Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VI Ka 1207/23

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi - Południe w Warszawie z dnia 8 sierpnia 2023 r. w sprawie o sygn. akt IV K 23/22

1.2  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji.

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. - obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. - błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. - rażąca niewspółmierności kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

Zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Wskazać oskarżonego.

Wskazać fakt.

Dowód ze wskazaniem numeru karty, na której znajduje się dowód.

S. G. (1)

Dotychczasowa karalność

Sytuacja majątkowa

Karta karna - k.154

Informacja e - (...) k.161-162

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Wskazać oskarżonego.

Wskazać fakt.

Dowód ze wskazaniem numeru karty, na której znajduje się dowód.

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Wskazać fakt

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu.

Dotychczasowa karalność

Sytuacja majątkowa

Karta karna

Informacja e - (...)

Dokumenty sporządzone przez uprawnione osoby i podmioty. Nie były kwestionowane i nie budziły żadnych wątpliwości.

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Wskazać fakt

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu.

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1

Obrońca oskarżonego zaskarżonemu wyrokowi zarzuciła:

1. mającą wpływ na treść zaskarżonego orzeczenia obrazę przepisów prawa procesowego, a mianowicie art. 7 kpk, polegającą na naruszeniu zasady swobodnej oceny dowodów poprzez uznanie, że oskarżony celowo uszkodził radiowóz, podczas gdy prawidłowa ocena wypowiedzi oskarżonego dokonana przy uwzględnieniu swobody jej oceny, zasad prawidłowego rozumowania i doświadczenia życiowego powinna prowadzić do wniosku, że była to tylko obrona przed bezprawnym użyciem kajdanek przez Policjantów, obrona przed naruszeniem cielesności, lękiem przed wywiezieniem w nocy nieznane miejsce, zapierał się przed siłowym wsadzeniem go do radiowozu, bo nie popełnił przestępstwa, był w stanie wzburzenia uzasadnionego okolicznościami, jakich dopuszcza się przeciętny człowiek wielokrotnie w stresującej sytuacji i nie mogło to działanie zostać potraktowana jako celowe niszczenie;

ponadto, z dalece posuniętej ostrożności procesowej, na wypadek gdyby Sąd Okręgowy nie podzielił powyższego zarzutu, dodatkowo zarzuciła:

2. rażącą niewspółmierność (surowość) kary ograniczenia wolności przy zastosowaniu wadliwych kryteriów jej wymiaru, jako nieadekwatną do celów kary i na skutek niedostatecznego uwzględnienia znikomego stopnia społecznej szkodliwości czynu, przy równoczesnym nadmiernego znaczenia okolicznościom obciążającym.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny lub niezasadny.

Zarzuty były niezasadne.

Odnosząc się do pierwszego zarzutu - na wstępie przypomnieć należy, że by ocena dowodów przeprowadzona przez organ postępowania dokonana została zgodnie z regułami art. 7 kpk konieczne jest: 1) oparcie jej na wszystkich przeprowadzonych dowodach, mając na względzie, że podstawę orzeczenia może stanowić tylko całokształt okoliczności ujawnionych w toku postępowania, mających istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia danej kwestii; 2) uwzględnienie zasad prawidłowego rozumowania; 3) uwzględnienie wskazań wiedzy; 4) uwzględnienie doświadczenia życiowego. Zasada swobodnej oceny dowodów jest zasadą kontrolowanej oceny dowodów, która wyraża się w dwóch aspektach. Po pierwsze, organ procesowy musi uzasadnić, dlaczego oparł się na jednych, a nie na innych dowodach oraz dlaczego nie uznał dowodów przeciwnych. Po drugie, organ odwoławczy kontroluje swobodną ocenę dowodów dokonaną przez organ pierwszej instancji. Przy czym zarzut naruszenia art. 7 kpk nie może ograniczać się do wskazania wadliwości sędziowskiego przekonania o wiarygodności jednych, a niewiarygodności innych źródeł czy środków dowodowych, lecz powinien wykazać konkretne błędy w samym sposobie dochodzenia do określonych ocen, przemawiające w zasadniczy sposób przeciwko dokonanemu rozstrzygnięciu. W grę może wchodzić np. pominięcie istotnych środków dowodowych, niedostrzeżenie ważnych rozbieżności, uchylenie się od oceny wewnętrznych czy wzajemnych sprzeczności.

Jak słusznie wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 15 kwietnia 2021 r. w sprawie o sygn. akt III KK 78/21, prezentowanie własnej - możliwej w realiach konkretnej sprawy - oceny dowodów, bez wykazania błędności tej, której dokonał sąd pierwszej instancji, nie upoważnia jeszcze sądu odwoławczego do zajęcia w tej materii stanowiska odmiennego. Sąd odwoławczy, zwłaszcza w sytuacji, gdy nie prowadzi samodzielnie postępowania dowodowego co do istoty sprawy, jest bowiem głównie sądem kontrolującym procedowanie przed sądem pierwszej instancji i stanowisko tego sądu może zakwestionować jedynie wówczas, gdy wykaże, że to postępowanie i jego wynik obrażają prawo. Sąd Okręgowy podziela również pogląd zawarty w wyroku Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 7 listopada 2019 r. w sprawie o sygn. akt II AKa 173/19. Wskazano w nim, że na uzasadnienie błędu ustaleń faktycznych lub naruszenie standardów swobodnej oceny bądź interpretacji dowodów nie wystarczy subiektywne przekonanie skarżącego o niesprawiedliwości orzeczenia, a konieczne jest wykazanie, że w zaskarżonym wyroku poczyniono ustalenie faktycznie nie mające oparcia w przeprowadzonych dowodach, albo że takiego ustalenia nie poczyniono mimo, że z przeprowadzonych dowodów określony fakt jednoznacznie wynikał, względnie wykazanie, iż tok rozumowania sądu I instancji był sprzeczny ze wskazaniami doświadczenia życiowego, prawidłami logiki, czy zasadami wiedzy.

Przechodząc na grunt niniejszej sprawy, wbrew twierdzeniom obrońcy oskarżonego Sąd Rejonowy prawidłowo, zgodne z regułami wynikającymi z art. 7 kpk, ocenił zgromadzony w niniejszej sprawie materiał dowodowy i poczynił trafne ustalenia faktyczne, słusznie uznając oskarżonego za winnego popełnienia zarzucanych mu czynów. To on, a nie funkcjonariusze Policji, spowodował całą sytuację, załatwiając swoją potrzebę fizjologiczne w nieprzeznaczonym do tego miejscu, to jest przy przystanku autobusowym. Następnie, kiedy podjęli wobec niego interwencję, która w zależności od postawy oskarżonego mogła zakończyć się mandatem, a nawet pouczeniem, odmówił podania swoich danych osobowych i zaczął zachowywać się agresywnie, w tym wypowiadając słowa wulgarne i powszechnie uznane za obelżywe. Przy czym oskarżony dobrze wiedział, z kim ma do czynienia, widząc oznakowany radiowóz i umundurowanych funkcjonariuszy Policji. Mimo to odmówił współpracy i eskalował sytuację, musząc spodziewać się konsekwencji. W efekcie, kiedy doszło do popełnienia czynu z art. 226 § 1 kk, podjęto decyzję o jego zatrzymaniu, założeniu kajdanek i przewiezieniu do właściwej jednostki Policji. Następnie, kiedy próbowano go wsadzić do radiowozu, oskarżony zaczął opierać się, w tym kopać, powodując wgniecenie tylnego prawego błotnika, a gdy już znajdował się w środku, to najpewniej próbując się stamtąd wydostać urwał klamkę tylnych prawych drzwi. W tym miejscu przypomnieć należy, że czyn z art. 288 § 1 kk jest przestępstwem umyślnym, które może być popełnione zarówno z zamiarem bezpośrednim, jak i ewentualnym. Nawet jeśli oskarżony nie chciał uszkodzić radiowozu, to postępują w taki sposób przynajmniej na to się godził, kopiąc w jego pobliżu i ciągnąc za klamkę ze znaczną siłą. Zarazem brak jakichkolwiek podstaw do przyjęcia, że zachowanie funkcjonariuszy Policji było niewłaściwe, a tym bardziej uzasadniało takie zachowanie. Wynikało to jedynie z twierdzeń samego oskarżonego, który miał oczywisty interes w przedstawieniu przebiegu interwencji w określony, korzystny dla niego sposób. Jego twierdzenia nie tylko nie znalazły poparcia w innych dowodach, ale też były sprzeczne ze spontanicznymi, wyważonymi i spójnymi relacjami funkcjonariuszy Policji. Co więcej, podczas tych rzekomo agresywnych czynności oskarżony nie doznał żadnych obrażeń. Nie złożył też zażalenia na czynność zatrzymania i skargi na postępowanie funkcjonariuszy Policji, co uczyniłby każdy człowiek, którego prawa zostały naruszone. Co więcej, oskarżony nie zgłosił swoich zastrzeżeń nawet podczas przesłuchania w postępowaniu przygotowawczym. Uczynił to dopiero w postępowaniu sądowym. Tymczasem, wbrew twierdzeniom obrońcy oskarżonego, to on wielokrotnie zachował się nieprawidłowo i nie zaistniały żadne okoliczności zwalniające go od odpowiedzialności za popełnione przestępstwa.

Odnosząc się do drugiego zarzutu - na wstępie podkreślić należy, że rażąca niewspółmierność oznacza znaczną dysproporcję pomiędzy wymierzoną karą, środkiem karnym lub nawiązką a taką represją, która powinna być wymierzona, aby w odczuciu społecznym uznana została za sprawiedliwą. Nie każda więc nietrafność wymiaru środka represji karnej uzasadnia zmianę orzeczenia. Zarzut rażącej niewspółmierności jest zasadny wtedy, gdy kara, środek karny lub nawiązka wprawdzie mieści się w granicach ustawowego zagrożenia, ale nie uwzględnia w sposób właściwy okoliczności dotyczących sądowego ich wymiaru (art. 53–56 kk). Zarzut ten może dotyczyć wyboru rodzaju kary, środka karnego, nawiązki lub innego środka albo ich wysokości, czy też niezastosowania np. instytucji warunkowego zawieszenia wykonania kary. Jak słusznie wskazał Sąd Apelacyjny w Warszawie w wyroku z dnia 29 stycznia 2021 r. w sprawie o sygn. akt II AKa 143/20, rażąca niewspółmierność, zachodzi tylko wówczas, gdy na podstawie ujawnionych okoliczności, które powinny mieć zasadniczy wpływ na wymiar kary, można było przyjąć, iż zachodziłaby wyraźna różnica pomiędzy karą wymierzoną przez sąd pierwszej instancji a karą, jaką należałoby wymierzyć w instancji odwoławczej w następstwie prawidłowego zastosowania w sprawie dyrektyw wymiaru kary.

Sąd Okręgowy podziela również pogląd Sądu Apelacyjnego w Poznaniu zawarty w wyroku z dnia 3 marca 2021 r. w sprawie o sygn. akt II AKa 211/20. Wskazano w nim, że zarzut niewspółmierności kary, jako zarzut z kategorii ocen, można zasadnie podnosić, gdy kara jakkolwiek mieści się w granicach ustawowego zagrożenia, nie uwzględnia w sposób właściwy zarówno okoliczności popełnienia przestępstwa, jak i osobowości sprawcy, innymi słowy - gdy w społecznym odczuciu jest karą niesprawiedliwą. Niewspółmierność więc zachodzi wówczas, gdy suma zastosowanych kar i innych środków, wymierzona za przypisane przestępstwa, nie odzwierciedla należycie stopnia szkodliwości społecznej czynu i nie uwzględnia w wystarczającej mierze celów kary. Trzeba pamiętać, że zgodnie z art. 438 pkt 4 kpk ta niewspółmierność kary musi być „rażąca”. Chodzi tu więc przy wykazaniu tego zarzutu nie o każdą różnicę co do wymiaru kary, ale o różnicę ocen tak zasadniczej natury, iż karę dotychczas wymierzoną nazwać można byłoby - również w potocznym znaczeniu tego słowa - rażąco niewspółmierną, to jest niewspółmierną w stopniu nie dającym się wręcz zaakceptować. Tym samym dopiero wykazanie rażącej niewspółmierności kary, a więc istnienia wyraźnej dysproporcji między karą wymierzoną przez sąd pierwszej instancji a karą, jaką należałoby wymierzyć w następstwie prawidłowego zastosowania w sprawie dyrektyw wymiaru kary, uzasadnia korektę zaskarżonego wyroku przez sąd odwoławczy.

Przechodząc na grunt niniejszej sprawy, za czyn z art. 226 § 1 kk oskarżonemu wymierzono karę 6 miesięcy ograniczenia wolności, polegającą na obowiązku wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 30 godzin miesięcznie, a za czyn z art. 288 § 1 kk karę 10 miesięcy ograniczenia wolności, polegającą na obowiązku wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 30 godzin miesięcznie. Następnie połączono w/w kary, wymierzając mu karę łączną 1 roku ograniczenia wolności, polegającą na obowiązku wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 30 godzin miesięcznie. Wbrew twierdzeniom obrońcy oskarżonego nie sposób ich uznać za niewspółmierne, a tym bardziej rażąco. Zwłaszcza, że za w/w czyny grożą kary pozbawienia wolności do 1 roku (art. 226 § 1 kk) i do 5 lat (art. 288 § 1 kk), a oskarżony był już w przeszłości karany za czyn z art. 278 § 1 k w z zb. z art. 288 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk, nie wykorzystując danej mu wówczas szansy w postaci warunkowego zawieszenia wykonania orzeczonej kary pozbawienia wolności. Orzeczone kary, w tym w szczególności kara łączna, sprawią że oskarżony odczuje konsekwencje swojego postępowania i być może zmieni je w przyszłości. Wnioskowane na rozprawie apelacyjnej warunkowe umorzenie postępowania nie było możliwe. Po pierwsze, oskarżony jest osobą karaną za przestępstwo umyślne, co stanowi negatywną przesłankę tej instytucji. Po drugie, stopień winy i społecznej szkodliwości popełnionych przez niego czynów był - zważywszy na znieważenie różnymi słowami dwóch funkcjonariuszy Policji i uszkodzenie dwóch elementów radiowozu - znaczny, także nie pozwalając na wydanie takiego orzeczenia. Zarazem wątpliwości nie budziły też pozostałe rozstrzygnięcia, w tym obowiązek naprawienia wyrządzonej szkody.

Wniosek

Obrońca oskarżonej wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego S. G. (1) od przypisanego mu czynu, ewentualnie warunkowe umorzenie postępowania, ewentualnie uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu dla Warszawy Pragi - Południe w Warszawie.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny lub niezasadny.

Z uwagi na bezzasadność zarzutów na uwzględnienie nie zasługiwały też skorelowane z nimi wnioski. Oskarżony wyczerpał swoim zachowaniem znamiona przypisanych mi czynów, za które został prawidłowo skazany. Wątpliwości nie budziły też wymierzone mu kary. Tak jednostkowe, jak i łączna.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

Wskazać wszystkie okoliczności, które sąd uwzględnił z urzędu, niezależnie od granic zaskarżenia
i podniesionych zarzutów (art. 439 k.p.k., art. 440 k.p.k.).

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności.

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.3  1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Wyrok Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi - Południe w Warszawie z dnia 8 sierpnia 2023 r. w sprawie o sygn. akt IV K 23/22

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy.

Jak już wyżej wskazano, oskarżony dopuścił się przypisanych mu czynów. Jego subiektywne i gołosłowne twierdzenia, w tym odnoszące się do zachowania funkcjonariuszy Policji, były oczywiście niewystarczające. W rzeczywistości to oskarżony spowodował całą sytuację, najpierw załatwiając potrzebę fizjologiczną w nieprzeznaczonym do tego miejscu, a następnie odmawiając podania danych osobowych, znieważając funkcjonariuszy Policji i uszkadzając radiowóz. Postąpił tak mimo że dobrze wiedział, z kim ma do czynienia, następnie mając pretensje że poniósł związane z tym konsekwencje.

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.3.1  1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany.

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia.

4.

Konieczność warunkowego umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i warunkowego umorzenia ze wskazaniem podstawy prawnej warunkowego umorzenia postępowania.

5.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia.

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia z wyroku

Lp.

Wskazać punkt rozstrzygnięcia z wyroku.

Przytoczyć okoliczności.

6.  Koszty Procesu

Wskazać oskarżonego.

Wskazać punkt rozstrzygnięcia z wyroku.

Przytoczyć okoliczności.

S. G. (1)

III - IV

1Sąd Okręgowy, na podstawie § 17 ust. 2 pkt 4 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 14 maja 2024 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa albo jednostki samorządu terytorialnego kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu, zasądził od Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi - Południe w Warszawie na rzecz adw. S. G. (2) kwotę 1.033,20 (tysiąc trzydzieści trzy 20/100) złote, w tym podatek od towarów i usług, tytułem wynagrodzenia za pomoc prawną udzieloną oskarżonemu z urzędu w postępowaniu odwoławczym. Ponadto, kierując się sytuacją rodzinną i materialną oskarżonego, zwolnił go od kosztów sądowych zaistniałych na tym etapie postępowania, przejmując wydatki na rachunek Skarbu Państwa.

7.  PODPIS

0.11.3 Granice zaskarżenia

Wpisać kolejny numer załącznika 1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wyrok Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi - Południe w Warszawie z dnia 8 sierpnia 2023 r. w sprawie o sygn. akt IV K 23/22

0.11.3.1 Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☒

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2 Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji.

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. - obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. - błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. - rażąca niewspółmierności kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☒

Uchylenie

☒

zmiana