Dnia 3 kwietnia 2024 r.
Sąd Okręgowy w Poznaniu IV Wydział Karny–Odwoławczy w składzie:
Przewodniczący: Sędzia Hanna Bartkowiak
Protokolant: prot. sąd. Katarzyna Szymczak
przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Poznaniu Michała Moczyńskiego
po rozpoznaniu w dniu 3 kwietnia 2024 r.
sprawy M. G. (1)
oskarżonego z art. 279 § 1 kk
na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego
od wyroku Sądu Rejonowego w Kościanie
z dnia 22 listopada 2023 r., sygn. akt II K 436/23
1. Utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok.
2. Zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa zwrot kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze w kwocie 20 zł i wymierza mu opłatę za II instancję w kwocie 180 zł.
Hanna Bartkowiak
UZASADNIENIE |
|||||||||||||||||||
Formularz UK 2 |
Sygnatura akt |
IV Ka 59/24 |
|||||||||||||||||
Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników: |
1 |
||||||||||||||||||
1. CZĘŚĆ WSTĘPNA |
|||||||||||||||||||
1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji |
|||||||||||||||||||
Wyrok Sądu Rejonowego w Kościanie z dnia 22 listopada 2023 r., sygn. akt II K 436/23 |
|||||||||||||||||||
1.2. Podmiot wnoszący apelację |
|||||||||||||||||||
☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
|||||||||||||||||||
☐ oskarżyciel posiłkowy |
|||||||||||||||||||
☐ oskarżyciel prywatny |
|||||||||||||||||||
☒ obrońca |
|||||||||||||||||||
☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
|||||||||||||||||||
☐ inny |
|||||||||||||||||||
1.3. Granice zaskarżenia |
|||||||||||||||||||
1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
|||||||||||||||||||
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☒ w całości |
||||||||||||||||||
☐ w części |
☐ |
co do winy |
|||||||||||||||||
☐ |
co do kary |
||||||||||||||||||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
||||||||||||||||||
1.3.2. Podniesione zarzuty |
|||||||||||||||||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
|||||||||||||||||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
||||||||||||||||||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
||||||||||||||||||
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
||||||||||||||||||
☐ |
art. 438 pkt 3 k.p.k.
– błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
||||||||||||||||||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
||||||||||||||||||
☒ |
|||||||||||||||||||
☐ |
brak zarzutów |
||||||||||||||||||
1.4. Wnioski |
|||||||||||||||||||
☒ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |
||||||||||||||||
2. Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy |
|||||||||||||||||||
2.1. Ustalenie faktów |
|||||||||||||||||||
2.1.1. Fakty uznane za udowodnione |
|||||||||||||||||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
|||||||||||||||
1. |
M. G. (1) |
Oskarżony w okresie od 12 listopada 2021 r. do 11 grudnia 2023 r. leczył się psychiatrycznie u lekarza K. K., odbył łącznie 5 wizyt (prowadzącej działalność gospodarczą pod firmą (...)), w związku z zaburzeniami wynikającymi z nadużywania mefedronu oraz problemów rodzinnych. Początkowo zdiagnozowano u podsądnego zaburzenia psychiczne i zaburzenia spowodowane używaniem innych substancji stymulujących, w tym kofeiny, która to diagnoza na wizycie w dniu 11 grudnia 2023 r. została zmieniona na stwierdzenie u oskarżonego wyłącznie zaburzeń adaptacyjnych. Przebieg leczenia, w tym postawiona diagnoza oraz sposób zachowania się M. G. (1) podczas poszczególnych wizyt opisany w historii choroby nie dawały uzasadnionych wątpliwości co do poczytalności oskarżonego. |
Zaświadczenie lekarskie z dnia 27 grudnia 2023 r. |
k. 153 |
|||||||||||||||
Historia leczenia oskarżonego przez lekarza K. K. |
k. 198 |
||||||||||||||||||
2. |
M. G. (1) |
Oskarżony od dnia 1 listopada 2023 r. zatrudniony jest w firmie Zakład (...) M. T. na podstawie umowy zlecenia. |
Zaświadczenie z dnia 24 listopada 2023 r. |
k. 154 |
|||||||||||||||
2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione |
|||||||||||||||||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
|||||||||||||||
2.2. Ocena dowodów |
|||||||||||||||||||
2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów |
|||||||||||||||||||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 |
Dowód |
Zwięźle o powodach uznania dowodu |
|||||||||||||||||
1. |
Dokumentacja lekarska z leczenia psychiatrycznego oskarżonego |
Dokumenty te zostały wystawione przez osobę upoważnioną do ich wydania w odpowiedniej formie. Zawierały informacje o dacie rozpoczęcia leczenia psychiatrycznego przez M. G. (1) oraz przebiegu poszczególnych wizyt w tym wystawionych przez lekarza diagnoz. Nie było podstaw by w jakikolwiek sposób podważać prawdziwość okoliczności wynikających z tych dokumentów. Dlatego też Sąd Okręgowy ocenił je jako miarodajne co do procesu leczenia psychiatrycznego oskarżonego. Nie było to jednak podstawą do dopuszczenia w kontrolowanej sprawie opinii biegłych lekarzy psychiatrów, o czym będzie dokładniej mowa w pkt 3.1. niniejszego uzasadnienia. |
|||||||||||||||||
2. |
Zaświadczenie z dnia 24 listopada 2023 r. |
Dokument ten został wystawiony przez osobę upoważnioną i w odpowiedniej formie. Zawierał informacje o podstawie i początkowej dacie zatrudnienia M. G. (1) w Zakładzie (...) M. T.. Brak podstaw by podważać prawdziwość podanych w nim okoliczności. |
|||||||||||||||||
2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów |
|||||||||||||||||||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2 |
Dowód |
Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu |
|||||||||||||||||
. STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków |
|||||||||||||||||||
Lp. |
Zarzut |
||||||||||||||||||
3.1. |
Bezwzględna przesłanka odwoławcza z art. 439 § 1 pkt 10 kpk w zw. z art. 79 § 1 pkt 4 kpk wynikająca z faktu, że w toku postępowania oskarżony nie miał zapewnionego obrońcy z urzędu – o co oskarżony wnosił – choć zachodziła uzasadniona wątpliwość, czy stan jego zdrowia psychicznego pozwala na udział w postępowaniu lub na prowadzenie obrony w sposób samodzielny i rozsądny. Obraza przepisów postępowania, tj. art. 202 § 1 kpk polegająca na zaniechaniu powołania dwóch biegłych psychiatrów w celu wydania opinii o stanie zdrowia psychicznego oskarżonego, które to uchybienie spowodowało, że Sąd a quo błędnie przyjął, że oskarżonemu nie przysługuje obligatoryjna obrona, a co miało wpływ na treść orzeczenia. |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
|||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
|||||||||||||||||||
Wobec tego, że powyżej przytoczone zarzuty były ze sobą ściśle powiązane, Sąd Okręgowy uznał za uzasadnione łączne ich rozpoznanie. Kontrola instancyjna zaskarżonego orzeczenia nie potwierdziła by w przedmiotowej sprawie Sąd Rejonowy naruszył przepis art. 202 § 1 kpk, jak też by zaistniała bezwzględna przyczyna odwoławcza wymieniona w art. 439 § 1 pkt 10 kpk w zw. z art. 79 § 1 pkt 4 kpk. Prawdą jest, że z załączonego do apelacji zaświadczenia lekarskiego wydanego przez lekarza K. K. w dniu 27 listopada 2023 r. wynika, że M. G. (1) od 12 listopada 2021 r. leczy się psychiatrycznie i nadal wymaga farmakoterapii i psychoterapii. Pamiętać jednak trzeba, że podstawą dopuszczenia dowodu z opinii biegłych psychiatrów jest ustalenie istnienia uzasadnionej wątpliwości co do poczytalności oskarżonego. Przy czym, ocena podstaw przeprowadzenia dowodu z tym zakresie winna każdorazowo uwzględniać całokształt okoliczności ujawnionych w danej sprawie, a fakt leczenia psychiatrycznego, chociaż jest jednym z warunków, które winny zostać poddane rozwadze sądu, nie jest czynnikiem przesądzającym o konieczności skorzystania przez ten organ z dowodu z postaci opinii biegłych ( postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 26 kwietnia 2021 r., sygn. akt II KK 127/21, Lex nr 3232211). Sąd Okręgowy mając na względzie treść przedstawionego wraz z apelacją zaświadczenia lekarskiego oraz zarzutów zawartych w środku odwoławczym widział potrzebę uzyskania całości dokumentacji medycznej leczenia psychiatrycznego M. G. (1) od lekarza K. K.. Dlatego też zarządzeniem z dnia 19 marca 2024 r. zwrócono się do (...) o jej nadesłanie, następnie przeprowadzono z tych dokumentów dowód (protokół rozprawy apelacyjnej z dnia 3.04.2024 r., k. 204). Analiza złożonej do akt sprawy historia wizyt lekarskich M. G. (1) u lekarza psychiatry K. K. prowadzi do wniosku, że nie nabrano wątpliwości co do poczytalności oskarżonego w chwili czynu, które miałyby wedle apelującego wynikać z dolegliwości natury psychiatrycznej, w związku z którymi stawiał się on w poradni. M. G. (1) rozpoczął leczenie w w/w poradni w dniu 12 listopada 2021 r. szukając pomocy w negatywnych skutkach przeżyć rodzinnych z przeszłości oraz nadużywania mefedronu. Kolejne wizyty miały miejsce w dniach 18 października 2022 r., 21 listopada 2023 r., 27 listopada 2023 r. oraz 11 grudnia 2023 r. i były podyktowane potrzebą uzyskania recept na zalecone leki. Podkreślić należy, że zachowanie M. G. (1) podczas poszczególnych wizyt opisane w tej dokumentacji, historia leczenia oraz postawiona diagnoza nie wskazują na jakiekolwiek zaburzenia występujące po jego stronie co do zdolności rozpoznania znaczenia swoich czynów i pokierowania swoim postępowaniem. Jednorazowo w trakcie wizyty odbywającej się w dniu 21 listopada 2023 r. oskarżony wskazywał na subiektywne zaburzenia pamięci, uwagi i koncentracji, jednakże nie mogło to stanowić asumptu dla dopuszczenia dowodu z opinii biegłych psychiatrów, skoro były to wyłącznie odczucia własne oskarżonego. Istotny w świetle rozpatrywanych zarzutów jest przebieg ostatniej z wizyt M. G. (1) u lekarza psychiatry, w dniu 11 grudnia 2023 r., kiedy to oskarżony stawił się w związku z procedurą egzaminacyjną na prawo jazdy i deklarował dobre samopoczucie psychiczne. Ostatnia diagnoza psychiatry została wtedy zmieniona na zaburzenia adaptacyjne u M. G.. Należało także ocenić zachowanie podsądnego zarówno w trakcie dokonania przypisanego mu czynu zabronionego, jak i w toku postępowania przed Sądem Rejonowym i na tym polu stwierdzono, że było ono zborne, bez zaburzeń pamięci czy postrzegania. Nie sposób wobec tego uznać by istniały wątpliwości co do stanu jego poczytalności uzasadniające dopuszczenie w kontrolowanej sprawie opinii biegłych psychiatrów. W świetle powyższego nie zasługiwał na uwzględnienie wniosek dowodowy zawarty w apelacji o powołanie w instancji odwoławczej dwóch lekarzy psychiatrów celem wydania opinii na temat stanu zdrowia psychicznego oskarżonego tempore criminis i tempore procedendi oraz zdolności do udziału w czynnościach procesowych. Wobec powyższego nie było podstaw dla stwierdzenia wystąpienia bezwzględnej przyczyny odwoławczej opisanej w art. 439 § 1 pkt 10 kpk, która ma miejsce wyłącznie wtedy gdy oskarżony nie miał w postępowaniu sądowym obrońcy w wypadkach opisanych a art. 79 § 1 i 2 kpk oraz art. 80 kpk lub obrońca nie brał udziału w czynnościach, w których jego udział był obowiązkowy. Skoro brak było podstaw dla stwierdzenia, że zachodziła uzasadniona wątpliwość aby zdolność oskarżonego rozpoznania znaczenia czynu lub kierowania swoim postępowaniem była w czasie popełnienia tego czynu wyłączona lub w znacznym stopniu ograniczona, jak również aby stan zdrowia psychicznego oskarżonego nie pozwalał mu na udział w postępowaniu lub prowadzenie obrony w sposób samodzielny oraz rozsądny to nie zachodziły przesłanki obrony obligatoryjnej z art. 79 § 1 pkt 3 i 4 kpk. Wobec tego za prawidłową należało uznać decyzję organu meriti o oddaleniu wniosku o przyznanie obrońcy z urzędu dla oskarżonego na podstawie wymienionych w zdaniu uprzednim przepisów. Przy czym Sąd I instancji o leczeniu psychiatrycznym oskarżonego dowiedział się z jego oświadczenia na rozprawie w dniu 18 października 2023 r., kiedy to zarazem podał, że bierze doraźnie leki na depresję. Można jeszcze dodać, że w toku postępowania przed Sądem I instancji oskarżony swoim zachowaniem ani ujawnioną okolicznością uczęszczania do lekarza psychiatry nie dał powodu by wątpić w jego zdolność do świadomej i rozsądnej obrony. Potwierdza to słuszność stanowiska organu meriti o braku przesłanek do obligatoryjnej obrony z art. 79 § 1 pkt 4 kpk. |
|||||||||||||||||||
Wniosek |
|||||||||||||||||||
Uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do Sądu I instancji celem ponownego rozpoznania. |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
|||||||||||||||||||
Brak podstaw do uwzględnienia powyższego wniosku z uwagi na bezzasadność omówionych w tym miejscu zarzutów. Wbrew odmiennym zapatrywaniom obrony nie doszło do naruszenia art. 202 § 1 kpk. Nie było bowiem obiektywnych podstaw dla zasięgania w tej sprawie opinii biegłych lekarzy psychiatrów co do stanu poczytalności M. G. (1) w chwili popełnienia zarzucanego mu czynu. Nie zaistniała także bezwzględna przesłanka odwoławcza opisana w art. 439 § 1 pkt 10 kpk albowiem nie zachodził przypadek obrony obligatoryjnej. Wobec powyższego nie było podstaw dla wydania w instancji odwoławczej orzeczenia o charakterze kasatoryjnym. |
|||||||||||||||||||
Lp. |
Zarzut |
||||||||||||||||||
3.2. |
Obraza przepisów postępowania, tj. art. 7 kpk w zw. z art. 4 kpk polegająca na przekroczeniu granic swobodnej oceny zgromadzonego materiału dowodowego i wkroczenie w sferę dowolności tych ocen bez dokonania kompleksowej i wzajemnej jego analizy, w szczególności bez uwzględnienia wskazań doświadczenia życiowego, wyrażające się m.in. w: a) błędnej ocenie wyjaśnień złożonych przez M. G. (1) i uznaniu ich za niewiarygodne w części w jakiej oskarżony wyjaśniał, że nie dokonał włamania i kradzieży inkryminowanego pojazdu, gdyż pojazd w chwili czynu miał wybitą szybę i otwarte drzwi; b) błędnej ocenie wyjaśnień złożonych przez M. G. (1) i uznaniu ich za niewiarygodne w części w jakiej oskarżony wyjaśniał, że pojazd został przez niego zakupiony bez zamiaru rejestracji – gdyż oskarżony chciał wykorzystywać go do udziału w imprezach zamkniętych, tj. „wyścigach wraków”. |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
|||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
|||||||||||||||||||
Sąd odwoławczy nie stwierdził żadnych nieprawidłowości w przeprowadzonym przez Sąd I instancji procesie weryfikacji wiarygodności zebranego materiału dowodowego. Wbrew odmiennym sugestiom obrony, ta ocena dowodów była swobodna i dokonana z poszanowaniem wszystkich dyrektyw wartościowania materiału dowodowego ustanowionych w art. 7 kpk, a więc zasad wiedzy, doświadczenia życiowego oraz logicznego rozumowania. Sąd Rejonowy ocenił wszystkie zgromadzone dowody, zestawił ich treść ze sobą i przypisał przymiot wiarygodności jedynie tym z nich bądź jedynie ich częściom, które zasługiwały na przypisanie takiej cechy w świetle art. 7 kpk. Warto z tego miejsca podkreślić, że zarzut naruszenia art. 7 kpk powinien wykazywać konkretne błędy w samym sposobie dochodzenia do określonych ocen, przemawiające w zasadniczy sposób przeciwko dokonanemu rozstrzygnięciu. W grę może wchodzić np. pominięcie istotnych środków dowodowych, niedostrzeżenie ważnych rozbieżności, uchylenie się od oceny wewnętrznych czy wzajemnych sprzeczności. Innymi słowy, zarzut obrazy przepisu art. 7 kpk wymaga wykazania uchybień w ocenie konkretnych dowodów dokonanych w zaskarżonym wyroku prowadzących do wniosku, że dokonana przez sąd ocena dowodów przekracza granice swobodnej oceny i jest dowolna. W procesie karnym nie chodzi wszak o to, czy ocena określonych dowodów i dokonane na ich podstawie ustalenia faktyczne są nieprzekonujące dla strony, lecz o to, czy są one przekonujące lub nieprzekonujące dla sądu w kontekście całokształtu materiału dowodowego. Sama odmienność przekonania apelującego odnośnie do danych ustaleń faktycznych, nie uzasadnia zarzutu obrazy przepisu art. 7 kpk ( wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 8 czerwca 2022 r., sygn. akt II AKa 458/21, Legalis nr 2714812). Znamienne jest, że zarzuty sformułowane przez obronę nie wykazywały żadnych konkretnych uchybień popełnionych przez Sąd Rejonowy przy ocenie poszczególnych dowodów, a jedynie sprowadzały się one do przedstawienia odmiennej weryfikacji materiału dowodowego zgromadzonego w tej sprawie, zbudowanej na założeniu wyłącznej wiarygodności relacji oskarżonego. Tak skonstruowane zarzuty okazały się nietrafne i nie mogły doprowadzić do zmiany wydanego wobec M. G. (1) wyroku skazującego. Obrońca kwestionując w apelacji prawidłową ocenę wyjaśnień oskarżonego zupełnie zignorował fakt, że przedstawiona przez ww. wersja zdarzeń była w kluczowej części sprzeczna z pozostałym, pelnowartościowym materiałem dowodowym w postaci śladów zabezpieczonych na miejscu zdarzenia (odłamki szkła na podłożu) oraz zeznań świadków. Kluczowe znaczenie w tej sprawie miały zeznania świadka M. S., który w dniu 9 czerwca 2023 r. kilkukrotnie przejeżdżał obok miejsca, w którym K. P. pozostawił zaparkowany pojazd marki F. (...) udając się do pracy. Świadek ten najpierw widział ten pojazd bez uszkodzeń, a następnie zaobserwował, że w czasie kiedy dwóch nieznanych mu mężczyzn wciągało ten pojazd na lawetę, szyba w drzwiach od strony kierowcy była wybita. Warto również podkreślić, że z przedstawionych do akt sprawy dokumentów w postaci dowodu rejestracyjnego oraz polisy ubezpieczeniowej wynikało jednoznacznie, że F. (...) o numerze rejestracyjnym (...) był sprawny technicznie (kolejne badanie diagnostyczne było wyznaczone na dzień 30 sierpnia 2023 r.) i posiadał polisę ubezpieczeniową OC ważną do dnia 27 maja 2024 r. Okoliczności te przeczą prawdziwości wyjaśnień oskarżonego, który twierdził że zakupił w/w pojazd od nieznanej mu osoby jako uszkodzony, bez badań technicznych i bez homologacji. Oskarżony nie potrafił podać danych osoby, od której miałby legalnie nabyć to auto, ani żadnych dowodów dokumentujących taką transakcję. Mając na uwadze powyższe, Sąd odwoławczy nie podzielił poglądów obrony dotyczących prawidłowości oceny wartości dowodowej wyjaśnień M. G. (1). Skoro kluczowa część jego wyjaśnień (zaprzeczał swojej winie i sprawstwu czynu z art. 279 § 1 kk i zapewniał o legalnym zakupieniu pojazdu F. (...)) była sprzeczna z pozostałym zgromadzonym w tej sprawie materiałem dowodowym, a nadto prawdziwości tych twierdzeń przeczyły zasady doświadczenia życiowego oraz wskazania wiedzy, to naturalną tego konsekwencją było uznanie tej części oświadczeń procesowych oskarżonego za niewiarygodne. |
|||||||||||||||||||
Wniosek |
|||||||||||||||||||
Zmiana zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego od zarzucanego mu czynu z art. 279 § 1 kk, ewentualnie uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do Sądu I instancji celem ponownego rozpoznania. |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
|||||||||||||||||||
Przeprowadzone postępowanie odwoławcze nie potwierdziło żadnych nieprawidłowości w procesie oceny dowodów dokonanym przez Sąd Rejonowy. Ocena wszystkich dowodów była prawidłowa i zgodna z dyrektywami wymienionymi w art. 7 kpk, tj. zasadami logicznego rozumowania, wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego. Nie było zatem podstaw do wydania w instancji odwoławczej wyroku jakiego oczekiwał obrońca, tj. wyroku uniewinniającego oskarżonego od popełnienia zarzucanego mu czynu zabronionego. Nie zaistniała także żadna z sytuacji opisanych w art. 437 § 2 kpk uzasadniająca wydanie wyroku o charakterze kasatoryjnym. |
|||||||||||||||||||
Lp. |
Zarzut |
||||||||||||||||||
3.3. |
Obraza przepisów postępowania, tj. art. 410 kpk poprzez bezpodstawne ustalenie, że oskarżony dopuścił się kradzieży lewarka o wartości 300 zł, chociaż w toku sprawy nie ustalono producenta, nazwy przedmiotu, ani jego szczególnych cech, jak również zaniechano weryfikacji wartości rynkowej tego przedmiotu. |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
|||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
|||||||||||||||||||
Zgodzić się należało z obrońcą, że w toku postępowania przed Sądem I instancji nie ustalono producenta, modelu, ani szczególnych cech lewarka, który zgodnie z wiarygodnymi zeznaniami pokrzywdzonego K. P. miał znajdować się w samochodzie F. (...) w momencie jego kradzieży. Trzeba jednak było równocześnie stwierdzić, że podana w toku postępowania przygotowawczego przez K. P. wartość tego przedmiotu nie była w ogóle podważana przez oskarżonego w toku postępowania przed Sąd I instancji. Sąd odwoławczy podjął jednak inicjatywę w kierunku zweryfikowania wartości wspomnianego lewarka. Mianowicie telefonicznie skontaktowano się z pokrzywdzonym K. P. prosząc o podanie dokładnych danych lewarka, który był pozostawiony w skradzionym samochodzie. W odpowiedzi pokrzywdzony, w piśmie nadesłanym dnia 21 marca 2024 r. wskazał dane z opakowania, że był to podnośnik niskoprofilowy hydrauliczny 3000 kg (...). Warto przypomnieć, że zgodnie z zeznaniami K. P. urządzenie pozostawione w samochodzie było nowe. Dodatkowe czynności sprawdzające przeprowadzone na ogólnodostępnym portalu Allegro doprowadziły do ustalenia, że cena tego typu podnośników, jak ten pozostawiony w skradzionym samochodzie F., waha się od 399,74 zł do około 470 zł. W świetle powyższego, nie sposób uznać by przyjęta przez Sąd Rejonowy wartość skradzionego wraz z samochodem lewarka była bezpodstawnie zawyżona. Przeciwne wskazania obrony zaprezentowane w apelacji nie zasługiwały więc na uwzględnienie. |
|||||||||||||||||||
Wniosek |
|||||||||||||||||||
Zmiana zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego od zarzucanego mu czynu z art. 279 § 1 kk, ewentualnie uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do Sądu I instancji celem ponownego rozpoznania. |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
|||||||||||||||||||
Wniosek końcowy apelacji o wydanie wyroku uniewinniającego wobec oskarżonego w instancji odwoławczej nie był dostosowany do treści omówionego w tym miejscu zarzutu. Bowiem w wypadku stwierdzenia uchybień co do określenia wartości skradzionego lewarka nie byłoby podstaw do zmiany zaskarżonego zgodnie z wnioskiem obrońcy, czy tym bardziej uchylenia zaskarżonego orzeczenia i skierowania sprawy do ponownego rozpoznania przez Sąd Rejonowy. |
|||||||||||||||||||
Lp. |
Zarzut |
||||||||||||||||||
3.4. |
Obraza przepisów postępowania, tj. art. 193 § 1 kpk w zw. z art. 410 kpk poprzez zaniechanie powołania biegłego rzeczoznawcy majątkowego celem ustalenia wartości rynkowej skradzionego pojazdu, w wyniku czego Sąd a quo w sposób dowolny przyjął, że miał on wartość 3.000 zł. |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
|||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
|||||||||||||||||||
Konieczne jest przypomnienie, że art. 167 kpk nakłada na sąd obowiązek przeprowadzenia dowodów z urzędu tylko w takim zakresie, w jakim jest to niezbędne dla wyjaśnienia istotnych okoliczności sprawy, czyli w jakim jest to niezbędne dla prawidłowego wyrokowania. Sąd ma zatem obowiązek dochodzenia do prawdy również w sytuacji, gdy strony nie wnioskują o przeprowadzenie dalszych dowodów, ale dopiero wówczas, gdy uzna, że materiał dowodowy jest niepełny i nasuwa wątpliwości co do stanu faktycznego sprawy i tym samym wymaga uzupełnienia ( wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 19 kwietnia 2023 r., sygn. akt II AKa 452/21, Lex nr 3569172). Sąd Rejonowy słusznie nie dopatrzył się podstaw do powołania z urzędu biegłego rzeczoznawcy majątkowego celem ustalenia wartości rynkowej skradzionego pojazdu. Podana przez pokrzywdzoną jego wartość, przy uwzględnieniu informacji o tym pojeździe, nie dawała obiektywnych podstaw by ją podważać. Należy mieć na względzie, że samochód ten rocznik 2001 został zakupiony jako nowy przez pokrzywdzoną M. P. i jej męża i był cały czas w ich rodzinie. Początkowo użytkowany przez właścicielkę wraz z mężem, później przez starszego syna, a następnie przez młodszego syna – K. P.. Według oświadczenia pokrzywdzonych samochód nosił zwykłe ślady użytkowania, był sprawny technicznie i posiadał wykupioną polisę ubezpieczeniową. Wszystkie te okoliczności rozważane łącznie nie dawały podstaw by podważać określoną przez pokrzywdzoną wartość skradzionego przez M. G. (1) pojazdu, która w świetle chociażby wysokości składki za polisę OC nie była wygórowana. Istotne jest, że w toku postępowania przed Sądem I instancji oskarżony także co do tego przedmiotu przestępstwa w żaden sposób nie podważał przyjętej w zarzucie wartości skradzionego mienia. Warto także zauważyć, że skradziony w dniu 9 czerwca 2023 r. pojazd F. (...) nie został odnaleziony. Wobec tego biegły, gdyby nawet teoretycznie powołać go do sprawy, nie miałby możliwości zbadać stanu tego pojazdu i mógłby jedynie oszacować wartość mienia w oparciu o program typu E.. |
|||||||||||||||||||
Wniosek |
|||||||||||||||||||
Zmiana zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego od zarzucanego mu czynu z art. 279 § 1 kk, ewentualnie uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do Sądu I instancji celem ponownego rozpoznania. |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
|||||||||||||||||||
Wniosek końcowy apelacji o wydanie wyroku uniewinniającego wobec oskarżonego w instancji odwoławczej nie był dostosowany także do treści omówionego w tym miejscu zarzutu. Bowiem w wypadku stwierdzenia uchybień co do określenia wartości skradzionego pojazdu nie byłoby podstaw do zmiany zaskarżonego zgodnie z wnioskiem obrońcy, czy też wydania wyroku o charakterze kasatoryjnym. Przestępstwo z art. 279 § 1 kk zostaje bowiem popełnione niezależnie od wartości kradzionego z włamaniem mienia. |
|||||||||||||||||||
4. OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU |
|||||||||||||||||||
1. |
|||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności |
|||||||||||||||||||
5. ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO |
|||||||||||||||||||
5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji |
|||||||||||||||||||
1. |
Przedmiot utrzymania w mocy |
||||||||||||||||||
Wyrok Sądu I instancji utrzymano w mocy w całości. |
|||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach utrzymania w mocy |
|||||||||||||||||||
Powodem utrzymania wyroku w mocy w całości była całkowita niezasadność zarzutów apelacji obrońcy oskarżonego, jak też brak podstaw wskazanych w art. 439, 440 i 455 kpk, uzasadniających zmianę lub uchylenie wyroku poza granicami zarzutów i wniosków apelacji. Sąd II instancji zweryfikował także wymiar kary orzeczonej względem M. G. (1) za przypisany mu czyn zabroniony z art. 279 § 1 kk i nie stwierdził by kara w wymiarze orzeczonym przez Sąd Rejonowy była niewspółmierna do wagi i okoliczności rozpatrywanego przypadku. Sąd odwoławczy nie miał także żadnych zastrzeżeń do decyzji o zaniechaniu zastosowania środka zapobiegawczego w postaci warunkowego zawieszenia wykonania kary. Oskarżony w czasie popełnienia przestępstwa był już skazany na karę pozbawienia wolności (z warunkowym zawieszeniem jej wykonania), a więc zaistniała negatywna przesłanka uniemożliwiająca skorzystanie z rozwiązania przewidzianego w art. 69 § 1 kk. Warto dodać, że obrońca oskarżonego w żaden sposób nie podważał współmierności orzeczonej kary zasadniczej. Organ odwoławczy nie miał również żadnych zastrzeżeń do orzeczonych środków kompensacyjnych, zwłaszcza w kontekście poczynionych powyżej rozważań dotyczących wartości szkód będących skutkiem przypisanego oskarżonemu przestępstwa. |
|||||||||||||||||||
5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji |
|||||||||||||||||||
1. |
Przedmiot i zakres zmiany |
||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach zmiany |
|||||||||||||||||||
5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji |
|||||||||||||||||||
5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia |
|||||||||||||||||||
1.1. |
|||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||||||||||||||||||
2.1. |
Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości |
||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||||||||||||||||||
3.1. |
Konieczność umorzenia postępowania |
||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia |
|||||||||||||||||||
4.1. |
|||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||||||||||||||||||
5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania |
|||||||||||||||||||
5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku |
|||||||||||||||||||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
||||||||||||||||||
6. Koszty Procesu |
|||||||||||||||||||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
||||||||||||||||||
2. |
Przepis art. 636 § 1 kpk stanowi, że w sprawach z oskarżenia publicznego, w razie nieuwzględnienia środka odwoławczego wniesionego przez oskarżonego lub oskarżyciela posiłkowego, koszty procesu za postępowanie odwoławcze ponosi na ogólnych zasadach ten, kto wniósł środek odwoławczy, a jeżeli środek ten pochodzi wyłącznie od oskarżyciela publicznego – koszty procesu za postępowanie odwoławcze ponosi Skarb Państwa. Mając na względzie powyżej przytoczoną normę prawną, Sąd Okręgowy zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa zwrot kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze w kwocie 20 zł (ryczałt za doręczenie wezwań i innych pism, co wynika z § 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 czerwca 2003 r. w sprawie wysokości i sposobu obliczania wydatków Skarbu Państwa w postępowaniu karnym (Dz. U. z 2013, poz. 663 ze zm). Ponadto w oparciu o art. 8 w zw. z art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych Sąd odwoławczy wymierzył podsądnemu opłatę za II instancję w kwocie 180 zł. Sąd Okręgowy nie dostrzegł podstaw z art. 624 § 1 kpk uzasadniających zwolnienie podsądnego od obowiązku zwrotu kosztów procesu, które musiałby wykazać. |
||||||||||||||||||
7. PODPIS |
|||||||||||||||||||
Hanna Bartkowiak |