Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 17 maja 2023 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych - (...) Oddział w Ł. określił wysokość zobowiązań zmarłego 14 czerwca płatnika W. B. na dzień otwarcia spadku na kwotę 148.181,61 złotych w tym:

- na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych za okres od lipca 1999 roku do kwietnia 2004 roku w kwocie 33.297,59 zł należności głównej, odsetek za zwłokę naliczonych na 14 czerwca 2020 roku w kwocie 81.233,00 zł, kosztów upomnienia w kwocie 114,40 zł,

- na Fundusz Ubezpieczenia Zdrowotnego za okres od lipca 1999 roku do kwietnia 2004 roku w kwocie 7.560,50 zł należności głównej, odsetek za zwłokę naliczonych na 14 czerwca 2020 r. w kwocie 17.892,00 zł, kosztów upomnienia w kwocie 114,40 zł,

- na Fundusz Pracy i FGŚP za okres od lipca 1999 roku do kwietnia 2004 roku w kwocie 2.318,12 zł należności głównej, odsetek za zwłokę naliczonych na 14 czerwca 2020 r., kosztów upomnienia w kwocie 105,60 zł.

W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, że B. B. oraz M. B. jako spadkobiercy po W. B. (na podstawie postanowienia Sądu Rejonowego w (...) z 30 marca 2022 r. o sygn. akt I Ns 170/22) ponoszą solidarną odpowiedzialność za całość wymienionych wyżej zobowiązań do wysokości stanu czynnego spadku czyli do kwoty 100.990 zł i zobowiązał ich do wpłaty w terminie 14 dni od dnia doręczenia niniejszej decyzji..

Organ rentowy podał, że zgodnie z brzmieniem art. 46 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych W. B., który zmarł 14 czerwca 2020 roku, przed śmiercią - jako płatnik składek, zobowiązany był do obliczenia, rozliczenia oraz opłacania w terminach określonych ustawą, należnych składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne za każdy miesiąc kalendarzowy, zaś niedopełnienie tego obowiązku spowodowało powstanie na jego koncie zadłużenia z tytułu należności składkowych; ponieważ każdy ze spadkobierców zgłosił nabycie spadku w kwocie 50.495 zł, co oznacza, że łączna kwota czynnego spadku po zmarłym płatniku wynosi 100.990 zł, zatem spadkobiercy ponoszą solidarną odpowiedzialność za wszystkie długi spadkodawcy do kwoty 100.990 zł.

(decyzja k. 51-53 akt ZUS)

B. B. odwołała się od powyższej decyzji, zaskarżając ją w całości i wnosząc o jej uchylenie. Zarzuciła, że dochodzone decyzją roszczenia są przedawnione, naruszają zasady współżycia społecznego poprzez prowadzenie postępowania egzekucyjnego bez podejmowania jakichkolwiek czynności przez organ w stosunku do płatnika oraz brak wskazania danych co do postępowania egzekucyjnego prowadzonego w stosunku do W. B.. (odwołanie k. 3-5)

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie oraz o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Organ wskazał, że drugi z spadkobierców złożył wniosek o abolicję. (odpowiedź na odwołanie k. 7 – 8)

M. B. nie zajął żadnego stanowiska w sprawie. (niesporne)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

W. B. w latach 1999-2004 prowadził pozarolniczą działalność gospodarczą i zatrudniał pracowników . Z tytułu tej działalności gospodarczej zgłosił się jako płatnik do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego . (bezsporne)

Ubezpieczony nie opłacił należnych składek z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz Fundusz Pracy i FGŚP za okres od lipca 1999 roku do kwietnia 2004 roku . (niesporne)

W. B. zmarł w dniu 14 czerwca 2020 r. (niesporne)

Postanowieniem Sądu Rejonowego w (...) z 30 marca 2022 roku w sprawie o sygn. akt I Ns 170/22 stwierdzono, że spadek po zmarłym W. B. na podstawie ustawy nabyli wnioskodawczyni - B. B. i M. B. - po połowie. (postanowienie Sądu Rejonowego Sądu Rejonowego w (...) z 30 marca 2022 r. k. 13 akt ZUS)

Ze zgłoszenia o nabyciu własności i praw majątkowych złożonych przez wnioskodawczynię, że nabyła ona w ramach dziedziczenia po zmarłym W. B. 21/288 części nieruchomości przy ul. (...) w P. o wartości 50.349 złotych wraz z częścią budynku na powyżej opisanej nieruchomości o wartości 182 złotych. (zgłoszenie o nabyciu własności i praw majątkowych k. 23-29 akt ZUS)

Ostatecznie zadłużenie z tytułu zaległych składek zamarłego W. B. stanowi łącznie kwotę wyższą niż wartość stanu czynnego spadku, tj. 100.990 zł. (niesporne)

Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w Ł. zawiadomieniem z 27 marca 2023 roku poinformował wnioskodawczynię o wszczęciu postępowania z urzędu w sprawie ustalenia odpowiedzialności za zobowiązania z tytułu nieopłaconych składek po zmarłym W. B.. (zawiadomienie wraz ze zwrotnym potwierdzeniem odbioru k. 17-19 akt ZUS)

W dniu 11 kwietnia 2023 roku do wnioskodawczyni skierowane zostało zawiadomienie o zakończeniu postępowania w sprawie wydania decyzji o przeniesieniu na spadkobierców odpowiedzialności za zobowiązania z tytułu nieopłaconych składek. (zawiadomienie wraz ze zwrotnym potwierdzeniem odbioru k. 39 – 41 akt ZUS)

Postanowieniem z dnia 20 czerwca 2023 roku organ rentowy sprostował decyzję z dnia 17 maja 2023 roku co do kosztów upomnienia dotyczących składek - na Fundusz Pracy i FGŚP. (postanowienie z dnia 20 czerwca 2023 roku k. 57 akt ZUS)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o całokształt materiału dowodowego zebranego w sprawie, w szczególności o dokumenty, w tym zawarte w załączonych do akt sprawy aktach ZUS, których wiarygodność nie była kwestionowana przez żadną ze stron.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z treścią art. 6 ust. 1 pkt 5 i art. 12 ust 1 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jednolity Dz.U z 2023 r., poz. 1230), obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnym i rentowym, wypadkowym - podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność.

Na mocy art. 13 pkt 4 powyższej ustawy osoby prowadzące działalność pozarolniczą podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności, z wyłączeniem okresu, na który wykonywanie działalności zostało zawieszone na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej.

Według art. 32 powołanej ustawy do składek na Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz na ubezpieczenie zdrowotne w zakresie: ich poboru, egzekucji, wymierzania odsetek za zwłokę i dodatkowej opłaty, przepisów karnych, dokonywania zabezpieczeń na wszystkich nieruchomościach, ruchomościach i prawach zbywalnych dłużnika, odpowiedzialności osób trzecich i spadkobierców oraz stosowania ulg i umorzeń stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące składek na ubezpieczenia społeczne.

Płatnik składek na podstawie art. 46 ust. 1 cytowanej ustawy jest obowiązany według zasad wynikających z przepisów ustawy obliczać, potrącać z dochodów ubezpieczonych, rozliczać oraz opłacać należne składki za każdy miesiąc kalendarzowy.

Zgodnie z art. 47 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych płatnik składek przesyła w tym samym terminie deklarację rozliczeniową, imienne raporty miesięczne oraz opłaca składki za dany miesiąc, z zastrzeżeniem ust. 1a, 2a i 2b, nie później niż:

1) do 10 dnia następnego miesiąca – dla osób fizycznych opłacających składkę wyłącznie za siebie;

2) do 5 dnia następnego miesiąca – dla jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych;

3) do 15 dnia następnego miesiąca – dla pozostałych płatników.

