Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VI Ka 464/24

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 września 2024 r.

Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze w VI Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:

Przewodniczący – Sędzia Tomasz Skowron

Protokolant Joanna Szmel

po rozpoznaniu w dniu 12 września 2024r.

sprawy D. S. ur. (...) w R.

s. E. i B. zd. Z.

oskarżonego z art. 54 § 2 k.k.s. w zw. z art. 54 § 1 k.k.s. w zw. z art. 9 § 3 k.k.s. i innych

z powodu apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Bolesławcu

z dnia 2 kwietnia 2024 r. sygn. akt II K 744/21

I.  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok wobec oskarżonego D. S.;

II.  zwalnia oskarżonego od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, obciążając nimi Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VI Ka 464/24

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Bolesławcu z dnia 2 kwietnia 2024r. sygn. akt II K 744/21

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

I. obrazę przepisów postępowania karnego - art. 4 k.p.k., art. 5 § 2 k.p.k., art. 7 k.p.k., art.424 § 1 pkt 1 k.p.k., art. 410 k.p.k. i art. 92 k.p.k. - która miała wpływ na treść zaskarżonego wyroku, polegającą na nieuprawnionym, na obecnym etanie postępowania, uznaniu, że wobec wydania przez Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie, w dniu 27.04.2023 r., wyroku w sprawie o sygn. akt I FSK 761/20, oddalającego skargę kasacyjną (...) sp. z o.o. z siedzibą w J., od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we W., z dnia 14.01.2020 r., sygn. akt I SA/Wr 824/19, oddalającego skargę (...) sp. z o.o. z siedzibą w J. na postanowienie Dyrektora Izby Administracji Skarbowej we W. z dnia 22.07.2019 r., nr 0201-IOV2.4103.29.2019, o odmowie przywrócenia terminu do wniesienia odwołania od decyzji Naczelnika Urzędu Skarbowego w B. z dnia 11.10.2016 r., nr 0202¬_ PP.4213.11.2016, w sprawie ustąpiły przesłanki umożliwiające podważenie zasadności w/w decyzji Naczelnika Urzędu Skarbowego w B. z dnia 11.10.2016 r., nr 0202_ PP.4213.11.2016, która stanowiła z kolei podstawę do przedstawienia Panu D. S. zarzutów objętych treścią zaskarżonego wyroku, w sytuacji w której to: w chwili obecnej pozostają w biegu dwa postępowania, zainicjowane przez (...) sp. z o.o. z siedzibą w J., złożonymi do Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie skargami kasacyjnymi z dnia 09.06.2023 r., od wyroków Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we W.:- z dnia 23.03.2023 r., sygn. I SA/Wr 495/21 oraz- z dnia 23.03.2023 r., sygn. I SA/Wr 589/21, których rozstrzygnięcie będzie końcowo określać treść i byt prawny decyzji Naczelnika Urzędu Skarbowego w B. z dnia 11.10.2016 r., nr 0202-PP.4213.11.2016, mogąc tym samym prowadzić do podważenia zasadności tej decyzji i w konsekwencji ustalenia braku podstaw do przedstawienia Panu D. S., objętych niniejszym wyrokiem, zarzutów karnoskarbowych, co w konsekwencji skutkowałoby nieuwzględnieniem przy wyrokowaniu w niniejszej sprawie całokształtu okoliczności ujawnionych w toku postępowania, a przemawiających na korzyść Oskarżonego D. S. i w rezultacie przeprowadzeniem całkowicie dowolnej oceny zebranych w trakcie postępowania dowodów, z całkowitym pominięciem milczeniem wyżej naprowadzonych okoliczności, co w dalszej kolejności doprowadziło do czynienia przez Sąd I Instancji całkowicie błędnych ustaleń faktycznych i wydania wyroku skazującego Oskarżonego D. S. w sytuacji, gdy - wbrew twierdzeniom Sądu I Instancji - zalegające w aktach sprawy dowody oceniane we wzajemnym ze sobą powiązaniu, z uwzględnieniem zasad prawidłowego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego, prowadzą do całkowicie pewnego wniosku, o braku podstaw, w obecnym stanie sprawy, do przypisania Oskarżonemu - D. S. wypełnienia znamion przypisanych Mu przez Sąd przestępstw.

Z ostrożności procesowej, niezależnie od powyższego, zaskarżonemu wyrokowi zarzucił:

II. rażącą niewspółmierność kar jednostkowych i w konsekwencji kary łącznej wymierzonej Oskarżonemu, będącą konsekwencją czynienia przez Sąd błędnych ustaleń faktycznych leżących u podstaw orzeczenia i mających zarazem wpływ na jego treść, a wyrażających się nieuwzględnieniem przy wyrokowaniu, całości okoliczności ujawnionych w toku postępowania, a przemawiających na korzyść Oskarżonego.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Obydwa zarzuty apelacji nie zasługują na uwzględnienie.

Postępowanie prowadzone pod sygn. akt I SA/Wr 495/21 Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we W. dotyczy skargi jaką złożył oskarżony od Decyzji Dyrektora Izby Skarbowej we W. z dnia 23 lutego 2021, którą to decyzją utrzymano w mocy odmowę uchylenia decyzji ostatecznej z dnia 11 października 2016r. w sprawie podatku od towarów i usług ( Decyzja Naczelnika Urzędu Skarbowego w B. z dnia 28 sierpnia 2020r. ). Sprawa zaś sygn. I SA/Wr 589/21 Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we W. dotyczy skargi na Decyzję Dyrektora Izby Skarbowej we W. z dnia 15 marca 2021, którą to decyzją utrzymano w mocy odmowę uchylenia decyzji ostatecznej z dnia 11 października 2016r. dotyczącą podatku od osób prawnych. Obydwie te decyzje są decyzjami ostatecznymi i podlegają wykonaniu.

Oczywistym jest, że sąd karny nie jest związany tego typu rozstrzygnięciami. Zobowiązania podatkowe dotyczące podatków od osób fizycznych czy podatku od towarów i usług powstają z mocy prawa i są związane z określonymi zdarzeniami faktycznymi. Decyzje administracyjne w tym wypadku mają charakter nie konstytutywny, lecz deklaratoryjny, ustalony na podstawie przepisów podatkowych określających wartości tych podatków. ( zob. Michał Kurowski w Kodeks postępowania karnego pod red. Dariusza Świeckiego. Tom I. Komentarz aktualizowany. opublikowano: LEX/el. 2024 ).

Zgodzić się należy także z tezą, że przepisy k.p.k. nie stwarzają przeszkód, aby sąd karny nie mógł skorzystać z decyzji organu podatkowego ustalając określone fakty. Wyrażona w art. 8 k.p.k. zasada samodzielności jurysdykcyjnej sądu karnego również nie jest takim ograniczeniem. Określa ona bowiem, że poza przypadkami wymienionymi w § 2 tego przepisu sąd karny nie jest związany rozstrzygnięciem innego sądu lub organu, co nie jest jednoznaczne z tym, że nie może on decyzji podatkowych uwzględniać i oceniać w ramach zgromadzonego w sprawie karnej materiału dowodowego. ( zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 15 grudnia 2022 r., sygn. II AKa 207/20, opublik. LEX nr 3616107, wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 11 marca 2021 r., sygn. II AKa 153/20, opublik. LEX nr 3262606 ).

Sąd karny nie jest związany wyrokami sądów administracyjnych, które nie mają charakteru konstytutywnego. Sądy administracyjne, jak wynika z art. 184 Konstytucji RP, sprawują w zakresie określonym w ustawie kontrolę działalności administracji publicznej. Oznacza to, że sądy administracyjne nie rozstrzygają spraw administracyjnych, ale jedynie poddają kontroli w kontekście kryterium legalności rozstrzygnięcie wydane przez uprawniony organ administracji publicznej. Orzeczeniom sądów administracyjnych nie można więc nadać charakteru rozstrzygnięcia kształtującego prawo lub stosunek prawny. Kontrola decyzji administracyjnej przez sąd administracyjny następuje na podstawie przepisów ustawy z 30.08.2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.). zob. Michał Kurowski w Kodeks postępowania karnego pod red. Dariusza Świeckiego. Tom I. Komentarz aktualizowany. opublikowano: LEX/el. 2024

Bez wątpienia orzeczenia, które zapadną na skutek skarg wniesionych w sprawach I SA/Wr 495/21 oraz I SA/Wr 589/21 Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we W. nie będą miały charakteru konstytutywnego.

Procedując zatem w niniejszej sprawie jeszcze przed wydaniem rozstrzygnięcia w związku ze skargami wniesionymi od wyroków Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we W. w sprawach wyżej już wskazanych Sąd I instancji nie naruszył zasady samodzielności jurysdykcyjnej sądów a raczej ograniczenia wynikającego z art. 8§2 k.p.k.

Wbrew stanowisku skarżącego wyrażonym w apelacji sąd orzekający nie naruszył zasady z art. 410 k.p.k. i orzekał w oparciu o całokształt materiału dowodowego.

Prawidłowo Sąd Rejonowy ocenił zebrany w sprawie materiał dowodowy zgodnie z kryteriami wynikającymi z art. 7 k.p.k. Jak trafnie spostrzega Sąd Rejonowy materiał zebrany w niniejszym postepowaniu dowiódł w sposób nie budzący wątpliwości, iż to oskarżony D. S. jako prezes zarządu spółki (...) był odpowiedzialny za prawidłowe rozliczenie zobowiązań podatkowych. Kwoty zobowiązań podatkowych wynikających z Decyzji Naczelnika Urzędu Skarbowego w B. z dnia 11 października 2016r. nie zostały w sposób skuteczny podważone. Brak jakichkolwiek podstaw do twierdzenia, że zostały one wyliczone w sposób nieprawidłowy. Warto podkreślić, że apelacja obrońcy oskarżonego odnośnie tej kwestii ma charakter czysto polemiczny. Skarżący nie wykazał jakim kryteriom ocen wynikającym z art. 7 k.p.k. nie odpowiada dokonana przez sąd meriti ocena dowodów. Samo zaś przeciwstawienie odmiennego poglądu uznać należy za niewystarczające.

Nie naruszył sąd I instancji również dyrektyw wymiaru kary określonych w art. 13§1 k.k.s. Uwzględnił wszystkie okoliczności mające wpływ na wymiar kary co wynika wprost z treści pisemnego uzasadnienia zaskarżonego wyroku. Argumenty te zostały tamże szeroko przedstawione przez sąd I instancji i nie ma potrzeby ponownie przytaczać ich w tym miejscu wystarczy tylko wskazać iż sąd odwoławczy przyjmuje je jako własne.

Odnosząc się zaś do zarzutu rażącej surowości wymierzonych oskarżonemu kar jednostkowych i kary łącznej wskazać należy, że rażąca niewspółmierność kary w rozumieniu art. 438 pkt 4 k.p.k. zachodzi wówczas, gdy orzeczona kara bądź suma zastosowanych kar zasadniczych i środków karnych wymierzonych przez sąd za przypisane oskarżonemu przestępstwo nie uwzględnia należycie stopnia szkodliwości społecznej czynów oraz nie realizuje w wystarczającej mierze celów kary w zakresie społecznego oddziaływania oraz celów zapobiegawczych i wychowawczych, jakie ma uczynić w stosunku do osoby skazanej. Innymi słowy, tylko wtedy można uznać, że przesłanka rażącej niewspółmierności kary jest spełniona, jeśli z punktu widzenia nie tylko sprawcy, ale i ogółu społeczeństwa, kara jawi się jako niesprawiedliwa, zbyt drastyczna, przynosząca nadmierną dolegliwość.

Oczywistym jest, iż zmiana kary w instancji odwoławczej nie może następować w każdym przypadku, lecz wyłącznie wówczas, gdy kara orzeczona nie daje się akceptować z powodu różnicy między nią a kara sprawiedliwą, różnicy o randze zasadniczej rażącej. Taka sytuacja – w ocenie Sądu Okręgowego, nie ma miejsca w niniejszej sprawie, co czyni niezasadnym podniesiony w apelacji przez jej autora zarzut rozpatrywany na gruncie wyżej wskazanego przepisu.

Jeśli zważyć wysokość uszczuplonych należności, stopień naruszenia ciążącego na oskarżonym jako prezesie zarządu spółki wysokość wymierzonych oskarżonemu kar jednostkowych grzywny, jak i łączna kara grzywny odpowiadająca kwocie 33.000zł. z całą pewnością nie jawi się jako kara rażąco, niewspółmiernie surowa.

Wobec powyższego stwierdzić należy, że zarzuty apelacji nie zasługiwały na uwzględnienie.

Wniosek

O uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy sądowi I instancji do ponownego rozpoznania

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Skoro zarzuty apelacji nie zostały uwzględnione to na uwzględnienie nie zasługiwał również wniosek zawarty w wywiedzionym środku odwoławczym.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

Przedmiot utrzymania w mocy

Całość zaskarżonego wyroku

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Wcześniej już przedstawiono argumentację, dla której sąd odwoławczy nie uwzględnił zarzutów zawartych w złożonej apelacji. Nie dostrzegł też sąd okręgowy jakichkolwiek okoliczność, które wskazywałyby na istnienie bezwzględnej przyczyny odwoławczej, czy też na niesprawiedliwość wyroku.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

P unkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II

Na podstawie art. 624§1 k.p.k. w zw. z art. 634 k.p.k. w zw. z art. 113§1 k.k.s. Sąd Okręgowy mając na uwadze zobowiązania oskarżonego wynikające z treści wyroku Sądu I instancji oraz sytuację materialną oskarżonego zwolnił go od ponoszenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze uznając, że obciążenie go tymi kosztami stanowiłoby zbyt daleko idąca dolegliwość.

7.  PODPIS

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Sprawstwo i wina oskarżonego oraz wymierzona mu kara

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana