Sygn. akt V C 1410/21
P., dnia 22 września 2023 r.
Sąd Rejonowy Poznań - Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu, V Wydział Cywilny
w składzie następującym:
Przewodniczący: sędzia Kamil Antkowiak
po rozpoznaniu w dniu 22 września 2023 r. w (...)
na posiedzeniu niejawnym
sprawy z powództwa (...) S.A. z siedzibą w W.
przeciwko Z. P.
o zapłatę
1. Zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 79 gr (siedemdziesiąt dziewięć groszy) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 29 kwietnia 2021 r. do dnia zapłaty.
2. Zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 98 zł 40 gr (dziewięćdziesiąt osiem złotych czterdzieści groszy) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 26 marca 2020 r. do dnia zapłaty.
3. Zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 98 zł 40 gr (dziewięćdziesiąt osiem złotych czterdzieści groszy) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 1 maja 2020 r. do dnia zapłaty.
4. Zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 98 zł 40 gr (dziewięćdziesiąt osiem złotych czterdzieści groszy) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 3 czerwca 2020 r. do dnia zapłaty.
5. Zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 98 zł 40 gr (dziewięćdziesiąt osiem złotych czterdzieści groszy) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 7 lipca 2020 r. do dnia zapłaty.
6. W pozostałym zakresie powództwo oddala.
7. Koszty procesu między stronami wzajemnie znosi.
sędzia Kamil Antkowiak
UZASADNIENIE pkt. 6 i 7 wyroku
Pozwem wniesionym w dniu 29 kwietnia 2021 r. powód (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W., reprezentowany przez pełnomocnika w osobie radcy prawnego, wniósł o zasądzenie od pozwanego Z. P. kwoty 788,05 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od kwot: 0,85 zł od 29.04.2021 r. do dnia zapłaty, 98,40 zł od 26.03.2020 r. do dnia zapłaty, 98,40 zł od 01.05.2020 r. do dnia zapłaty, 98,40 zł od 03.06.2020 r. do dnia zapłaty, 98,40 zł od 07.07.2020 r. do dnia zapłaty, 98,40 zł od 30.07.2020 r. do dnia zapłaty, 98,40 zł od 04.09.2020 r. do dnia zapłaty, 98,40 zł od 07.10.2020 r. do dnia zapłaty, 98,40 zł od 12.11.2020 r. do dnia zapłaty. Jednocześnie powód wniósł o zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie.
W uzasadnieniu wskazano, iż strony zawarły umowę konsumencką na wykonanie instalacji gazowych oraz na dostawy gazu luzem (zbiornik G.) z dnia 21 maja 2009 r. Z tytułu opłaty za użytkowanie zbiornika powódka wystawiła i przekazała pozwanemu faktury VAT, których terminy upłynęły bezskutecznie. Ponadto w związku z uregulowaniem przez pozwanego wcześniejszych faktur po terminach ich płatności, powódka wystawiła i przekazała pozwanemu noty odsetkowe, które również nie zostały przez pozwanego uregulowane. Wezwaniem z dnia 23 lutego 2021 r. pozwany został wezwany do uregulowania należności objętych żądaniem pozwu. Pomimo odbioru wezwanie pozwany nie uregulował należnej powodowi kwoty.
W dniu 26 maja 2011 r. referendarz sądowy wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, w całości przychylając się do żądania pozwu (k. 31).
W ustawowym terminie pozwany, reprezentowany przez pełnomocnika w osobie radcy, złożył sprzeciw od nakazu zapłaty, zaskarżając go w całości i wnosząc o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego.
W uzasadnieniu pozwany zgłosił zarzut przedawnienia roszczenia z noty (...) z dnia 29.12.2017 r. Wolą pozwanego było zakończenie stosunku umownego ze skutkiem natychmiastowym. Podstawę prawną w tym zakresie może stanowić art. 491 § 2 kpc. Pismo w sprawie zakończenia stosunku umownego dotarło do strony przeciwnej w dacie 18.03.2020 r. Z tego względu obciążanie pozwanemu opłatami za używanie zbiorników po dniu 30 kwietnia 2020 r. nie znajduje uzasadnienia.
Zarządzeniem z dnia 26 listopada 2021 r. zobowiązano pełnomocnika powoda do złożenia w terminie 14 dni odpowiedzi na sprzeciw, pod rygorem uznania okoliczności podanych w sprzeciwie za przyznane.
W odpowiedzi na sprzeciw z dnia 27 grudnia 2021 r. pełnomocnik powoda oświadczył, iż kwestionuje stanowisko, wywody i twierdzenia pozwanego. W ocenie powoda, uzasadnionej okolicznościami sprawy, podnoszone przez pozwanego zarzuty nie są zasadne. Jednocześnie strona powodowa w całości podtrzymała argumentację zawartą w piśmie z dnia 6 kwietnia 2020 r., załączonym do sprzeciwu, czyniąc ją integralną częścią niniejszego pisma. Podkreślono, że pismo pozwanego z dnia 16 marca 2020 r. stanowiące oświadczenie woli o rozwiązaniu umowy zostało słusznie potraktowane jako dokonane z zachowaniem okresu wypowiedzenia określonego umową, tj. 3 miesięcy.
Z kolei w piśmie procesowym z dnia 19 września 2022 r. pełnomocnik powoda podkreślił, że pozwany uznał roszczenie co do kwoty 3 x 99 zł, tj. 297 zł.
Natomiast pełnomocnik powoda w piśmie procesowym z dnia 12 grudnia 2022 r. podkreślił, że niezrozumiałym jest stanowisko powoda, który z jednej strony twierdzi, że rozwiązanie umowy między stronami nastąpiło z dniem 30 czerwca 2020 r. i jednocześnie podtrzymuje, iż przysługują mu roszczenie z umowy za dalszy okres, tj. po wygaśnięciu stosunku umownego między stronami.
Postanowieniem z dnia 24 maja 2023 r. postanowiono zobowiązać pełnomocnika powoda oraz pełnomocnika pozwanego do wyrażenia w sprawie stanowiska na piśmie przed zamknięciem rozprawy i wydaniem orzeczenia na posiedzeniu niejawnym, zgodnie z ówcześnie obowiązującym art. 15zzs 2 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych, w terminie 14 dni, pod rygorem pominięcia stanowiska i uznania, iż brak stanowiska strony jest równoznaczny z rezygnacją z uprawnienia do złożenia takiego stanowiska i nie stoi na przeszkodzie wydaniu wyroku na posiedzeniu niejawnym i zwrotu pisma.
W piśmie procesowym z dnia 14 czerwca 2023 r. pełnomocnik powoda podtrzymał dotychczasowe stanowisko w sprawie.
Postanowieniem z dnia 22 kwietnia 2023 r. Sąd wobec przeprowadzenia postępowania dowodowego w całości i uprzedniego odebrania od stron stanowisk na piśmie zamknął rozprawę celem wydania orzeczenia na posiedzeniu niejawnym na podstawie ówcześnie obowiązującego art. 15zzs 2 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych.
Jednocześnie wskazać należy, że sprawa została zarejestrowana (k. 1b pkt 1) i była prowadzona w postępowaniu uproszczonym, gdyż zgodnie z art. 505 1 § 1 kpc w postępowaniu uproszczonym rozpoznaje się sprawy o świadczenie, jeżeli wartość przedmiotu sporu nie przekracza dwudziestu tysięcy złotych. Brak było przy tym podstaw, aby rozpoznać sprawę z pominięciem przepisów o postępowaniu uproszczonym, gdyż nie przyczyniłoby się to w żaden sposób do sprawniejszego rozwiązania sporu (art. 505 1 § 3 kpc), tym bardziej, że chodziło o typowy spór pomiędzy przedsiębiorcą a konsumentem.