Stosownie do treści art. 24 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych należnościami z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne są: składki, odsetki za zwłokę, koszty egzekucyjne, koszty upomnienia oraz dodatkowa opłata.

Na podstawie zaś art.8 pkt 1c) ustawy z dnia 6 lutego 1997 roku o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym (Dz.U. Nr 28, poz. 153), obowiązującej od 1 stycznia 1999 roku do 31 marca 2003 roku, art. 9 ust. 1 pkt 1 c) ustawy z dnia 23 stycznia 2003 roku o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia (Dz.U. Nr 45, poz. 391), obowiązującej w okresie od 1 kwietnia 2003 roku do 30 września 2004 roku oraz art. 66 ust. 1 pkt. 1c ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych z dnia 27 sierpnia 2004 roku (tekst jednolity Dz. U. z 2022 r. poz. 2561) obowiązującej od dnia 1 października 2004 roku osoby spełniające warunki do objęcia ubezpieczeniami społecznymi, które są osobami prowadzącymi działalność pozarolniczą, podlegają obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego.

Zgodnie z treścią art. 53 ust.1 pkt 1a) ustawy z dnia 14 grudnia 1994 roku o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu (Dz.U. 1995 Nr 1, poz. 1), obowiązującej w okresie od 1 stycznia 1995 roku do 31 maja 2004 roku oraz art. 104 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 roku o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (tekst jedn.. Dz.U. z 2020 r., poz. 1409), obowiązującej od 1 czerwca 2004 r. obowiązkowe składki na Fundusz Pracy opłacają pracodawcy.

W myśl art. 56 ust. 1 ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu oraz art. 107 ust. 1 ustawy roku o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy składki na Fundusz Pracy opłaca się za okres trwania obowiązkowych ubezpieczeń emerytalnego i rentowych w trybie i na zasadach przewidzianych dla składek na ubezpieczenia społeczne.

W świetle znajdującego odpowiednie zastosowanie na mocy art. 31 i 32 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych przepisu art. 26 ustawy – Ordynacja podatkowa podatnik odpowiada całym swoim majątkiem za wynikające ze zobowiązań podatkowych podatki.

Przedmiotem sporu jest ocena merytorycznej poprawności decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, ustalającej odpowiedzialność wnioskodawczyni B. B. jako spadkobiercy W. B. za jego zaległości składkowe, z ograniczeniem do wartości stanu czynnego spadku.

Nie ulega wątpliwości, że nieopłacone w terminie składki na rzecz organu rentowego (oraz należności z nimi związane), mogą być pobrane przez organ rentowy od spadkobiercy – podmiotu zobowiązanego do zapłaty takich składek, w granicach jej odpowiedzialności za długi spadku (por. wyrok SN z 24 listopada 2009 r. (...) UK 118/09).

Zgodnie z art. 31 i 32 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, do należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, jak również składek na Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz na ubezpieczenie zdrowotne stosuje się m.in. art. 97 § 1, art. 98 § 1 i 2 pkt 1, 2, 5 i 7, art. 100, art. 101 Ordynacji podatkowej.

W myśl art. 97 § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa z dnia 29 sierpnia 1997 r. (Dz.U. z 2022 r. poz. 1009 z późn.zm.) w zw. z art. 32 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych spadkobiercy podatnika, z zastrzeżeniem § 2, przejmują przewidziane w przepisach prawa podatkowego majątkowe prawa i obowiązki spadkodawcy.

Według art. 98 § 1 cytowanej ustawy do odpowiedzialności spadkobierców za zobowiązania podatkowe spadkodawcy stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego o przyjęciu i odrzuceniu spadku oraz o odpowiedzialności za długi spadkowe.

Zgodnie z art.98 § 2 tej ustawy przepis § 1 stosuje się również do odpowiedzialności spadkobierców za:

1)  zaległości podatkowe, w tym również za zaległości, o których mowa w art. 52 § 1;

2)  odsetki za zwłokę od zaległości podatkowych spadkodawcy.

