Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VII Ka 357/23


WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 sierpnia 2023 r.


Sąd Okręgowy w Olsztynie w VII Wydziale Karnym Odwoławczym

w składzie:


Przewodniczący: SSO Dariusz Firkowski

Protokolant: st. sekr. sądowy Jolanta Jankowska

przy udziale prokuratora Prokuratury Okręgowej w Olsztynie Mirosława Zelenta,

po rozpoznaniu w dniu 29 sierpnia 2023 r.


sprawy: E. P. (1), ur. (...) w O., syna J. i M. z domu

oskarżonego z art. 18§3 kk w zw. z art. 286§1 kk w zw. z art. 64§1 kk


na skutek apelacji wniesionej przez prokuratora

od wyroku Sądu Rejonowego w Bartoszycach II Wydziału Karnego z dnia 23 marca 2023 r., sygn. akt II K 129/22



uchyla zaskarżony wyrok i sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Bartoszycach przekazuje.






FORMULARZ UZASADNIENIA WYROKU SĄDU ODWOŁAWCZEGO (UK 2)


UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VII Ka 357/23

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Bartoszycach z dnia 23 marca 2023 r. w sprawie II K 129/22

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca oskarżonego

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty







2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty






2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu




2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu




STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut


błędu w ustaleniach faktycznych mający wpływ na treść orzeczenia, poprzez przyjęcie, iż w świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego, w ocenie Sądu, nie sposób było przypisać oskarżonemu sprawstwa i winy w zakresie zarzucanego mu przestępstwa i uznanie przez sąd za wiarygodne wyjaśnienia oskarżonego, podczas gdy prawidłowa analiza samego faktu założenia przez oskarżonego rachunku bankowego w (...) Bank (...) i okoliczności jego założenia na prośbę innej osoby, prowadzą do wniosku iż ww. działał w warunkach art.18§3 kk i art.286§1 kk w zw. z art.64§1 kk

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny


Apelacja prokuratora zasługiwała na uwzględnienie.


W ocenie Sądu Okręgowego okoliczności wskazane w apelacji oraz te wynikające z akt sprawy zdają się wskazywać na to, że w istocie oskarżony miał zamiar popełnienia zarzuconego mu czynu, a jego wyjaśnienia, w których zakwestionował swoją odpowiedzialność, należy uznać za niewiarygodne.


Trafnie bowiem skarżący zarzucił, iż Sąd I instancji zbyt dużą wagę przy dokonywaniu ustaleń faktycznych dał wyjaśnieniom oskarżonego albowiem zamiar sprawcy ustala się na podstawie całokształtu przedmiotowych, jak i podmiotowych okoliczności, i tym samym wyjaśnienia oskarżonego nie mogą stanowić jedynej, a nawet głównej okoliczności w zakresie ustaleń co do zamiaru.


Jak wynika z akt sprawy oskarżony w toku postępowania przygotowawczego i sądowego między innymi wyjaśnił, że możliwym jest iż „.ktoś podszedł do mnie pod sklep i coś mu zaproponował; ktoś mi zaproponował 200 zł”. Trafnie natomiast skarżący w apelacji odwołał się twierdzeń E. P. złożonych w innej sprawie jak na k.246 (II K 712/20 Sądu Rejonowego w Bałej Podlaskiej). Dotyczyły one bowiem tożsamego konta bankowego i wówczas oskarżony jednoznacznie wskazał na okoliczności założenia konta na rzecz nieustalonego mężczyzny za co otrzymał kwotę 200 zł.


Co istotne dla niniejszej sprawy, z dokumentacji bankowej wynika, że E. P. w oddziale banku osobiście założył konto przechodząc sztandarową weryfikacje tożsamości - porównaj k.81.


Niebagatelne znaczenie dla oceny wiarygodności twierdzeń oskarżonego oraz określenia postaci jego zamiaru mają także wnioski płynące z kolejnych spraw, z których w toku rozprawy odwoławczej przeprowadzono dowody.

Wskazać zatem należy, że w sprawie II K 56/22 Sądu Rejonowego w Łomży oskarżony został prawomocnie uznany za winnego czynu z art.286§1 kk a przypisane mu czyny zostały popełnione w styczniu 2020 r. W sprawie III K 135/22 Sądu Rejonowego dla Warszawy Mokotowa w Warszawie E. P. prawomocnie skazano za pełnione w dniu 14 stycznia oszustwo z art.286§1 kk. Znamienne, że toku przesłuchania w postępowaniu przygotowawczym wymieniony między innymi wyjaśnił że „nie posiada i nie potrzebuje rachunku bankowego” – k. 80 załączonych akt. Tymczasem z zebranych dowodów niezbicie wynika, że E. P. samodzielnie otwierał rachunki bankowe.


Wreszcie zwrócić uwagę należy na wnioski płynące z akt sprawy II K 185/20 Sądu Rejonowego w Grodzisku Mazowieckim. W tym postępowaniu oskarżony został uznany za winnego czynu z art.13§1 kk w zw. z art.286§1 kk i z art.270§1 kk. Podkreślenia wymaga, że czyn został popełniony w dniu 13 grudnia 2019 r. a zatem w dacie otwarcia rachunku w Banku (...) jak w niniejszej sprawie a E. P. w placówce (...) w B. posłużył się danymi innej osoby.


Tym samym nie wydaje się za prawidłowe uznawanie za wiarygodnych tłumaczeń E. P. co do tego, że nie miał on świadomości w jakim procederze faktycznie uczestniczył. Osoba dorosła, posiadającą pełną zdolność rozumowania winna obejmować nawet minimalna świadomością, że osobiste zakładanie za uprzednia opłatą dwóch kont w różnych bankach, udostępnianie osobom postronnym konta bankowego wraz z kartą bankomatową może wywołać negatywne skutki. Zatem nawet gdyby przyjąć za wiarygodne twierdzenia oskarżonego, iż o założenie konta poprosił go mężczyzna znany jedynie z widzenia, których danych personalnych oskarżony nawet nie znał, to winno to skłonić go powzięcia wątpliwości o faktycznym przeznaczeniu konta bankowego, tym bardziej, że przecież E. P. w tym samym dniu tj. 13 grudnia 2019 r. był w dwóch różnych placówkach bankowych.


Wreszcie żadnym wytłumaczeniem zachowania oskarżonego nie może być powoływanie się na stan ciągłego upojenia alkoholowego i niepamięć tego okresu albowiem okoliczności te nie mogą stanowić jednej z przesłanek skutkujących jego uniewinnieniem w kontekście opinii biegłych psychiatrów rozpatrujących jego poczytalność.

Wniosek

o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy sądowi I instancji do ponownego rozpoznania


☒ zasadny

☐ częściowo zasadny w zakresie kary

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wobec podanych wcześniej okoliczności wniosek o uchylenie wyroku okazał się zasadny.

OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.


Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności


ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy


Zwięźle o powodach utrzymania w mocy


5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany


Zwięźle o powodach zmiany


5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.



art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia


2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Wniosek prokuratora o uchylenie zaskarżonego wyroku Sadu Rejonowego w Bartoszycach z dnia 23 marca 2023 r. w sprawie II K 129/22 o przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania okazał się zasadny.

Podniesione w apelacji zarzuty oraz wnioski płynące z przeprowadzonych akt wskazują na potrzebę przeprowadzenia na nowo przewodu w całości celem określenia kwestii odpowiedzialności oskarżonego pod kątem popełnienia zarzucanego mu czynu.

Stroną podmiotową pomocnictwa jest umyślność zarówno w postaci zamiaru bezpośredniego, jak i ewentualnego a zatem przy ponownym rozpoznaniu, przy wykorzystaniu dowodów z załączonych akt innych sadów należy ocenić czy oskarżony E. P. (1) mógł zasadnie przewidywać, że zostanie popełnione wobec bliżej niezidentyfikowanej osoby przestępstwo oszustwa i godził się na wykorzystanie do niego swojego konta jako narzędzia przestępstwa.

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia


4.1.


art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia


5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania


5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności



Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności




PODPIS























ZAŁĄCZNIK DO FORMULARZA UZASADNIENIA WYROKU SĄDU ODWOŁAWCZEGO

Załącznik do formularza UK 2

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

prokurator


Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wyrok Sądu Rejonowego w Bartoszycach z dnia 23 marca 2023 r. w sprawie II K 129/22

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana