Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 373/24

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Rejonowego w Bełchatowie z dnia 10.04.2024 roku w sprawie II K 928/23

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Zarzuty wynikające z apelacji obrońcy oskarżonego:

1. zarzut obrazy prawa procesowego tj.:

- art. 4 kpk, , art. 5 § 1 i 2 kpk, art. 6 kpk, art. 7 kpk, art. 410 kpk., oraz art. 424 § 1 pkt 1 kpk poprzez zmarginelizowanie wyjaśnień oskarżonego w tej części, w której nie przyznaje się do popełnienia zarzucanego mu czynu,

- niezweryfikowanie części materiału dowodowego która wykazała, że pojazdem mogła kierować żona oskarżonego,

- całkowitym pominięciu przy ocenie dowodów nagrania z monitoringu, który był na tyle nieczytelny, że nie dało się wskazać (obejrzeć), kto faktycznie prowadził pojazd M. w dniu 4 sierpnia 2023r. koło godz. 12.00 – jako dowodu przemawiającego na korzyść K. M. (1);

- uznał za niewiarygodne, wiarygodne, a które nieistotne dla rozstrzygnięcia sprawy, gdzie na podstawie tak skonstruowanego uzasadnienia Sądu I instancji nie jest możliwe odtworzenie w pełni toku rozumowania tego Sądu;

2.zarzutbłędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę ustaleń faktycznych, który miał wpływ na treść wydanego wyroku poprzez przypisanie oskarżonemu odpowiedzialności (sprawstwa i winy) przestępstwa z art. 178 a § 1 kk w sytuacji, gdy zebrany w sprawie materiał dowodowy nie dawał ku temu podstaw, w tym: w świetle wyjaśnień K. M. (1) to nie on, lecz jego żona prowadziła samochód, co potwierdzają częściowo zeznania świadków R. K. i B. J., a przy tym zeznania R. K. zawierają wewnętrzne sprzeczności (co do tego, czy świadek widział i rozpoznał kierującego autem oraz czy zna oskarżonego), które powodują, że sąd niesłusznie uznał je w całości za wiarygodny materiał dowodowy mogący być podstawą dokonywanych ustaleń w sprawie;

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadne

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zdaniem Sądu Okręgowego, Sąd Rejonowy nie dopuścił się podnoszonych w apelacji uchybień, a dokonana przez ten Sąd ocena materiału dowodowego jest ze wszech miar prawidłowa. Sąd I instancji szczegółowo wskazał, którym dowodom dał wiarę, a którym waloru wiarygodności odmówił i z jakich powodów. Sąd I instancji dokonał oceny materiału dowodowego zebranego w niniejszej sprawie w sposób nie budzący wątpliwości – ocena ta była wnikliwa i rzetelna, dokonana w sposób bezstronny i kompleksowy, z uwzględnieniem treści art. 4, art.6 kpk, art. 7 kpk i art. 410 kpk. Jako taka korzysta z pełnej ochrony. Sąd Rejonowy nie przekroczył granic swobodnej oceny dowodów, a przy tym uwzględnił zasady wiedzy i doświadczenia życiowego. Następnie Sąd swój pogląd na ostateczne wyniki przewodu sądowego w sposób przekonujący umotywował w pisemnym uzasadnieniu zaskarżonego wyroku. Sąd Okręgowy w pełni zgadza się z rozważaniami Sądu I instancji dotyczącymi oceny zebranych w sprawie dowodów, a argumenty skarżącego w żaden sposób wniosków sądu meriti nie podważyły.

Nie sposób zgodzić się ze skarżącym, iż zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie daje podstaw do dokonanych przez Sąd ustaleń. Brak zatem zastrzeżeń co do dokonanej przez Sąd Rejonowy oceny zgromadzonych w sprawie dowodów, gdzie sąd ten zasadnie dał wiarę zeznaniom naocznego świadka zdarzenia R. K. oraz funkcjonariuszom policji. R. K. w sposób przekonywujący i konsekwentny zeznawał o zdarzeniu będącym przedmiotem zarzutu, a pewne nieznaczne rozbieżności – tak uwypuklane przez apelanta, mogły być czy wynikiem niepamięci, czy po prosty wynikać stąd, iż dotyczyły w istocie spaw marginalnych. Z pewnością także przekonująco brzmią zeznania tego świadka, gdy szczegółowo opisuje zachowanie swoje oraz oskarżonego po tym, kiedy K. M. zatrzymał się pod własną posesją. Sąd rejonowy w swoich pisemnych rozważaniach poświęcił dużo miejsca właśnie temu, dlaczego choćby z punktu widzenia zasad logiki i doświadczenia życiowego było niemożliwym, by ewentualny sprawca kolizji – którym nie byłby nietrzeźwy kierujący – miałby uciekać przed pokrzywdzonym na skutek wykroczenia i chować się do domu.

Zważyć także należy, że w pierwotnych zeznaniach, składanych niemal „na gorąco”, R. K. także jednoznacznie podał, iż kierującym był mężczyzna (k.4v). jedyne co, to wówczas pojawiło się w jego zeznaniach zdanie: „… wydaje mi się, że tylko on był w samochodzie”. Analiza tych zeznań prowadzi jednak do wniosku, iż już wówczas w dalszej wypowiedzi świadek opisał: „ Mężczyzna zaparkował pojazd przed bramą, wysiadł i poszedł do domu”, co wprost wskazuje na to, że zaobserwował wówczas tylko oskarżonego (później rozpoznanego). Co więcej, zeznając tuz po zdarzeniu w/w świadek podał, że nie zna kierującego „z imienia i nazwiska”, co wcale nie kłóci się z tym, że przed sądem świadek opisał, iż kiedyś na jakiejś budowie, widział jak jakieś prace wykonywał oskarżony.

Faktycznie sąd rejonowy nie odniósł się do nagrania zarejestrowanego na monitoringu, ale jest to ze wszech miar zrozumiałe – dowód ten okazał się nieprzydatny dla ustaleń, bo zapis był nieczytelny. Argumentacja apelanta w tej kwestii nie przekonuje. Idąc jego tokiem rozumowania, równie dobrze mógłby twierdzić, że żonę oskarżonego jako (potencjalnie) kierującą pojazdem widzieli jacyś przechodnie, a skoro nikogo takiego nie ustalono (z imienia i nazwiska), a ktoś z pewnością na drodze ruchu pojazdu musiał iść obok jedni, to jest to dowód „korzystny” dla R. K.. Tym samym, w ocenie sądu odwoławczego, takie dywagacje nie mają żadnego uzasadnienia.

W całej rozciągłości zaaprobować należy ocenę zeznań R. K. dokonaną Sądu I instancji, iż są to zeznania szczere, spójne i logiczne. Sądowa ocena wiarygodności tego dowodu została wsparta zeznaniami policjantów, faktem niezwłocznego zawezwania policji na miejsce zamieszkania sprawcy, a ponadto znajduje pełne poparcie w zasadach logiki. R. K. chciał porozumieć się w sprawie swojego urwanego lusterka i stad jego dążenie do kontaktu z kierującym M..

Pisemne motywy zaskarżonego wyroku w pełni odpowiadają dyrektywom określonym treścią art. 424 §1 kpk, a przede wszystkim ich tabelaryczna forma jest dostatecznie zrozumiała i w pełni pozwala na ocenę prawidłowości dokonanych ustaleń.

W sprawie nie zaistniały wątpliwości, o jakich mowa w art. 5 kpk. Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 27 września 2013 roku (sygn. akt II KK 223/13) wskazał, iż „reguła z art. 5 § 2 kpk nie może być wykorzystywana do uproszczonego traktowania wszelkich wątpliwości zachodzących w procesie. Zasada tłumaczenia wątpliwości na korzyść oskarżonego nie polega bynajmniej na obowiązku automatycznego wyboru najkorzystniejszej wersji wynikającej z wyjaśnień i zeznań o niejednakowej treści. Nie jest więc sprzeczny z tą zasadą wybór wersji mniej korzystnej, oczywiście znajdującej oparcie w dowodach, jeżeli w przeciwieństwie do korzystniejszej, właśnie one pasują do obrazu zdarzenia jako logiczne i zgodne z doświadczeniem życiowym dopełnienie, gdy pozostałe elementy zdarzenia nie są w ogóle kwestionowane” (opubl. na stronie internetowej Sądu Najwyższego – sn.pl), w tym samym postanowieniu Sąd Najwyższy wskazał ponadto, że „w sytuacji, gdy konkretne ustalenie faktyczne zależne jest od dania wiary tej lub innej grupie dowodów, nie można mówić o naruszeniu zasady in dubio pro reo”. Z całą mocą należy podkreślić, że dla oceny zasadności zarzutu naruszenia zasady wyrażonej w art. 5 § 2 kpk nie mają znaczenia podnoszone w apelacji obrońcy wątpliwości, co do ustaleń poczynionych w sprawie. Bez znaczenia pozostają, odmienne od sądu, zapatrywania strony procesowej na daną okoliczność.