W tej sytuacji miał w sprawie w pełni zastosowanie przepis (w brzmieniu obowiązującym w niniejszej sprawie) art. 505 8 § 4 kpc, w myśl którego w sprawach, w których wartość przedmiotu sporu nie przekracza tysiąca złotych, uzasadnienie wyroku ogranicza się do wyjaśnienia podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem przepisów prawa. Od uznania sądu opartego na rozważeniu wszystkich okoliczności sprawy zależy rozszerzenie tego uzasadnienia o pozostałą treść określoną w art. 327 1 § 1 kpc. Skoro jednak stan faktyczny sprawy był częściowo niesporny, to zbędnym było wskazanie szczegółowej podstawy faktycznej rozstrzygnięcia, obejmującej ustalenie faktów, które sąd uznał za udowodnione, jak i dowodów, na których się oparł, i przyczyn, dla których innym dowodom odmówił wiarygodności i mocy dowodowej, tym bardziej, że na mocy art. 243 2 kpc wiarygodne dokumenty znajdujące się w aktach sprawy stanowiły dowody bez wydawania odrębnego postanowienia. Skoro materiał dowodowy stanowiły opisane wyżej dokumenty, to tym samym z mocy ustawy stanowiły one przedmiot postępowania dowodowego.
Wreszcie Sąd miał na względzie również postulat zwięzłości uzasadnienia (art. 327 1 § 2 kpc), wobec czego uzasadnienie wyroku ograniczono zasadniczo do wyjaśnienia podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem przepisów prawa. Stąd też jedynie istotne dla rozstrzygnięcia sprawy stanowiska prawne stron, zawarte w ich pismach procesowych, a w tych kluczowe twierdzenia i zarzuty w tym zakresie, zostały przedstawione i omówione przy wyjaśnieniu podstawy prawnej postanowienia z przytoczeniem przepisów prawa (art. 327 1 § 1 pkt 2 kpc). Tym bardziej, że Sąd nie ma obowiązku wyrażania szczegółowego stanowiska do wszystkich poglądów prezentowanych przez strony, o ile nie miały one istotnego znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy ( wyr. SN z 29.10.1998 r., II UKN 282/98, OSNAPiUS 1999, Nr 23, poz. 758).
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
Powód prowadzi działalność gospodarczą m.in. w zakresie handlu paliwami gazowymi w systemie sieciowym oraz wykonywania instalacji gazowych.
Dowód: bezsporne, a nadto: odpis z KRS (k. 25)
Strony zawarły umowę konsumencką na wykonanie instalacji gazowych oraz na dostawy gazu luzem (zbiornik G.) z dnia 21 maja 2009 r.
Umowa dotyczyła 1 podziemnego zbiornika o pojemności 2.700 litrów. W umowie wskazano szacowaną ilość zakupu gazu na rok: 3.000 litrów. Zbiornik ów znajduje się na posesji przy ul. (...) w D. i służy do prywatnych celów jako alternatywne źródło zasilania.
Zgodnie z pkt. 6 OWU umowa ta została zawarta na czas nieokreślony. Stronom w myśl tego postanowienia umownego przysługiwało prawo rozwiązania umowy z 3-miesięcznym wypowiedzeniem złożonym na koniec miesiąca.
Umowa nie przewidywała rozwiązania umowy bez zachowanie terminu wypowiedzenia przez klienta.
Dowód: umowa wraz z OWU (k. 18-21) i częściowo zeznania pozwanego (k. 86-88)
Na podstawie w/w umowy, która przewidywała miesięczne płatności, z tytułu opłaty za użytkowanie zbiornika powód wystawił i przekazał pozwanemu faktury VAT, których terminy upłynęły bezskutecznie.
Chodzi o następujące po sobie faktury VAT:
na kwotę 98,40 zł z terminem płatności na dzień 25.03.2020 r.,
na kwotę 98,40 zł z terminem płatności na dzień 30.04.2020 r.,
na kwotę 98,40 zł z terminem płatności na dzień 02.06.2020 r.,
na kwotę 98,40 zł z terminem płatności na dzień 06.07.2020 r.,
na kwotę 98,40 zł z terminem płatności na dzień 29.07.2020 r.,
na kwotę 98,40 zł z terminem płatności na dzień 03.09.2020 r.,
na kwotę 98,40 zł z terminem płatności na dzień 06.10.2020 r.
na kwotę 98,40 zł z terminem płatności na dzień 11.11.2020 r.
Pozwany nie zapłacił żadnych z tych należności, mimo, że deklaruje, że jest w stanie zapłacić 3 x 99 zł, czyli 297 zł.
Dowód: faktury (k. 10-17) i częściowo zeznania pozwanego (k. 86-88)
Ponadto w związku z uregulowaniem przez pozwanego wcześniejszych faktur po terminach ich płatności, powód wystawił i przekazał pozwanemu noty odsetkowe, które również nie zostały przez pozwanego uregulowane.
Opiewają on na łączną sumę 0,85 zł, a w tym z noty (...) (...) na kwotę 0,06 zł z dnia 29.12.2017 r.
Noty odsetkowe również przysłano pozwanemu.
Dowód: noty odsetkowe (k. 5-9, 67-76) i częściowo zeznania pozwanego (k. 86-88)
Wezwaniem z dnia 23 lutego 2021 r. pozwany został wezwany do uregulowania należności objętych żądaniem pozwu. Pomimo odbioru wezwanie pozwany nie uregulował należnej powodowi kwoty.
Dowód: wezwanie do zapłaty wraz z pełnomocnictwem (k. 22-24)
W odrębnym postępowaniu (sygn. akt I C 1465/21) G. dochodził od pozwanego kwoty 7.091,55 zł z tytułu kary umownej za zerwanie plomb i zerwanie umowy, czyli innej kwoty i na innej podstawie faktycznej.
Prawomocnego wyrokiem wydanym dnia 21 października 2022 r. w sprawie tożsamych stron sygn. akt I C 1465/21 oddalono powództwo o zapłatę oraz zasądzono od powódki (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz pozwanego Z. P. kwotę 1.800 złotych tytułem kosztów procesu z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.
W sprawie tej odnośnie charakteru stosunku prawnego łączącego strony stwierdzono, iż zauważyć należy, że pozwany pozostaje w relacji z powódką konsumentem, a powódka przedsiębiorcą, od którego z racji zawodowego charakteru wykonywanej działalności wymaga się podwyższonych standardów staranności.
Natomiast uprzednio w dniu 1 czerwca 2020 r. pozwany złożył do prokuratury zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa na jego szkodę i próby skłonienia go do niekorzystnego dysponowania jego mieniem przez wprowadzenie w błąd i wyłudzenie nienależnej opłaty w wysokości 7.001,55 zł przez pracowników (...) S.A. w związku z rzekomym zerwanie w/w plomb.
Przesyłkę tę jako poleconą powód nadał jako przedsiębiorca z własnej firmy (...) i w której jako adres korespondencyjny wskazał biuro firmowe w (...), przy ul. (...).
Postępowanie karne zakończyło się umorzeniem postępowania.
Dowód: dokumenty z akt sprawy sygn. akt I C 1465/21 (k. 102-107, 121-123, 129-137), zawiadomienie wraz z dowodem nadania (k. 97-101) i częściowo zeznania pozwanego (k. 86-88)
Pozwany Z. P. liczy lat 49 i jest z zawodu filologiem polskim. Zamieszkuje w miejscowości D..
W tym postępowaniu jego pełnomocnik jako jego adres zamieszkania podał adres przy ul. (...)/(...) w P., a jako jego adres poczty elektronicznej jego adres firmowy: zpawlak@donativum.pl.
Pozwany prowadzi bowiem działalność gospodarczą pod firmą (...) z siedzibą D., ale dodatkowe miejsce wykonywania tej działalności oraz adres do doręczeń mieszczą się przy ul. (...)/(...) w P., a która zajmuje się m.in. doradztwem gospodarczym, przygotowywaniem dokumentów, wynajmem i dzierżawą maszyn i urządzeń, natomiast specjalizuje się pozyskiwaniu funduszy europejskich (pisaniem uzasadnień do wniosków o dofinansowanie w części merytorycznej).
