Sygn. akt III Ca 998/22
Dnia 13 września 2023 r.
Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:
Przewodniczący – Sędzia Sądu Okręgowego Leszek Dąbek
po rozpoznaniu w dniu 13 września 2023 r. w Gliwicach
na posiedzeniu niejawnym
sprawy z powództwa M. P.
przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w W.
o zapłatę
na skutek apelacji powoda
od wyroku Sądu Rejonowego w Zabrzu
z dnia 22 sierpnia 2022 r., sygn. akt I C 175/22
uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi Rejonowemu w Zabrzu do ponownego rozpoznania, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania odwoławczego.
SSO Leszek Dąbek
Sygn. akt III Ca 998/22
Sąd Rejonowy w Zabrzu w wyroku z dnia 22 08 2022r. oddalił powództwo powoda M. P. przeciwko pozwanej (...) Spółce Akcyjnej w W. o zapłatę oraz orzekł o kosztach procesu.
W ustalonym stanie faktycznym w motywach orzeczenia przywołał między innymi regulacje: art. 436 § 1 k.c. w związku z art. 435 § 1 k.c. oraz art. 361 § 1 i 2 k.c. po czym stwierdził, że poszkodowany był uprawniony do wynajęcia pojazdu zastępczego w okresie likwidacji szkody, lecz równocześnie był zobowiązany do minimalizowania szkody. Wskazał, że z materiału dowodowego wynika, że działający w imieniu poszkodowanego powód posiadał wiedzę o możliwości zorganizowania pojazdu zastępczego na okres likwidacji szkody przez pozwaną oraz o maksymalnej wysokości stawek dobowych najmu akceptowanych przez pozwaną w przypadku samodzielnej organizacji najmu pojazdu zastępczego
od podmiotu trzeciego. Pomimo tego poszkodowany odmówił przyjęcia oferty pozwanej bez nieuzasadnionego powodu, a właściwie oferta ta nie była mu w ogóle przez powoda przedstawiona, co uniemożliwiało mu wybór oferty pozwanej. Dlatego działania powoda w tym zakresie należy jednoznacznie ocenić, jako zmierzające do nadmiernego, nieuzasadnionego zwiększenia kosztów najmu pojazdu. Z tej przyczyny koszty generowane w związku z korzystaniem z odpłatnego pojazdu nie pozostawały w adekwatnym związku przyczynowym ze zdarzeniem szkodowym i nie były objęte odpowiedzialnością pozwanej, ponad uznaną przez pozwaną wysokością. W konkluzji stwierdził, że tych względów „powództwo podlegało oddaleniu” .
O kosztach procesu orzekał stosując regulację art. 98 k.p.c.
Orzeczenie zaskarżył powód M. P., który wnosiła o jego zmianę przez uwzględnienie powództwa i zasądzenie na jego rzecz zwrotu kosztów procesu.
Zarzucił, iż przy ferowaniu wyroku naruszono wskazane w apelacji regulacje prawa procesowego i prawa materialnego w sposób w niej podany.
Pozwana (...) Spółka Akcyjna
w W. wnosiła o oddalenie apelacji i zasądzenie na jej rzecz od powoda zwrotu kosztów postępowania odwoławczego według norm przepisanych.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Sąd pierwszej instancji trafnie zakwalifikował dochodzone roszczenia przyjmując, że maja one źródło w reżimie odpowiedzialności za szkodę oraz w łączącej sprawcę wypadku z pozwaną umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, lecz wadliwie rozpoznał sprawę.
Słusznie bowiem w uzasadnieniu zaskarżonego zauważa, że pomiędzy stronami między innymi była sporna - mająca kardynalne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy - okoliczność: zakresu i wysokości szkody powstałej w następstwie nieuregulowanych przez pozwaną kosztów najmu samochodu zastępczego.
Wbrew temu co przyjął Sąd Rejonowy przy rozpoznaniu tego zagadnienia - w obecnym materiale sprawy - nie ma znaczenia, że poszkodowany,
czy też powód nie skorzystali z oferty pozwanej wynajmu samochodu zastępczego we wskazanych przez nią podmiotach.
Przy ocenie czy oferta ta była dla nich korzystna znaczenie ma bowiem nie tylko cena oferowanych kosztów wynajmu samochodu, ale również inne postanowienia umowy, np. dotyczące rodzaju, wyposażenia i standardu samochodu, warunków ubezpieczenia, zużycia paliwa i ewentualnego limitu kilometrów, czy też sposobu i miejsca wydania samochodu w oraz jego zwrotu.
Okoliczności te w sposób istotny urzutują na efektywność decyzji dotyczącej wynajmu samochodu, stąd też powinny one były być znane wskazanym powyżej podmiotom już bezpośrednio po uszkodzeniu samochodu w wypadku, co w zasadzie powinno nastąpić przez udostępnienie im projektu (wzoru) umowy wynajmu pojazdu zastępczego.
Z materiału sprawy nie wynika, żeby przed zawarciem umowy wynajmu samochodu zastępczego udostępniono wskazanym podmiotom wzór umowy pochodzący od podmiotu preferowanego przez pozwaną,
Z tej przyczyny dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy nie ma znaczenia,
że poszkodowany i powód nie skorzystali z oferty pozwanej, ale to czy poniesione koszty wynajmu samochodu zastępczego nie były w sposób istotny zawyżone w odniesieniu do panujących wówczas na rynku cen wynajmu samochodów, co stosownie regulacji art. 6 k.c. i art. 232 k.p.c. obligowało stronę powodową do wykazania tego.
Ustalenie tych okoliczności wymaga „wiadomości specjalnych” w rozumieniu art. 287 § 1 k.p.c. i z mocy zawartej w nim regulacji do ich wykazania konieczne było przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego.
Skarżąca już w pozwie zaoferowała Sądowi Rejonowemu ten dowód
(k. 5 akt), lecz nie został on przeprowadzony (pominięto go w postanowieniu Sądu Rejonowego z dnia 25 07 2022r.).
Z tego powodu w materiale sprawy brak jest informacji pozwalających poczynić w omawianym zakresie ustalenia faktyczne, co skutkowało koniecznością
uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy Sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania.
Reasumując zaskarżony wyrok jest wadliwy i dlatego apelację jako bezzasadną uwzględniono orzekając jak w sentencji.
Sąd Rejonowy rozpoznając ponownie sprawę uwzględni zawartą powyżej ocenę prawną i dopuści, a następnie przeprowadzi dowód z opinii biegłego na wskazane przez powódkę okoliczności.
Orzekając ustali wszystkie istotne okoliczności sprawy, w tym także te okoliczności, których dotyczy ten dowód, bądź wyjaśni dla czego nie był w stanie ich poczynić.
SSO Leszek Dąbek