Analiza pisemnych motywów skarżonego rozstrzygnięcia wskazuje, iż sąd pierwszej instancji żadnych – a tym bardziej niedających się usunąć – wątpliwości nie powziął i – z analizy zgromadzonego materiału dowodowego wynika, iż – powziąć nie powinien. W świetle powyższych rozważań, w tym wobec stwierdzenia przez sąd odwoławczy, iż ocena dowodów w niniejszej sprawie została dokonana przez sąd meriti w sposób prawidłowy, zgodny z zasadami logiki, wiedzy i doświadczenia życiowego, nie może być mowy o naruszeniu wyrażonej w art. 5 § 2 kpk zasady in dubio pro reo.

Reasumując: w pełni należy podzielić ustalenia faktyczne, zgodnie z którymi oskarżony jest sprawcą kierowania pojazdem mechanicznych w strefie ruchu lądowego w stanie nietrzeźwości. Prawidłowo zastosowano w sprawie prawo karne materialne, uzupełniając podstawę prawną skazania o przepis art. 4 § 1 kk obowiązujący w dacie popełnienia czynu. Zastosowana wobec sprawcy represja karna nie nosi cech rażącej niewspółmierności, a rozstrzygnięcie w zakresie kosztów sądowych znajduje oparcie w prawie.

Wniosek

- o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego od zarzucanego mu czynu,

- ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do po­nownego rozpoznania przez sąd I Instancji;

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadne

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Apelacja obrońcy nie zasługiwała na uwzględnienie, bowiem Sąd I instancji dokonał oceny materiału dowodowego zebranego w niniejszej sprawie w sposób nie budzący wątpliwości – ocena ta była wnikliwa i rzetelna, dokonana w sposób bezstronny i kompleksowy, z uwzględnieniem treści art. 4, art. 7 kpk i art. 410 kpk, a materiał dowodowy był kompletny, aby poczynić na jego podstawie ustalenia, co do przypisanego sprawstwa.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

- sprawstwo, wina, wysokość orzeczonej kary, rozstrzygnięcie w zakresie kosztów procesu za postępowanie pierwszoinstancyjne;

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

- wskazano w punkcie 3.1.;

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2, 3,

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 636 § 1 kpk i art. 624 § 1 kpk oraz art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (Dz.U. z 1983 r., Nr 49, poz.223 z późn. zm.).

Apelacja wniesiona w imieniu oskarżonego okazała się całkowicie niezasadna, co zgodnie z treścią pierwszego ze wskazanych powyżej przepisów, uzasadniało obciążenie kosztami postepowania odwoławczego oskarżonego. Jednocześnie jednak uznano, że K. M. jest osobą w trudnej sytuacji materialnej (ta była podstawą przyznania mu w toku postepowania przed Sądem Rejonowym obrońcy z urzędu), jest bezrobotnym i utrzymuje się jedynie z prac dorywczych, które określił na poziomie 1500 zł. miesięcznie, nie ma żadnego mienia, czy oszczędności (żaden dowód nie zweryfikował negatywnie oświadczenia oskarżonego, co do sytuacji osobistej i majątkowej). Z tego powodu uznano, iż w/w jest w sprawie ponieść kwotę 500 zł. z tytułu części wydatków, jakie na etapie postępowania odwoławczego poniósł sąd odwoławczy (od powstałej części tych wydatków oraz od opłaty za skazanie oskarżonego zwolniono).

Wynagrodzenie dla obrońcy z urzędu, z tytułu nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu w postępowaniu odwoławczym, Sąd Okręgowy ustalił w oparciu o treść § 2 pkt. 1 w zw. z § 4 ust. 1 i 3 w zw. z § 17 ust. 2 pkt. 4 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu z dnia 3 października 2016 roku t. j. z dnia 24 sierpnia 2023 r. (Dz.U. z 2023 r. poz. 1964).

7.  PODPIS

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

obrońca oskarżonego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

wyrok i wszystkie rozstrzygnięcia

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana