Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 maja 2014 r.

Sąd Apelacyjny w Łodzi, III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSA Mirosław Godlewski

Sędziowie: SSA Janina Kacprzak

del. SSO Beata Michalska (spr.)

Protokolant: st. sekr. sądowy Aleksandra Słota

po rozpoznaniu w dniu 27 maja 2014 r. w Łodzi

sprawy E. P.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych I Oddziałowi w Ł.

o wypłatę emerytury,

na skutek apelacji wnioskodawczyni

od wyroku Sądu Okręgowego w Łodzi

z dnia 19 czerwca 2013 r., sygn. akt: VIII U 1711/13;

oddala apelację.

Sygn. akt III AUa 1375/13

UZASADNIENIE

Wyrokiem z 19 czerwca 2013 r. w sprawie VIII U 1711/13 Sąd Okręgowy w Łodzi oddalił odwołanie E. P. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddziału w Ł. z 26 marca 2013 r. odmawiającej uchylenia, na podstawie art. 151 § 1 pkt 1 k.p.a, decyzji z 28 września 2011 r. w części, w jakiej zawiesza, na podstawie art. 28 ustawy z 16 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. nr 257, poz. 1726 oraz z 2011r. nr 291, poz. 1707) w związku z art. 103a ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 nr 153, poz. 1227 ze zm.) prawo do emerytury od 1 października 2011 r. do 21 listopada 2012 r.

Wg ustaleń Sądu Okręgowego, E. P., ur. (...) , w dniu 5 kwietnia 2007 r. wniosła o przyznanie emerytury. Decyzją z 24 kwietnia 2007 r. ZUS przyznał jej prawo do emerytury od 1 kwietnia 2007 r., zawieszając wypłatę świadczenia z uwagi na kontynuowanie zatrudnienia u pracodawcy na rzecz, którego praca była wykonywana bezpośrednio przed dniem nabycia prawa do emerytury . Następnie decyzją z 24 marca 2009 r. ZUS przeliczył i podjął wypłatę emerytury od 1 marca 2009 r. Kolejną decyzją z 28 września 2011 r. organ rentowy wstrzymał wypłatę śwaidczenia od 1 października 2011 r. z uwagi na kontynuowanie zatrudnienia. 26 listopada 2012 r. wnioskodawczyni złożyła wniosek o wypłatę zaległych świadczeń wraz z odsetkami . Decyzją z 17 grudnia 2012 r. ZUS przeliczył emeryturę od 22 listopada 2012 r. i podjął jej wypłatę .

Decyzją z 26 marca 2013 r. organ rentowy odmówił E. P. uchylenia, na podstawie art. 151 § 1 pkt 1 k.p.a., decyzji z dnia 28 września 2011 r. w części, w jakiej decyzja ta zawiesza prawo do emerytury za okres od dnia 1października 2011 r. do 21 listopada 2012 r. Ubezpieczona domagała się na podstawie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 13 listopada 2012r., w sprawie K2/12 podjęcia wypłaty zawieszonej emerytury za okres od 1 października 2011r. w raz z odsetkami.

Sąd Okręgowy uznał, że ustalony w sprawie stan faktyczny nie uzasadnia zmiany zaskarżonej decyzji w oparciu o powołany wyrok Trybunału Konstytucyjnego .

Wyrokiem z dnia 13 listopada 2012 w sprawie K 2/12 Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 28 cyt. ustawy z 16 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw w związku z art. 103 a ustawy o e.r.f.u.s., dodanym art. 6 pkt 2 ustawy z 16 grudnia 2010 r., w zakresie w jakim znajduje zastosowanie do osób, które nabyły prawo do emerytury przed 1 stycznia 2011 r. bez konieczności rozwiązania stosunku pracy, jest niezgodny z zasadą ochrony zaufania obywatela do państwa i stanowionego przez nie prawa wynikającą z art. 2 Konstytucji RP. Sąd I instancji wywiódł, że wyrok Trybunału Konstytucyjnego odnosi się zatem do osób, które nabyły prawo do emerytury w okresie od 8 stycznia 2009r. do 31 grudnia 2010r. Odwołująca się , która uzyskała niespornie prawo do emerytury od 1 kwietnia 2007 r. i świadczenie podlegało zawieszeniu z uwagi na kontynuowanie zatrudnienia, do kręgu ww. osób nie należy. Nie nabyła bowiem świadczenia w okresie i na warunkach, o jakich mowa w cyt. wyroku Trybunału Konstytucyjnego. W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. oddalił odwołanie, jako bezzasadne.

