odpowiedzialności, jak też wypłaty odszkodowania, zlecał wykonanie naprawy, ryzykując własnymi środkami finansowymi.

W przedmiotowej sprawie, wbrew twierdzeniom skarżącego, w granicach adekwatnego związku przyczynowego ze szkodą pozostają więc koszty wynajęcia przez poszkodowanego pojazdu zastępczego za okres 41 dni. W konsekwencji zatem, zarzut art. 361 § 1 i 2 k.c. w zw. z art. 824 ¹ § 1 k.c. okazał się niezasadny.

Wobec powyższego Sąd Okręgowy oddalił niezasadną apelację, na podstawie art. 385 k.p.c.

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd Okręgowy rozstrzygnął w oparciu o zasadę wynikającą z art. 98 § 1 k.p.c., zasądzając od pozwanego na rzecz powoda kwotę 135 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym, których wysokość ustalono na podstawie § 2 pkt 3 w zw. z § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. z 2015 r. poz. 1800 ze zm.)