Dowód: wydruki ze strony firmowej pozwanego (k. 58 i 83), informacja z CEiDG (k. 84-85) i częściowo zeznania pozwanego (k. 86-88)
Pismem z dnia 16 marca 2020 r. Z. P., posługując się adresem przy ul. (...) w D., jak i działając na podstawie art. 746 § 2 kc w zw. z art. 750 kc, oświadczył, że rozwiązuje umowę z dnia 21 maja 2009 r. z ważnych przyczyn, ze skutkiem na dzień dostarczenie do pozwanego niniejszego oświadczenia – w związku z utratą zaufania.
Wolą pozwanego było zakończenie stosunku umownego ze skutkiem natychmiastowym.
Pismo w sprawie zakończenia stosunku umownego dotarło do strony przeciwnej w dacie 18.03.2020 r.
W odpowiedzi z dnia 6 kwietnia 2020 r. Spółka oświadczyła, że traktuje jego oświadczenie woli jako dokonane z zachowaniem okresu wypowiedzenia, określonego umową pomiędzy stronami. Umowa ulegnie zatem rozwiązaniu w zwykłym trybie, wyznaczonym umową.
Dowód: korespondencja stron (k. 38-47, 95) i częściowo zeznania pozwanego (k. 86-88)
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie powołanych wyżej uznanych za wiarygodne dowodów z dokumentów.
Jednocześnie skoro art. 327 1 § 1 pkt 1 kpc zobowiązuje do wskazania w uzasadnieniu jedynie faktów, które sąd uznał za udowodnione, dowodów, na których się oparł, i przyczyn, dla których innym dowodom odmówił wiarygodności i mocy dowodowej, to zbędne już było dalsze motywowanie przyczyn uznania tych dowodów z dokumentów za wiarygodne, tym bardziej jeszcze mając na uwadze postulat zwięzłości uzasadnienia (art. 327 1 § 2 kpc).
Natomiast za wiarygodne jedynie częściowo Sąd już uznał zeznania pozwanego, którego przesłuchano na fakty wezwania powoda do wykonania zobowiązania i istnienia przesłanek do zakończenia stosunku umownego ze skutkiem natychmiastowym przeprowadzić dowód z przesłuchania pozwanego. Nie sposób dać było przede wszystkim wiary pozwanemu, jakoby „spreparowane” zostały wg niego nagłówki dokumentów pozwanego, skoro nie zgłaszał żadnego zawiadomienia o fałszerstwie, a i sam mylił adresy i charakter korespondencji firmowej z prywatną. Błędnie też uważał dochodzone opłaty jakoby związane z umową dzierżawy, którą zarazem próbował gołosłowne utożsamiać z umową zlecenia, podczas, gdy zawarta pomiędzy stronami niesporna umowa nie zawierała takich zwrotów. Mylenie pojęć tym bardziej musiało dziwić, skoro pozwany jest polonistą oraz przedsiębiorcą właśnie zajmującym się przygotowywaniem dokumentów oraz wynajmem i dzierżawą maszyn i urządzeń, a zatem musi wiedzieć jak powinna brzmieć umowa dzierżawy urządzenia i czym różni się ona od najmu, czy zlecenia. W pozostałym zakresie Sąd dał już wiarę pozwanemu.
Sąd zważył, co następuje:
(...) S.A. z siedzibą w W. przeciwko Z. P. o zapłatę zasługiwało na oddalenie w części dotyczącej 1 (najstarszej) noty odsetkowej oraz 4 (najmłodszych) faktur VAT. W zakresie tych roszczeń pozwany podniósł bowiem skuteczne zarzuty, a mianowicie zarzut przedawnienia roszczenia z noty (...) (...) z dnia 29.12.2017 r. oraz że niezrozumiałym jest stanowisko powoda, który z jednej strony twierdzi, że rozwiązanie umowy między stronami nastąpiło z dniem 30 czerwca 2020 r. i jednocześnie podtrzymuje, iż przysługują mu roszczenie z umowy za dalszy okres, tj. po wygaśnięciu stosunku umownego między stronami.
Zważyć należy, że pełnomocnik powoda został zobowiązany wpierw do złożenia w terminie 14 dni odpowiedzi na sprzeciw, pod rygorem uznania okoliczności podanych w sprzeciwie za przyznane, a w końcu do wyrażenia w sprawie stanowiska na piśmie przed zamknięciem rozprawy i wydaniem orzeczenia na posiedzeniu niejawnym.
Strona powodowa natomiast w żadnym piśmie nie odniosła się do zarzutu przedawnienia ani zarzutu dochodzenia roszczeń z umowy po wygaśnięciu z dniem 30 czerwca 2020 r. stosunku umownego między stronami, co pozwalało Sądowi uznać te zarzuty strony pozwanej za przyznane. Tymczasem niewystarczające, a wręcz nieskuteczne, było już na wstępie postępowania, a zawarte w odpowiedzi na sprzeciwie (a następnie podtrzymane w dalszych pismach procesowych), jedynie ogólnikowe zaprzeczenie wszelkim zarzutom, a do czego sprowadzało się lapidarne stwierdzenie, że „ kwestionuje stanowisko, wywody i twierdzenia pozwanego” oraz że „ podnoszone przez pozwanego zarzuty nie są zasadne”. Tym samym strona powinna była także wskazać, którym faktom przytoczonym przez stronę przeciwną zaprzecza ( por. szerzej M. Łochowski, Rola zasady kontradyktoryjności w sprawach cywilnych dotyczących odpowiedzialności lekarzy za błędy w sztuce, „Prawo i Medycyna” 2004/17/58 ). W tym kontekście zawodowy pełnomocnik powoda winien był wskazać w sposób konkretny wszystkie zarzuty wobec twierdzeniom strony pozwanej i w sposób jednoznaczny podać, czemu wprost zaprzecza, a jedynie poprzestać na ogólnikowym generalnym stwierdzeniem, iż kwestionuje wszystkie twierdzenia strony przeciwnej. Tymczasem ewidentnie powód nie odniósł się w ogóle do twierdzeń powoda odnośnie przedawnienia roszczenia z noty z dnia 29.12.2017 r. oraz ani co do braku podstaw dochodzenia roszczeń z umowy po wygaśnięciu z dniem 30 czerwca 2020 r. stosunku umownego między stronami. W tym miejscu wskazać należy, iż strona powodowa, mimo zobowiązania Sądu, nie ustosunkowała się w tym zakresie do sprzeciwu od nakazu zapłaty wniesionego przez pozwanego, a tym samym ani do samego zarzutu przedawnienia roszczenia, ani do jego terminu, wobec czego, twierdzenia pozwanego uznać należało za przyznane (por. art. 230 kpc).
Przechodząc w tym miejscu, po pierwsze, do rozważań na temat początku biegu przedawnienia roszczenia dochodzonego przez stronę powodową wskazać należy, iż zgodnie z art. 120 § 1 zd. 1 kc bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne.
Na wstępie rozważań stwierdzić należy, że podstawą takiego rozstrzygnięcia stanowił już przede wszystkim fakt skutecznego podniesienia przez stronę pozwaną zarzutu przedawnienia. W przypadku zaś biegu termin przedawnienia, to zgodnie z art. 120 § 1 zd. 1 kc rozpoczyna się on od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne. Nota odsetkowa (...) (...) na kwotę 0,06 zł z dnia 29.12.2017 r. stała się zaś wymagalna z dniem jej wydania. Faktycznie zaś w przypadku gospodarczego charakteru roszczenia zgodnie z art. 118 kc ogólny termin przedawnienia wynosi w takiej sytuacji 3 lata. Odsetki ustawowe za opóźnienie przedawniają się zatem w terminie 3 lat, nie później jednak niż z upływem terminu, w którym przedawnia się roszczenie o zapłatę kwoty głównej ( tak Sąd Najwyższy w uchwale składu 7 sędziów z dnia 26 stycznia 2005 r., III CZP 42/04, OSNC 2005, Nr 9, poz. 149, a następnie w wyroku z dnia 20 października 2006 r., IV CSK 134/05, LEX nr 607274). W niniejszej zdaniem Sądu na uwzględnienie zasługiwał podniesiony przez pozwanego zarzut przedawnienia odsetek. Roszczenie to częściowo uległo przedawnieniu. Zgodnie z art. 118 kc, jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi sześć lat, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej - trzy lata. Jednakże koniec terminu przedawnienia przypada na ostatni dzień roku kalendarzowego, chyba że termin przedawnienia jest krótszy niż dwa lata. Słusznie zatem strona pozwana powołała się na skuteczny upływ już przed dniem złożenia pozwu 3-letniego terminu przedawnienia liczonego do końca 2020 r. Pozew bowiem został złożony dopiero w toku roku 2021. Z kolei strona powodowa ostatecznie w skuteczny sposób nie ustosunkowała się do zarzutu przedawnienia, jak i nie powołała się na żaden późniejszy początek jego biegu, wskutek czego okoliczności podniesione przez stronę pozwaną uznać należało za przyznane (por. art. 230 kpc). Zatem przedawnieniu uległa część roszczenia odsetkowego, tj. wynikająca z najstarszej noty odsetkowej opiewającej na kwotę 6 gr. Notabene, niespornym w niniejszej sprawie, a nadto również przesądzonym w drugiej sprawie, był konsumencki status pozwanego, wskutek czego miał zastosowanie także art. 117 § 2 1 kc, w myśl którego po upływie terminu przedawnienia nie można domagać się zaspokojenia roszczenia przysługującego przeciwko konsumentowi. Sąd miał zatem obowiązek uwzględnić upływ terminu przedawnienia, nawet bez złożonego w tym względzie zarzutu przez pozwanego.
W związku z powyższym w punkcie 2 wyroku Sąd oddalił powództwo co do przedawnionej części roszczenia odsetkowego.
Po drugie zaś, rację miał pozwany podnosząc w swoich zeznaniach, że naliczanie opłaty za aż 6 miesięcy jest dla niego niejasne. Przede wszystkim jednak jego pełnomocnik słusznie wskazał, że z tego względu obciążanie pozwanemu opłatami za używanie zbiorników po dniu 30 czerwca 2020 r. nie znajduje uzasadnienia. Również i w tym zakresie brak było jakiegokolwiek konkretnego odniesienia się przez powoda do tego zarzutu.
Natomiast przez cały proces (i prawidłowo w ocenie Sądu) sama strona powodowa stała na stanowisku podtrzymującym argumentację zawartą w piśmie z dnia 6 kwietnia 2020 r., załączonym do sprzeciwu, czyniąc ją integralną częścią swojego pisma procesowego. Podkreślono, że pismo pozwanego z dnia 16 marca 2020 r. stanowiące oświadczenie woli o rozwiązaniu umowy zostało słusznie potraktowane jako dokonane z zachowaniem okresu wypowiedzenia określonego umową, tj. 3 miesięcy. Tak też uznała spółka w w/w piśmie przedprocesowym. Zgodne to było zresztą z pkt. 6 OWU do tej umowy, która została zawarta na czas nieokreślony, a której stronom w myśl tego postanowienia umownego przysługiwało prawo rozwiązania umowy z 3-miesięcznym wypowiedzeniem złożonym na koniec miesiąca. Skoro zatem bezspornie pismo powoda w sprawie zakończenia stosunku umownego (czyli de facto jego wypowiedzenie) dotarło do strony przeciwnej w dacie 18.03.2020 r., prawidłowo w odpowiedzi z dnia 6 kwietnia 2020 r. Spółka oświadczyła, że traktuje jego oświadczenie woli jako dokonane z zachowaniem okresu wypowiedzenia, określonego umową pomiędzy stronami. Umowa uległa zatem rozwiązaniu w zwykłym trybie, wyznaczonym umową, czyli na koniec 3 miesiąca po wypowiedzeniu, czyli właśnie z dniem 30 czerwca 2020 r. Tym samym powód na podstawie w/w umowy, która przewidywała miesięczne płatności, z tytułu opłaty za użytkowanie zbiornika nie miał prawa już po tej dacie, czyli za kolejne 4 miesiąc (lipiec do października 2020 r.) wystawiać i przekazywać pozwanemu faktury VAT, których terminy były następujące:
na kwotę 98,40 zł z terminem płatności na dzień 29.07.2020 r.,
na kwotę 98,40 zł z terminem płatności na dzień 03.09.2020 r.,
na kwotę 98,40 zł z terminem płatności na dzień 06.10.2020 r.
na kwotę 98,40 zł z terminem płatności na dzień 11.11.2020 r.
Roszczenia z tych faktur jako nie mogące wynikając już z uprzednio wygasłej umowy nie mogły w tej sytuacji zasługiwać na uwzględnienie. Niespornie przecież umowa konsumencka na wykonanie instalacji gazowych oraz na dostawy gazu luzem (zbiornik G.) z dnia 21 maja 2009 r. już nie wiązała wtedy strony, z racji skutecznego jej wypowiedzenia przez pozwanego. Powód zaś podstawę dochodzonego również w tym zakresie roszczenie dopatrywał ewidentnie w kontraktowej (umownej) podstawie prawnej i faktycznie. Nie wskazał, ani nie wykazał natomiast w jakkolwiek inny sposób ewentualnej innej podstawy zasadności roszczeń z tych 4 najmłodszych faktur.
W tym miejscu wskazać należy, że w procesie cywilnym obowiązuje pełna zasada kontradyktoryjności. Oznacza to, że Sąd nie ma obowiązku zarządzania dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie. Sąd nie jest też zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 232 kpc). Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 3 kpc), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 kpc) spoczywa na stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne (art. 6 kc). Innymi słowy Sąd nie ma obowiązku wyręczania stron procesu w poszukiwaniu dowodów na potwierdzenie ich stanowisk procesowych i opiera się na materiale dowodowym zaprezentowanym przez strony postępowania.
W niniejszej sprawie strony nie zawarły zaś po wygaśnięciu dotychczasowej żadnej nowej umowy. Powód w żaden sposób nie wykazał prawdziwości swoich twierdzeń w zakresie 4 ostatnich faktur, nie przedstawił na ich poparcie żadnych dowodów, wobec czego uznać należało je za nieuzasadnione. Tym bardziej, iż pozwany podnosił, iż od początku podtrzymywał, że nie zapłaci żądanej kwoty w tym zakresie. Strona powodowa nadto, o czym już wyżej wspomniano, nie ustosunkowała się do zarzutów pozwanego w tym zakresie, uznając tym samym zawarte te twierdzenia pozwanego.
Mając powyższe na uwadze orzeczono jak w pkt. 6 wyroku.
W końcu w pkt. 7 orzeczenia Sąd odnośnie kosztów procesu postanowił już, że je między stronami wzajemnie znosi. Podstawą takiego orzeczenia stanowił przepis art. 100 zd. 1 in principium kpc, stanowiący, iż w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione. Zważyć bowiem należało, że o zastosowaniu zasady wzajemnego zniesienia kosztów procesu decyduje kryterium słusznościowego rozłożenia obowiązku ponoszenia tych kosztów, nie jest natomiast bezwzględnie wymagane dokładne wyliczenie stosunku wygranej do przegranej ( tak teza 1. do postanow. SN z 2013-09-11, III CZ 37/13, LEX nr 1402619). W rezultacie rozstrzygnięcie o żądaniach stron co do kosztów procesu obejmuje także ustalenia dotyczące rozmiaru kosztów przypadających na stronę oraz dokonanie wyboru adekwatnego sposobu ich rozliczenia, mającego co do zasady dyskrecjonalną naturę (por. teza 2). W ocenie zatem Sądu, biorąc pod uwagę, że strona powodowa wygrała spór jedynie co do 4 z 8 faktur, jak również tylko w części co do jedynie groszowych not odsetkowych, jeśli chodzi o wysokość wartości przedmiotu sporu, to jednak roszczenie okazało się słuszne co do samej zasady, wobec czego słusznościowe okazało się zniesienie kosztów procesu pomiędzy obiema stronami.
Mając zatem na uwadze powyższe rozważania, Sąd orzekł jak w pkt. 6 i 7 wyroku.
sędzia Kamil Antkowiak