Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 października 2023 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący – Sędzia Sądu Okręgowego Magdalena Balion – Hajduk

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 19 października 2023 r. w G.

sprawy z powództwa M. J.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w W.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Rejonowego w Zabrzu

z dnia 28 kwietnia 2023 r., sygn. akt I C 352/22

zmienia zaskarżony wyrok:

w pkt. 2 w ten sposób, że w pkt. 1 ustawowe odsetki za opóźnienie od kwoty 495 zł zasądza od 6 grudnia 2018r.,

w pkt. 3 w ten sposób, że zasądza od pozwanej na rzecz powoda 137 (sto trzydzieści siedem) złotych z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 19 października 2023r.;

zasądza od pozwanej na rzecz powoda 150 (sto pięćdziesiąt) złotych z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia prawomocności tego postanowienia.

SSO Magdalena Balion - Hajduk

Sygn. akt III Ca 659/23

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy w Zabrzu wyrokiem z 28 kwietnia 2023 r. zasądził od pozwanej (...) Spółki Akcyjnej w W. na rzecz powoda M. J. 495 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 28 kwietnia 2023 r., oddalił powództwo w części i zasądził od pozwanej na rzecz powoda 76 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku.

Sąd Rejonowy uwzględnił powództwo w przeważającej części. Wskazał, że legitymacja procesowa czynna powoda, wynikała z umowy przelewu wierzytelności (art. 509 k.c.). Jako podstawę prawną orzeczenia Sąd Rejonowy powołał art. 34 ust. 1 i art. 36 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych oraz art. 361 k.c.

Uzasadnił, że poszkodowany może żądać zwrotu wydatków poniesionych na najem pojazdu zastępczego przez czas potrzebny do naprawy albo nabycia pojazdu, jeżeli z okoliczności wynika, że w tym czasie rzeczywiście korzystałby z uszkodzonego pojazdu, a zarazem nie miał dogodnej i bardziej ekonomicznej możliwości posłużenia się innym pojazdem. Niewątpliwie odpowiedzialność ubezpieczyciela z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnego posiadaczy pojazdów mechanicznych za uszkodzenie lub zniszczenie pojazdu mechanicznego niesłużącego do działalności gospodarczej obejmuje celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki za najem pojazdu zastępczego.

W toku postępowania likwidacyjnego powodowi (ani poszkodowanemu) nie została wypłacona żadna kwota tytułem odszkodowania w związku z koniecznością najmu pojazdu zastępczego. Ubezpieczyciel w decyzji wskazywał, że poszkodowany nie wykazał, aby uszkodzony samochód (jezdny po kolizji z dnia 27 września 2018 r.) był naprawiany, a tym samym zachodziła konieczność najmu pojazdu zastępczego.

Pozwana w sprzeciwie od nakazu zapłaty kwestionowała wysokość dobowej stawki najmu stosowanej przez powoda (180 zł netto). Sąd Rejonowy podkreślił, że nawet przy przyjęciu stawki akceptowanej przez pozwaną (115 zł netto, przy najmie powyżej 7 dni powództwo w zakresie dotyczącym dochodzonej należności głównej zasługiwało na uwzględnienie. Sąd I instancji nie uwzględnił zarzutu przedawnienia roszczenia w oparciu o regulację art. 819 § 1 k.c. i art. 119 § 4 k.c.

Sąd Rejonowy uwzględnił powództwo w zakresie dochodzonej należności głównej (495 zł). O roszczeniu odsetkowym orzekł zgodnie z art. 481 § 1 k.c. Sąd I instancji uznał, że fakt konieczności najmu pojazdu zastępczego został wykazany dopiero w toku procesu. W konsekwencji odsetki od dochodzonej należności głównej zasądził dopiero od daty wyroku.

O kosztach procesu Sąd Rejonowy orzekł na podstawie art. 100 zd. pierwsze in fine k.p.c., stosunkowo je rozdzielając i wliczając do wartości dochodzonego przez powoda roszczenia odsetki ustawowe za opóźnienie w kwocie 168,80 zł, za okres od 6 grudnia 2018 r. do 28 kwietnia 2023 r.

Powód w apelacji zarzucił:

- naruszenie art. 98 k.p.c. przez niewłaściwe zastosowanie i przyjęcie, że kwestia odsetek wpływa na koszty zastępstwa procesowego w sytuacji, gdy odsetki nie są wliczane do wartości przedmiotu sporu, a to od niej zależy wysokość kosztów zastępstwa procesowego,

- naruszenie przepisów art. 817 k.c. przez błędne przyjęcie, że odsetki należą się powodowi od dnia wytoczenia powództwa w sytuacji, gdy na pozwanym spoczywa obowiązek wypłaty odszkodowania w terminie 30 dni od dnia zgłoszenia szkody.

Powód wniósł o zmianę wyroku i uwzględnienie powództwa i zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego przed sądem pierwszej i drugiej instancji.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja zasługiwała na uwzględnienie.

W niniejszej sprawie powód żądał zasądzenia odsetek od dnia 6 grudnia 2018 roku i wykazał, że w dniu 5 listopada 2018 roku przesłał mailem pozwanej fakturę za wynajem pojazdu zastępczego. Zgodnie z art. 817 § 1 k.c. ubezpieczyciel obowiązany jest spełnić świadczenie w terminie trzydziestu dni, licząc od daty otrzymania zawiadomienia o wypadku. Trzydziestodniowy termin upływał z dniem 5 listopada 2018 roku, dlatego żądanie zasądzenia odsetek za opóźnienie od 6 grudnia 2018 roku było w pełni uzasadnione. W toku postępowania likwidacyjnego pozwana ustaliła zakres uszkodzeń, mogła i powinna też ustalić, jaki jest czas konieczny na naprawę stwierdzonych uszkodzeń pojazdu, co odpowiadałoby czasowi najmu pojazdu zastępczego. Pozwana powinna dokonać takiej oceny, zwłaszcza że poszkodowany zgłosił, że korzysta z pojazdu zastępczego.

Uzasadniony jest również zarzut naruszenia art. 98 k.p.c. i ustalenia kosztów zastępstwa procesowego od wartości roszczenia głównego łącznie ze skapitalizowanymi odsetkami za opóźnienie. Odsetki jako świadczenie uboczne nie mogą zostać doliczane do wartości przedmiotu sporu i nie wpływają na wysokość kosztów zastępstwa procesowego. W związku ze zmianą orzeczenia w zakresie odsetek podstawą rozstrzygnięcia o kosztach procesu winien być art. 98 k.p.c.

Sąd Okręgowy na mocy art. 386 § 1 k.p.c. zmienił zaskarżony wyrok, zasądzając ustawowe odsetki za opóźnienie od należności głównej od dnia 6 grudnia 2018 roku oraz zasądzając od pozwanej na rzecz powoda koszty procesu w kwocie 137 zł.

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono zgodnie z art. 98 k.p.c., obciążając pozwaną kosztami postępowania w całości, a złożyło się na nie wynagrodzenia pełnomocnika powodów w kwocie 120 zł i opłata od apelacji – 30zł.

SSO Magdalena Balion – Hajduk