Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

12 listopada 2021roku

Sąd Rejonowy w Rybniku, V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Wiesław Jakubiec

Protokolant : osobiście

po rozpoznaniu 12 listopada 2021 roku w Rybniku

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa C. W.

przeciwko (...) sp. z o.o. w Ż.

o odszkodowanie w związku z dyskryminacją

1.  oddala powództwo;

2.  zasądza od powódki na rzecz strony pozwanej kwotę 1 350 zł (tysiąc trzysta pięćdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego;

3.  odstępuje od obciążania powódki kosztami sądowymi.

Sygn. akt V P 161/19

UZASADNIENIE

Powódka C. W. wniosła przeciwko pozwanej (...) sp. z o.o. w Ż. pozew o zasądzenie na jej rzecz kwoty 10 000 zł tytułem odszkodowania w związku z dyskryminacją za okres od 1 listopada 2016 roku do 30 listopada 2018 roku wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 21 stycznia 2019 roku. Nadto, wniosła o zwrot kosztów procesu. W uzasadnieniu wskazała, że jest zatrudniona u pozwanej na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony na stanowisku pielęgniarki obecnie na Oddziale Chirurgicznym Powódka zaznaczyła, że zostało jej wypłacone wynagrodzenie zasadnicze jak i pochodne składniki wynagrodzenia zaniżone w stosunku do wynagrodzeń otrzymanych przez pielęgniarki pracujące na Oddziale Anestezjologii i Intensywnej Terapii. Powódka podkreśliła, że pielęgniarki zatrudnione na Oddziale Anestezjologii i Intensywnej Terapii miały dokładnie taki samym zakres czynności jak ona, a otrzymywały wyższe wynagrodzenie, co w konsekwencji w świetle art. 18 ^{( 3c)} kp stanowi niejednakowe traktowanie pracowników zatrudnionych na tym samych stanowiskach.

W odpowiedzi na pozew pozwana wniosła o oddalenie powództwa oraz o zwrot kosztów procesu. W uzasadnieniu wskazała, że nie sposób uznać, że praca powódki jest pracą jednakową lub pracą jednakowej wartości w odniesieniu do pracy pielęgniarki z Oddziału Anestezjologii i Intensywnej Terapii. Pozwana zaznaczyła, że praca wykonywana przez powódkę nie jest pracą wymagającą porównywalnej odpowiedzialności i wysiłku z pracą pielęgniarki anestezjologicznej. Pozwana dodała, iż praca wykonywana przez powódkę nie wymaga kwalifikacji zawodowych porównywalnych z tymi, jakie są konieczne w przypadku pracy pielęgniarki anestezjologicznej.

Sąd ustalił co następuje:

W okresie od 3 października 1985 roku do 31 maja 2015 roku powódka C. W. była zatrudniona u pozwanej w (...) sp. z o.o. w Ż. oraz u jej poprzedników prawnych na stanowisku pielęgniarki.

W wykonaniu ugody zawartej przed Sądem Rejonowym w Rybniku z 29 czerwca 2016 roku, powódka od 8 lipca 2016 roku została zatrudniona u pozwanej na Oddziale Chirurgicznym na stanowisku starszej pielęgniarki. W umowie wskazano, że wynagrodzenie zasadnicze powódki według kat. XIV wynosiło 1 920 zł. Nadto, powódce przysługiwał dodatek stażowy w wysokości 20%. Stawki wynagrodzenia powódki wynosiły:

- od 1 września 2017 roku - 2 003 zł,

- od 1 lipca 2018 roku – 2703 zł,

- od 1 września 2018 roku -3020 zł,

- od 1 października 2018 roku – 3020 zł

Najwyższe stawki wynagrodzeń pielęgniarek zatrudnionych u pozwanej na Oddziale Anestezjologii i Intensywnej Terapii wynosiły:

- od 1 listopada 2016 roku – 2200 zł,

- od 1 września 2017 roku – 2283 zł,

- od 1 lipca 2018 roku – 2983 zł,

- od 1 września 2018 roku – 3300 zł

- od 1 października 2018 roku – 3300 zł

Do obowiązków powódki zatrudnionej na stanowisku pielęgniarki na Oddziale Chirurgicznym, zgodnie z przydzielonym jej zakresem czynności, należało sprawowanie bezpośredniej opieki nad przydzielonymi chorymi. Powódka była także odpowiedzialna za utrzymanie czystości chorych i ich otoczenia. W szczególności do obowiązków powódki i pielęgniarek zatrudnionych na innych oddziałach należało:

1)  wykonywanie wszystkich czynności związanych z przyjęciem chorego na oddział,

2)  wykonywanie otrzymanych zleceń w należyty sposób i we właściwym czasie, odnotowywanie wykonywanych zleceń u chorego w czasie ubiegłej doby w prowadzonej dokumentacji,

3)  wykonywanie wszelkich czynności koniecznych do należytego pielęgnowania chorych,

4)  podawanie chorym pożywienia we właściwy sposób, karmiąc ciężko chorych oraz dzieci,

5)  uczestniczenie w obchodzie chorych przez lekarzy, składanie sprawozdania o stanie i zachowaniu się chorego w czasie ubiegłej nocy, pomoc przy badaniach oraz potwierdzenie otrzymanych zleceń w prowadzonej dokumentacji,

6)  sporządzanie dokładnych sprawozdań w książce raportów pielęgniarskich z poczynionych obserwacji o stanie i zachowaniu się chorych,

7)  przygotowanie chorych według otrzymanych zleceń lub obowiązujących zasad do zabiegów operacyjnych opatrunków, badań diagnostycznych itp.,

8)  czuwanie nad bezpieczeństwem chorego,

9)  obchodzenie sal chorych podczas nocnej zmiany ze szczególnym zwracaniem uwagi na ciężko chorych i dzieci,

10)  pobieranie na zlecenie lekarza materiałów do badań analitycznych.

Nadto, powódka i pielęgniarki zatrudnione na innych oddziałach były zobowiązane wykonywać wszelkie inne czynności zlecone przez lekarzy wchodzące w zakres ich pracy, a nie wynikających z wyżej opisanego zakresu czynności.

Średnie miesięczne wynagrodzenie powódki wynosi 3 202,41 zł netto.

Wyższe zarobki pielęgniarek anestezjologicznych uzasadnione są tym, że ich praca nie jest pracą jednakową ani pracą o jednakowej wartości z pracą pielęgniarek zatrudnionych u pozwanej na Oddziale Chirurgicznym.

Na zróżnicowanie stawek wynagrodzenia pielęgniarek w Oddział Anestezjologii i Intensywnej Terapii (dalej OAiIT) w odniesieniu do pielęgniarek/ położnych w inny komórkach organizacyjnych pozwanej, miała wpływ sytuacja na rynku pielęgniarek anestezjologicznych w 2016 roku, kiedy to z uwagi na masowe wypowiedzenia umów o pracę przez personel OAiIT, pozwany postawiony wobec konieczności zamknięcia przedmiotowego oddziału, co miałoby także wpływ na funkcjonowanie innych oddziałów, zdecydował się podwyższyć stawki wynagrodzenia pielęgniarkom OAiIT zwracając przy tym również na rodzaj, zakres oraz intensywność ich obowiązków.

OAiIT jest jedynym oddziałem szpitalnym, którego funkcjonowanie zostało uregulowane odrębnym Rozporządzeniem – a to Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 16 grudnia 2016r. w sprawie standardu organizacyjnego opieki zdrowotnej w dziedzinie anestezjologii i intensywnej terapii. W OAiIT hospitalizowani są wyłącznie pacjenci w stanach zagrożenia życia spowodowanych potencjalnie odwracalną niewydolnością jednego lub kilu podstawowych układów organizmu. Warunkiem kwalifikacji do przyjęcia i pozostawania pacjenta pod opieką OAiIT jest co najmniej: stan nieprzytomności, zaintubowania i pozostawania w stanie wentylacji mechanicznej. Na przedmiotowy oddział trafiają najcięższe przypadki pacjentów, wymagających podjęcia działań mających na celu podtrzymywanie funkcji życiowych pacjenta, który co do zasady – jest nieprzytomny, podpięty do urządzeń wspomagających funkcje życiowe i wymaga stałego monitorowania. Tak specyficzna grupa pacjentów wymaga od personelu oddziału szczególnego zaangażowania i specyficznych czynności. W szczególności dotyczy to pielęgniarek anestezjologicznych wykonujących oprócz standardowych czynności pielęgniarskich także specyficzne czynności w procesie intensywnej terapii. Do takich zaliczyć należy chociażby konieczność stałej obecności przy pacjencie, w tym obligatoryjne zbieranie danych dotyczących parametrów życiowych pacjenta w odstępach nie dłuższych niż godzina, a najczęściej stosownie do zaleceń lekarz w odstępach co 5-15 minut. Ponadto, powołane wyżej Rozporządzenie w zakresie czynności podstawowych w OAiIT wymienia n.in. ciągłe przyłóżkowe monitorowanie EKG, ciągły pomiar ciśnienia tętniczego krwi metodą inwazyjną, pomiar ośrodkowego ciśnienia żylnego, pomiar ciśnienia wewnątrzczaszkowego, ciągły pomiar ciśnienia w tętnicy płucnej metodą inwazyjną, toaletę dróg oddechowych za pomocą urządzeń ssących, puls oksymetrię. Pielęgniarka w OAiIT ma obowiązek stale nadzorować aparaturę, a na każdy sygnał alarmowy, kiedy cokolwiek dzieje się z pacjentem, natychmiast musi zareagować. Wymaga się od niej szybkiego reagowania na bieżące zaburzenia u pacjenta oraz szybkiego podejmowania decyzji terapeutycznych z wyprzedzeniem, zanim dojdzie do przekroczenia tzw. punktu krytycznego. Ilość sprzętu, który monitoruje pielęgniarka pracująca na Oddziale Anestezjologicznym i Intensywnej Terapii jest bardzo duża. Przykładowo są to pompy infuzyjne z lekami silnie działającymi, respiratory, sprzęt do terapii pozaustrojowych: terapii nerkozastępczej, pozaustrojowego natleniania oraz oksygenator, urządzenia do hipotermii oraz ogrzewania pacjentów, pompy do kontrapulsacji wewnątrzaortalnej czy urządzenia do szybkiego przetaczania płynów. Dodatkowo, zgodnie z treścią ww. Rozporządzenia w odniesieniu do pielęgniarek anestezjologicznych występuje konieczność zatrudnienia ich w podmiocie leczniczym w ilości 2,2 etatu na jedno stanowisko intensywnej terapii (jedno łóżko). W odniesieniu do innych oddziałów szpitalnych normy zatrudnienia pielęgniarek (obowiązujące od 1 stycznia 2019r.) są niższe i wynoszą na oddziałach zachowawczych 0,6 etatu na jedno łóżko, a na oddziałach zabiegowych 0,7 etatu na jedno łóżko. Pielęgniarki anestezjologiczne w odróżnieniu od personelu pielęgniarskiego/ położniczego w innych jednostkach organizacyjnych pozwanej, czynnie uczestniczą w procesach znieczulania pacjentów wykonując prace w zespołach lekarskich. Pielęgniarki z OAiIT wchodzą również w skład zespołu ratunkowego („R”) w prowadzonym przez pozwaną szpitalu, co oznacza, że są zobligowane do podejmowania czynności w czasie reanimacji, których konieczność wystąpi w jakiejkolwiek komórce organizacyjnej szpitala. Pielęgniarki anestezjologiczne, oprócz czynności wykonywanych w OAiIT, realizują także obowiązki w Oddziale Ginekologiczno-Położniczym oraz na Bloku Operacyjnym, gdzie wykonywane są zabiegi wymagające znieczulenia. Powołane wyżej Rozporządzenie wymaga od pielęgniarek anestezjologicznych szczególnych kwalifikacji przewidując, że pielęgniarką anestezjologiczną jest tylko pielęgniarka, która ukończyła specjalizację w dziedzinie pielęgniarstwa anestezjologicznego i intensywnej opieki lub pielęgniarka, która ukończyła kurs kwalifikacyjny w dziedzinie pielęgniarstwa anestezjologicznego i intensywnej opieki lub pielęgniarka w trakcie specjalizacji w dziedzinie pielęgniarstwa anestezjologicznego i intensywnej opieki. W odniesieniu do pielęgniarek/ położnych zatrudnionych w innych komórkach organizacyjnych pozwanej, przepisy takich wymagań co do kwalifikacji zawodowych pielęgniarek nie przewidują, nie warunkując tym samym możliwości zatrudnienia pielęgniarki w innej komórce organizacyjnej od ukończenia specyficznych, z góry określonych kursów/specjalizacji. Z uwagi na braki kadrowej, nie wszystkie zatrudnione u pozwanej pielęgniarki w OAiIT posiadały szczególne kwalifikacje. Nadto, zgodnie z Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnych charakterze, w przypadku pielęgniarek zatrudnionych w Oddziale Intensywnej Opieki Medycznej i Oddziale Anestezjologii ich praca jest zaliczana do prac w szczególnych warunkach. Do prac w szczególnych warunkach nie zalicza się natomiast praca na stanowiskach w oddziale, w którym wykonuje swoje obowiązki powódka.

Co więcej, relacje między lekarzem anestezjologiem i pielęgniarką anestezjologiczną zdecydowanie różnią się od tych na innych oddziałach. Na sali operacyjnej jest zwykle jeden lekarz i jedna pielęgniarka, którzy ściśle ze sobą współpracując muszą mieć wobec siebie wyjątkowe zaufanie, gdyż nierzadko balansują na granicy życia i śmierci pacjenta.

Pielęgniarki z OAiIT prowadzą dokumentację pielęgniarską, które musi w sobie w zawierać wszystkie aspekty obserwacji pacjenta, wykonywane interwencje pielęgnacyjne, kartę zleceń lekarskich. Ma ona odmienną strukturę niż dokumentacja medyczna na innych oddziałach, gdyż odnotowuje się w niej dane z większą częstotliwością, a na dodatek więcej informacji.

Głównym zadaniem pielęgniarek pracujących na Oddziale Chirurgicznym jest opieka nad pacjentem chirurgicznym tzw. kwalifikującym się do leczenia operacyjnego w różnym trybie (planowanym lub pilnym). Pielęgniarka odpowiedzialna jest za przyjęcie oraz przygotowanie pacjenta do zabiegu, obserwację pooperacyjną oraz opiekę w okresie rekonwalescencji - zapewnienie wygody i właściwej pozycji pacjenta po zabiegu operacyjnym, pionizacja, gimnastyka oddechowa. Na Oddział Chirurgii przyjmowani są także pacjenci z jednostkami chorobowymi leczonymi w trybie zachowawczym (np. ostre zapalenie trzustki, choroby zapalne jelit). Na Oddział Chirurgii planowej tzw. czystej, pacjenci przyjmowani są według przyjętego standardu (dzień przed operacją). U pozwanej na Oddziale Chirurgicznym wykonuje się zabiegi operacyjne planowe, sporadyczne, pilne. Zabiegi operacyjne trwają do 2 godzin i są mało skomplikowane, występuje powtarzalny rodzaj zabiegu. Czas pobytu pacjenta po zabiegu wynosi 2-5 dni.

Pismem z 21 stycznia 2019 roku powódka wezwała pozwaną do zapłaty na jej rzecz kwoty 10 000 zł tytułem odszkodowania w związku z dyskryminacją za okres od 1 listopada 2016 roku do 30 listopada 2018 roku w terminie 14 dni od otrzymania pisma. W odpowiedzi pozwana wskazała, że do czasu szczegółowego wykazania podstaw ustalenia wysokości roszczenia, żądanie zapłaty jest przedwczesne.

Przed wszczęciem postępowania strony prowadziły rozmowy celem polubownego rozwiązania sporu. Rozmowy okazały się bezskuteczne. Pozwana zaproponowała m.in. podwyższenie stawki wynagrodzenia zasadniczego o 200 zł netto, jednak związki zawodowe nie przystały na taką propozycję.

Zgodnie z obowiązującym u pozwanej Regulaminem Pracy pracownicy mają prawo do jednakowego wynagrodzenia za jednakową pracę lub za pracę o jednakowej wartości. Pracami o jednakowej wartości są prace, których wykonywanie wymaga od pracowników porównywalnych kwalifikacji zawodowych, potwierdzonych dokumentami przewidzianymi w odrębnych przepisach lub praktyką i doświadczeniem zawodowym, a także porównywalnej odpowiedzialności i wysiłku (§20 ust. 1 i 3).

Z kolei zgodnie z obowiązującymi u pozwanej Regulaminami Wynagradzania wynagrodzenie za pracę ustala się biorąc pod uwagę w szczególności rodzaj wykonywanej pracy i kwalifikacje wymagane przy jej wykonywaniu, uwzględnia się także ilość i jakość świadczonej pracy ( §1 ust.2).

Dowód: akta osobowe powódki: umowa o pracę z 3.10.1985r., pismo z 29.12.2003r. (...) w Ż. do powódki z informacją o przejściu zakładu pracy, oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę z 19.02.2015r., ugoda zawarta przed Sądem Rejonowym w Rybniku z 29.06.2016r., umowa o pracę z 8.07.2016r., zakres czynności powódki

zestawienie wynagrodzeń k.11, zestawienie kwot dochodzonych roszczeń k.12-12v., wezwanie do zapłaty wraz z potwierdzeniem nadania k.13-14, odpowiedź pozwanej na wezwanie do zapłaty k15-15v., pismo pracowników pozwanej w tym powódki do pozwanej z 21.02.2019r. odnośnie spotkania wraz z potwierdzeniem nadania k.16-16v., odpowiedź pozwanej na pismo pracowników powódki z 5.03.2019r. k.17, pismo pozwanej z 10.06.2019r. wraz z zestawieniem stawek wynagrodzenia zasadniczego k.18-19v., informacja pracowników pozwanej w tym powódki do pozwanej o zamiarze wystąpienie na drogę sądową k.20, kartoteka zarobkowa powódki k.35-37, zaświadczenie o wynagrodzeniu k.38, lista osób zatrudnionych na stanowisku pielęgniarki na Oddziale Intensywnej Terapii ze wskazaniem stawek wynagrodzenia k.39, regulamin pracy i regulaminy wynagradzania obowiązujące u pozwanej wraz z aneksami i zarządzeniami k.40-79, pismo pracowników zatrudnionych u pozwanej do prezesa pozwanej k.101, pismo prezesa pozwanej do pracowników zatrudnionych u pozwanej k.102, wnioski pracowników zatrudnionych u pozwanej k.103-109, notatka z zebrania pielęgniarek z Oddziału Wewnętrznego z prezesem pozwanej w dniu 3.02.2017r. k.110, pisma ZZ do prezesa pozwanej z 1.10.2019r.i z 26.08.2019r. k.111 i k.113, pismo pozwanej z 8.10.2019r. do ZZ k.112, protokół kontroli k.114-122, grafik pracy k.129, zestawienie godzin pracyk.129v., dokumenty dotyczące minimalnych norm zatrudnienia k.130-139, wystąpienie pokontrolne z 22.09.2016r. k.140-14, pismo pozwanej do Dyrektora NFZ z 3.10.2016r. k.145-147, protokół kontroli z 14.12.2018r. k.148-160v., zastrzeżenia do protokołu kontroli z 14.12.2016r. k.141, protokół kontroli z 29.08.2016r. k.162-169, wykaz osób zatrudnionych u pozwanej na Oddziale Anestezjologii i Intensywnej Terapii wraz informacją o wykształceniu, odbyciu kursu kwalifikacyjnego oraz posiadaną specjalizacją k. 170-170v., pismo (...) Urzędu (...) w K. do prezesa pozwanej z 21.02.2019r. k.171, stanowisko kontrolującego w sprawie zastrzeżeń zgłoszonych w dniu 31.12.2018r. k.172-176v., porozumienie z 16.07.2019r. między pozwaną jako pracodawcę, a ZZ k.177-179, protokoły z zebrania w sprawie podwyżek dla pielęgniarek pozwanej k.180-181, indywidualne karty zleceń lekarskich, kart obserwacji, kart indywidualnej opieki pielęgniarskiej k.182-321, skierowanie na badanie lekarskie pracownika pozwanej k.323, świadectwo pracy w szczególnych warunkach pracownika pozwanej k.324, informacja o poziomie intensywności opieki pielęgniarskiej k.325-345, informacje o potrzebach i sprawności pacjentów k.346-348v., informacje o interwencjach prowadzonych u pozwanej k.349-354v., dokument związane z wystąpienie ogniska epidemicznego w Oddziale OAiIT k.355-361, wykaz ilości wykonanych czynności na oddziałach pozwanej k.362-365, dokumentacja zdjęciowa k.371-375, protokoły z zebrań k.378-379, pismo pozwanej do zespołu kontrolującego z 29.08.2016r. k.380-382, rozkłady pracy pielęgniarek pozwanej k.383 i k.388-391, pismo zespołu kontrolującego do prezesa pozwanej z 25.08.2016r. k.384, protokół przyjęcia ustnych wyjaśnień pielęgniarek w ramach prowadzonej kontroli k.385, informacje o pracy pracowników pozwanej k.386-387, zeznania świadka M. K. k.403v.-405, zeznania świadka K. M. k.405-406, zeznania świadka M. S. k.406-408, przesłuchanie powódki k. 408-408v., przesłuchanie w imieniu pozwanej K. S. k.408v.-409v., opinia biegłej z zakresu pielęgniarstwa I. R. k.430-440, wykazy k.448-450, pismo pozwanej do Dyrektora NFZ w K. z 7.10.2016r.k.476, pisma Dyrektora NFZ w K. do pozwanej z 3.10.2016r, 20.10.2016r., 18.11.2016r. k.477-479, dokumenty potwierdzające kwalifikacje pielęgniarek zatrudnianych przez pozwaną k.498-501, zakres czynności pracownicy pozwanej M. S. pracującej na Oddziale Anestezjologicznym i Intensywnej Terapii k.522-524, opinia biegłego z zakresu pielęgniarstwa G. K. k.570-576, dokumentacja dołączona do akt sprawy

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o zgromadzony w sprawie materiał dowodowy w postaci w/w dokumentów, które Sąd uznał za wiarygodne, wzajemnie ze sobą korelujące i rzeczowe, a także w oparciu o dowód z opinii biegłej I. R. oraz z opinii biegłego G. K., a także z przesłuchania stron, które wraz z dowodami z dokumentów wzajemnie się uzupełniały tworząc wyrazisty obraz całości sprawy. Przy czym Sąd nie dał wiary zeznaniom świadka M. S. oraz przesłuchaniu powódki w zakresie w jakim twierdziły, że praca osób zatrudnionych u pozwanej na tych samych stanowiskach – pielęgniarek, jest jednocześnie pracą jednakową lub pracą o jednakowej wartości, jako że twierdzenia te były sprzeczne z pozostałym zebranym w sprawnie materiałem dowodowym w tym zwłaszcza z opiniami dwóch powołanych w sprawie niezależnych biegłych. Postanowieniem z 12 listopada 2021 roku Sąd na podstawie art. 235 ^{( 2)} § 1 pkt 2 i 5 pominął dowód z opinii innych biegłych z zakresu pielęgniarstwa oraz z opinii Naczelnej Izby Pielęgniarek i Położnych w W.. W sprawie zostały wydane dwie opinie różnych biegłych, których wnioski były zbieżne, a nadto jasne, logiczne, wewnętrznie niesprzeczne, a opinie były pełne. Zatem, w ocenie Sądu powoływania dowodu z opinii kolejnych biegłych na tę samą okoliczność zmierzałoby jedynie do przedłużania postępowania. Jednocześnie Sąd zaznacza, że celem postępowania nie jest powoływanie takiej ilości biegłych, by w konsekwencji uzyskać opinię pożądaną przez jedną ze stron. Podkreślić należy, iż Naczelna Izba Pielęgniarek i Położonych nie należy do żadnych z ustawowo wskazanych podmiotów które mogłyby sporządzić opinię w niniejszej sprawie.

Sąd zważył co następuje:

Powództwo nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z treścią art. 18 ^3c § kp pracownicy mają prawo do jednakowego wynagrodzenia za jednakową pracę lub za pracę o jednakowej wartości. Wynagrodzenie, o którym mowa w § 1, obejmuje wszystkie składniki wynagrodzenia, bez względu na ich nazwę i charakter, a także inne świadczenia związane z pracą, przyznawane pracownikom w formie pieniężnej lub w innej formie niż pieniężna. Pracami o jednakowej wartości są prace, których wykonywanie wymaga od pracowników porównywalnych kwalifikacji zawodowych, potwierdzonych dokumentami przewidzianymi w odrębnych przepisach lub praktyką i doświadczeniem zawodowym, a także porównywalnej odpowiedzialności i wysiłku.

Z koeli art. 18 ^3d kp stanowi, iż osoba, wobec której pracodawca naruszył zasadę równego traktowania w zatrudnieniu, ma prawo do odszkodowania w wysokości nie niższej niż minimalne wynagrodzenie za pracę, ustalane na podstawie odrębnych przepisów.

Tutejszy Sąd podziela orzecznictwo Sądu Najwyższego zgodnie z którym sama nazwa zajmowanego stanowiska pracy nie przesądza ipso iure, że pracownicy świadczą pracę o jednakowej wartości. Ponadto nie może zniknąć z pola widzenia, że pracownik, który twierdzi, że naruszono wobec niego zasadę wynikającą z art. 18 ^3c § 1 kp w związku z art. 18 ^3b § 1 pkt 2 kp, zobowiązany jest nie tylko wskazać pracowników, którzy są wyżej od niego wynagradzani ale też przyczyny uznane za dyskryminujące (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 14.03.2018r. sygn. akt II PK 125/17).

Prace tożsame pod względem rodzaju i kwalifikacji wymaganych do ich wykonywania na tych samym stanowiskach pracy u danego pracodawcy mogą różnić się co do ilości i jakości świadczonej pracy. Wówczas nie są pracami jednakowymi w rozumieniu art. 18 ^3c § 1 kp (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7.03.2012r., sygn. akt II PK 161/11).

Nie narusza zasady równości usprawiedliwione i racjonalne zróżnicowanie sytuacji prawnej podmiotów ze względu na różniącą je cechę istotną (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 8.01.2002r.sygn. akt III ZP 31/01).

Praca powódki zatrudnionej na stanowisku pielęgniarki w Oddziale Chirurgicznym w okresie od 1 listopad 2016 roku do 30 listopada 2018 roku nie była pracą jednakową lub o jednakowej wartości w rozumieniu art. 18 ^3c kp w odniesieniu do pielęgniarek zatrudnionych u pozwanej w Oddziale Anestezjologii i Intensywnej Terapii.

Praca pielęgniarki anestezjologicznej w OAiIT jest w odniesieniu do pracy pielęgniarek zatrudnionych w innych komórkach organizacyjnych pozwanej, w tym w komórce w której powódka świadczy pracę – pracą o specyficznym charakterze. Zawód pielęgniarki anestezjologicznej jest uznawany za pracę o szczególnym charakterze, a nie ma takich uwarunkowań na Oddziale Chirurgicznym. Praca na stanowisku pielęgniarki anestezjologicznej kwalifikowana jest jako praca personelu medycznego w zespołach operacyjnych dyscyplin zabiegowych i anestezjologii w warunkach ostrego dyżuru. Należy podkreślić, że prace personelu medycznego w zespołach operacyjnych dyscyplin zabiegowych i anestezjologii to nie tylko prace wykonywane w ramach powierzonych obowiązków, polegające na udzielaniu świadczeń zdrowotnych w trybie nagłym, ze wskazań życiowych ale również inne prace tego personelu, które są wykonywane, kiedy istnieje duże prawdopodobieństwo wystąpienia zdarzenia skutkującego koniecznością podjęcia działań w trybie nagłym. Co więcej, relacje między lekarzem anestezjologiem i pielęgniarką anestezjologiczną zdecydowanie różnią się od tych na innych oddziałach, gdyż opierają się na wyjątkowym zaufaniu i ścisłej współpracy związanej z dobrem pacjenta, który bywa często na pograniczu życia i śmierci. W tym miejscu Sąd zaznacza, że w żaden sposób nie pomniejsza odpowiedzialności zawodowej jaka ciąży na pielęgniarce zatrudnionej na Oddziale Chirurgicznym. Sąd podkreśla jednak faktycznie występujące różnice w zatrudnieniu– dla pielęgniarki chirurgicznej miejscem pracy jest Oddział Chirurgiczny, natomiast dla pielęgniarki anestezjologicznej miejscem pracy jest nie tylko Oddział Intensywnej terapii ale również pozostałe oddziały szpitalne oraz blok operacyjny. Sąd miał na uwadze, że od pielęgniarek na oddziałach zachowawczych i zabiegowych nie wymaga się szczególnych kwalifikacji, a ich praca nie wiąże się z takim stopniem obciążenia i odpowiedzialności jak praca pielęgniarek anestezjologicznych.

Jak wskazano powyższej zadania pielęgniarki anestezjologicznej łączą w sobie wiele aspektów: blok operacyjny, udział w znieczuleniu, opiekę okołooperacyjną oraz pracę na Oddziale Intensywnej Terapii. Mając to na uwadze, nie sposób uznać, że powódka posiada dokładnie taki samy zakres czynności, co osoby zatrudnione na tym samym stanowisku w OAiIT. Co prawda, dokument „zakres czynności”, ma jednakową treść odnośnie wszystkich zatrudnionych u pozwanej pielęgniarek. Jednakże należy zwrócić uwagę, że przedmiotowy dokument ma charakter ogólny i stanowi de facto przeniesienie na grunt łączących strony umowy, postanowień dotyczących zadań pielęgniarki/ położnej wynikających z ustawy z dnia 15 lipca 2011r. o zawodach pielęgniarki i położnej. Wskazany dokument ma charakter uniwersalny, stąd też nie określa on szczegółowo, specyficznego dla danego oddziału zakresu czynności pielęgniarki, znacznie różniącego się faktycznie w przypadku pielęgniarek anestezjologicznych od zakresu czynności pielęgniarek w oddziałach zachowawczych czy zabiegowych. Na marginesie zauważyć należy, iż zgodnie z przedmiotowym dokumentem „pielęgniarka obowiązana jest wykonywać wszelkie inne czynności zlecone przez lekarzy wchodzące w zakres jej pracy”, co świadczy o tym, że dokument „zakres czynności” nie zawiera wyczerpującego katalogu obowiązków pielęgniarki, a jak wskazano wyżej – obowiązki w OAiIT są specyficzne, a ich zakres jest w rzeczywistości szerszy aniżeli w innych oddziałach szpitalnych. Reasumując, mimo, iż formalnie zakres czynności pielęgniarek zatrudnionych u pozwanej jest taki sam, to różnice wynikają z intensywności wykonywanych zadań jak również z konieczności wykonywania dodatkowych obowiązków przez pracownice z OAiIT.

