Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 maja 2024 roku

Sąd Rejonowy w Gdyni VI Wydział Gospodarczy, w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Sądu Rejonowego Justyna Supińska

Protokolant: starszy sekretarz sądowy Marta Denc

po rozpoznaniu w dniu 15 maja 2024 roku w Gdyni

na rozprawie

w postępowaniu gospodarczym

sprawy z powództwa O. K. spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G.

przeciwko (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G.

o zapłatę

I.  oddala powództwo;

II.  zasądza od powoda O. K. spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. na rzecz pozwanego (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. kwotę 1 800 złotych (jeden tysiąc osiemset złotych) wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie liczonymi za okres od dnia uprawomocnienia się niniejszego orzeczenia do dnia zapłaty , tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego;

III.  kosztami procesu w pozostałym zakresie obciąża powoda O. K. spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. uznając je za uiszczone.

Sygn. akt VI GC 1210/23

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 07 września 2023 roku powód O. K. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. (jako następca prawny Grupa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G.) domagał się zasądzenia od pozwanego (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. kwoty 9 828,57 złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych liczonymi od kwot: 4 800 złotych za okres od dnia 09 grudnia 2021 roku do dnia zapłaty, 2 800 złotych za okres od dnia 11 stycznia 2022 roku do dnia zapłaty, 1 800 złotych za okres od dnia 09 lutego 2022 roku do dnia zapłaty i 428,57 złotych za okres od dnia 18 lutego 2022 roku do dnia zapłaty, a także kosztów procesu – tytułem wynagrodzenia za świadczone przez powoda na rzecz pozwanego usługi kwaterunku i noclegu pracowników w okresie od grudnia 2021 roku do lutego 2022 roku.

Nakazem zapłaty wydanym w postępowaniu upominawczym w dniu 14 września 2023 roku w sprawie o sygn. akt VI GNc 3208/23 starszy referendarz sądowy Sądu Rejonowego w Gdyni uwzględnił żądanie pozwu w całości.

W sprzeciwie od powyższego orzeczenia pozwany (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. domagał się oddalenia powództwa kwestionując je co do zasady, jak i wysokości.

Pozwany podniósł, że stron nie łączyła umowa w zakresie usług kwaterunku i noclegu pracowników w okresie objętym żądaniem pozwu, przy czym pozwany potwierdził, że z poprzednikiem prawnym powoda współpracował w październiku i listopadzie 2021 roku, a za usługi świadczone na jego rzecz w tych miesiącach uiścił stosowne wynagrodzenie.

Pozwany zarzucił także, że przedłożone wraz z pozwem faktury nie zostały podpisane przez żadną ze stron, a zwłaszcza pozwanego, a tym samym nie mogą stanowić dowodu na okoliczność wynajmu przez niego pokoi, jak też podniósł, że nie zostały mu one doręczone.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Grupa (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. (obecnie O. K. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G.) w ramach wykonywanej działalności gospodarczej świadczył usługi zakwaterowania i noclegów w hostelu zlokalizowanym w P. przy ulicy (...).

niesporne, a nadto: zeznania świadka B. P. – protokół rozprawy z dnia 15 maja 2024 roku – k. 109-111 akt (zapis obrazu i dźwięku 00:01:16-00:40:08), informacja odpowiadająca odpisowi aktualnemu z rejestru przedsiębiorców O. K. spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. – k. 9-15 akt

Nie później niż w październiku 2021 roku (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. nawiązał kontakt z Grupa (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G.. Przedmiotem tej współpracy miało być odpłatne zapewnienie przez Grupa (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. noclegów pracownikom (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. przez czas świadczenia przez nich pracy na pobliskiej budowie.

Z noclegów korzystać miał brygadzista oraz grupa pracowników, przy czym ich liczba w poszczególnych miesiącach ulegać miała zmianom.

Zakwaterowaniem i prowadzeniem hostelu zajmowała się faktycznie B. P. jako przedstawiciel Grupa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G.. Jej też zostały przekazane przez bliżej nieokreśloną osobę „kierownika” dane (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. do faktury, jak i adres mailowy, na który miały być one wysyłane.

zeznania świadka B. P. – protokół rozprawy z dnia 15 maja 2024 roku – k. 109-111 akt (zapis obrazu i dźwięku 00:01:16-00:40:08), faktury – k. 18-20 akt

W tym czasie Grupa (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. stosował stawki w kwocie 30-35 złotych netto za dobę noclegu za jedną osobę. Przy dłuższym pobycie Grupa (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. stosował również upusty.

zeznania świadka B. P. – protokół rozprawy z dnia 15 maja 2024 roku – k. 109-111 akt (zapis obrazu i dźwięku 00:01:16-00:40:08)

Grupa (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. nie prowadził książki meldunkowej ani ewidencji danych osób zakwaterowanych w hostelu. W miejsce tego B. P. prowadziła książkę rejestrową, w której odnotowywano wyłącznie dane firmy korzystającej z usług, numer pokoju, w którym byli zakwaterowani jej pracownicy oraz liczbę osób.

B. P. na podstawie zapisów z książki rejestrowej dokonywała obliczeń, w jakim czasie, ile osób korzystało z usług hostelu i na tej podstawie wystawiała fakturę.

Faktury były wystawiane w programie księgowym, który umożliwiał jednocześnie wysłanie tego dokumentu na wpisany w systemie adres email kontrahenta. W sytuacji przesłania faktury system rejestrował zarówno datę wysłania dokumentu, jak również datę jej odbioru.

zeznania świadka B. P. – protokół rozprawy z dnia 15 maja 2024 roku – k. 109-111 akt (zapis obrazu i dźwięku 00:01:16-00:40:08), kserokopia książki rejestrowej – k. 65-71 akt, wydruki zrzutów ekranu systemu księgowego – k. 72-75 akt

(...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. korzystali z zakwaterowania w hostelu w okresie od października 2021 roku do dnia 30 listopada 2021 roku.

Z tytułu świadczenia usług noclegowych za ten czas Grupa (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. wystawił (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G.:



fakturę numer (...) na kwotę 2 400 złotych brutto (2 222,22 złotych netto) tytułem usług noclegowych w miesiącu październiku 2021 roku,



fakturę numer (...) na kwotę 1 920 złotych brutto (1 777,78 złotych netto) tytułem usług noclegowych dla pracowników do dnia 30 listopada 2021 roku, z terminem zapłaty do dnia 15 listopada 2021 roku,



(...) na kwotę 1 520 złotych brutto (1 407,41 złotych netto) tytułem usług noclegowych dla pracowników (4 osoby) w okresie od dnia 12 do dnia 30 listopada 2021 roku, z terminem zapłaty do dnia 19 listopada 2021 roku.

faktury – k. 18-20 akt, zeznania świadka B. P. – protokół rozprawy z dnia 15 maja 2024 roku – k. 109-111 akt (zapis obrazu i dźwięku 00:01:16-00:40:08)

Należność wynikająca z faktury numer (...) została uregulowana gotówką, zaś należności z faktury numer (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. opłacił przelewami.

potwierdzenia przelewów – k. 19v, 20v akt, zeznania świadka B. P. – protokół rozprawy z dnia 15 maja 2024 roku – k. 109-111 akt (zapis obrazu i dźwięku 00:01:16-00:40:08), faktura – k. 18 akt

W kolejnych miesiącach z noclegów korzystali także pracownicy pracujący na budowie, choć brygadzista zmienił się. B. P. nie kontaktowała się z (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. o potwierdzenie, że są to pracownicy tej spółki, uznała bowiem, że jeśli spółka ta opłaciła faktury za poprzednie miesiące, to nadal są to jej pracownicy. B. P. kontaktowała się jedynie telefonicznie z „kierownikiem” i ustalała z nim okres zakwaterowania, nie pytała go o to, czy nadal działa w imieniu (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G..

Z tytułu świadczonych usług noclegowych Grupa (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. wystawił (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G.:



w dniu 01 grudnia 2021 roku – fakturę numer (...) na kwotę 4 800 złotych brutto (4 444,44 złotych netto), z terminem płatności do dnia 08 grudnia 2021 roku – tytułem noclegów dla pracowników w miesiącu grudniu 2021 roku,



w dniu 03 stycznia 2022 roku – fakturę numer (...) na kwotę 2 800 złotych brutto (2 592,59 złotych netto), z terminem płatności do dnia 10 stycznia 2022 roku – tytułem noclegów dla pracowników w miesiącu styczniu 2022 roku,



w dniu 01 lutego 2022 roku – fakturę numer (...) na kwotę 1 800 złotych brutto (1 666,67 złotych netto), z terminem płatności do dnia 08 lutego 2022 roku – tytułem noclegów dla 3 pracowników w miesiącu lutym 2022 roku,



w dniu 10 lutego 2022 roku – fakturę numer (...) na kwotę 428,57 złotych brutto (396,82 złotych netto), z terminem płatności do dnia 17 lutego 2022 roku – tytułem noclegów dla jednej osoby w okresie od dnia 09 do dnia 28 lutego 2022 roku.

B. P. przesłała faktury za pośrednictwem systemu księgowego. Z systemu księgowego wynikało, że zostały one odebrane.

faktury – k. 21-21-22v akt, zeznania świadka B. P. – protokół rozprawy z dnia 15 maja 2024 roku – k. 109-111 akt (zapis obrazu i dźwięku 00:01:16-00:40:08), wypis z książki rejestrowej – k. 65-71 akt

W książce rejestrowej B. P. grudniu 2021 roku w odnotowała nazwę firmy – V., liczbę osób zakwaterowanych – 8 osób, w pokojach o numerze (...), przez okres od dnia 01 grudnia do dnia 31 grudnia 2021 roku.

Kolejną adnotację uczyniono w miesiącu styczniu 2022 roku, wskazując, że pracownicy (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedziba w G. mieli być zakwaterowani w pokojach o numerach (...)przez okres od dnia 01 stycznia do dnia 31 stycznia 2022 roku, przy wpisie tym nie odnotowano liczby osób korzystających z usług. Jednocześnie w tej pozycji wskazano należność w kwocie 1 800 złotych, która została przekreślona i zastąpiona kwotą 2 800 złotych.

W miesiącu lutym z kolei przy firmie oznaczonej jako V. odnotowano, że z usług korzystały 3 osoby, zakwaterowane w pokoju (...)przez okres od dnia 01 lutego do dnia 28 lutego 2022 roku, a także 1 osoba przez okres od dnia 09 lutego do 28 lutego 2022 roku, która także miała być zakwaterowana w pokoju numer (...)

Pokój numer (...) był trzyosobowy, zaś pokój numer (...)– czteroosobowy.

zeznania świadka B. P. – protokół rozprawy z dnia 15 maja 2024 roku – k. 109-111 akt (zapis obrazu i dźwięku 00:01:16-00:40:08), wypis z książki rejestrowej – k. 65-71 akt

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. nie uregulował faktur numer (...), wobec czego pismem z dnia 03 stycznia 2023 roku Grupa (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. wezwał go do zapłaty kwoty 9 828,57 złotych, jednakże bezskutecznie.

wezwanie do zapłaty – k. 23 akt, potwierdzenie nadania – k. 24 akt

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wyżej wymienionych dowodów z dokumentów przedłożonych przez powoda w toku postępowania, których zarówno autentyczność, jak i prawdziwość w zakresie twierdzeń w nich zawartych nie budziła wątpliwości Sądu, a zatem brak było podstaw do odmowy dania im wiary, tym bardziej, że nie były one kwestionowane w zakresie ich mocy dowodowej przez żadną ze stron.

Sąd oparł się również na zeznaniach świadka B. P. i jakkolwiek uznał je zasadniczo za wiarygodne, to mając na uwadze ich ogólnikowość, jak i nieścisłości, w świetle zaprzeczenia przez pozwanego, aby strony łączyła jakakolwiek umowa w miesiącach grudzień 2021 roku – luty 2022 roku, jak i kwestionowania wysokości dochodzonego roszczenia, nie były one wystarczające do ustalenia, że w spornym okresie strony łączył węzeł obligacyjny, a przez to pozwany był zobowiązany do zapłaty dochodzonej pozwem kwoty, o czym szerzej w poniższej części uzasadnienia. Wskazać w tym miejscu należy, że świadek samodzielnie zajmowała się prowadzeniem hostelu w imieniu powoda, a zatem wyłącznie od świadka zależał sposób dokumentowania świadczonych usług oraz weryfikacja osób, które je zlecały działając nie w swoim imieniu. Jak zaś wynikało z jej zeznań dane pozwanego do faktury jako podmiotu zobowiązanego do zapłaty miał jej podać bliżej nieokreślony kierownik, czy brygadzista, przy czym nie podjęła ona żadnych czynności, by zweryfikować umocowanie tej osoby do działania na rzecz pozwanego także w późniejszym okresie, kiedy to faktury wystawione pozwanemu nie zostały zapłacone. Nie sposób bowiem wykluczyć, że nocujący w hostelu powoda pracownicy byli zatrudnieni przez pozwanego w okresie przez niego uznanym, zaś w następnych miesiącach pracowali na budowie wykonując prace na rzecz innego podmiotu, zwłaszcza że „chyba” zmienił się brygadzista.

W ocenie Sądu powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

W niniejszej sprawie powód O. K. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. (jako następca prawny Grupa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G.) domagał się zasądzenia od pozwanego (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. kwoty 9 828,57 złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych liczonymi od kwot: 4 800 złotych za okres od dnia 09 grudnia 2021 roku do dnia zapłaty, 2 800 złotych za okres od dnia 11 stycznia 2022 roku do dnia zapłaty, 1 800 złotych za okres od dnia 09 lutego 2022 roku do dnia zapłaty i 428,57 złotych za okres od dnia 18 lutego 2022 roku do dnia zapłaty, a także kosztów procesu – tytułem wynagrodzenia za świadczone przez powoda na rzecz pozwanego usługi kwaterunku i noclegu pracowników pozwanego w okresie od grudnia 2021 roku do lutego 2022 roku.

Kierując zarzuty przeciwko żądaniu pozwu pozwany (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. przyznał, że w miesiącach październiku i listopadzie 2021 roku korzystał z usług powoda, jak również, że uiścił z tego tytułu należne mu wynagrodzenie, jednakże stanowczo zaprzeczył, ażeby strony kontynuowały współpracę w kolejnych miesiącach. Pozwany zarzucił ponadto, że powód nie udowodnił, ażeby faktury objęte żądaniem pozwu zostały mu doręczone oraz zakwestionował żądanie powoda co do wysokości.

Przechodząc do rozważań merytorycznych w pierwszej kolejności wskazać należy, że podstawę faktyczną żądania pozwu w niniejszej sprawie w ocenie powoda stanowiło zawarcie między stronami najpóźniej w październiku 2021 roku umowy o świadczenie usług noclegowych, z której to – zdaniem powoda – pozwany nie wywiązał się w zakresie przyjętego na siebie zobowiązania zapłaty za zakwaterowanie jego pracowników w okresie od grudnia 2021 roku do lutego 2022 roku. Nie budziło przy tym wątpliwości Sądu, że usługi noclegowe świadczone przez powoda w obrębie należącego do niego obiektu zakwalifikować należało jako usługi hotelarskie w rozumieniu art. 3 ust. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku o usługach hotelarskich oraz usługach pilotów wycieczek i przewodników turystycznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2023 roku. poz. 1944). Zgodnie bowiem z powołanym przepisem przez usługi hotelarskie należy rozumieć krótkotrwałe, ogólnie dostępne wynajmowanie domów, mieszkań, pokoi, miejsc noclegowych, a także miejsc na ustawienie namiotów lub przyczep samochodowych oraz świadczenie, w obrębie obiektu, usług z tym związanych. Umowa o świadczenie usług hotelowych należy przy tym do umów mieszanych zawierających w sobie elementy różnych umów nazwanych, jak np. sprzedaż, najem, dzieło, przechowanie i nienazwanych, jako usług podobnych do zlecenia. Do umowy tej zastosowanie znajdą więc przepisy prawa cywilnego o umowach w ogólności, odpowiednie przepisy części ogólnej zobowiązań, w tym przepisy o skutkach niewykonania zobowiązań (art. 471 i następne k.c.) oraz o niewykonaniu i skutkach niewykonania zobowiązań z umów wzajemnych (art. 487 i następne k.c.), przepisy o umowach nazwanych wprost lub w drodze analogii, w zależności od podobieństwa określonych świadczeń z tej umowy do świadczeń z odpowiedniej umowy nazwanej (tak Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z dnia 15 kwietnia 2016 roku, sygn. akt I CSK 383/15). W przedmiotowej sprawie usługi hotelowe świadczone przez powoda obejmowały usługi noclegowe, co skutkowało zakwalifikowaniem ich przez Sąd jako świadczenie usług, za które należy się wynagrodzenie – zgodnie z art. 750 k.c. w zw. z art. 734 § 1 k.c. w zw. z art. 735 § 1 k.c.

Stosownie do treści art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Przepis ten określa reguły dowodzenia, tj. przedmiot dowodu oraz osobę, na której spoczywa ciężar udowodnienia faktów mających istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy, rzeczą Sądu nie jest bowiem zarządzanie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie. Sąd nie jest też zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 232 k.p.c.). Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 3 k.p.c.), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 k.p.c.) spoczywa na stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne. Jest to wyrazem zasady, że to strony powinny być zainteresowane wynikiem postępowania oraz że to one dysponują przedmiotem postępowania m. in. poprzez powoływanie i przedstawianie Sądowi wybranych przez siebie dowodów. Jednocześnie wskazać należy, że instytucja ciężaru dowodu w rozumieniu materialnym określonym w art. 6 k.c. służy do kwalifikacji prawnej negatywnego wyniku postępowania dowodowego. Przepis regulujący rozkład ciężaru dowodu określa, kto poniesie wynikające z przepisów prawa materialnego negatywne konsekwencje ich nieudowodnienia. Funkcją reguły ciężaru dowodu jest bowiem umożliwienie Sądowi merytorycznego rozstrzygnięcia sprawy w sytuacji, gdy nie udało się ustalić leżących u podstaw sporu faktów. W każdym bowiem wypadku spełnienia przesłanek procesowych sąd cywilny obowiązany jest wydać merytoryczne rozstrzygnięcie, niezależnie od tego, czy postępowanie dowodowe przyniosło jakikolwiek efekt. Wskazany przepis nakazuje rozstrzygnąć sprawę na niekorzyść osoby opierającej swoje powództwo lub obronę na twierdzeniu o istnieniu jakiegoś faktu prawnego, jeżeli fakt ten nie został udowodniony. W kontradyktoryjnym modelu postępowania cywilnego o zakresie i rodzaju roszczenia decyduje powód, a w konsekwencji to na nim spoczywa ciężar udowodnienia twierdzeń, które mają popierać jego żądania (tak Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z dnia 24 listopada 2010 roku, sygn. akt II CSK 297/10). Reguła ta nie może być jednak rozumiana w ten sposób, że zawsze, bez względu na okoliczności sprawy, ciężar dowodu spoczywa na powodzie (tak Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z dnia 20 kwietnia 1982 roku, sygn. akt I CR 79/82, a także Sąd Apelacyjny w Poznaniu w uzasadnieniu wyroku z dnia 30 września 2010 roku, sygn. akt I ACa 572/10). Rozkład ciężaru dowodu (art. 6 k.c.) i jego procesowy odpowiednik (art. 232 k.p.c.) należy rozumieć bowiem w ten sposób, że w razie sprostania przez powoda ciążącym na nim obowiązkom dowodowym, na stronie pozwanej spoczywa ciężar udowodnienia ekscepcji i faktów uzasadniających – jej zdaniem – oddalenie powództwa (tak Sąd Apelacyjny w Gdańsku w uzasadnieniu wyroku z dnia 29 maja 2014 roku, sygn. akt III APa 10/14).

W okolicznościach niniejszej sprawy to na powodzie O. K. spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. ciążył zatem obowiązek udowodnienia istnienia roszczenia stanowiącego podstawę powództwa poprzez wykazanie, że pozwany zlecił powodowi – za umówionym wynagrodzeniem, a powód świadczył na rzecz jego (pozwanego) pracowników usługi noclegowe w okresie grudzień 2021 roku – luty 2022 roku, co aktualizowałoby po stronie pozwanego obowiązek zapłaty, i to żądanej pozwem kwoty jako odpowiadającej uzgodnieniom stron co do wynagrodzenia.

W ocenie Sądu powód nie sprostał powyższemu obowiązkowi, albowiem nie wykazał za pomocą zaoferowanych dowodów tak zasadności, jak i wysokości swojego roszczenia. Wobec bowiem zaprzeczania przez pozwanego okolicznościom istnienia między stronami węzła obligacyjnego w spornym okresie oraz kwestionowania wysokości roszczenia powoda przedłożone przez powoda dokumenty prywatne oraz dowód z zeznań świadka B. P. nie były wystarczające do przyjęcia, że strony także i w tym okresie łączyła umowa o świadczenie usług noclegowych.

W szczególności wskazać należy, że w świetle zarzutów pozwanego dowodem na istnienie dochodzonej wierzytelności i jej wysokości w powyższej sytuacji nie mogły być przedłożone przez powoda wraz z pozwem faktury, albowiem nie są one dokumentami, które ze swojej istoty spełniają funkcję dokumentu umowy. Zobowiązanie wynika bowiem z wiążącej strony umowy stanowiącej podstawę stosunku zobowiązaniowego, a nie z treści faktury. Co więcej pamiętać należy, że dołączone do pozwu faktury ma jedynie charakter dokumentów prywatnych, które stanowią dowód tego, że osoba, która je podpisała, złożyła oświadczenie w nich zawarte (art. 245 k.p.c.). Z takimi dokumentami nie wiąże się domniemanie prawne, że ich treść przedstawia rzeczywisty stan rzeczy i potwierdza, że miały miejsce fakty w nich stwierdzone (tak Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z dnia 08 sierpnia 2012 roku, sygn. akt I CSK 25/12). Ocena charakteru dokumentów prywatnych prowadzi do wniosku, że Sąd może oczywiście wyrokować także w oparciu o treść takich dokumentów (prywatnych), ale jedynie w sytuacji, gdy ich treść nie została zaprzeczona w sporze przez stronę przeciwną lub gdy została potwierdzona innymi środkami dowodowymi, co w niniejszej sprawie nie miało miejsca, a o czym szerzej poniżej. Ta sama reguła dotyczy przypadku, gdy dokumenty te (faktury) z uwagi na brak podpisu nie stanowią dokumentów w rozumieniu art. 244 k.p.c. i art. 245 k.p.c. będąc wówczas innym środkiem dowodowym, o jakim mowa w art. 309 k.p.c., tym bardziej, że przepisy prawa nie przewidują obowiązku podpisywania faktur.

Podkreślić jeszcze raz należy, że faktura jest jedynie dokumentem rozrachunkowym i nie stanowi samoistnego dowodu zawarcia umowy i jej wykonania przez powoda w sposób uzasadniający żądanie zapłaty, zwłaszcza w sytuacji zaprzeczania przez pozwanego istnieniu takiej umowy między stronami. W okolicznościach analizowanej sprawy strona powodowa winna zatem innymi środkami dowodowymi dążyć do wykazania zasadności swoich roszczeń, tymczasem nie przejawiła w tym zakresie adekwatnej inicjatywy dowodowej.

Niewystarczającym bowiem było wykazanie przez powoda, co zresztą pozwany potwierdził, że strony współpracowały z sobą w październiku i listopadzie 2021 roku. Z samego tylko tego faktu nie wynika zaś, przez jaki czas strony miały współpracować, w tym, że współpraca miała trwać także przez późniejszy okres, w tym objęty niniejszym procesem okres od grudnia 2021 roku do lutego 2022 roku, a także w jakim zakresie i za jakim wynagrodzeniem. Pozwany przeczył bowiem, ażeby poza miesiącami październikiem i listopadem 2021 roku, za które uregulował wynagrodzenie, korzystał z usług powoda, wobec czego to po stronie powodowej aktualizował się obowiązek wykazania, że powód za uzgodnione wynagrodzenie, przez sporny okres, na rzecz umówionej liczby osób usługi na rzecz pozwanego świadczył i to w sposób należyty. Tylko bowiem wówczas, należne byłoby mu od pozwanego dochodzone w niniejszym postępowaniu wynagrodzenie.

Powód natomiast w niniejszej sprawie w celu wykazania zasadności roszczeń wniósł o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu ze wskazanych powyżej faktur, jak też dodatkowo – płatności dokonanych przez pozwanego za bezsporny okres świadczenia usług (październik i listopad 2021 roku), a nadto wypisu z książki rejestrowej prowadzonej dla hostelu, wydruków zrzutu z ekranu z zapisami aplikacji księgowej oraz zeznań świadka B. P.. Przedmiotowe dowody nie pozwoliły jednak Sądowi na ustalenie, że także w okresie od grudnia 2021 roku do lutego 2022 roku włącznie poprzednik prawny powoda, tj. Grupa (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G., świadczył na rzecz pozwanego usługi, za które domaga się zapłaty.

Jak bowiem wynikało z przeprowadzonych w sprawie dowodów, w tym w szczególności z zeznań świadka B. P., strony nawiązały współpracę w październiku 2021 roku w zakresie świadczenia przez powoda usług zakwaterowania brygadzisty oraz grupy pracowników pozwanego, przy czym ich liczba w poszczególnych miesiącach była zmienna. Zakwaterowaniem i prowadzeniem hostelu zajmowała się faktycznie B. P. jako przedstawiciel poprzednika prawnego powoda i to jej też zostały przekazane przez „kierownika” lub brygadzistę (w tym zakresie świadek zeznawał niespójnie) dane pozwanej spółki do faktury, jak i bliżej nieokreślony w procesie adres mailowy, na który miały być one wysyłane. Jak zeznała przy tym świadek, nie prowadziła ona żadnej ewidencji dotyczącej danych osobowych owego brygadzisty, czy pozostałych osób nocujących, jak też „kierownika”, z którym kontaktowała się telefonicznie i z którym uzgadniać miała czas trwania zakwaterowania. Świadek wskazała przy tym, że w kolejnych miesiącach z noclegów korzystali także pracownicy pracujący na budowie, choć brygadzista zmienił się. B. P. nie skontaktowała się jednak z pozwanym o potwierdzenie, że są to pracownicy tej spółki, uznała bowiem, że jeśli spółka ta opłaciła faktury za poprzednie miesiące, to nadal są to jej pracownicy i to ona (pozwana spółka) zleca powodowi świadczenie spornych usług. Odnosząc się zatem w tym miejscu do zeznań świadka w tym zakresie, tj. w zakresie, w jakim świadek potwierdziła, że w miesiącach grudniu 2021 roku oraz styczniu i lutym 2022 roku z usług powoda korzystali ci sami pracownicy, co w okresie poprzedzającym (październik i listopad 2021 roku), zeznania świadka w tej części nie były wystarczające do uznania, że to pozwany zlecił kontynuowanie zakwaterowania i zgodził się za usługi te zapłacić. Świadek nie miała bowiem wiedzy, czy w spornych miesiącach pracownicy ci zostali zgłoszeni do zakwaterowania przez pozwanego, zwłaszcza, że osoba brygadzisty zmieniła się, zaś świadek jedynie telefonicznie ustalała z bliżej nieokreślonym „kierownikiem” wyłącznie czas trwania zakwaterowania. Świadek jako przedstawiciel powoda zaniechała ustalenia przy tym tego, czy i w tym przypadku zarówno ów „kierownik”, jak i nowy brygadzista działają w imieniu i na rzecz pozwanego, z faktu opłacenia poprzednich faktur przez pozwanego wywodząc, że są to w każdym przypadku, w dalszym ciągu, jego przedstawiciele. Sąd zważył przy tym, że okoliczność ustalania przez świadka z owym „kierownikiem” zakwaterowania u powoda jakoby pracowników pozwanego w spornym okresie wynikała wyłącznie z lakonicznych zeznań świadka nie znajdujących potwierdzenia w pozostałym materiale dowodowym zgromadzonym w aktach sprawy, w szczególności powód reprezentowany przez zawodowego pełnomocnika nie przejawił inicjatywy dowodowej i nie wnosił o przesłuchanie tej osoby, skoro jak wskazała świadek dysponowała ona nadal numerem telefonu do niej.

W tej zaś sytuacji skoro świadek B. P. jako przedstawiciel poprzednika prawnego powoda nie podjęła nawet próby zweryfikowania u pozwanego, czy osoba zlecająca usługę zakwaterowania w kolejnym miesiącu w istocie działa nadal w imieniu pozwanego poprzestając na domniemaniu w tym zakresie wynikającym z faktu uregulowania należności za poprzednie miesiące i nie uczyniła tego nawet w sytuacji, gdy faktura wystawiona z góry za miesiąc grudzień 2021 roku, z terminem płatności do dnia 08 grudnia 2021 roku, nie została uregulowana przez pozwanego w terminie, co powinno było wzbudzić czujność powoda, powód świadcząc usługi zakwaterowania pracowników w kolejnych miesiącach czynił to na swoje ryzyko. Nie sposób bowiem wykluczyć, że choć osoby nocujące u powoda były te same, świadczyły one pracę na rzecz innych podmiotów niż pozwany, zaś ów „kierownik” (bliżej nieokreślony, kierownik budowy?) działał w ich imieniu, a nie w dalszym ciągu w imieniu pozwanego. Powód ustalenia jakichkolwiek okoliczności w tym zakresie zaniechał, zaś zeznania świadka, że to ów „kierownik” wskazał pozwanego jako zlecającego usługi noclegowe jest niewystarczające dla uznania, że działał on w imieniu pozwanego także i w okresie, który pozwany kwestionuje, a który jest objęty niniejszym postępowaniem i wykracza poza okres uznany przez pozwanego i za który należności zostały przez niego uregulowane (październik – listopad 2021 roku).

Niezależnie od powyższego, tj. niewykazania przez powoda, że usługi zakwaterowania w miesiącach grudzień 2021 roku – luty 2022 roku zostały zlecone przez pozwanego, powództwo podlegało oddaleniu również jako niewykazane także co do wysokości, albowiem treść faktur oraz treść książki rejestrowej, jak też zeznania świadka B. P. nie pozwalają na ustalenie wysokości umówionego wynagrodzenia i nie poddają się jakiekolwiek weryfikacji, a pozwany wysokość roszczenia powoda kwestionował.

Zauważyć przy tym należało, że choć pozwany ogólnie zakwestionował żądanie pozwu co do wysokości, to mając na uwadze, że zaprzeczał on, aby strony łączyła w tym okresie w ogóle umowa, nie sposób było wymagać od pozwanego w tych okolicznościach, aby odnosił się do postanowień umowy, której istnienie negował, a więc by wdawał się w szczegółową polemikę z żądaniem powoda odnośnie do liczby pracowników, liczby dób, czy uzgodnionej stawki. Wskazać należy, że zgodnie z orzecznictwem fakty przemilczane Sąd może (ale nie musi) uznać za przyznane (art. 230 k.p.c.) kierując się swoim uznaniem, wynikami całego postępowania i podobnie jak przyznane włączyć bez dowodu wprost do podstawy rozstrzygnięcia. Sąd powinien jednak powziąć – na podstawie wyniku całej rozprawy, wszystkich okoliczności sprawy, całego materiału procesowego – przekonanie, że strona nie zamierzała i nie zamierza zaprzeczyć istnieniu faktów przytoczonych przez stronę przeciwną. Wynik całej rozprawy będzie sprzeciwiał się zastosowaniu art. 230 k.p.c. w szczególności wtedy, gdy przyjęciu określonych ustaleń faktycznych sprzeciwiają się inne ustalenia dokonane przez Sąd w sprawie. Ustalenie faktu istotnego dla rozstrzygnięcia sprawy w oparciu o art. 230 k.p.c. wymaga jednak jego weryfikacji i to przy odpowiednim zastosowaniu kryteriów przewidzianych w art. 233 k.p.c. dla oceny dowodów (tak Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z dnia 17 czerwca 2016 roku, sygn. akt IV CSK 669/15). Przepis art. 230 k.p.c. nie stanowi, pomimo obowiązującej w procesie cywilnym zasady dyspozycyjności i kontradyktoryjności, podstawy do automatycznego uznawania za przyznane i tym samym wykazane okoliczności w przypadku braku wypowiedzenia się strony przeciwnej w określonym zakresie. Rzeczą Sądu każdorazowo jest bowiem, niezależnie od poglądów wyrażanych przez strony, dokonanie własnej oceny ustalonych w sprawie faktów pod kątem zastosowania właściwych przepisów prawa materialnego. Samo milczenie jednej ze stron co do twierdzeń strony przeciwnej, nie może stanowić podstawy do uznania faktów za przyznane. To zebrany w sprawie materiał dowodowy, przy uwzględnieniu charakteru i przedmiotu postępowania decyduje o tym, czy można zastosować art. 230 k.p.c. (tak Sąd Apelacyjny w Łodzi w uzasadnieniu wyroku z dnia 22 września 2017 roku, sygn. akt I ACa 176/17). Odnośnie do postawy strony zastosowanie art. 230 k.p.c. nie jest uzasadnione wówczas, gdy strona nie wypowiedziała się co do określonych twierdzeń strony przeciwnej, ale przyjęcie dorozumianego przyznania tych okoliczności byłoby sprzeczne z jej postawą procesową. Oznacza to, że Sąd może uznać za przyznane przez stronę niezaprzeczone twierdzenia strony drugiej tylko w wypadku, gdy takie domniemane przyznanie uzasadnia wszechstronne rozważenie wszystkich okoliczności sprawy na podstawie całego materiału dowodowego. Tymczasem w niniejszej sprawie, wbrew twierdzeniom powoda jakoby pozwany nie podniósł żadnych merytorycznych argumentów przeciwko żądaniu pozwu, pozwany w toku niniejszego postępowania zakwestionował zasadność dochodzonego przez powoda roszczenia, nie przedstawiając co prawda żadnych konkretnych argumentów odnoszących się do wysokości żądania powoda, niemniej jednak kwestionując je (roszczenie) jako całkowicie bezpodstawne (brak węzła obligacyjnego). Jak już wskazano powyżej, nie sposób było wymagać od pozwanego w tych okolicznościach, aby odnosił się do postanowień umowy, której istnienie negował, a więc by wdawał się w szczegółową polemikę z żądaniem powoda odnośnie do liczby pracowników, liczby dób, czy uzgodnionej stawki. Uwzględniając zatem powyższe Sąd doszedł do przekonania, że także i wysokość dochodzonej przez powoda kwoty, choć ogólnikowo zakwestionowana, była sporna, a zatem, że powód po myśli art. 6 k.c. winien był wykazać, w jaki sposób ją obliczył, jak również, że dokonał tego w sposób zgodny z ustaleniami stron. W ocenie Sądu powód ciężarowi temu za pomocą zaoferowanych dowodów nie sprostał.

I tak, z dowodów przeprowadzonych w sprawie wynikało, że powód za miesiąc grudzień 2021 roku wystawił pozwanemu w dniu 01 grudnia 2020 roku „z góry” fakturę numer (...) na kwotę 4 800 złotych brutto (4 444,44 złotych netto), faktura ta nie zawierała przy tym informacji, za jaką liczbę osób i po jakiej stawce powód wyliczył swoje wynagrodzenie, należało zatem uwzględnić w tej sytuacji zapisy z książki rejestrowej za ten okres. W grudniu 2021 roku w książce rejestrowej powoda świadek B. P. odnotowała, że okresie od dnia 01 grudnia do dnia 31 grudnia 2021 roku w hostelu zakwaterowanych było 8 osób, w pokojach o numerze (...) i o numerze (...), tymczasem jak wynikało z jej zeznań w tych pokojach miało być zakwaterowanych łącznie 7 osób (w pokoju numer (...) osoby i w pokoju numer (...) osoby).

Kolejno w miesiącu styczniu 2022 roku powód wystawił pozwanemu fakturę numer (...) na kwotę 2 800 złotych brutto (2 592,59 złotych netto), ponownie brak było tutaj informacji o liczbie zakwaterowanych osób, nie wynikało to także z książki rejestrowej. Uczyniono tam jedynie adnotację, że wykorzystane zostały pokoje o numerze (...), które według zeznań świadka były odpowiednio trzyosobowe i czteroosobowe. Nie sposób jednakże ustalić, jaka liczba osób rzeczywiście nocowała w tym okresie u powoda, zwłaszcza że świadek wskazała w swoich zeznaniach, że były to 3 osoby.

Natomiast co do usług, które świadczone miały być w miesiącu lutym 2022 roku, powód wystawił pozwanemu dwie faktury, tj. fakturę numer (...) na kwotę 1 800 złotych brutto (1 666,67 złotych netto) oraz fakturę numer (...) na kwotę 428,57 złotych brutto (396,82 złotych netto). W odniesieniu do pierwszej z nich dotyczyła ona usług noclegowych na rzecz trzech pracowników, druga zaś na rzecz jednego. Tymczasem z książki rejestrowej za ten okres wynika, że wszystkie te osoby zakwaterowane zostały w pokoju numer (...), który był pokojem trzyosobowym.

Co więcej, Sąd miał na uwadze, że z zeznań świadka B. P. wynikało, iż liczba pracowników ulegała zamianie, jak również, że zdarzało się, że pracownicy na weekend wyjeżdżali, przy czym w oparciu o zgromadzony w sprawie, a zaoferowany przez powoda materiał dowodowy brak jest możliwości ustalenia, w jaki sposób, za jaką liczbę osób, zakwaterowaną w jakich konkretnych okresach, po jakiej stawce powód skalkulował należne mu wynagrodzenie objęte spornymi fakturami.

Jednocześnie odnośnie do zapisów w książce rejestrowej, to zdaniem Sądu, dowód ten nie pozwala jednoznacznie stwierdzić, czy ujęta w nim liczba osób odzwierciedla rzeczywistą liczbę osób zakwaterowanych w całym wskazanym tam okresie. Należało też zauważyć, że dokument ten zawiera wyłącznie odręczne wpisy dokonane przez świadka B. P., brak jest natomiast jakiegokolwiek ich zaakceptowania przez drugą stronę umowy. Co więcej, przedmiotowy dokument zawiera również ślady korekty i przekreślenia – i tak, przykładowo przy wpisie dotyczącym objętego pozwem w niniejszej sprawie wynagrodzenia za styczeń 2022 roku – kwota 1 800 złotych została przekreślona i nadpisano kwotę 2 800 złotych.

Niezależnie od powyższego (tj. niewykazania ile osób, w jakim konkretnie okresie miało korzystać z usług powoda) niewiadomym pozostała również stawka, według której skalkulowane zostało wynagrodzenie. Dla wykazania powyższej okoliczności powód wniósł o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z zeznań świadka B. P., niemniej jednak świadek ten nie był tego w stanie precyzyjnie określić, choć to świadek prowadziła ewidencję w książce rejestrowej i wystawiała faktury. Świadek wskazała przy tym, że u powoda obowiązywały stawki za nocleg w kwocie 30 złotych netto lub 35 złotych netto za dobę od osoby, przy czym uwzględniając podatek VAT od tychże kwot (8%), stawki wynosiły w wartości brutto odpowiednio kwoty 32,40 złotych lub też 32,80 złotych, nie wskazała natomiast, na którą z tych stawek miała być umówiona z pozwanym. Biorąc zaś pod uwagę kwoty, na które opiewają faktury, należności nimi stwierdzone podzielone przez cenę za dobę w odniesieniu do jednej osoby prowadzą do uzyskania wyniku stanowiącego niepełną liczbę dób, co oznacza, że nie wynikają one z przemnożenia liczby osób, liczby dób i stawki. Nie sposób zatem ustalić, w jaki sposób powód skalkulował należne mu wynagrodzenie i sytuacji tej nie zmienia fakt, że powód stosował upusty, albowiem nie ustalono w sprawie, czy i która z faktur została z owym upustem wystawiona, a jeśli nawet tak – to w jakiej wysokości go zastosowano i od jakiej kwoty. Żądane przez powoda wynagrodzenie nie poddaje się więc jakiejkolwiek weryfikacji.

Zważyć przy tym i podkreślić należy, że tylko od powoda zależało, w jaki sposób będzie on ewidencjonował świadczone przez siebie usługi noclegowe, niemniej jednak obrany przez niego sposób zdaniem Sądu okazał się niewystarczający i nie pozwalał na przyjęcie, że powód we wskazywanym przez siebie okresie i zakresie usługi, i to na rzecz pozwanego, świadczył. W ocenie Sądu dokumentowanie świadczenia tego rodzaju usług wymagało większej precyzji, rzetelności i dokładności, a przede wszystkim nie tylko samego dokumentowania, ale i weryfikowania – z należytą starannością, z uwzględnieniem zawodowego charakteru działalności powoda – tego, na czyją rzecz powód de facto usługi te świadczył. Zaoferowane zaś w niniejszym procesie przez powoda dowody, wobec treści zarzutów pozwanego, nie pozwalały na pozytywną weryfikację roszczenia powoda pod kątem jego zasadności i wysokości uniemożliwiając uznanie, że powód po myśli art. 6 k.c. wykazał, że to pozwany zlecił powodowi, a powód świadczył na rzecz jego (pozwanego) pracowników usługi noclegowe w okresie grudzień 2021 roku – luty 2022 roku, co aktualizowałoby po stronie pozwanego obowiązek zapłaty, jak też, że żądane wynagrodzenie ustalone zostało zgodnie z umową.

Na marginesie jedynie wskazać należy, że pozwany podnosił także, że przedmiotowe sporne faktury nie zostały mu doręczone. W odpowiedzi na ten zarzut, powód przedłożył do akt sprawy wydruki zrzutów ekranu z systemu księgowego powoda, który umożliwiał wysyłkę wygenerowanych dokumentów rozliczeniowych kontrahentom. Z wydruków tych wynikało, że faktury nieopłacone przez pozwanego zostały przesłane i odebrane. Niemniej zdaniem Sądu z uwagi na brak informacji o adresie email, na który nastąpiła wysyłka, jak również potwierdzenia, że adres ten jest adresem poczty elektronicznej pozwanego brak jest możliwości przyjęcia, że faktury te skutecznie doręczono stronie pozwanej. Nie przemawia za powyższym także fakt, że pozwany uiścił należność za faktury za poprzedni okres. Powód nie wykazał bowiem, aby faktury te zostały doręczone pozwanemu w ten sposób, co faktury nieopłacone, powód bowiem za ten okres przedmiotowych zrzutów ekranu do akt sprawy nie przedłożył ani nie wskazał, na jaki adres były one wysyłane.

Uwzględniając całokształt powyższych rozważań w ocenie Sądu powództwo podlegało oddaleniu w całości jako nieudowodnione, o czym Sąd orzekł w punkcie pierwszym wyroku na podstawie art. 750 k.c. w zw. z art. 734 § 1 k.c. w zw. z art. 735 § 1 k.c. w zw. z art. 3 ust. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku o usługach hotelarskich oraz usługach pilotów wycieczek i przewodników turystycznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2023 roku. poz. 1944) oraz w zw. z art. 4 i art. 7 ustawy z dnia 08 marca 2013 roku o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych (tekst jednolity: Dz. U. z 2023 roku, poz. 1790) w zw. z art. 6 k.c. stosowanych a contrario.

O kosztach postępowania Sąd orzekł w punkcie drugim i trzecim wyroku zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 108 § 1 k.p.c. obciążając nimi w całości powoda jako stronę, która proces przegrała. W punkcie drugim wyroku Sąd zasądził zatem od powoda na rzecz pozwanego kwotę 1 800 złotych (wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie liczonymi za okres od dnia uprawomocnienia się niniejszego orzeczenia do dnia zapłaty) ustaloną na podstawie § 2 ust. 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (tekst jednolity: Dz. U. z 2023 roku, poz. 1935) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego. W punkcie trzecim wyroku zaś na powyższych podstawach Sąd kosztami procesu w pozostałym zakresie obciążył powoda uznając je za uiszczone.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

4.  (...)

SSR Justyna Supińska

Gdynia, dnia 05 czerwca 2024 roku