Ubezpieczona zaskarżyła wyrok w całości i zarzuciła mu:

- naruszenie przepisów prawa materialnego poprzez niewłaściwe zastosowanie i błędną wykładnię w ustalonym stanie faktycznym art. 28 ustawy o zmianie ustawy o finansach publicznych z 16 grudnia 2010 r. i art. 103a ustawy o emeryturach i rentach z FUS w związku z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 13 listopada 2012 r., K 2/12, przez błędne przyjęcie – nie uwzględniające art. 100 ust. 1 i art. 129 ust. 1 tejże ustawy, że skutki wyroku Trybunału Konstytucyjnego nie odnoszą się do ubezpieczonej,

- obrazę przepisów prawa procesowego poprzez niewłaściwe zastosowanie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. skutkujące oddaleniem odwołania w sytuacji istnienia oczywistych podstaw do jego uwzględnienia,

- sprzeczności poczynionych ustaleń faktycznych z treścią zebranego materiału dowodowego. W uzasadnieniu apelacji podniesiono, że , wbrew stanowisku ZUS i Sądu I instancji, wyrok Trybunału Konstytucyjnego nie dotyczy wyłącznie osób, które nabyły i realizowały prawo do emerytury w okresie od 8 stycznia 2009 r. do 31 grudnia 2010 r. W ocenie skarżącej, wyrok Trybunału Konstytucyjnego odnosi się natomiast do ubezpieczonych, którzy skutecznie zrealizowali prawo do emerytury w okresie od 8 stycznia 2009 r. do 31 grudnia 2010 r., bowiem to oni musieli, w związku ze zmianą przepisów na podstawie art. 28 ustawy zmieniającej z 16 grudnia 2010 r., poddać się nowej, mniej korzystnej dla nich treści ryzyka emerytalnego, tj. poza wiekiem spełniać warunek rozwiązania stosunku pracy. W realiach przedmiotowej sprawy należy stwierdzić, że ubezpieczona skutecznie zrealizowała prawo do emerytury od 1 marca 2009 r. i nie musiała rozwiązać stosunku pracy, gdyż obowiązujące w tej dacie przepisy tego nie wymagały. Sąd I instancji błędnie uznał, iż ubezpieczona nabyła prawo do emerytury od 1 kwietnia 2007r. Prawdą jest natomiast , że ubezpieczona nabyła prawo do emerytury przed 1 stycznia 2011 r., które to prawo organ rentowy potwierdził decyzją z dnia 24 kwietnia 2007 r., jednak czym innym jest prawo do emerytury, a czym innym prawo do świadczenia emerytalnego. Skarżąca nie przyjmuje interpretacji Sądu I instancji, że nie jest w grupie osób objętych wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 13 listopada 2012 r., sygn. akt K 2/12, albowiem wyrok ten wskazał, że emeryci, którzy nabyli prawo do świadczenia w określonym przedziale czasowym, tj. od 8 stycznia 2009 r. do 31 grudnia 2010 r., nie podlegają rygorom wynikającym z art. 103a ustawy o emeryturach i rentach. Wskazując na powyższe zarzuty wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku i zaskarżonej decyzji w części, w jakiej zawiesza ona prawo ubezpieczonej do emerytury od 1 października 2011 r. i podjęcie wypłaty świadczenia za okres od 1 października 2011 r. do 21 listopada 2012 r. wraz z ustawowymi odsetkami .

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja ubezpieczonej nie jest zasadna.

Przywołane przez apelującą zarzuty nie mogą prowadzić do podważenia prawidłowego wyroku Sądu Okręgowego. Sąd ten bowiem przede wszystkim ustalił istotną dla sprawy datę przyznania prawa do emerytury, zwrócił również uwagę na fakt, że wówczas wypłata emerytury została zawieszona, bowiem odwołująca się kontynuowała zatrudnienie, przywołał wreszcie treść wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 13 listopada 2012 r., sygn. akt K 2 /12.

Odnosząc się do merytorycznego zarzutu, że zaskarżony wyrok nie uwzględnia treści ww. wyroku Trybunału Konstytucyjnego należy zauważyć, co następuje: Ubezpieczona twierdzi, że zastosowana w stosunku do niej reguła wynikająca z art. 103a ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (j.t. Dz.U. 2009 r., Nr 153, poz. 1227 ze zm.), zgodnie z którą prawo do emerytury ulega zawieszeniu bez względu na wysokość przychodu uzyskiwanego przez emeryta z tytułu zatrudnienia kontynuowanego bez uprzedniego rozwiązania stosunku pracy z pracodawcą, na rzecz którego wykonywał je bezpośrednio przed dniem nabycia prawa do emerytury, ustalonym w decyzji organu rentowego, jest niekonstytucyjna. Przesądził o tym Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 13 listopada 2012r.,sygn. akt: K 2/12 (publ. Dz. U. z 2012 r. poz. 1285).Z treści owego wyroku, co podkreślił Sąd Okręgowy, wynika, że nie ma on jednak zastosowania w stosunku do ubezpieczonej. Trybunał stwierdził bowiem, że art. 28 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 257, poz. 1726), który rozciągnął stosowanie reguły z art. 103a ustawy emerytalnej także na te osoby, które nabyły prawo do świadczenia przed wejściem w życie tego przepisu, w zw. z samym art. 103a ustawy o emeryturach i rentach z FUS jest niezgodny z Konstytucją, w zakresie, w jakim znajduje zastosowanie do osób, które nabyły prawo do emerytury przed 1 stycznia 2011 r., bez konieczności rozwiązania stosunku pracy. Już sama sentencja wyroku wskazuje, że dotyczy on jedynie tych osób, które uzyskały prawo do wypłaty emerytury bez potrzeby zakończenia stosunku pracy. Tymczasem odwołująca świadczenie otrzymała od 1 kwietnia 2007 r., a wówczas obowiązywał przepis art. 103 ust. 2a ustawy emerytalnej, który powtarzał normę z obecnego art. 103a, a więc przewidywał regułę, iż prawo do emerytury ulega zawieszeniu bez względu na wysokość przychodu uzyskiwanego przez emeryta z tytułu zatrudnienia kontynuowanego bez uprzedniego rozwiązania stosunku pracy z pracodawcą, na rzecz którego wykonywał je bezpośrednio przed dniem nabycia prawa do emerytury, ustalonym w decyzji organu rentowego. Apelująca nie należy zatem do kręgu tych osób, które, aby realizować otrzymane świadczenie, nie musiały rozwiązać stosunku pracy. W praktyce wyrok Trybunału odnosi się jedynie do tych ubezpieczonych, którzy prawo do emerytury nabyli i je realizowali w okresie od 8 stycznia 2009 r. do 1 stycznia 2011 r. Do tego kręgu odwołująca, jak niespornie ustalono, nie należy . Warto jeszcze podkreślić, że skoro w reżimie prawnym, w którym ubezpieczona nabyła prawo do świadczenia emerytalnego, nie było możliwości pobierania tegoż świadczenia bez rozwiązania stosunku pracy z ostatnim pracodawcą, to nie została ona zaskoczona wprowadzoną w art. 103a regulacją, na co zwracał uwagę Trybunał w uzasadnieniu wyroku . Reasumując – powoływanie się na przedmiotowe orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego nie jest w sytuacji apelującej skuteczne, bowiem z przyczyn wyżej wyłożonych nie ma ono do niej zastosowania.

Bez znaczenia w sprawie jest przy tym , podnoszona przez apelującą okoliczność, iż decyzją z 24 marca 2009r. emerytura została na jej wniosek przeliczona i podjęto jej wypłatę od 1 marca 2009r. , ponieważ odnosi się do tego samego świadczenia – emerytury nabytej przed 8 stycznia 2009r. ( tj. z dniem 1 kwietnia 2007r.). Momentem decydującym w sprawie, z punktu widzenia treści wyroku Trybunału Konstytucyjnego, jest data podejmowania decyzji o przejściu na emeryturę (złożenia wniosku) i w konsekwencji data nabycia prawa do tego świadczenia , a nie – jak chce skarżąca – data podjęcia wypłaty wcześniej nabytej emerytury ( „skutecznej realizacji świadczenia” ) w związku z ww. zmianą obowiązujących przepisów.

Mając na względzie powyższe uznać trzeba, że Sąd Okręgowy wydał prawidłowe rozstrzygnięcie, co czyni apelację odwołującej bezzasadną i podlegającą oddaleniu, o czym Sąd Apelacyjny orzekł na podstawie art. 385 k.p.c.