W myśl art. 924 k.c., spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, a zgodnie z art. 925 k.c. spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku.

Artykuł 319 k.p.c., uprawniający sąd do ograniczenia w sentencji wyroku zakresu odpowiedzialności dłużnika za dług spadkowy do wartości czynnego spadku (przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza z art. 1031 § 2 k.c.), nie daje podstawy do oddalenia powództwa na tej podstawie, że zmarły nie pozostawił spadku. Ustalenie, czy istnieje spadek (majątek) pozwalający na zaspokojenie przypadającej od dłużnika należności, należy do postępowania egzekucyjnego. (por. wyrok SN z dnia 9 września 1976 r., IV PR 135/76)

Spadkobierca, który przyjął spadek z dobrodziejstwem inwentarza, odpowiada za długi spadku tylko do wysokości stanu czynnego spadku, ustalonego w spisie inwentarza. W związku z tym - jeżeli pozwany ponosi odpowiedzialność z określonych przedmiotów majątkowych, albo do wysokości ich wartości, sąd może, nie wymieniając tych przedmiotów, ani ich wartości, uwzględnić powództwo, zastrzegając pozwanemu prawo do powołania się w toku postępowania egzekucyjnego na ograniczenie odpowiedzialności. (por. wyrok SN z dnia 22 października 1977 r. w sprawie (...) CR 335/77)

Z przepisów Ordynacji podatkowej nie wynika konieczność dokonania spisu inwentarza jako warunku orzekania o odpowiedzialności podatkowej spadkobierców; jeżeli spis inwentarza zostanie dokonany, to spadkobiercy na jego podstawie będą mogli ustalić granice ponoszonej odpowiedzialności podatkowej; dopóki tego nie uczynią, obowiązują ustalenia dokonane na podstawie zgłoszeń nabycia spadku, czyli takich dowodów, jakimi dysponował organ, wydając decyzję. (por. wyrok WSA w Olsztynie z dnia 11 czerwca 2019 r., I SA/O. 316/10)

Przekładając powyższe rozważania na grunt przedmiotowej sprawy wskazać należy, że W. B. z tytułu prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej podlegał obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu, a także zatrudniał pracowników z tego z tytułu był zobligowany do opłacania składek. Jest okolicznością bezsporną, że za okres od lipca 1999 roku do kwietnia 2004 roku nie uiścił należnych składek.

Wnioskodawczyni, będąc spadkobiercą ustawowym zmarłego W. B. na podstawie prawomocnego postanowienia Sądu Rejonowego w (...) z 30 marca 2022 r. o sygn. akt I Ns 170/22, nabyła spadek po zmarłym na podstawie ustawy w połowie. Drugą połowę dziedziczył brat zmarłego M. B..

W związku z powyższym wnioskodawczyni wraz z drugim spadkobiercą przejęła obowiązki spadkodawcy, w tym odpowiedzialność za należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne i Fundusz Pracy oraz FGŚP do wysokości stanu czynnego spadku.

Jak ustalono w niniejszym postępowaniu, wprawdzie brak jest protokołu spisu inwentarza, jednakże - co było bezsporne - zmarły był współwłaścicielem nieruchomości położonej w P. o powierzchni 1331 m ², która zabudowana była piętrowym murowanym budynkiem mieszkalnym o pow. 130 m 2, którą wnioskodawczyni zgłosiła w Urzędzie Skarbowym tytułem zgłoszenia o nabyciu własności lub praw majątkowych. W związku z tym w sprawie uznać należało, że sam fakt potwierdzonego prawomocnym orzeczeniem sądu spadkobrania przez odwołującą się po zmarłym płatniku, uzasadniał po stronie ZUS wydanie stosownej decyzji, stwierdzającej, że ponosi ona częściową odpowiedzialność za nieopłacone składki.

Organ rentowy prawidłowo w zaskarżonej decyzji przyjął solidarną odpowiedzialność wnioskodawczyni (spadkobiercy) jako dłużnika za dług spadkowy określając, że będzie ją ponosić do kwoty 100.990 zł, czyli wysokości stanu czynnego spadku.

Ustalenie bowiem czy istnieje spadek pozwalający na zaspokojenie przypadającej od dłużnika należności, należy do postępowania egzekucyjnego, a wnioskodawczyni ma prawo do powołania się dopiero w jego toku na ograniczenie odpowiedzialności.

Na etapie postępowania dotyczącego przeniesienia odpowiedzialności za długi spadkowe nie bada się bowiem czy istnieje majątek, z którego zaspokoić się może wierzyciel/ wierzyciele. Co więcej, nie bada się nawet czy długi spadkowe nie przekraczają stanu czynnego spadku.

Istotne natomiast z punktu widzenia decyzji organu rentowego w tym przedmiocie pozostaje jedynie to, kto jest spadkobiercą (lub spadkobiercami) dłużnika oraz jaki jest jego zakres odpowiedzialności za długi spadkowe.

Decyzja organu rentowego ma charakter konstytutywny i jest pierwszym krokiem, zmierzającym do egzekucji należności, albowiem jest konieczna, aby żądać od spadkobiercy ich zapłaty. Oznacza to zarazem, że pozostałe okoliczności faktyczne, które mogą w jakikolwiek sposób wpływać na możliwość uiszczenia zaległych składek (jak np. brak wystarczającego majątku) nie mają dla wydania przedmiotowej decyzji znaczenia, gdyż mogą wpłynąć jedynie na możliwość rzeczywistego pokrycia zaległości.

W realiach niniejszej sprawy ostatecznie ustalono, że to B. B. jest spadkobiercą zmarłego W. B. w odniesieniu do jego zaległości składkowych istniejących na dzień zgonu i nieprzedawnionych.

Jak wynika bowiem z akt egzekucyjnych załączonych do akt niemniejszej sprawy, wobec zmarłego prowadzone było postępowanie egzekucyjne. Pierwszy tytuł wykonawczy został wystawiony w dniu 9 lipca 2003 roku, a ostatni - 6 kwietnia 2004 roku

Zgodnie z dyspozycją art. 24 ust. 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych – w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2011 roku należności z tytułu składek ulegają przedawnieniu po upływie 10 lat, licząc od dnia, w którym stały się wymagalne, z zastrzeżeniem ust. 5-5d (które nie dotyczą niniejszej sprawy).

Z dniem 1 stycznia 2012 r., na podstawie art. 11 pkt 1 ustawy o redukcji niektórych obowiązków obywateli i przedsiębiorców (Dz.U Nr 232, poz.1378 z późn.zm.) zmieniającego treść art. 24 ust. 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, skrócony został okres przedawnienia składek na ubezpieczenia społeczne z 10 do 5 lat.

Ponieważ bieg przedawnienia spornych należności składkowych z tytułu ubezpieczenia rozpoczął się przed dniem 1 stycznia 2012 r., dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy kluczowe znaczenie ma art.27 powyższej ustawy regulujący zagadnienia intertemporalne. Zgodnie z jego ust.1, do przedawnienia należności z tytułu składek, o którym mowa w art.24 ust.4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, którego bieg rozpoczął się przed dniem 1 stycznia 2012 r., stosuje się przepisy w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, z tym że bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia 1 stycznia 2012 r.

Wedle zatem zasady wynikającej z tego przepisu do należności składkowych nieprzedawnionych do 1 stycznia 2012 r. (wedle starych zasad z zastosowaniem 10-letniego okresu przedawnienia) ma zastosowanie 5-letni termin przedawnienia, z tym jednakże bardzo istotnym zastrzeżeniem, że liczy się go nie od daty ich wymagalności, tak jak o tym stanowi art.24 ust.4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, ale od dnia 1 stycznia 2012 r.

Wyjątek od tej zasady ustanawia ust. 2 przywołanego przepisu, stosownie do którego jeżeli przedawnienie rozpoczęte przed dniem 1 stycznia 2012 r. nastąpiłoby zgodnie z przepisami dotychczasowymi wcześniej, przedawnienie następuje z upływem tego wcześniejszego terminu. Powołana regulacja oznacza, że wybór odpowiedniego terminu przedawnienia 5-letniego (liczonego od dnia 1 stycznia 2012 r.) lub 10-letniego (liczonego od daty wymagalności składki) - zależy od tego, który z nich upłynie wcześniej. (por. wyrok SN z dnia 29 maja 2013 roku I UK 613/12, opubl. LEX nr 1438529, wyrok S.A. w Poznaniu z dnia 24 czerwca 2014 roku IIIAua (...), opubl. LEX nr 1567055)

Niezależnie od tego wskazać należy na treść art.24 ust. 5b ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, który stanowi, że bieg terminu przedawnienia zostaje zawieszony od pierwszego dnia miesiąca, w którym nastąpiło podjęcie pierwszej czynności zmierzającej do wyegzekwowania należności z tytułu składek, o której dłużnik został zawiadomiony, do dnia zakończenia postępowania egzekucyjnego.

Zestawiając datę wszczęcia wobec W. B. egzekucji administracyjnej (9 lipca 2003 roku) i niezakończenie jej do dnia śmierci płatnika – bieg terminu przedawnienia od tej daty został zawieszony.

Nie ma zatem żadnych podstaw do przyjęcia tezy odwołującej, że ze względu na przedawnienie należności wobec ZUS nie ponosi ona odpowiedzialności za długi zmarłego jako jego spadkobierca.

Z treści art.31 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych wynika dalej, że do należności z tytułu składek stosuje się odpowiednio między innymi art. 51 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jednolity: Dz. U. z 2015 r., poz. 613 ze zm.), w myśl którego zaległością podatkową (tu odpowiednio składkową) jest podatek nie zapłacony w terminie płatności.

Oznacza to, że zaległość powstaje na skutek samego niedotrzymania terminu realizacji zobowiązania podatkowego (składkowego), niezależnie od przyczyn tego stanu rzeczy, w tym winy lub braku winy w terminowym spełnieniu świadczenia po stronie płatnika składek, czy jego pozostawania w dobrej wierze.

Ordynacja podatkowa w art.53 § 1 przewiduje naliczanie odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych, a więc w sytuacji braku terminowego spełnienia świadczenia, od dnia następującego po dniu upływu terminu płatności (§ 4 art. 53 Ordynacji podatkowej).

A zatem dla istnienia obowiązku uiszczenia odsetek nie ma znaczenia przyczyna nieterminowego wykonania zobowiązania podatkowego, gdyż każda sytuacja faktyczna istnienia zaległości podatkowej rodzi następstwa w postaci powinności świadczenia od niej odsetek (tak NSA w wyroku z dnia 23 stycznia 1985 r. SA/LU 282/85)

Nieopłacenie w terminie należnych składek skutkuje zatem powstaniem obowiązku naliczenia odsetek niezależnie od przyczyny, dla których powstała zaległość składkowa.

Jednocześnie przepis art. 53 § 4 Ordynacji podatkowej w sposób nie budzący wątpliwości określa, że odsetki za zwłokę naliczane są od dnia następującego po dniu upływu terminu płatności, nie przewidując innej możliwości ustalenia daty początkowej naliczania odsetek.

Mając na uwadze powyższe Sąd Okręgowy w Łodzi na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. oddalił odwołanie jako niezasadne.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie zasady odpowiedzialności za wynik procesu, tj. art. 98 k.p.c. w zw. z § 9 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U z 2018 r. poz. 265).

SSO Paulina Kuźma