Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 478/23

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

CZĘŚĆ WSTĘPNA

Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sadu Rejonowego w Radomsku z dnia 12 maja 2023 roku w sprawie II K 999/22

Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

Granice zaskarżenia

Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☒

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

Ustalenie faktów

Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

2.1.1.2.

Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

Ocena dowodów

Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Zarzut obrazy błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia i mający wpływ na jego treść, sprowadzający się do:

- wadliwego przyjęcia, iż stopień społecznej szkodliwości czynu przypisanego oskarżonemu w zaskarżonym wyroku jest wyższy niż znikomy w sytuacji, gdy okoliczności sprawy, w tym wzajemne wypowiadanie wulgaryzmów przez oskarżonego i pokrzywdzoną, wyłącznie w czasie kłótni i awantur dotyczących problemów życiowych byłych małżonków, brak negatywnego wpływu wypowiadanych wyzwisk na stan psychiczny pokrzywdzonej i brak jej woli w ściganiu sprawcy wskazuje, iż stopień ten jest znikomy;

- w miesiącu marcu i kwietniu 2022r. natężenie wulgaryzmów były większe, aniżeli wulgaryzmów wypowiadanych przez pokrzywdzoną,

- wulgaryzmy wypowiadane przez oskarżonego raniły pokrzywdzoną i sprawiały jej przykrość w sytuacji, gdy kurator sądowy nie widział oznak takowych u pokrzywdzonej, która jest osobą spokojną, uległą, ale ma swoje zdanie i potrafi je wyartykułować w ostrym tonie;

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadne

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Skarżący polemizuje z ustaleniami Sądu Rejonowego, że jego wulgaryzmy nie stanowiły żądnego przestępstwa karnego. Podnosi, że były one wypowiadane jedynie podczas wzajemnych kłótni pomiędzy byłymi małżonkami S., dotyczyły realnych problemów związanych z dziećmi i finansami – zawsze więc był powód i nie chodziło tylko o chęć sprawienia byłej żonie przykrości. Apelant podnosi przy tym, iż wulgaryzmy wobec byłej żony wypowiadał w emocjach i zdenerwowaniu, a pokrzywdzona w takim samym stopniu wyzywała jego samego. W ocenie skarżącego w marcu i kwietniu 2022r. ilość wulgaryzmów nie była wcale większa, a pokrzywdzonej wcale one nie przeszkadzały. Właśnie z tego powodu, zdaniem apelanta, przypisane mu zachowanie było tylko znikomo szkodliwe społecznie, z czego wywodził swój wniosek o umorzenie postępowania karnego w oparciu o art. 17 § 1 pkt 3 kpk w zw. z art. 1 § 2 kk.

Sąd odwoławczy zważył, że ocena zgromadzonego w sprawie dowodowego dokonana przez sąd rejonowy jest ze wszech miar poprawna. Przywołane przez ten sąd dowody uzasadniały ustalenia, zgodnie z którymi w miesiącach marzec i kwiecień 2022r. dochodziło do wypowiadania licznych wulgaryzmów pod adresem A. S. (1). Obelżywe słowa, uwłaczające jej godności osobistej, oskarżony kierował do A. S. (1) najczęściej będąc nietrzeźwym, gdzie akurat ciągi alkoholowe oskarżonego w spornym okresie czasu potwierdzają niemal wszystkie źródła dowodowe: zeznaje o nich pokrzywdzona, kurator sądowy, a nawet nie zaprzecza im sam oskarżony. Jest rzeczą znaną powszechnie z życiowego choćby doświadczenia, że osoba nietrzeźwa najczęściej nie panuje nad swoimi emocjami, z natury bywa wulgarna i agresywna wobec otoczenia - co najmniej słownie.

Sądu odwoławczego wcale nie dziwi, że pokrzywdzona pomimo takiego stanu rzeczy, nie chciała (nie chce), by toczyło się postępowanie karne, czy to o znęcanie nad jej osobą, czy o znieważanie. Otóż z akt przedmiotowej sprawy, a także sprawy załączonej o sygn. VI K 584/17, jawi się obraz tak udręczonej kobiety, która ma już przysłowiowo „dosyć wszystkiego”, co dotyczy jej byłego męża - także jakichkolwiek kolejnych spraw sądowych z jego i swoim udziałem. Żyje z byłym mężem po rozwodzie w jednym i tym samym domu, pomimo tego, iż wie o kolejnym dziecku oskarżonego (z innego związku), bo sytuacja życiowa/finansowa nie pozwala na fizyczne rozdzielenie się od niego (na podział majątku). Mówiąc najkrócej: zakończyła związek cywilnie, a jakakolwiek sprawa karna nie wpłynie już na polepszenie istniejącego, tak ocenianego, stanu rzeczy. Nadal istnieje bowiem potrzeba utrzymania nieletnich dzieci, a brak własnych dochodów oraz poziom finansów, nie pozwalają na całkowite zerwanie więzów z oskarżonym. Przeżyte lata spowodowały natomiast, że pokrzywdzona mogła częściowo przywyknąć do „warunków” panujących w jej domu. Skoro kilka lat temu była nie tylko znieważana, ale także bita kablem przez oskarżonego, a w przeszłości także bita przez niego skręconym ręcznikiem i kijem (ustalenia faktyczne ze sprawy II K 584/17), to agresja ograniczająca się tylko do samych słów, może być oceniana przez w/w jako niezasługująca na kolejne angażowanie organów ścigania i powód do nadzoru rodziny przez przedstawicieli władzy sądowniczej (kuratorzy) na kolejne kilka lat. Udział w sprawie karnej, to dla pokrzywdzonych bardzo często niestety rodzaj powtórnej ich wiktymizacji; osoby takie wolą niekiedy przecierpieć kolejną przykrość, niż wszczynać następne, najczęściej wieloletnie sprawy sądowe ze swoim osobistym udziałem, który w takich sprawach jest nieunikniony (przesłuchanie, badanie etc.). Można wręcz postawić wniosek, że A. S. (1) po części przyzwyczaiła się do męża o tyle, że nie boi się już go, a we wszczynanych przez niego awanturach, jak sam podaje, czasem już nie wytrzymuje i ma siłę oraz odwagę, że odpowie mu w równie wulgarny sposób. Fakt, że w domu za jej plecami, stoją już prawie dorosłe dzieci (najstarszy syn M. jest dorosły, P. ma aktualnie 17 lat, a dziewczynki to nastolatki) z pewnością dodaje pokrzywdzonej pewności siebie.

Nie jest jednak tak, że możliwe obrośnięcie przez pokrzywdzoną w „grubą skórę” po wielu wcześniejszych latach, kiedy była ofiarą znęcania ze strony najbliższej osoby, uzasadnia przyjęcie, iż „tylko” znieważanie jej słownie, nie stanowi już żądnego przestępstwa. Fakt, iż to skazany uprzednio za znęcanie się fizyczne i psychiczne nad A. S. (1) oskarżony, pomimo wydanego wyroku, w dalszym ciągu ubliża byłej żonie, a matce swoich czworga dzieci, tylko wzmacnia odczucie powagi i szkodliwości przypisanego mu zachowania.

Zgodnie z definicją zawartą w art. 1 § 1 kk przestępstwem jest czyn społecznie szkodliwy, zabroniony przez ustawę pod groźbą kary. Dla uznania zatem jakiegoś czynu za przestępstwo konieczne jest wykazanie, że narusza on istotne wartości społeczne stając się przez to czynem karygodnym, którą to karygodność wiązać należy z wyższym niż znikomym stopniem społecznej szkodliwości, co z kolei stanowi rację dla sankcji karnej (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 20 czerwca 2006 roku, II KK 242/05, Legalis nr 125543).

Czyny zabronione popełnione przez A. S. (2) osiągnęły wymagany stopień społecznej szkodliwości, by wywołać sankcję karną.

Oskarżony swoim zachowaniem realizował znamiona czynów zabronionych z art. 216 & 1 k.k., a przy tym był to ciąg przestępstw w rozumieniu art. 91 § 1 kk. Zestawienie tego naruszenia norm prawno – karnych z okolicznościami sprawy, prowadzi do oceny stopnia społecznej szkodliwości jako z pewnością wyższego, aniżeli znikomy i stanowiącego przestępstwa. Sąd odwoławczy doszedł do przekonania, że wskazane powyżej istotne okoliczności, ocenione kompleksowo i rozstrzygające znaczenie dla rozważań w przedmiocie kwalifikatorów szczególnej szkodliwości czynu, nie wpływają na zredukowanie stopnia społecznej szkodliwości czynu do poziomu jego znikomości w ujęciu art. 1 & 2 k.k.

Zastosowana wobec sprawcy represja karna nie nosi cech rażącej niewspółmierności w rozumieniu art. 438 pkt 4 kpk.

Wniosek

- o zmianę wyroku i umorzenie postępowanie karnego wobec oskarżonego;

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

- materiał dowodowy był w sprawie kompletny do wydania rozstrzygnięcia o uznaniu stopnia społecznej szkodliwości zachowania oskarżonego jako wyższego niż znikomy; wszelkie dokonane ustalenia faktyczne w sprawie są poprawne - szerzej w punkcie 3.1.;

OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

- wina, sprawstwo, zastosowana represja karna, orzeczenie o kosztów sądowych w postepowaniu pierszoinstancyjnym;

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

- podano powyżej w punkcie 3.1;

Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☒ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

pkt 2

O

PODPIS

Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

oskarżony

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

stopień społecznej szkodliwości zachowania, sprawstwo

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana