Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 grudnia 2023 roku

Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi - Południe w Warszawie VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodniczący: sędzia Joanna Napiórkowska – Kasa

Protokolant: starszy protokolant sądowy Aleksandra Łaszuk

po rozpoznaniu w dniu 23 listopada 2023 roku w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa S. H.

przeciwko E. P. (1)

o odszkodowanie przysługujące pracodawcy w razie nieuzasadnionego rozwiązania przez pracownika umowy o pracę bez wypowiedzenia

1.  zasądza na rzecz powoda S. H. od pozwanej E. P. (1) kwotę 3.500,00 zł (słownie: trzy tysiące pięćset złotych 00/100) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 08 grudnia 2021 roku do dnia zapłaty tytułem odszkodowania przysługującego pracodawcy w razie nieuzasadnionego rozwiązania przez pracownika umowy o pracę bez wypowiedzenia;

2.  zasądza na rzecz powoda S. H. od pozwanej E. P. (1) kwotę 875,00 zł (słownie: osiemset siedemdziesiąt pięć złotych 00/100) tytułem zwrotu kosztów procesu w tym kwotę 675,00 zł (słownie: sześćset siedemdziesiąt pięć złotych 00/100) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w spełnieniu świadczenia za okres od uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.

Sygn. akt VI P 158/22

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 7 grudnia 2022 roku S. H. wniósł o zasądzenie od E. P. (1) kwoty 3500 zł z odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty tytułem odszkodowania za niezasadne rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia przez pracownika oraz o zasądzenie kosztów procesu. W uzasadnieniu powód wskazał, że pozwana otrzymywała wynagrodzenie za pracę w terminie, a ten nie dopuścił się żadnego ciężkiego naruszenia obowiązku wobec pracowników.

(pozew – k. 1-2v)

W dniu 14 rudnia 2021 roku Sąd wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym w którym nakazał zapłatę na rzecz powoda przez pozwaną wszystkich danych kwot.

(nakaz zapłaty – k. 13)

Od powyższego nakazu zapłaty w postepowaniu upominawczym E. P. (1) wniosła sprzeciw wnosząc o oddalenie powództwa. W uzasadnieniu podała, że pracodawca opóźniał się z wypłatą jej wynagrodzenia tak, że trafiało ono na jej rachunek bankowy 11 lub 12 dnia miesiąca. Ponadto podała, że z powodu zaniedbania pracodawcy nie otrzymała zasiłku chorobowego ponieważ pozwany nie złożył stosownych dokumentów do ZUS.

(sprzeciw – k. 16-21)

Stanowiska stron pozostawały niezmienne do zakończenia postępowania.

Sąd ustalił, co następuje:

Pozwana E. P. (2) była zatrudniona u powoda S. H. na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony od 18 listopada 2020 roku na stanowisku opiekun klienta z wynagrodzeniem wynoszącym miesięczne 3.500 zł brutto.

(umowa o pracę – k. 4-5; zaświadczenie – k. 10)

Pismem z dnia 5 listopada 2021 roku otrzymanym przez powoda 16 listopada 2021 roku pozwana rozwiązała z powodem umowę o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia na podstawie art. 55 § 1 k.p. Jako przyczynę wskazała naruszenie dóbr osobistych przez pracodawcę, który nie przestrzegał terminów wynagradzania oraz zaniedbywał wysyłanie ważnych dokumentów w tym samym nie dbając o interes pracownika i własnej firmy.

(rozwiązanie umowy o pracę – k. 28)

Za miesiące od listopada 2020 roku do września 2021 roku powód wypłacał zlecając przelewy powódce wynagrodzenia nie później niż 10 dnia następnego miesiąca za miesiąc przepracowany. Przelewy czasem powód zlecał w piątek i księgowały się one w poniedziałek na koncie powódki, tak, że otrzymywała ona wpływ wynagrodzenia na swój rachunek bankowy 11 lub 12 dnia miesiąca – w lutym 2021 roku i kwietniu 2021 roku.

Powód konieczność wypłaty wynagrodzenia dla pozwanej i innego pracownika miał uzależnione od składania przez pozwaną do księgowej listy obecności – ewidencji czasu pracy. Zdarzało się, że pozwana bez przypomnienia nie wysyłała ewidencji lub robiła to w ostatniej chwili przed terminem wypłaty wynagrodzenia.

W październiku 2021 roku – za wrzesień 2021 roku powód wypłacił pozwanej kwotę 554,16 zł tytułem wynagrodzenia, a w rzeczywistości zasiłku chorobowego.

(wyciąg z rachunku bankowego – k. 7-7v; zeznania powoda S. H. – k. 123v-124)

Odwołująca była niezdolna do pracy m.in. przez okresy 16 sierpnia 2021 roku do 20 sierpnia 2021 roku, od 23 sierpnia 2021 roku do 31 sierpnia 2021 roku oraz od 1 września 2021 roku do 7 września 2021 roku.

Za okres do 7 września 2021 roku zasiłek chorobowy był wypłacony przez powoda. Za okres od 8 do 10 września 2021 roku, od 13 do 23 września 2021 roku, od 27 września 2021 roku do 29 października 2021 roku i dalsze okresy zasiłek chorobowy był analizowany i jego wypłatę miał przejąć ZUS.

W przedmiocie wypłaty zasiłku chorobowego za okres od dnia 27 września 2021 roku ZUS prowadził postępowanie wyjaśniające - orzecznicze celem ustalenia medycznego uzasadnienia niezdolności do pracy i wstrzymał wypłatę zasiłku do czasu zakończenia postępowania. Zarówno ZUS jak i pozwana nie kontaktowali się z powodem celem uzupełnienia dokumentacji potrzebnej do wypłaty zasiłku chorobowego.

(potwierdzenie transakcji – k. 42-43; ZUS ZLA – k. 57-61; pismo ZUS – k. 41)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów zgormadzonych w aktach sprawy, aktach osobowych pozwanej oraz przede wszystkim zeznań powoda S. H.. Zeznaniom tym Sąd dał wiarę w całości jako zbieżnym z materiałem dowodowym przełożonym przez strony procesu. Złożone przez stronę powodową zeznania korespondowały z przedłożonymi dokumentami w tej sprawie. Odnośnie zeznań strony pozwanej E. P. (1) Sąd pominął je ograniczając dowód z przesłuchania stron albowiem pozwana nie stawiła się na rozprawę mimo wezwania, które skutecznie zostało jej doręczone. Nie usprawiedliwiła też swojego niestawiennictwa, więc zachodziły podstawy do ograniczenia dowodu z przesłuchania strony pozwanej. Brak było podstaw do uzupełniania postępowania dowodowego z urzędu, strony nie składały takowych wniosków dowodowych.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo było zasadne w całości.

Zgodnie z art. 55 § 1 ¹ k.p. pracownik może rozwiązać umowę o pracę w trybie określonym w § 1 także wtedy, gdy pracodawca dopuścił się ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków wobec pracownika; w takim przypadku pracownikowi przysługuje odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia. W przypadku rozwiązania umowy o pracę zawartej na czas określony odszkodowanie przysługuje w wysokości wynagrodzenia za czas, do którego umowa miała trwać, nie więcej jednak niż za okres wypowiedzenia. Natomiast zgodnie z art. 61 ¹ k.p. W razie nieuzasadnionego rozwiązania przez pracownika umowy o pracę bez wypowiedzenia na podstawie art. 55 § 1 ¹k.p. pracodawcy przysługuje roszczenie o odszkodowanie. O odszkodowaniu orzeka sąd pracy. Odszkodowanie, o którym mowa w art. 61 ¹ k.p., przysługuje w wysokości wynagrodzenia pracownika za okres wypowiedzenia. W przypadku rozwiązania umowy o pracę zawartej na czas określony, odszkodowanie przysługuje w wysokości wynagrodzenia za czas, do którego umowa miała trwać, nie więcej jednak niż za okres wypowiedzenia.

W niniejszej sprawie Sąd ustalił, że pozwana E. P. (1) złożyła powodowi S. H. oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia z winy pracodawcy na podstawie art. 55 § 1 ¹ k.p. Uzasadniła to naruszeniem dóbr osobistych przez pracodawcę, który – jak wskazała w piśmie - nie przestrzegał terminów wypłaty wynagrodzenia oraz zaniedbywał wysyłanie ważnych dokumentów, tym samym nie dbając o interes pracownika i własnej firmy.

Kwestią rozpoznania Sądu w tej sprawie było ustalenie i rozważenie, czy pozwana miała prawo rozwiązać z pracodawcą umowę o pracę z jego winy bez wypowiedzenia tj. czy wskazane zachowania pracodawcy potwierdziły się i czy mogły one stanowić podstawę do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia.

Przyczyny wskazane w rozwiązaniu umowy należy podzielić na dwie kategorie spraw: terminowości wypłacana wynagrodzenia za pracę pozwanej oraz nie wysyłanie dokumentów do stosownych organów zaniedbując interes pracownika i firmy.

Sąd rozpoznający sprawę podziela pogląd, że przesłanką rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia przez pracownika (art. 55 § 1 ¹ k.p.) jest zarówno całkowite zaprzestanie przez pracodawcę wypłaty wynagrodzenia, jak i wypłacanie wynagrodzenia nieterminowo lub w zaniżonej wysokości, przez np. dokonywanie nieuprawnionych potrąceń z wynagrodzenia. Ocena "ciężkości" naruszenia przez pracodawcę terminowej wypłaty wynagrodzenia na rzecz pracownika zależy jednak, z jednej strony - od powtarzalności i uporczywości zachowania pracodawcy, z drugiej zaś - od stwierdzenia, czy nieterminowa wypłata wynagrodzenia stanowiła realne zagrożenie lub uszczerbek dla istotnego interesu pracownika (vide: Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 października 2022 r., sygn. II PSKP 17/22). W tej sprawie Sąd stwierdził, że nie zostało wykazane, że doszło do niewypłacania pozwanej wynagrodzenia za pracę za cały okres zatrudnienia z opóźnieniem. Sąd ustalił, że pozwana była zatrudniona u powoda przez okres od listopada 2020 roku do września 2021 roku. W jej umowie o pracę termin wypłaty wynagrodzenia za pracę był określony jako zgodny z Kodeksem pracy - wynagrodzenie za pracę płatne raz w miesiącu wypłaca się z dołu, niezwłocznie po ustaleniu jego pełnej wysokości, nie później jednak niż w ciągu pierwszych 10 dni następnego miesiąca kalendarzowego (art. 85 § 2 k.p.).

Jak wynika z ustaleń Sądu pracodawca powodowy zlecał przelewy na rzecz pozwanej nie później niż 10 dnia miesiąca następnego miesiąca za miesiąc, który pozwana przepracowała. Podnoszona przez pozwaną w niniejszej sprawie kwestia dotyczyła głównie przelewów za styczeń 2021 roku oraz marzec 2021 roku. Powód zlecił wypłatę wynagrodzenia odpowiednio 10 lutego 2021 roku oraz 9 kwietnia 2021 roku. Pozwana otrzymała wynagrodzenie na swój rachunek odpowiednio 11 lutego 2021 roku oraz 12 kwietnia 2021 roku. Zlecenie przelewów na rzecz powódki w dniach wyżej wskazanych wynikało z tego, że pozwana miała w obowiązku wysłać do księgowej powoda listę obecności na podstawie której było naliczane wynagrodzenie. Jednak zrobiła to na dzień przed terminem wypłaty wynagrodzenia, tak, że księgowa powoda nie miała możliwości sporządzić tego z wyprzedzeniem tak, aby powód zlecił wypłatę wynagrodzenia odpowiednio wcześnie i aby na koncie pozwanej wynagrodzenie za te dwa miesiące znalazło się odpowiednio do 10 dnia miesiąca. Opóźnienia w zaksięgowaniu wynagrodzenia na rachunku bankowym pozwanej wynikało z tego, że powód zlecił wypłatę wynagrodzenia 10 i 9 dnia miesiąca. To zlecenie przelewów wynikało z działań pozwanej, która mając w obowiązku przedstawienie ewidencji czasu pracy kadrowej, przedstawiła to z opóźnieniem. Poza tym Sąd wskazuje, że pozwana nawet jeśli otrzymała dwa razy przelewy wynagrodzenia nie 10 dnia danego miesiąca ale 11 lub 12 dnia miesiąca to nie było to powtarzające się wypłacanie wynagrodzenia z opóźnieniem. Była to sytuacja wyjątkowa o charakterze incydentalnym, spowodowana m.in. działaniem pozwanej. Dodatkowo Sąd wskazuje, że wypłacanie z 1 lub 2 dniowym opóźnieniem wynagrodzenia w tych dwóch miesiącach nie spowodowało żadnego realnego uszczerbku dla interesów majątkowych, czy osobistych dla pozwanej, a także nie naraziło jej na żadne niekorzystne następstwa w zakresie regulowania zobowiązań. Strona pozwana nie przedstawiła żadnego dowodu świadczącego o tym, że incydentalne zaistnienie takiej sytuacji spowodowało jakiekolwiek naruszenie jej interesów. W judykaturze wskazuje się, że naruszenie podstawowego obowiązku przez pracodawcę ma wpłynąć negatywnie na sytuację pracownika – wtedy zasądzenie odszkodowania będzie usprawiedliwione. Całkowicie irrelewantna była argumentacja, że pozwana już od 5 dnia miesiąca żyła w niepewności, czy otrzyma wynagrodzenie 10 dnia miesiąca, albowiem powód co do zasady zawsze przelewał wynagrodzenie w terminie, tak, że znajdowano się na koncie pozwanej 10 dnia miesiąca. Nie dał jej tym samym podstaw do nawet hipotetycznego „życia w niepewności”.

Ponadto, na tle art. 55 § 2 w związku z art. 52 § 2 k.p. w judykaturze Sądu Najwyższego przyjmuje się zgodnie, że przy powtarzającym się na przestrzeni określonego czasu zaniechaniu pracodawcy wypłacania wynagrodzenia za pracę w kolejnych terminach płatności, pracownik ma otwarty termin do złożenia oświadczenia o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia przez okres miesiąca od dnia powzięcia wiadomości o ostatnim niewypłaceniu mu w terminie należnego wynagrodzenia (por. wyroki z dnia 19 grudnia 1997 r., I PKN 443/97, OSNAPiUS 1998 nr 21, poz. 631; z dnia 8 sierpnia 2006 r., I PK 54/06, OSNP 2007 nr 15-16, poz. 219; z dnia 5 czerwca 2007 r., III PK 17/07, LEX nr 551138; z dnia 8 lipca 2009 r., I BP 5/09, OSNP 2011 nr 5-6, poz. 69; z dnia 24 października 2013 r., II PK 25/13, LEX nr 1413153). Jak wynika z ustaleń Sądu pozwana w swoim stanowisku procesowym wskazywała na naruszenie wypłaty wynagrodzenia za marzec 2021 roku. Termin wypłaty wynagrodzenia za ten miesiąc był do 10 kwietnia 2021 roku, pozwana otrzymując wynagrodzenie 12, a nie 10 dnia miesiąca już od 12 dnia w ciągu miesiąca powinna złożyć pracodawcy oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę. Analizując dalej otrzymywane wynagrodzenie przez pozwaną to był to ostatni miesiąc za jaki nie otrzymała wynagrodzenia na rachunek bankowy w dniu 10 dnia miesiąca lecz z niewielkim opóźnieniem. Potem się to nie powtórzyło, tak więc pozwana nie zachowała terminu z art. 55 § 2 k.p. - czyli oświadczenie złożone przez nią powodowi w dniu 16 listopada 2021 roku nastąpiło z naruszeniem przepisu prawa.

Odnosząc się do kwestii dokumentacji tj. tego, że powód zaniedbywał wysyłanie ważnych dokumentów tym samym nie dbając o interes pracownika i własnej firmy należy wskazać, że miało to – zgodnie ze stanowiskiem pozwanej - odnosić się to do sprawy niewypłacenia jej zasiłku chorobowego przez ZUS we wrześniu 2021 roku. Należy w tym miejscu podkreślić, że do 7 września 2021 roku powodowy pracodawca wypłacał pozwanej zasiłek chorobowy i za okres od 1 do 7 września 2021 roku wypłacił go w październiku 2021 roku. Po tym dniu wypłatę zasiłku chorobowego przejął Zakład Ubezpieczeń Społecznych i był on odpowiedzialny za jego wypłatę. Pozwana powoływała się na to, że nie otrzymała zasiłku chorobowego z powodu działań powoda, który miał nie przedstawić dokumentów do ZUS. Po pierwsze nie zostało wykazane przez pozwaną o jakie dokumenty miało chodzić, które powód powinien przedstawić do ZUS, aby pozwana otrzymała zasiłek chorobowy. Po wtóre niewypłacanie pozwanej zasiłku chorobowego poprzez wstrzymanie jego wypłaty nie wynikało z działań strony powodowej, ale w z toczącego się postępowania orzeczniczego celem stwierdzenia medycznego uzasadnienia orzeczonej niezdolności do pracy. Tak więc żadne działanie powoda nie warunkowało wypłaty zasiłku chorobowego przez ZUS. Nie zostało wykazane, że powód opóźnił się lub nie złożył do ZUS jakiegokolwiek druku np. ZUS Z3. Pozwana nie przedłożyła żadnego dowodu z którego wynikałoby, że powód miał obowiązek złożyć jakiekolwiek inne dokumenty niż złożył do ZUS. Reasumując również i ta przesłanka wskazana jako uzasadnienie do rozwiązania umowy o pracę nie okazała się zasadna.

Biorąc pod uwagę powyższe argumenty Sąd stwierdził, że brak było podstaw przez pozwaną do rozwiązania z powodem umowy o pracy bez wypowiedzenia w trybie art. 55 § 1 ¹ k.p. Stronie powodowej wobec niezgodnego z prawem i nieuzasadnionego rozwiązania przez pozwaną umowy o pracę bez wypowiedzenia, przysługuje odszkodowanie równe wynagrodzeniu za okres wypowiedzenia. Okres wypowiedzenia wynosił w przypadku pozwanej 1 miesiąc ponieważ była zatrudniona dłużej niż 6 miesięcy (od 8 listopada 2020 roku do 16 listopada 2021 roku). Wynagrodzenie pozwanej wynosiło 3.500 zł brutto liczone na zasadach, jak ekwiwalent za urlop wypoczynkowy. Z wyżej wskazanych względów Sąd zasądził na rzecz powoda od pozwanej taką kwotę brutto z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od 8 grudnia 2021 roku czyli od dnia następnego po dniu złożenia pozwu do Sądu.

O kostach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 i 99 k.p.c. biorąc pod uwagę, że powód wygrał w całości, a na koszty procesu składają się kwoty 200 zł tytułem wniesionej opłaty od pozwu oraz 675 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego strony powodowej obliczonych na podstawie art. § 9 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie.