Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 271/24

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Rejonowego w Radomsku z dnia 26 lutego 2024 roku w sprawie IIK 23/24

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Zarzut obrazy przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonej, poprzez dokonanie błędnej wykładni art. 177 § 1 kk i błędne przyjęcie, że pasażerka pojazdu I. K. (1), która doznała obrażeń skutkujących naruszeniem czynności narządów jej ciała na czas nie dłuższy niż 7 dni, posiada status pokrzywdzonej w przedmiotowej sprawie karnej, co w konsekwencji skutkowało błędną zmianą opisu czynu przypisanego A. M.;

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

W ocenie sądu odwoławczego zarzut postawiony w apelacji prokuratora był niezasadny, albowiem fakt, iż sąd rejonowy zmienił opis czynu przypisanego A. M. (gdzie opisał dodatkowo obrażenia osoby pasażerki auta biorącego udział w wypadku drogowym I. K. (1)) nie oznacza wcale, że nadał tej osobie status pokrzywdzonego czynem, o jakim mowa w art. 177 § 1 kk – w rozumieniu art. 49 § 1 kpk.

Niewątpliwie fizyczne obrażenia, jakie wystąpiły u 74-letniej I. K. (1) były następstwem wypadku z dnia 12 lipca 2023 roku. Nie może ulegać także wątpliwości, że w/w przeżyła stres. W wyniku pierwotnego uderzenia przez pojazd kierowany przez oskarżoną, w samochód kierowany przez D. S. (1), w którym pasażerka byłą I. K. (1), ten uderzył następczo w betonowy płot i wystrzeliły wszystkie poduszki bezpieczeństwa. Samochód D. S. był na skutek powyższych w tak złym stanie technicznym, że podjęto decyzję o jego zezłomowaniu.

W takiej sytuacji rację należało przyznać sądowi rejonowemu, że dokonana zmiana opisu w punkcie 1 wyroku czynu, oddaje całość społecznej szkodliwości czynu przypisanego oskarżonej.

Taka konstrukcja opisu czynu nie sprawia jednak automatycznie, że I. K. (1) staje się stroną postępowania karnego II K 23/24 jako „pokrzywdzony”, w tym nabywa prawo bycia oskarżycielem posiłkowym.

Materialny charakter definicji pokrzywdzonego znajduje swoje potwierdzenie w orzecznictwie SN, zgodnie z którym – o tym, kto jest osobą pokrzywdzoną w konkretnej sprawie, decyduje dobro prawne tej osoby naruszone lub zagrożone przez sprawcę czynu, i to w sposób bezpośredni, choćby nie wynikało to wprost z opisu tego czynu i jego kwalifikacji prawnej (zob. wyr. SN z 23.7.2008 r., V KK 377/07, KZS 2008, Nr 10, poz. 23). Stąd też o nadaniu statusu pokrzywdzonego nie decyduje wpisanie go przez prokuratora na listę pokrzywdzonych (zob. post. SN z 21.10.2007 r., III KO 89/08, Legalis). Dla przyznania statusu pokrzywdzonego konieczne jest prawidłowe rozpoznanie nie tylko ogólnego lub rodzajowego, ale także i indywidualnego przedmiotu ochrony analizowanej normy karnej, przy jednoczesnym uwzględnieniu, że dany czyn może wypełniać znamiona więcej niż jednego przepisu ustawy (post. SN z 30.9.2013 r., IV KK 209/13, Legalis). Status pokrzywdzonego, w swojej genezie, ma przede wszystkim charakter materialnoprawny, będąc przy tym również pojęciem procesowym, skoro wynika z niego zespół odpowiednich uprawnień procesowych (post. SA w Szczecinie z 3.4.2019 r., II AKa 242/18, Legalis).

Krąg pokrzywdzonych w rozumieniu art. 49 § 1 kpk ograniczony jest zespołem znamion czynu będącego przedmiotem postępowania oraz czynów współukaranych (uchw. SN z 15.9.1999 r., KZP 26/99, OSNKW 1999, Nr 11–12, poz. 69, z glosą krytyczną J. Długozimy, Rz. 2000, Nr 2, s. 10 i częściowo aprobującą B. Mik, WPP 2000, Nr 2, s. 164 oraz uwagami S. Zabłockiego, Przegląd, Pal. 2000, Nr 1, s. 165 i R.A. Stefańskiego, Przegląd, WPP 2000, Nr 2, s. 86; uchw. SN z 21.10.2003 r., KZP 29/03, OSNKW 2003, Nr 11–12, poz. 94, z glosą częściowo krytyczną J. Zagrodnika, Pal. 2004, Nr 9–10, s. 262; post. SA we Wrocławiu z 18.4.2012 r., II AKa 94/12, OSProk. i Pr. 2014, Nr 4, poz. 37; post. SN z 30.9.2013 r., IV KK 209/13, Legalis).

Dla prawidłowego określenia, komu przysługuje przymiot bycia pokrzywdzonym określonym przestępstwem, konieczne jest zatem: ustalenie naruszenia normy karnej, określenie przedmiotu i zakresu tej normy oraz potwierdzenie związku pomiędzy znamionami czynu a zagrożeniem dobra prawnego konkretnego podmiotu.

Niejako na marginesie można także podnieść, iż wielokrotnie opisy czynów zarzucanych i przypisywanych oskarżonym, poza obligatoryjnymi sformułowaniami stanowiącymi czy to powtórzenie, czy podobnie nazwanie wymaganych danym przepisem znamion, zawierają obok inne informacje związane z czynem. W taki także sposób i tylko w taki, należy rozumieć zmianę opisu czynu przypisanego – poprzez opisanie obrażeń I. K. – dokonane w niniejszej sprawie. Ponieważ opis ten zawierał wszystkie znamiona wymienione w art. 177 § 1 kk i prawidłową kwalifikację prawno-karną (w tym obrażenia ciała na okres powyżej siedmiu dni w rozumieniu Kodeksu karnego doznane przez pokrzywdzonego przestępstwem), sąd odwoławczy uznał postawiony przez apelanta zarzut, sformułowany jako obraza prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu, za niezasadny.

Wniosek

o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez eliminację w pkt 1 z opisu czynu przypisanego sformułowania „zaś pasażerka tego pojazdu I. K. (1) doznała stłuczenia głowy i stłuczenia klatki piersiowej, które to obrażenia naruszyły czynności narządów ciała pokrzywdzonej na okres nie przekraczający siedmiu dni”;

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

- wskazano powyżej - przy ocenie podniesionego zarzutu;

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

kara

Zwięźle o powodach zmiany

Oskarżona mimo swej karalności, wykazała właściwą postawę procesową. Od początku przyznawała się do winy, wyraziła żal i skruchę. Złożyła wyjaśnienia. Pozostała na miejscu zdarzenia do przyjazdu policji oraz karetki pogotowia. Interesowała się uczestnikami wypadku. Jest osobą bardzo młodą, w chwili czynu miała niespełna 22 lata. Jest młodociana. Także obrażenia ciała doznane przez uczestników wypadku nie były na tyle drastyczne, z jakimi sąd spotyka się rozpoznając podobne sprawy.

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

pkt 3, 4

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 627 kpk i art. 634 kpk, art. 633 kpk i art. 10 ust 1 z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych.

7.  PODPIS

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

prokurator

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

wina

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana