Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

do całości wyroku

Decyzją nr (...) z 19 września 2023 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. działając na podstawie art. 100 § 1 oraz art. 97 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2022 r., poz. 2651 ze zm.) w związku z art. 31 i 32 ustawy z dnia z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jednolity Dz. U. z 2023 r., poz. 1230) orzekł, że:

1.  B. L. jako spadkobierca wraz z P. L. i M. L. ponoszą solidarną odpowiedzialność za zobowiązania spadkodawcy W. L. zmarłego 20 października 2020 r. roku ostatnio stale zamieszkałego w Ł., z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne za okres 06-10.2020 r. w łącznej kwocie 2.271,81 zł, w tym na:

a.  ubezpieczenia społeczne za okres 07-10.2020 r. w kwocie należności głównej 630,55 zł, odsetek za zwłokę liczonych na dzień 20 października 2020 r. brak,

b.  ubezpieczenie zdrowotne za okres 06-10.2020 r. w kwocie należności głównej 1.641,26 zł, odsetek za zwłokę liczonych na dzień 20 października 2020 r. brak.

2.  P. L. jako spadkobierca wraz z B. L. i M. L. ponoszą solidarną odpowiedzialność za zobowiązania spadkodawcy W. L. zmarłego 20 października 2020 r. roku ostatnio stale zamieszkałego w Ł., z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne za okres 06-10.2020 r. w łącznej kwocie 2.271,81 zł, w tym na:

a.  ubezpieczenia społeczne za okres 07-10.2020 r. w kwocie należności głównej 630,55 zł, odsetek za zwłokę liczonych na dzień 20 października 2020 r. brak,

b.  ubezpieczenie zdrowotne za okres 06-10.2020 r. w kwocie należności głównej 1.641,26 zł, odsetek za zwłokę liczonych na dzień 20 października 2020 r. brak.

3.  M. L. jako spadkobierca wraz z P. L. i B. L. ponoszą solidarną odpowiedzialność za zobowiązania spadkodawcy W. L. zmarłego 20 października 2020 r. roku ostatnio stale zamieszkałego w Ł., z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne za okres 06-10.2020 r. w łącznej kwocie 2.271,81 zł, w tym na:

a.  ubezpieczenia społeczne za okres 07-10.2020 r. w kwocie należności głównej 630,55 zł, odsetek za zwłokę liczonych na dzień 20 października 2020 r. brak,

b.  ubezpieczenie zdrowotne za okres 06-10.2020 r. w kwocie należności głównej 1.641,26 zł, odsetek za zwłokę liczonych na dzień 20 października 2020 r. brak.

Organ wskazał, że w związku z przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza odpowiedzialność za powyższe zobowiązania z tytułu nieopłaconych składek jest ograniczona do wartości stanu czynnego spadku tj. do kwoty 436.100,00 zł (wartość zadeklarowana), a wymienione należności z tytułu składek należy wpłacić w terminie 14 dni od dnia doręczenia niniejszej decyzji. Zgodnie z brzmieniem art. 46 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, W. L., jako płatnik składek, zobowiązany był do obliczenia, rozliczenia oraz opłacania w terminach określonych ustawą, należnych składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne za każdy miesiąc kalendarzowy. Niedopełnienie tego obowiązku spowodowało powstanie na koncie W. L., jako płatnika składek, zadłużenia za wyżej wskazany okres w kwocie 2.271,81 zł.

(decyzja k. 53-54 akt ZUS plik I)

Odwołania od powyższej decyzji, zaskarżając ją w całości złożyła M. L. - działając w imieniu własnym, a także w imieniu B. L. i P. L.. Zaskarżonej decyzji zarzuciła brak wskazania dokładnych wyliczeń z odniesieniem do okresów zwolnień zmarłego. Wnioskodawczyni wniosła o uchylenie ww. decyzji, potwierdzenie braku odpowiedzialności spadkobierców oraz umorzenie postępowania przeciwko wnioskodawcom. Wnioskodawczyni złożyła także potwierdzenia zapłaty składek za okres 06-09.2020.

(odwołanie k. 3, odwołanie k. 3 akt VIII U 2070/23, odwołanie k. 3 akt VIII U 2071/23)

W odpowiedziach na odwołania organ rentowy, reprezentowany przez radcę prawnego, wniósł o oddalenie odwołań oraz o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego od odwołujących na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddziału w Ł. według norm przepisanych. Wskazano, że załączone do odwołania potwierdzenia wpłat zostały zaliczone:

⚫

wpłata dokonana w dniu 09.07.2020r. została zaliczona na FUS za (...) i (...) oraz na FUZ za (...),

⚫

wpłata z dnia 10.08.2020r. została zaliczona na FUS za okres 04/2020 i 05/2020 oraz na FUZ za (...) i (...),

⚫

wpłata dokonana w dniu 09.10.2020r. została zaliczona częściowo na FUS za okres 06/2020 i 07/2020 oraz na FUZ za okres 05/2020 i 06/2020.

Po uwzględnieniu ww. wpłat na koncie płatnika składek istnieje zadłużenie w kwocie podanej w decyzji.

(odpowiedź na odwołanie k. 8-11, odpowiedź na odwołanie k. 6-9 akt VIII U 2070/23, odpowiedź na odwołanie k. 6-9 akt VIII U 2071/23)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny

B. L. jest żoną zmarłego W. L., M. L. jest córką zmarłego W. L. oraz P. L. jest synem zmarłego W. L..

W dniu 20.10.2020r. W. L. zmarł.

W. L. prowadził pozarolniczą działalność gospodarczą. Z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej, jako płatnik składek był zobowiązany do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne i na Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

(bezsporne)

W dniu 17 kwietnia 2020 roku W. L. złożył wniosek o zwolnienie z obowiązku opłacenia należności z tytułu składek na obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne, rentowe, wypadkowe, dobrowolne ubezpieczenie chorobowe, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy za siebie jako osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą za marzec i maj 2020 roku.

(wniosek k. 1-2 akt ZUS plik II)

W dniu 20 lipca 2020 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. na podstawie art. 31zq ust. 7 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem (...)19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. poz. 374, z późn. zm.) w związku z art. 83 ust. 1 i 4 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2020 r. poz. 266, z późn. zm.) odmówił W. L. prawa do zwolnienia z opłacenia należności z tytułu składek na własne obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz wypadkowe, dobrowolne ubezpieczenie chorobowe, ubezpieczenie zdrowotne za okres marzec oraz maj 2020 r. Organ wskazał, że warunkiem zwolnienia z obowiązku opłacania należności z tytułu składek, jest przesłanie dokumentów rozliczeniowych za marzec, kwiecień i maj 2020 r. nie później niż do 30 czerwca 2020 r. Analiza konta płatnika potwierdziła brak uzupełnienia prawidłowych dokumentów rozliczeniowych do tego dnia za marzec i maj 2020 r., ze złożenia których nie był on zwolniony.

(decyzja k. 3-4 akt ZUS plik II)

Płatnik wniósł o ponowne rozpatrzenie z uwagi na koronawirusa oraz własne roztargnienie, wskazując, że dokumenty rozliczeniowe zostały złożone w dniu 24 lipca 2020 roku.

(pismo płatnika k. 5 akt ZUS plik II)

W dniu 9 listopada 2020 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. na podstawie art. 138 § 1 pkt 3, art. 140 oraz art. 105 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 256, z późn. zm.) (dalej k.p.a.) oraz art. 31zq ust. 8 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem (...)/ID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. poz. 374, z późn. zm.) umorzył postępowanie odwoławcze od decyzji z dnia 20 lipca 2020 roku, znak (...) o odmowie prawa do zwolnienia z opłacenia należności z tytułu składek na własne obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz wypadkowe, dobrowolne ubezpieczenie chorobowe, ubezpieczenie zdrowotne za okres od marca 2020 r. do maja 2020 r. w związku ze zgonem W. L..

(decyzja k. 9 akt ZUS plik II)

Odwołanie w dniu 21 grudnia 2020 roku od niniejszej decyzji złożyli spadkodawcy zmarłego W. M. L., B. L. i P. L..

(odwołanie str. 20 akt ZUS plik II)

Wyrokiem z dnia 9 czerwca 2021 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Ł. oddalił skargę M. L., B. L. i P. L. na decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 9 listopada 2020 r. nr (...) w przedmiocie umorzenia postępowania odwoławczego od decyzji o odmowie prawa do zwolnienia z opłacenia należności z tytułu składek za okres od marca do maja 2020 r. Niniejsze orzeczenie jest prawomocne od dnia 2 września 2021 roku.

(wyrok z dnia 9 czerwca 2021 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Ł. str. 63 akt ZUS plik II)

W dniu 29 stycznia 2021 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. na podstawie art. 134 ustawy z 14 czerwca 1960r. - Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz.U. z 2020r. poz. 256, z późn. zm.) - dalej k.p.a. - w związku z art. 127 § 1 k.p.a. oraz art. 31zq ust. 8 ustawy z dnia 02.03.2020r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, zwalczaniem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem (...)19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1842 ze zm.) oraz art. 83b ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j.Dz. U. z 2020 r. poz. 266 ze zm.) stwierdził niedopuszczalność wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy dotyczącej decyzji nr (...) z dnia 9 listopada 2020 r. o umorzeniu postępowania odwoławczego.

(decyzja k. 18-19 akt ZUS plik III)

Skargę w dniu 30 marca 2021 roku od niniejszej decyzji złożyli spadkodawcy zmarłego W. M. L., B. L. i P. L..

(odwołanie str. 10 akt ZUS plik IV)

Wyrokiem z dnia 8 września 2022 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Ł. oddalił skargę M. L., B. L. oraz P. L. na decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 29 stycznia 2021 roku nr (...) w przedmiocie stwierdzenia niedopuszczalności wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy. Niniejsze orzeczenie jest prawomocne od dnia 11 października 2022 roku.

(wyrok z dnia 8 września 2022 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Ł. str. 28 akt ZUS plik IV)

Zadłużenie W. L. z tytułu nieopłaconych składek wynosiło łącznie 2.271,81 zł, w tym na:

a.  ubezpieczenia społeczne za okres 07-10.2020 r. w kwocie należności głównej 630,55 zł, odsetek za zwłokę liczonych na dzień 20 października 2020 r. brak,

b.  ubezpieczenie zdrowotne za okres 06-10.2020 r. w kwocie należności głównej 1.641,26 zł, odsetek za zwłokę liczonych na dzień 20 października 2020 r. brak.

(rozliczenie wpłat przekazanych na (...) wg stanu na dzień 23 listopada 2023 roku k. 13)

Na podstawie aktu poświadczenia dziedziczenia z dnia 5 marca 2021 roku, spadek po zmarłym W. L., na podstawie ustawy, nabyli żona zmarłego B. L., córka zmarłego M. L. oraz syn zmarłego P. L. w udziałach po 1/3 części każdy z nich. Powyższy akt poświadczenia dziedziczenia został zarejestrowany w Rejestrze Spadkowym prowadzonym przez Krajową Radę Notarialną w dniu 5 marca 2021 roku. Z Protokołu Dziedziczenia wynika, że żona zmarłego B. L., córka zmarłego M. L. oraz syn zmarłego P. L. nabyli spadek z dobrodziejstwem inwentarza.

(Akt Poświadczenia Dziedziczenia z dnia 5 marca 2021 roku k. 6 akt ZUS plik I, Akt Notarialny – Protokół Dziedziczenia z dnia 5 marca 2021 roku k. 44-46 akt ZUS plik I )

M. L., B. L. i P. L. odpowiadają do wartości stanu czynnego spadku i ich odpowiedzialność jest ograniczona do wartości ustalonego inwentarzu stanu czynnego spadku. Wskazany majątek w deklaracji SD-Z2 to 436.100,00 zł.

(pismo Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego Ł. k. 9 akt ZUS plik )

Pismami z 9 grudnia 2022 roku wszyscy spadkobiercy zostali skutecznie poinformowani (korespondencja została odebrana przez spadkobierców osobiście) przez ZUS o wszczęciu z urzędu postępowania wyjaśniającego prowadzonego w sprawie przeniesienia na nich odpowiedzialności, jako na spadkobierców zmarłego płatnika za zaległości składkowe oraz możliwości złożenia wyjaśnienia i dowodów w sprawie, a także wypowiedzenia się co do zgłoszonych żądań. Skarżąca M. L. wypowiedziała się w niniejszej sprawie podnosząc zarzuty ze skargi na poprzednią decyzję o odmowie prawa do zwolnienia z opłacenia należności z tytułu składek za okres od marca do maja 2020 r oraz skargi dotyczącą wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy, które zostały oddalone przez sąd administracyjny.

(okoliczności niesporne, a nadto pisma ZUS z 9 grudnia 2022 r. wraz z potwierdzeniami odbioru pism przez wnioskodawców k. 10-15 akt ZUS plik I oraz pismo M. L. k. 16-18 akt ZUS plik I)

Pismami z 8 sierpnia 2023 roku spadkobiercy zostali także skutecznie poinformowani (korespondencja została odebrana przez B. L. osobiście, natomiast pisma dla M. L. i P. L. zostały doręczone przez podwójną awizację) przez ZUS o zakończeniu postępowania wyjaśniającego prowadzonego w sprawie przeniesienia na nich odpowiedzialności, jako na spadkobierców zmarłej płatniczki, za zaległości składkowe oraz pouczeni o prawie do wypowiedzenia się w zakresie zebranych dowodów i materiałów oraz zgłoszonych żądań. Wnioskodawcy z w/w prawa nie skorzystali.

(okoliczności niesporne, a także pisma ZUS z 8 sierpnia 2023 r. z potwierdzeniami odbioru pism przez wnioskodawców oraz z nieodebraną korespondencją k. 49-52 akt ZUS plik I)

Żadna z zaległych należności składkowych, objęta zaskarżoną decyzją w dacie jej wydania, nie była przedawniona.

(zlecenie przeniesienia odpowiedzialności na spadkobierców k. 30 akt ZUS plik I )

Po zakończeniu powyższego postępowania, w dniu 19 września 2023 roku, Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. wydał zaskarżoną decyzję.

(decyzja k. 53-54 akt ZUS plik I)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy, w tym w aktach organu rentowego, uznając, że treść dokumentów i ich forma nie budziły zastrzeżeń i wątpliwości, jak również nie ujawniły się takie okoliczności, które należałoby brać pod uwagę z urzędu, a które podważałyby wiarygodność tej kategorii dowodów i godziły w ich moc dowodową.

Strona skarżąca podnosiła, że składki zostały opłacone przez zmarłego, na dowód czego przedstawione zostały potwierdzenia zapłaty. Organ rentowy nie podważał wpływu niniejszych składek, natomiast miał obowiązek zaliczyć je na poczet najstarszych zaległości na koncie płatnika.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje

Odwołanie podlega oddaleniu.

Zgodnie z treścią art. 32 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn. Dz.U. z 2023 roku, poz. 1230) do składek na ubezpieczenie zdrowotne w zakresie: ich poboru, egzekucji, wymierzania odsetek za zwłokę i dodatkowej opłaty, przepisów karnych, dokonywania zabezpieczeń na wszystkich nieruchomościach, ruchomościach i prawach zbywalnych dłużnika, odpowiedzialności osób trzecich i spadkobierców oraz stosowania ulg i umorzeń stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące składek na ubezpieczenia społeczne. Natomiast stosownie do treści art. 31 ww. ustawy do należności z tytułu składek stosuje się odpowiednio art. 97 § 1, art. 98 § 1 i § 2 punkt 1, 2, art. 100, art. 101, ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz.U. z 2023 roku, poz. 2383).

Spadkobiercy płatnika (podatnika) co do zasady przejmują przewidziane w przepisach prawa podatkowego majątkowe prawa i obowiązki spadkodawcy (art. 97 § 1 Ordynacji podatkowej). Do odpowiedzialności spadkobierców za zobowiązania składkowe (podatkowe) spadkodawcy stosuje się przepisy kodeksu cywilnego o przyjęciu i odrzuceniu spadku oraz o odpowiedzialności za długi spadkowe (art. 98 § 1 Ordynacji podatkowej). Przepisy te stosuje się również do odpowiedzialności spadkobierców za zaległości składkowe (podatkowe) i odsetki za zwłokę od zaległości składkowych (podatkowych) spadkodawcy (art. 98 § 1, § 2 punkt 1 i 2 Ordynacji podatkowej) (tak: uchwała Sądu Najwyższego z 7 maja 2008 r., II UZP 1/08, OSNP 2008, nr 23-24, poz. 352).

Organ rentowy orzeka w jednej decyzji o zakresie odpowiedzialności lub uprawnień poszczególnych spadkobierców na podstawie decyzji ostatecznych wydanych wobec spadkodawcy oraz jego zobowiązań wynikających z prawidłowych deklaracji (art. 100 § 1 Ordynacji podatkowej). Organ rentowy nalicza odsetki za zwłokę od zaległości podatkowych spadkodawcy oraz oprocentowanie niezwróconych zaliczek naliczonego podatku od towarów i usług naliczane są do dnia otwarcia spadku (art. 101 § 1 Ordynacji podatkowej).

Przy ustalaniu odpowiedzialności spadkobierców za zaległe zobowiązania składkowe, organ rentowy ma obowiązek wziąć pod uwagę m.in. art. 1012 k.c. i art. 1031 § 1 i 2 k.c.

W przepisie art. 1012 k.c. postanowiono, że spadkobierca może bądź przyjąć spadek bez ograniczenia odpowiedzialności za długi (przyjęcie proste), bądź przyjąć spadek z ograniczeniem tej odpowiedzialności (przyjęcie z dobrodziejstwem inwentarza), bądź też spadek odrzucić. W razie przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza - jak to miało miejsce w niniejszej sytuacji - spadkobierca ponosi odpowiedzialność za długi spadkowe tylko do wysokości ustalonego w inwentarzu stanu czynnego spadku (art. 1031 § 2 k.c.).

Jeżeli chodzi o kwestię wydania zaskarżonej decyzji obciążającej wnioskodawców, to nie było sporu, że decyzja ta jest prawidłowa albowiem odpowiedzialność takową skarżący bezsprzecznie ponoszą, co wprost wynika z aktu poświadczenia dziedziczenia sporządzonego przez Notariusza M. W., zastępującego Notariusza A. P. w jej kancelarii notarialnej w Ł. za numerem Repertorium A nr 301/2021, w którym stwierdzono, że M. L., B. L. i P. L. są spadkobiercami ustawowymi zmarłego W. L., a także, że zgodnie z Protokołem Dziedziczenia spadek został przez wnioskodawców przyjęty z dobrodziejstwem inwentarza.

Zaskarżona decyzja dotyczy przy tym łącznej kwoty zobowiązania, która jest niższa od wartości czynnej spadku, co nie było sporne w niniejszej sprawie.

Odnosząc się do twierdzeń strony skarżącej podnieść trzeba, że Sądy w niniejszym postępowaniu związane są treścią ostatecznej decyzji organu rentowego to jest decyzji dotyczącej umorzenia postępowania odwoławczego od decyzji z dnia 20 lipca 2020 roku, znak (...) o odmowie prawa do zwolnienia z opłacenia należności z tytułu składek na własne obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz wypadkowe, dobrowolne ubezpieczenie chorobowe, ubezpieczenie zdrowotne za okres od marca 2020 r. do maja 2020 r. wydanej w związku ze zgonem W. L. oraz decyzji z dnia 29 stycznia 2021 roku dotyczącej stwierdzenia niedopuszczalność wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy dotyczącej decyzji nr (...) z dnia 9 listopada 2020 r. o umorzeniu postępowania odwoławczego. Zgodnie bowiem z zasadą domniemania prawidłowości aktów administracyjnych, wywołuje ona skutki prawne i wiąże inne organy państwowe, w tym sądy (zob. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 18 listopada 1998r., SA (...), Lex nr 35126). Należy podkreślić, że również w orzecznictwie Sądu Najwyższego ugruntowany jest pogląd, iż sąd w postępowaniu cywilnym obowiązany jest uwzględniać stan prawny wynikający z osnowy ostatecznej decyzji administracyjnej, chyba, że decyzja została wydana przez organ niepowołany lub w zakresie przedmiotu orzeczenia bez jakiejkolwiek podstawy w obowiązującym prawie materialnym, względnie z oczywistym naruszeniem reguł postępowania administracyjnego. Jedynie w tych przypadkach sąd nie jest związany decyzją administracyjną, ponieważ jest ona bezwzględnie nieważna (nieistniejąca prawnie) i - pomimo jej formalnego nieuchylenia - nie wywołuje skutków prawnych (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 czerwca 2008r., sygn. akt I UK 376/06, OSNP 2009/21-22/295, Lex nr 528613).

Także sąd ubezpieczeń społecznych jest związany ostateczną decyzją administracyjną, od której strona nie wniosła skutecznie odwołania w trybie art. 477 9 k.p.c., ani nie podważyła jej skuteczności w inny prawem przewidziany sposób (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29 stycznia 2008r., sygn. akt I UK 173/07, OSNP 2009/5-6/78, Lex nr 448797).

W związku z powyższym Sąd Okręgowy uznał, że płatnik W. L. nie został zwolniony z obowiązku opłacenia należności z tytułu składek na obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne, rentowe, wypadkowe, dobrowolne ubezpieczenie chorobowe, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy za siebie jako osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą za marzec i maj 2020 roku.

Co do wnoszonego przez skarżących zarzutu opłacenia składek przez płatnika za okres 06-10 2020 roku Sąd podnosi, że zgodnie z obowiązującymi obecnie przepisami każdą wpłatę dzieli się proporcjonalnie na wszystkie rodzaje opłaconych składek na podstawie ich udziału w ostatniej deklaracji rozliczeniowej, a płatnik składek nie ma już wpływu na jaki okres należności składkowych wpłata zostanie zaliczona. W sytuacji, gdy na koncie płatnika figuruje zaległość, wpłata z tytułu składek jest z urzędu zaliczona najpierw na pokrycie najstarszych należności (§ 12 rozporządzenia z dnia 21 września 2017 r. w sprawie szczególnych zasad i trybu postępowania w sprawach rozliczania składek, do których poboru jest zobowiązany Zakład Ubezpieczeń Społecznych.). Wpłaty bieżące, co do zasady, są regulowane dopiero po spłacie całego zadłużenia. Kwota wpłaty w części przypadającej na ubezpieczenie społeczne podlega zaliczeniu na fundusz emerytalny i otwarte fundusze emerytalne, fundusz rentowy, fundusz chorobowy oraz fundusz wypadkowy, począwszy od należności o najwcześniejszym terminie płatności, z uwzględnieniem § 13 ust. 1. Ewentualne nadpłaty składek na dany fundusz są zaś zaliczane na poczet należności na pozostałe fundusze (§ 14 rozporządzenia z dnia 21 września 2017 r.).

Zatem wpłaty dokonane przez płatnika za miesiąc czerwiec, lipiec oraz sierpień 2020 roku zostały rozliczone za zaległości dotyczące marca i maja 2020 roku, kiedy to płatnik złożył wniosek o zwolnienie z obowiązku opłacenia należności z tytułu składek, natomiast nie wykonał zobowiązania dotyczącego przesłania deklaracji rozliczeniowych lub imiennych raportów miesięczne na zasadach i w terminach określonych w przepisach ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, co spowodowało negatywne rozstrzygnięcie wniosku płatnika o zwolnienie z obowiązku opłacenia składek. To spowodowało zaistnienia zaległości w opłatach składek za czerwiec-październik 2020 roku.

Mając na uwadze powyższe Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c., oddalił odwołanie o czym orzekł, jak w punkcie 1 sentencji wyroku.

O kosztach, w punkcie 2 sentencji, orzeczono na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z § 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (tekst jedn. Dz.U z 2023 r., poz. 1935) zasądzając na rzecz ZUS-u jako strony wygrywającej niniejsze postępowanie, kwotę 900 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego – przy uwzględnieniu wartości zaległych należności składkowych.

Zaś zgodnie z art. 98 § 1 ¹ k.p.c. od kwoty zasądzonej tytułem zwrotu kosztów procesu należą się odsetki, w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia, którym je zasądzono, do dnia zapłaty. O obowiązku zapłaty odsetek sąd orzeka z urzędu.