Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 października 2023 r.

Sąd Rejonowy w Suwałkach V Wydział Gospodarczy

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 04 października 2023 r. w Suwałkach na rozprawie

sprawy z powództwa I. M. (1)

przeciwko K. M.

o zapłatę

I.  Zasądza od pozwanego K. M. na rzecz powódki I. M. (1) kwotę 51.564,81 zł (pięćdziesiąt jeden tysięcy pięćset sześćdziesiąt cztery złote osiemdziesiąt jeden groszy) z odsetkami w wysokości 5% rocznie od 17 kwietnia 2023r. do dnia zapłaty.

II.  Zasądza od pozwanego K. M. na rzecz powódki I. M. (1) kwotę 7.996,00 zł (siedem tysięcy dziewięćset dziewięćdziesiąt sześć złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia wyroku do dnia zapłaty.

sędzia Edyta Staszkiewicz-Tkacz

Sygn. akt V GC 119/23

UZASADNIENIE

Powódka I. M. (1) w pozwie wniesionym przeciwko K. M. domagała się zapłaty kwoty 51.564,81 zł wraz z odsetkami 5% w skali roku od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz zasądzenia kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

W uzasadnieniu swojego żądania powódka podała, że we wrześniu 2021r. między spółkami wchodzącymi w skład grupy (...) doszło do zawarcia umowy sprzedaży kilku tysięcy butelek alkoholu. Transport został zlecony spółce prawa brytyjskiego J.F. (...), która zdecydowała się na usługi podwykonawcy. Powódka otrzymała od J.F. H. zlecenie transportowe na przewóz 30 palet alkoholu o łącznej wadze 24.304 kg na trasie L. (S.) –K. (Łotwa). Powódka zleciła pozwanemu, jako podwykonawcy wykonanie w/w transportu. Pozwany rozpoczął realizację transportu. Kierowca odebrał towar i nocą doszło do kradzieży części przewożonego towaru. Do magazynu zwrócono 23 pełne palety oraz jedną z brakami – cztery kartony alkoholu. Powódka 28.09.2021r. złożyła pozwanemu reklamację obejmującą co do zasady roszczenie. Wartość skradzionego alkoholu 469.912,00 rubli rosyjskich tj. 4.694,12 funtów szterlingów. W przypadku kradzieży brytyjskie organy skarbowe naliczają podatek akcyzowy, jeżeli ten nie został opłacony wcześniej. Na wysokość szkody złożyła się wartość skradzionego alkoholu oraz kwota naliczonego na skutek kradzieży podatku – 26.602,62 (...). Spółka (...) upoważniła do otrzymania odszkodowania (...) Ltd. Firma (...).F. H. 21.09.2022r. zapłaciła (...) Ltd 20.000 (...). Następnie powódka i firma (...).F. H. zawarli ugodę sądową i powódka zobowiązała się do zapłaty 20.000 (...). Ugoda została wykonana 12.01.2023r. Dlatego powódka posiada legitymację do dochodzenia roszczenia przeciwko pozwanemu w tej samej kwocie. Pozwany nie kwestionował swojej odpowiedzialności. Pozwany udostępnił dane swojej polisy i ubezpieczyciel wypłacił odszkodowanie 54.311,19 zł. Wypłacona kwota nie pokrywała w całości roszczenia powoda. Przyczyną były warunki dobrowolnego ubezpieczenia pozwanego z limitem odpowiedzialności 30.000 zł za wartość szkody rzeczowej obejmuje również zwrot cła i innych wydatków poniesionych bezpośrednio w związku z transportem zgodnie z art. 23 ust. 4 Konwencji CMR. Ubezpieczyciel pokrył szkodę do wartości towaru oraz koszty akcyzy 30.000 zł. Powódka domaga się roszczenia tytułem odszkodowania uzupełniającego. Powódka wystawiła na rzecz pozwanego notę obciążeniową – 51.564,81 zł - obejmującą koszty poniesione w związku z utratą towaru niepokrytych przez ubezpieczyciela.

Sąd Rejonowy w Suwałkach postanowił rozpoznać sprawę z pominięciem przepisów postępowania w sprawach gospodarczych. (postanowienie k. 64)

Sąd Rejonowy wydał 27.04.2023r. w postępowaniu upominawczym nakaz zapłaty uwzględniający roszczenie w całości. (nakaz k. 67)

W ustawowym terminie pozwany K. M. wywiódł sprzeciw od wydanego nakazu zapłaty i wniósł o oddalenie powództwa. Podniósł zarzut przedawnienia. Przyznał, że 17.09.2021r. otrzymał od powódki zlecenie transportowe na przewóz 30 palet alkoholu o łącznej wadze 24.304 kg na trasie L. (S.) – K. (Łotwa). 21.09.2021r. samochód został załadowany i kierowca rozpoczął transport. W nocy doszło do kradzieży. Do magazynu wróciło 23 pełne palety oraz jedna z brakującymi czterema kartonami alkoholu. Szkodę pierwotną w postaci równowartości skradzionego towaru pokrył ubezpieczyciel. Powód w niniejszym postepowaniu dochodzi odszkodowania powstałego na skutek konieczności zapłaty podatku akcyzowego. Co do zasady, szkody tego typu, czyli szkody następcze wyłączone są z zakresu odpowiedzialności przewoźnika. Wydatki będące konsekwencją szkody zaistniałej bezpośrednio w przesyłce należy traktować z dużą dozą ostrożności. Co do zasady winny być one pokryte w ramach deklaracji kwoty specjalnego interesu w dostawie. Pozwany uznał swoją odpowiedzialność jako przewoźnika wyłącznie w zakresie odszkodowania za skradziony towar a nie w zakresie akcyzy.

Sąd Rejonowy ustalił, co następuje:

Spółki kapitałowe grupy D. tj. D. B. w Niderlandach i D. L. w Rosji zawarły we wrześniu 2021r. umowę sprzedaży kilku tysięcy butelek alkoholu. Transport towaru został zlecony spółce prawa brytyjskiego J.F. (...), która następnie transport zleciła firmie powódki, a ta następnie zleciła transport firmie pozwanego. Przewóz dotyczył 30 palet alkoholu o łącznej wadze 24.304 kg na trasie L. (S.) – K. (Łotwa). 21.09.2021r. samochód pozwanego został załadowany i kierowca G. E. (1) rozpoczął transport. W nocy doszło do kradzieży. Na miejsce została wezwana policja. Kierowca otrzymał polecenie powrotu do magazynu, gdzie rozładowano towar. Do magazynu wróciły 23 pełne palety oraz jedna z brakującymi czterema kartonami alkoholu.(okoliczności bezsporne, dodatkowo zlecenie przewozu k.18, zeznania świadka G. E. k. 148v)

I. M. (1) 17.09.2021r. zleciła K. M. przewóz – zlecenie nr (...). Ładunek 30 euro palet alkoholu, waga 24.304 kg. Strony ustaliły, że przewóz odbywa się wg zasad Konwencji CMR oraz polskiego prawa przewozowego. Przewoźnik został zobowiązany do zabezpieczenia ładunku przed utratą, zniszczeniem lub uszkodzeniem. Strony zastrzegły w przypadku szkód transportowych, nie wykonania zlecenia prawo niezapłacenia umówionej stawki i obciążenia przewoźnika kosztami postępowania reklamacyjnego. (okoliczność bezsporna, dodatkowo zlecenie przewozu k.18)

28.09.2021r. I. M. (2) złożyła K. M. reklamację obejmującą co do zasady roszczenie, ponieważ nie była znana wówczas dokładna wysokość szkody. Pozwany nie odrzucił reklamacji. (wiadomość email k. 30-31)

Wartość skradzionego alkoholu wyniosła 469.912 rubli rosyjskich tj. 4.694,12 funtów szterlingów. Z uwagi na kradzież towaru brytyjskie organy skarbowe naliczyły podatek akcyzowy w wysokości 21.908,50 funtów szterlingów. Spółka (...) upoważniła do otrzymania odszkodowania (...) Ltd. Firma (...).F. H. 21.09.2022r. zapłaciła (...) Ltd 20.000 (...) (zestawienie k. 34, k. 36)

Firma (...).F. (...) w Wielkiej Brytanii zawarła 19.12.2022r. z I. M. (1) ugodę sądową. Strony uznały, że I. M. (1) zapłaci J.F. H. kwotę 20.000,00 (...) tytułem odszkodowania za częściowo utracony towar w dniu 21.09.2021r. podczas realizacji przewozu międzynarodowego na trasie Wielka Brytania – Łotwa. (ugoda k. 37)

K. M. zawarł z (...) S.A. w W. umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej przewoźnika na okres od 24.06.2021r. do 23.06.2022r. Umowa objęła klauzule rozszerzające m.in. szkody w paletach klauzula nr 5 suma gwarancyjna w ruchu międzynarodowym 20.000 euro, szkody powstałe podczas postoju poza parkingami strzeżonymi klauzula nr 7. Zgodnie z umową wartość szkody rzeczowej obejmuje również zwrot cła i innych wydatków poniesionych w bezpośrednim związku z transportem, zgodnie z art. 23ust. 4 Konwencji CMR z limitem odpowiedzialności (...) S.A. 30.000 zł na jeden i wszystkie wypadki ubezpieczeniowe zaistniałe w okresie ubezpieczenia. (polisa nr (...) k. 39-46)

20.09.2022r. I. M. (1) reprezentowana przez P. B. przesłała K. M. reklamację do zlecenia transportu (...)/2021r. – ukradziony towar. Wezwała do zapłaty 26.602,62 (...). (reklamacja k. 108-110)

(...) S.A., jako ubezpieczyciel K. M., decyzją z 23.01.2023r. wypłacił 54.311,19 zł tytułem odszkodowania w ramach OC szkoda mienie w transporcie. Upoważnioną do wypłaty była I. M. (1). Wypłacone odszkodowanie objęło wartość towaru 469.912 rubli rosyjskich przeliczone na (...) z dnia szkody – 4.688,03 funtów (objęło całą wartość utraconego towaru) oraz równowartość kwoty 30.000,00 zł tj. 5.490,68 funtów za koszty akcyzy. (...) przywołało zapis polisy, że wartość szkody rzeczowej obejmuje również zwrot cła i innych wydatków poniesionych w bezpośrednim związku z transportem, zgodnie z art. 23ust. 4 Konwencji CMR z limitem odpowiedzialności (...) S.A. 30.000 zł na jeden i wszystkie wypadki ubezpieczeniowe zaistniałe w okresie ubezpieczenia. Dodatkowo (...) wskazało w decyzji, że Vat i akcyza, które są należne wskutek nieprzedstawienia do odprawy celnej przewożonych towarów z powodu ich kradzieży stanowią opłaty, które mają związek z transportem. Jednocześnie odszkodowanie zostało pomniejszone o franszyzę. (decyzja k. 47)

Pracownik powódki prowadził wymianę wiadomości email z pozwanym w zakresie dokumentacji koniecznej do odszkodowania, warunków ugody zawieranej z firmą (...).F. (...) w Wielkiej Brytanii oraz zapłaty brakującego odszkodowania 51.564,81 zł i możliwości jej spłaty w ratach. (wiadomości e-mail k. 49-58)

24.01.2023r. I. M. (1) wystawiła K. M. notę obciążeniową nr (...) na kwotę 51.564,81 zł tytułem zlecenia (...) jako koszty za utratę towaru niepokryte przez ubezpieczyciela S. (firma pozwanego – dop. SR) – nota k. 59.

28.03.2023r. I. M. (1) wezwała K. M. do zapłaty kwoty 51.564,81 zł tytułem odszkodowania za częściowe zaginięcie towaru podczas międzynarodowego przewozu drogowego realizowanego na trasie Wielka Brytania- Łotwa. (wezwanie k. 60-61).

Powyższe ustalenia Sąd poczynił na podstawie dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy (szczegółowo opisane w części ustaleniowej), które Sąd uznał za wiarygodne. Zgodzić należy się z pozwanym, że część dokumentów wymaga przetłumaczenia. W Polsce, zgodnie z art. 5§1 prawa o ustroju sądów powszechnych, językiem urzędowym jest język polski. Oznacza to, że wszystkie dowody sądy muszą przeprowadzać w języku polskim. Dotyczy to także dokumentów. Zgodnie z art. 256 kpc Sąd może (ale nie musi) zażądać aby dokument w języku obcym był przełożony przez tłumacza przysięgłego. Nieskorzystanie z tego przepisu nie pozwala na skuteczne postawienie zarzutu naruszenia przez sąd tego przepisu. To w interesie strony przedkładającej dowody w postaci dokumentów w języku obcym jest złożenie ich w takiej formie, która umożliwi wykorzystanie dokumentu, jako materiału dowodowego. To strona powinna zadbać o przetłumaczenie dokumentu na język polski. W przedmiotowej sprawie powódka dołączyła dokumenty w języku obcym, dlatego znaczna ich część nie może stanowić dowodu. O ile uwzględnieniu podlegają faktury, potwierdzenia przelewów, bowiem cyfry są zrozumiałe w każdym języku, to już pozostałe dokumenty wymagałyby tłumaczenia (k.16, 21, 33, 35). Jednak znaczna część faktów nie była kwestionowana przez pozwanego – w tym wysokość należnego odszkodowania co do wartości skradzionego towaru oraz legitymacja bierna. Pozwany uznał swoją odpowiedzialność, co do zasady, nie zgadzał się jedynie na ponoszenie kosztów podatku akcyzowego. Nie przedstawił dokumentów, które potwierdzałyby niezasadność naliczenia podatku Vat, albo okoliczność, że podatek nie został w ogóle naliczony, czy też zapłacony. Sąd uznał zeznania świadka G. E. (k.148v) za wiarygodne. Korelują one z dokumentami, potwierdzają okolicznością przedstawiane przez strony – realizacji przewozu, kradzieży alkoholu. Sąd na podstawie art. 235 ² §1 pkt. 2 i 5 kpc pominął wnioski dowodowe nierozpoznane, w tym wniosek z pisma k. 112 pkt. 3 , bowiem dotyczył on okoliczności niespornych, a znacznie wydłużyłby postepowanie.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie.

W pierwszej kolejności należy wskazać, że strony łączyła umowa przewozu na trasach międzynarodowych, tj. z Wielkiej Brytanii na Łotwę. Wynika to zarówno ze sformułowania zawartego w zleceniu przewozu, wykonywania przewozu na podstawie dokumentów CMR. Dlatego też Sąd uznał, że w sprawie znajdzie zastosowanie Konwencja o umowie międzynarodowego przewozu drogowego towarów CMR (zwana dalej Konwencją CMR) sporządzona w G. w dniu 19.05.1956r. (Dz. U. 1962.49.238).

Zgodnie z art. 1 Konwencji CMR stosuje się ją do wszelkiej umowy o zarobkowy przewóz drogowy towarów pojazdami, niezależnie od miejsca zamieszkania i przynależności państwowej stron, jeżeli miejsce przyjęcia przesyłki do przewozu i miejsce przewidziane dla jej dostawy znajdują się w dwóch różnych krajach, z których przynajmniej jeden jest krajem umawiającym się. Mając na uwadze powyższe oraz międzynarodowy charakter wykonywanego przez pozwaną odpłatnego przewozu towarów, co w toku procesu było bezsporne, w niniejszej sprawie znajdują zastosowanie przepisy przywołanej Konwencji CMR w tym art. 3 i art.17 i następne.

Konwencja CMR nie reguluje w całości wszystkich kwestii związanych z umową przewozu, nie zawiera samej definicji umowy przewozu, to do stosunków prawnych powstałych na gruncie przewozów międzynarodowych podlegających Konwencji CMR znajdują zastosowanie pomocniczo, w kwestiach nieuregulowanych przepisy ustawy z dnia 15.11.1984r,. prawo przewozowe (Dz.U. z 2000r Nr 50 poz 601) oraz przepisy kodeksu cywilnego.

Zgodnie z art. 774 kc przez umowę przewozu przewoźnik zobowiązuje się w zakresie swego przedsiębiorstwa do przewiezienia za wynagrodzeniem osób lub rzeczy.

Zgodnie z art. 3 Konwencji CMR przewoźnik odpowiada jak za swoje działania, za czynności i zaniedbania swoich pracowników i wszystkich innych osób, do których usług odwołuje się w celu wykonania przewozu, kiedy c pracownicy lub te osoby działają w wykonaniu swoich funkcji. Zgodnie z art. 17 Konwencji CMR przewoźnik odpowiada za całkowite lub częściowe zaginięcie towaru lub za jego uszkodzenie, które nastąpi w czasie między przyjęciem towaru a jego wydaniem, jak również za opóźnienie dostawy. Przewoźnik jest zwolniony od tej odpowiedzialności, jeżeli zaginięcie, uszkodzenie lub opóźnienie spowodowane zostało winą osoby uprawnionej, jej zleceniem nie wynikającym z winy przewoźnika, wadą własną towaru lub okolicznościami, których przewoźnik nie mógł uniknąć, i których następstwom nie mógł zapobiec. Zgodnie z art. 23 Konwencji CMR jeżeli na podstawie postanowień Konwencji przewoźnik obowiązany jest zapłacić odszkodowanie za całkowite lub częściowe zaginięcie towaru, odszkodowanie to oblicza się według wartości towaru w miejscu i w okresie przyjęcia go do przewozu. Oprócz tego zwraca się przewoźne, cło i inne wydatki poniesione w związku z przewozem towaru, w całości w razie całkowitego zaginięcia towaru i proporcjonalnie w razie częściowego zaginięcia, inne odszkodowania nie należą się.

W przedmiotowej sprawie strony były zgodne, że firmy z grupy (...) zawarły umowę sprzedaży alkoholu. W ramach tej umowy konieczny był transport towaru z Wielkiej Brytanii na Łotwę. Przewóz dotyczył 30 palet alkoholu o łącznej wadze 24.304 kg na trasie L. (S.) – K. (Łotwa). Transport został zlecony firmie brytyjskiej J.F. (...), która następnie zleciła przewóz firmie powódki, a ta z kolei zleciła przewóz firmie pozwanego. Zawarła z pozwanym umowę przewozu. Ostatecznie to firma pozwanego wykonywała przewóz. Strony były również zgodne, że przewóz był międzynarodowy. Strony również zgodnie wskazywały, że w nocy 21/22.09.2021r. doszło do kradzieży. Do magazynu wróciły 23 pełne palety oraz jedna z brakującymi czterema kartonami alkoholu. Tym samym został skradziony towar – cztery kartony alkoholu M.’s S. Rum G..

Wartość skradzionego towaru to 469.912,00 rubli rosyjskich, tj. 4.694,12 funtów szterlingów. Brytyjskie organy administracji naliczyły podatek akcyzowy od skradzionego alkoholu – 21.908,50 funtów szterlingów. Uprawnionym do odszkodowania była firma (...), która upoważniła do odbioru odszkodowania firmę W. K. (...) ltd. Firma (...).F. (...) (która otrzymała zlecenie przewozu towaru jako pierwsza, główny wykonawca) zapłaciła W.K. W.&Co 20.000,00 funtów szterlingów odszkodowania. Następnie domagała się w/w kwoty od powódki. Ostatecznie w/w strony zawarły ugodę sądową i powódka zapłaciła J.F. (...) kwotę 20.000,00 funtów szterlingów odszkodowania. Wszystkie te roszczenia wynikały z umowy przewozu, na skutek zaistniałej szkody – kradzieży części towaru. Powódka następnie w/w kwoty domagała się od pozwanego jako od podwykonawcy i wykonującego przewóz międzynarodowy.

Zaznaczyć należy, że powierzenie przesyłki podwykonawcy nie ma wpływu na ustalony w przepisach konwencji zakres odpowiedzialności przewoźnika. Przewoźnik, który wypłaca odszkodowanie za szkodę spowodowaną działaniem jednej z osób wskazanych w art. 3 Konwencji CMR, nabywa roszczenie regresowe w stosunku do tej osoby. Należy zatem uznać, że w pierwszej kolejności roszczenie o odszkodowanie przysługiwało zlecającemu przewóz tj. firmie grupy (...), która swoje uprawnienia przelała na firmę W. K. (...) ltd. Jest to okoliczność bezsporna. Następnie firma W. K. (...) ltd domagała się odszkodowania od przewoźnika J.F. (...), a ten z kolei (po uregulowaniu należności wobec w/w firmy) od swojego podwykonawcy, czyli od firmy powódki. Tym samym powódka ma roszczenie regresowe,(po uregulowaniu należności wobec w/w firmy) wobec swojego podwykonawcy i osoby wykonującej przewóz, czyli do pozwanego. Roszczenie powódki jest uprawnione, co do zasady. Okoliczność, że pozwany wykonywał przewóz, jako podwykonawca powódki nie wyklucza jego odpowiedzialności, której zresztą, co do zasady pozwany nie kwestionował.

Pozwany podniósł zarzut przedawnienia oraz zakwestionował wysokość należnego powództwem odszkodowania, wskazując, że jego odpowiedzialność ogranicza się do wartości skradzionego towaru, a nie obejmuje kosztów naliczonej akcyzy.

Odnosząc się do pierwszego zarzutu – przedawnienia roszczenia przywołać należy treść art. 31 Konwencji CMR. Zgodnie, z którym roszczenia, które mogą wyniknąć z przewozów podlegających Konwencji, przedawniają się po upływie jednego roku. Przedawnienie biegnie: w przypadku częściowego zaginięcia, uszkodzenia lub opóźnienia dostawy począwszy od dnia wydania (nie wlicza się go do terminu przedawnienia, jako wyjściowego dla biegu przedawnienia). Reklamacja pisemna zawiesza przedawnienie aż do dnia, w którym przewoźnik na piśmie odrzucił reklamację i zwróci załączone do niej dokumenty. Zawieszenie przedawnienia normują przepisy prawa obowiązującego sąd rozpatrujący sprawę.

W przedmiotowej sprawie nie ulega wątpliwości, że doszło do częściowego zaginięcia towaru. Data wydania towaru to 21.09.2021r., kiedy przesyłka została wydana kierowcy pozwanego G. E. (1), mającemu realizować przewóz międzynarodowy. Termin przedawnienia rozpoczął bieg 22.09.2021r. Z przedłożonych dokumentów wynika, że termin przedawnienia uległ zawieszeniu z uwagi na wniesioną przez powódkę reklamację (art. 32 ust. 2 Konwencji CMR). Powódka już 28.09.2021r. zgłosiła drogą mailową pozwanemu reklamację. Pismo to jednak nie zawierało sprecyzowanej kwoty, bowiem nie była ona wówczas dokładnie znana. Natomiast 20.09.2022r., a więc przed upływem rocznego terminu przedawnienia, powódka uzupełniała wcześniejszą reklamację i sprecyzowała wysokość żądanej kwoty. (pismo k. 108-110) Konwencja CMR wymaga złożenia reklamacji w formie pisemnej, nie można tu jednak stosować przepisów prawa wewnętrznego. Forma pisemna zgodnie z Konwencją CMR jest zachowana, gdy reklamacja została wysłana do przewoźnika za pomocą faksu, skanu przesłanego pocztą elektroniczną. W obu tych przypadkach istnieje bowiem dokument w tradycyjnej, pisemnej formie. (por. komentarz do konwencji CMR pod red. D. Ambrożuk, D. Dąbrowskiego i K. Wesołowskiego, Lex 2015) W kwestii powyższej można przywołać wyrok Sądu Najwyższego z 22.11.2007r. III CSK 150/07 „zawieszenie biegu terminu przedawnienia trwa do chwili wystąpienia zdarzeń określonych w art. 32 ust. 2 Konwencji o umowie międzynarodowego przewozu drogowego towarów CMR. Stosowanie w tym zakresie przepisów prawa przewozowego jest wyłączone.(…) zgodnie z art. 32 ust. 2 Konwencji CMR reklamacja pisemna zawiesza bieg przedawnienia do dnia, w którym przewoźnik na piśmie odrzuci reklamację i zwróci załączone do niej dokumenty. Przepis ten nie formułuje, zatem żadnego innego terminu ani nie określa innego zdarzenia, które inaczej limitowałyby okres zawieszenia biegu przedawnienia roszczenia. Tak długo, więc jak przewoźnik skutecznie nie odrzuci reklamacji, trwa stan zawieszenia biegu przedawnienia, a zatem potencjalnie bez jakichkolwiek ograniczeń czasowych.”

Mając na uwadze powyższe Sąd uznał, że doszło do zawieszenia terminu przedawnienia. Pozwany nie odrzucił reklamacji, a zatem wniesienie pozwu nastąpiło w czasie zawieszenia biegu przedawnienia. Roszczenie nie jest przedawnione.

Kolejną kwestią jest wysokość odszkodowania. Zgodnie z art. 17 Konwencji CMR przewoźnik odpowiada za całkowite lub częściowe zaginięcie towaru, które nastąpi w czasie między przyjęciem towaru a jego wydaniem. Odszkodowanie, w myśl art. 23 Konwencji CMR, oblicza się według wartości towaru w miejscu i w okresie przyjęcia go do przewozu. Odszkodowanie nie może przekraczać 8,33 jednostki rozrachunkowej za 1 kilogram brakującej wagi brutto. Oprócz tego, zgodnie z art.23 ust. 4 Konwencji, zwraca się przewoźne, cło i inne wydatki poniesione w związku z przewozem towaru.

W przedmiotowej sprawie powódka wskazała, że odszkodowanie to wartość skradzionego towaru oraz naliczony podatek akcyzowy. Pozwany przyjął swoją odpowiedzialność za skradziony towar, nie kwestionował jego wartości, ale odmówił zapłaty za naliczoną akcyzę.

W tym miejscu należy wskazać, że pozwany w odpowiedzi na wezwanie powódki do zapłaty odszkodowania wskazał swojego ubezpieczyciela oraz podał dane związane z zawartą z nim umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej przewoźnika. Powódka w pierwszej kolejności swoje roszczenie skierowała do ubezpieczyciela pozwanego. (...) S.A., jako ubezpieczyciel K. M., decyzją z 23.01.2023r. wypłacił powódce 54.311,19 zł tytułem odszkodowania w ramach OC szkoda mienie w transporcie. Upoważnioną do wypłaty była I. M. (1). Wypłacone odszkodowanie objęło wartość towaru 469.912 rubli rosyjskich przeliczone na (...) z dnia szkody – 4.688,03 funtów oraz równowartość kwoty 30.000,00 zł tj. 5.490,68 funtów za koszty akcyzy. (...) przywołało zapis polisy, że wartość szkody rzeczowej obejmuje również zwrot cła i innych wydatków poniesionych w bezpośrednim związku z transportem, zgodnie z art. 23ust. 4 Konwencji CMR z limitem odpowiedzialności (...) S.A. 30.000 zł na jeden i wszystkie wypadki ubezpieczeniowe zaistniałe w okresie ubezpieczenia. Dodatkowo (...) wskazało w decyzji, że Vat i akcyza, które są należne wskutek nieprzedstawienia do odprawy celnej przewożonych towarów z powodu ich kradzieży stanowią opłaty, które mają związek z transportem. Jednocześnie odszkodowanie zostało pomniejszone o franszyzę. (decyzja k. 47)

W świetle powyższego wartość skradzionego towaru została już wyregulowana przez ubezpieczyciela pozwanego. Dodatkowo ubezpieczyciel wypłacił powódce 5.490,68 funtów szterlingów (wg przeliczenia 30.000,00 zł) tytułem naliczonej akcyzy, z zaznaczeniem, że ustalony umową ubezpieczeniową i zapisami OWU limit odpowiedzialności ubezpieczyciela wynosi 30.000,00 zł.

Wskazać należy, że roszczenie odszkodowawcze powódki to kwota 20.000 funtów szterlingów, w przeliczeniu na złotówki to 105.876,00 zł. Taką kwotę powódka uiściła na rzecz firmy (...).F. (...) tytułem zawartej ugody sądowej a dotyczącej odszkodowania za skradziony towar. Są to okoliczności bezsporne. Pozwany ich nie kwestionował. Powódka otrzymała od ubezpieczyciela pozwanego kwotę 54.311,19 zł tytułem odszkodowania w ramach OC szkoda mienie w transporcie. Tym samym pozostała kwota do zapłaty wynosi 51.564,81 zł. Takiej też kwoty domaga się powódka od pozwanego. Z dokumentów dołączonych do sprawy wynika, że wartość skradzionego towaru została już uregulowana na rzecz powódki. Zapłaty dokonał ubezpieczyciel pozwanego. Dochodzona kwota stanowi część, dotychczas niewypłaconą przez ubezpieczyciela pozwanego, naliczonej przez organy brytyjskiej akcyzy za skradziony alkohol.

Spór sprowadza się do treści art. 23 ust. 4 Konwencji CMR. Powódka uważa, że akcyza mieści się w „innych wydatkach poniesionych w związku z przewozem”. Natomiast pozwany wskazywał, że akcyza nie jest innym wydatkiem i nie jest objęta regulacją art. 23 ust. 4 Konwencji.

Treść art. 23 ust. 4 Konwencji CMR nie wyjaśnia, co należy rozumieć przez pojęcie innych wydatków poniesionych w związku z przewozem towaru. Dlatego budzi ono rozbieżności. Istnieją dwie koncepcje: wąska jako rozumienie tego określenia obejmującego wydatki normalnie ponoszone w związku z zawarciem umowy przewozu i transportem towaru oraz szeroka obejmująca ponadto koszty będące konsekwencją szkody zaistniałej bezpośrednio w przesyłce (wydatki, które wynikły z przewozy wykonanego w sposób nieprawidłowy). W każdej sytuacji, w ocenie Sądu, konieczna jest analiza danego przewozu oraz poniesionych strat. W komentarzu do art. 23 Konwencji CMR D. A. wskazuje na konieczność dozy ostrożności i konieczność badania zasadności ponoszenia innych wydatków. Przywołuje przykłady dotyczące kosztów opakowania, koszty akcji ratowniczych, ekspertyzy, składowania, utylizacji. Odnośnie podatku Vat wskazuje, że jeżeli podatek ten został zapłacony i osoba uprawniona nie ma możliwości uzyskania jego zwrotu to może domagać się od przewoźnika zwrotu zapłaconego podatku Vat w ramach innych kosztów, o których mowa w art. 23 ust. 4 Konwencji CMR. Podobnie odniosła się do podatku akcyzowego. Wskazała na stanowisko (...) of L. zajęte w wyroku z 9.11.1997r., w którym sąd odwołując się do francuskiej wersji Konwencji CMR uznał że „zwrot stanowiący o kosztach związanych z przewozem musi być interpretowany „sensownie i szeroko” a co za tym idzie – koszty, o jakich mowa w art. 23 ust. 4 Konwencji obejmują także zwrot podatku akcyzowego, który osoba uprawniona musi zapłacić organom celnym w związku z zaginięciem towaru w postaci whisky” – komentarz do Konwencji CMR art. 23 – autorstwa D. A., Lex 2015.

Sąd Rejonowy w Suwałkach opowiada się za szerokim rozumieniem „innych wydatków poniesionych w związku z przewozem towaru” określonych w art. 23 ust 4 Konwencji CMR. Nie ulega wątpliwości, że w związku z kradzieżą części towaru, którego przewóz wykonywał kierowca pozwanego, został naliczony podatek akcyzowy. Organy administracji brytyjskiej naliczyły podatek akcyzowy od towaru skradzionego. Naliczony podatek został zapłacony przez firmę zlecająca transport. Następnie domagała się ona zwrotu zapłaconej kwoty od przewoźnika, a ten od swojego podwykonawcy (powódki), a ta od swojego podwykonawcy (pozwanego). Każdy z tych podmiotów miał roszczenie regresowe. Takie roszczenie przysługiwało również powódce względem pozwanego.

Na uwagę zasługuje również stanowisko (...) S.A. – ubezpieczyciela pozwanego, które wypłaciło tytułem odszkodowania kwotę wartości skradzionego towaru oraz kwotę tytułem podatku akcyzowego. Jednak wypłata z tytułu podatku akcyzowego nie obejmowała całego roszczenia z uwagi na limit ubezpieczyciela określony w umowie ubezpieczenia – 30.000,00 zł. (...) przywołało zapis polisy, że wartość szkody rzeczowej obejmuje również zwrot cła i innych wydatków poniesionych w bezpośrednim związku z transportem, zgodnie z art. 23ust. 4 Konwencji CMR z limitem odpowiedzialności (...) S.A. 30.000 zł na jeden i wszystkie wypadki ubezpieczeniowe zaistniałe w okresie ubezpieczenia. Dodatkowo (...) wskazało w decyzji, że Vat i akcyza, które są należne wskutek nieprzedstawienia do odprawy celnej przewożonych towarów z powodu ich kradzieży stanowią opłaty, które mają związek z transportem. Tym samym w ocenie (...) podatek akcyzowy zalicza się do innych wydatków określonych w art. 23 ust. 4 Konwencji CMR.

Mając na uwadze wszystko powyższe Sąd również podziela stanowisko powódki oraz (...) – ubezpieczyciela pozwanego, że podatek akcyzowy zalicza się na podstawie art. 23 ust. 4 Konwencji CMR do „innych wydatków”. Podkreślić należy, że został on naliczony z uwagi na kradzież części towaru, został zapłacony. Na podstawie postanowień art. 3, art. 17 i art. 23 Konwencji CMR powódka może domagać się jego zapłaty od pozwanego, jako od przewoźnika w ramach roszczenia regresowego. Nie sposób podzielić stanowisko pozwanego, że kwota należnego podatku akcyzowego winna być rozliczona w ramach deklaracji kwoty specjalnego interesu w dostawie. Pozwany w tym zakresie przytoczył treść komentarza do art. 23 Konwencji CMR autorstwa D. A., jednak przytoczył on treść komentarza wybiórczo, pomijając wywód dotyczący podatku akcyzowego wraz z przywołanym tam stanowiskiem (...) of L..

Reasumując Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powódki 51.564,81 zł jako kwotę należnego odszkodowania wynikającą z utraty części towaru. Na wskazaną kwotę składa się część podatku akcyzowego, pozostała do uiszczeniu po wypłacie z tego tytułu przez (...) kwoty 30.000,00 zł tj. 5.490,68 funtów szterlingów. Od wskazanej kwoty Sąd orzekł również odsetki na podstawie art.27 Konwencji CMR. Zgodnie z którym osoba uprawniona może żądać odsetek od kwoty odszkodowania. Odsetki te w wysokości 5 % rocznie liczą się od dnia skierowania pisemnej reklamacji do przewoźnika, a jeżeli reklamacji nie było od dnia wytoczenia powództwa sądowego. Mając na uwadze powyższe Sąd zasądził na rzecz powódki kwotę odszkodowania wraz z odsetkami w wysokości 5 % w stosunku rocznym liczonymi od dnia wytoczenia powództwa. (pkt. I wyroku)

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 kpc regulującego zasadę odpowiedzialności za wynik procesu w zw. z § 2 pkt 6 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie– t.j. Dz. U. z 2015r., poz.1800 ze zm. i w tym zakresie obciążono pozwanego kosztami zastępstwa prawnego pełnomocnika powódki, opłatą skarbową od pełnomocnictwa oraz opłatą sądową od pozwu. Łącznie 7.996,00 (pkt II sentencji wyroku).

sędzia Edyta Staszkiewicz-Tkacz

ZARZĄDZENIE

1.  a/a

2.  odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pozwanemu z pouczeniem o sposobie i terminie zaskarżenia (apelacja).