Wobec tego, biorąc pod uwagę w szczególności warunki w jakich wykonują pracę pielęgniarki anestezjologiczne, specyficzną kategorię pacjentów trafiających na OAiIT, rodzaj i charakter wykonywanych przez pielęgniarki w OAiIT czynności, rodzaj kwalifikacji koniecznych do wykonywania pracy pielęgniarki anestezjologicznej, a zatem uwzględniając pewne obiektywne okoliczności, a nadto bacząc na utrzymanie ciągłości świadczeń medycznych w 2016 roku, pozwana posiadała podstawy do tego by przyznać pielęgniarką anestezjologicznym wyższe wynagrodzenia w stosunku do otrzymywanych przez inne pielęgniarki.

Ustalając czy doszło do dyskryminacji powódki Sąd wziął pod uwagę opinię dwóch niezależnych biegłych z zakresu pielęgniarstwa I. R. oraz G. K.. Dodatkowo, Sąd miał na uwadze, że w toczącej się równolegle sprawie o sygn. akt V P 165/19 wydana przez biegłego W. W. opinia jest zbieżna z wnioskami opinii wydanych w niniejszej sprawie i potwierdza szczególny charakter pracy pielęgniarek zatrudnionych w Oddziale Anestezjologii i Intensywnej Terapii względem pracy pielęgniarek zatrudnionych w innych oddziałach szpitalnych.

Niezależnie od powyższe, Sąd zwraca uwagę, że różnica między wynagrodzeniem zasadniczym powódki, a najwyższym wynagrodzeniem uzyskiwanym przez pielęgniarki w OAiIT w spornym okresie wynosiła de facto tylko kilka procent. W tym miejscu Sąd rozpoznający niniejszą sprawę zwraca uwagę na stanowisko Sądu Najwyższego zgodnie z którym w razie stwierdzenia różnicy w wynagrodzeniu za prace jednakowe lub jednakowej wartości, dyskryminacja ma miejsce dopiero wówczas, gdy wynagrodzenie pracownika dostrzegalnie odbiega od wynagrodzenia innych pracowników wykonujących pracę jednakową lub o jednakowej wartości (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7.04.20211r., sygn. akt I PK 232/10, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9.05.2014r. sygn. akt I PK 276/13). Zatem, nieznaczne dyferencjacje w wynagrodzeniu pracowników, będące jak w niniejszym przypadku wynikiem obiektywnych, racjonalnych kryteriów, nie mogą być traktowane jako naruszające zasadę równego traktowania określoną w art.18 ^{( 3c)} kp.

Mając na uwadze powyższe rozważania faktyczne i prawne Sąd w pkt 1 wyroku oddalił powództwo.

Z kolei na postawie podstawie art. 98 kpc, zgodnie z zasadą odpowiedzialnością za wynik sprawy oraz na podstawie § 9 ust. 1 pkt 2 i § 2 pkt 4 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych w brzmieniu obowiązującym w dacie wszczęcia postępowania Sąd w pkt 2 wyroku zasądził od powódki na rzecz strony pozwanej kwotę 1 350 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Biorąc pod uwagę okoliczności sprawy, a przy tym zawiłość sprawy, która wymagała zasięgnięcia opinii biegłych, Sąd uznał, że powódka mogła zasadnie posiadać subiektywne przekonanie o słuszności jej twierdzeń i z tego powodu w pkt 3 wyroku na podstawie art. 102 k.p.c. odstąpił od obciążania powódki kosztami procesu. Sąd wziął również pod uwagę charakter roszczenia oraz okoliczność, że powódka działała w sposób lojalny.

Sędzia Wiesław Jakubiec