Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 23.09.2021 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. stwierdził, że W. B.

1.  jako wspólnik jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym oraz wypadkowemu od 26.02.2013r. do 28.02.2013r. oraz od 1.01.2014r. do 6.01.2015r.

2.  jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym oraz wypadkowemu od 7.01.2015r. do 31.01.2017r.

3.  określił miesięczne podstawy wymiaru składek z ww tytułu na obowiązkowe ubezpieczenia (...) i Fundusz Pracy oraz na obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne.

W uzasadnieniu organ podniósł, że zgodnie z dokumentami udostępnionymi w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej od 7 stycznia 2015 r. W. B. posiada wpis jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą.

Z danych udostępnionych w Krajowym Rejestrze Sądowym wynika, że od 26 lutego 2013 r. do 12 stycznia 2015 r. wnioskodawca posiadał 100 % udziałów w Spółce (...) Sp. z o.o. Nr KRS (...), od 23 kwietnia 2013 r. do 19 maja 2014 r. posiadał 100% udziałów w Spółce (...) Sp. z o.o. Nr KRS (...), od 3 lipca 2013 r. do 5 maja 2017 r. 100 % udziałów w Spółce (...) Sp. z o.o. Nr KRS (...) oraz od 28 października 2014 r. do 28 listopada 2014 r. 100 % udziałów w Spółce (...) Sp. z o.o. Nr KRS (...).

Jako wspólnik jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, w przypadku gdy wnioskodawca W. B. nie posiadał innego tytułu do ubezpieczeń społecznych, powinien podlegać ww. ubezpieczeniom. Tym samym od 26 lutego 2013 r. do 28 lutego 2013 r., od 1 stycznia 2014 r. do 6 stycznia 2015 r. powinien się zgłosić jako wspólnik jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego. Natomiast od 1 marca 2013 r. do 31 grudnia 2013 r. ww posiadał inny tytuł do ubezpieczeń społecznych i jako wspólnik ww. spółki powinien obowiązkowo w tym okresie zgłosić się do ubezpieczenia zdrowotnego.

Od 7 stycznia 2015 r. jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą wnioskodawca dokonał zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych jako osoba opłacająca składki dla której podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne stanowi zadeklarowana kwota nie niższa niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia. Jednak W. B. nie posiadał prawa do rozliczania składek na ubezpieczenia społeczne na tzw. preferencyjnych zasadach, gdyż takie prawo posiadają tylko te osoby, które w okresie 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej, tj. w tym przypadku przed 7 stycznia 2015 r. nie prowadziły żadnej pozarolniczej działalności. Wnioskodawca prowadził działalność w ramach spółek.

Od 1 lutego 2017 r. wnioskodawca prawidłowo rozlicza należne składki na ubezpieczenia społeczne.

Jednocześnie organ wskazał, że za okres kwiecień- czerwiec 2013 r.. czerwiec-wrzesień 2014 r., w grudniu (...)., luty 2015- maj 2017 r. ubezpieczony powinien w dokumentach rozliczeniowych rozliczyć podwójną składkę na ubezpieczenie zdrowotne, a od lipca 2013-maja 2014 r„ w październiku i listopadzie 2014 r oraz w styczniu 2015 r. potrójną składkę, gdyż zgodnie z art. 82 ust.l i ust. 2 ustawy z 27 sierpnia 2004r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych w przypadku, gdy ubezpieczony uzyskuje przychody z więcej niż jednego tytułu do objęcia obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego, składka na ubezpieczenie zdrowotne opłacana jest z każdego z tych tytułów odrębnie, a gdy w ramach jednego z tytułów uzyskuje więcej niż jeden przychód, składka na ubezpieczenie zdrowotne jest opłacana od każdego z uzyskanych przychodów odrębnie.

Dodatkowo organ wskazał że wspólnik jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością podlega ubezpieczeniom społecznym od dnia uzyskania statusu wspólnika tej spółki do dnia utraty tego statusu, co następuje z dniem sprzedaży udziałów lub wykreślenia spółki z rejestru. Bez znaczenia pozostaje okoliczność, iż spółka po zarejestrowaniu w KRS nie prowadziła działalności, nie miała obrotów.

Organ wyjaśnił, że z przesłanej 31 sierpnia 2021 r. kopii umowy zbycia udziałów w Spółce (...) Sp. z o.o. w Ł. wynika, iż 20 czerwca 2013 r. doszło do zbycia całości udziałów przez W. B. na rzecz A. W.. Do powyższe kopii umowy nie dołączono kopii aktu notarialnego umowy sprzedaży lub notarialnego potwierdzenia podpisów. Pełnomocnik wnioskodawcy wzywany nie uzupełnił tych braków. Dodatkowo z danych KRS wynika, że do sprzedaży udziałów doszło w dniu 5 maja 2017 r., a do tego czasu W. B. posiadał całość udziałów. Wobec tego organ rentowy orzekł jak w sentencji.

/decyzja k. 22-25 akt ZUS/

Odwołanie od powyższej decyzji w całości w dniu 28.10.2021 r. wniósł W. B. reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika.

Zaskarżonej decyzji zarzucił

a. uchybienie przepisom postępowania poprzez zaniechanie poczynienia ustaleń polegających na weryfikacji, czy i w jakim przedziale czasowym W. B. prowadził jednocześnie kilka rodzajów działalności pozarolniczej, jakie to były działalności, oraz czy dokonał wyboru rodzaju działalności, która byłaby podstawą do objęcia obowiązkowym ubezpieczeniem emerytalnym i rentowym w myśl art. 9 ust. 3 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 300, z późno zm.),

b. uchybienie przepisom postępowania poprzez zaniechanie wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego i zdewaluowanie stanowiska strony złożonego do akt sprawy, z którego wprost wynika, że spółka, którego skarżący był wspólnikiem, faktycznie w spornym okresie nie podjęła działalności gospodarczej, zaś skarżący sprzedał udziały na rzecz A. W., który de facto zajmował się działalnością Spółki (...);

c. sformułowanie uzasadnienia decyzji w sposób wewnętrznie sprzeczny, uniemożliwiający skarżącemu zbadanie, w jaki sposób organ ustalił podleganie obowiązkowemu ubezpieczeniu społecznemu z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej polegającej na całkowitym pominięciu zarzutu przedawnienia i braku obowiązku zgłoszenia działalności, która de facto nie funkcjonowała w spornym okresie czasu;

d. obrazę przepisów prawa materialnego, tj.: art. 8 ust. 6 pkt 4 w zw. z art. 13 pkt 4 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych poprzez ich błędną wykładnię polegającą na przyjęciu, iż sam status wspólnika sp. z o.o. przesądza o istnieniu po stronie skarżącego obowiązku ubezpieczeń pomimo faktycznego niewykonywania działalności gospodarczej w spornym okresie.

e. pominięcie zarzutu przedawnienia roszczeń wynikających ze spornego okresu, a tym samym bezprzedmiotowości prowadzenia niniejszego postępowania w tym zakresie.

Wobec treści podniesionych powyżej zarzutów odwołujący wniósł o:

-uchylenie zaskarżonej decyzji w całości i przekazanie sprawy organowi rentowemu do ponownego rozpoznania;

-zasądzenie na rzecz skarżącego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

/odwołanie k. 3-8 akt VIII U 2797/21/

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania oraz o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego wg. norm przepisanych, podtrzymując argumentację podniesioną w zaskarżonej decyzji.

/odpowiedź na odwołanie k. 10 -11 akt VIII U 2797/21/

W toku procesu decyzją z dnia 17.02.2023 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. zmienił w części zaskarżaną decyzje z dnia 23.09.2021 r. w punkcie 3b stwierdzając że podstawy wymiaru składki na obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne dla W. B. z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności wynoszą za

- marzec - maj 2017 - 3303,13 zł.

W pozostałej części decyzja została utrzymana w mocy.

W uzasadnieniu decyzji podniesiono, że w toku postępowania odwoławczego od decyzji z dnia 23.09.2021 r. została przesłana przez Sąd Rejonowy dla Łodzi Śródmieścia w Łodzi umowa zbycia udziałów z dnia 1.03.2017 r. , z której wynika w dniu 1 marca 2017 r. W. B. sprzedał całość udziałów w (...) Sp. z o.o. A. W.. Wobec tego, w związku z tym że od 1.03.2017 r. ubezpieczony przestał być wspólnikiem jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, ale nadal prowadził działalność gospodarczą zmieniono decyzje jedynie w tym zakresie.

/decyzja k. 2-4 akt ZUS dot. wskazanej decyzji oraz k. 121/

Także od powyższej decyzji odwołanie wniósł W. B. reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika.

Zaskarżonej decyzji zarzucił :

a. brak jednoznaczności przedmiotowej decyzji, albowiem nie wynika z niej wprost czy zmiana w zakresie punktu 3b decyzji nr (...) dotyczy całego okresu obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego objętego tym punktem czy jedynie okresu za marzec - maj 2017 roku;

b. pominięcie zarzutu przedawnienia roszczeń wynikających ze spornego okresu, a tym samym bezprzedmiotowości prowadzenia niniejszego postępowania w tym zakresie, albowiem decyzja obejmuje okres od lutego 2013 roku do maja 2017 roku;

c. uchybienie przepisom postępowania poprzez zaniechanie wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego i stanowiska strony złożonego w stosunku do pierwotnej decyzji, z którego wyprost wynika, że spółka, której skarżący był wspólnikiem, faktycznie w spornym okresie nie podjęła działalności gospodarczej, zaś skarżący sprzedał udziały na rzecz A. W.;

d. sformułowanie uzasadnienia decyzji w sposób wewnętrznie sprzeczny, uniemożliwiający skarżącemu zapoznanie się z tym, w jaki sposób organ ustalił podleganie obowiązkowemu ubezpieczeniu społecznemu z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej polegającej na całkowitym pominięciu terminu przedawnienia i braku obowiązku zgłoszenia działalności, która de facto nie funkcjonowała w spornym okresie czasu.

Podnosząc powyższe zarzuty, skarżący wniósł o:

- uchylenie zaskarżonej decyzji w całości i przekazanie sprawy organowi rentowemu do ponownego rozpoznania;

- zasądzenie na rzecz skarżącego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

/odwołanie k. 3-4 akt VIII U 765/23/

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania oraz zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych.

/odpowiedź na odwołanie k. 6-8 akt VIII U 765/23/

Postanowieniem z dnia 10.05.2023 r. sprawy z obu odwołań połączono do wspólnego rozpoznania i rozstrzygnięcia.

/postanowienie k. 11 akt VIII U 765/23/

Na rozprawie w dniu 8.11.2023 r. poprzedzającej wydanie wyroku pełnomocnik wnioskodawcy poparł odwołania i wniósł o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego. Pełnomocnik ZUS wniósł o oddalenie odwołań i zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego w kwocie 180 zł.

/końcowe stanowisko procesowe stron protokół z rozprawy z dnia 8.11.2023 r. 00:09:46-00:12:51/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

W. B. prowadzi działalność gospodarczą w wielu branżach i w różnych formach.

/bezsporne/

Wnioskodawca w świetle wpisów w KRS posiadał:

-w okresie od 26 lutego 2013 r. do 12 stycznia 2015 r. 100 % udziałów w Spółce (...) Sp. z o.o. Nr KRS (...),

- od 23 kwietnia 2013 r. do 19 maja 2014 r. posiadał 100% udziałów w Spółce (...) Sp. z o.o. Nr KRS (...),

- od 3 lipca 2013 r. do 5 maja 2017 r. 100 % udziałów w Spółce (...) Sp. z o.o. Nr KRS (...)

- oraz od 28 października 2014 r. do 28 listopada 2014 r. 100 % udziałów w Spółce (...) Sp. z o.o. Nr KRS (...).

/bezsporne, a nadto odpis z KRS dot spółki (...) k. 51-58, zeznania wnioskodawcy protokół z rozprawy z dnia 8.11.2023 00:05:06-00:09:46 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 14.11.2022 r. 00:04:02 - 00:13:36/

(...) Sp. z o.o. w Ł. powstała na mocy aktu założycielskiego z dnia 20.06.2013 r. Od chwili zawiązania spółki jej jedynym wspólnikiem był wnioskodawca W. B., prezesem i jedynym członkiem zarządu A. W..

/akt notarialny - akt założycielski spółki (...) Sp. z o.o. odpis k. 94 -99, oświadczenie zarządu o wniesieniu wkładów k. 100/

Wnioskodawca legitymuje się kopią umowy zbycia udziałów w Spółce (...) Sp. z o.o. w Ł. wpisanej do KRS w dniu 3.07.2013 r., z której wynika, iż 20.06.2013 r. doszło do zbycia całości udziałów przez W. B. na rzecz A. W.. Brak jest notarialnego potwierdzenia podpisów pod nią złożonych. Wskazana umowa nie została złożona do akt rejestrowych KRS.

/bezsporne, nadto kopia umowy zbycia udziałów k. 18 akt ZUS, informacja Sądu Gospodarczego k. 67/

W świetle protokołu Zwyczajnego Zgromadzenia Wspólników ww. spółki z dnia 26.06.2014 r. jedynym wspólnikiem spółki posiadającym 100 % udziałów w kapitale zakładowym był W. B..

/protokół zwyczajnego zgromadzenia wspólników spółki k. 101 -102/

W dniu 1.03.2017 r. na mocy umowy zbycia udziałów z notarialnym poświadczeniem podpisów W. B. zbył A. W. 100 % udziałów w kapitale zakładowym w (...) Sp. z o.o. w Ł.

/kopia umowa zbycia udziałów z notarialnym poświadczeniem podpisów k. 103/

Powyższa okoliczność została ujawniona KRS na mocy postanowienia z dnia
5.05.2017 r.

/bezsporne, postanowienie z dnia 5.05.2017 z aktualna listą wspólników k. 104-105/

(...) Sp. z o.o. składała w KRS sprawozdania finansowe, za lata 2013-2014 nie złożyła tych sprawozdań mimo postępowania przymuszającego za lata 2015 -2018 r.

/informacja z Sądu Gospodarczego k. 159/

Z tytułu prowadzonej działalności (...) Sp. z o.o. w 2013 r. osiągnęła zysk netto 36 323,41 zł, w 2014 r. stratę netto - 2741,99 zł.

/sprawozdania finansowe za lata 2013-2014 k. 160 - 172/

(...) Sp. z o.o. składała w Urzędzie Skarbowym deklaracje VAT- 7 dla podatku od towarów i usług za następujące okresy:

- 6-8 / 2013 deklaracje z zerowymi wartościami,

- 9-12/2013, 1-12/2014, 1-12/2015, 1-12/2016, 1-3/2017 wykazując dostawy oraz nabycia,

- 4-12/2017 brak złożonych deklaracji.

/informacja z US k. 193/

Wnioskodawca nie angażował się w działalność spółki, nic nie wie o jej prowadzeniu.

/zeznania wnioskodawcy protokół z rozprawy z dnia 8.11.2023 00:05:06-00:09:46 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 14.11.2022 r. 00:04:02 - 00:13:36 /

W okresie od 1 marca 2013 r. do 31 grudnia 2013 r. wnioskodawca posiadał inny tytuł do ubezpieczeń społecznych z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy zlecenia w Urzędzie Gminy w G..

/bezsporne/

W okresie od 7 stycznia 2015 r. wnioskodawca zgłosił się do ubezpieczeń jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą. Wnioskodawca dokonał zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych jako osoba opłacająca składki dla której podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne stanowi zadeklarowana kwota nie niższa niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia.

/bezsporne/

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie zgromadzonych dowodów w postaci dokumentów załączonych do akt sprawy, nadto częściowo w oparciu o zeznania wnioskodawcy. Sąd nie dał wiary zeznaniom ww w zakresie w jakim twierdził, iż zbył skutecznie udziały w spółce (...) Sp. z o.o. w Ł. już w dniu 20.06.2013 r.

Podnieść należy, iż wskazana umowa sprzedaży udziałów w spółce nie została dokonana w formie pisemnej z podpisami notarialnie poświadczonymi, co jest bezwzględnie wymagane dla jej ważności w świetle art. 180 ksh. Ponadto, co bezsporne wskazana umowa nie została zgłoszona do KRS, a jeszcze w dniu 26.06.2014 r. W. B. w świetle protokołu Zwyczajnego Zgromadzenia Wspólników ww. spółki występował na tym zgromadzeniu jako jedyny wspólnik spółki posiadający 100 % udziałów w jej kapitale zakładowym. Brak więc podstaw do uznania, iż wywoływała jakiejkolwiek wiążące skutki.

Zdaniem sądu w świetle przedstawionych w procesie dokumentów umowy zbycia udziałów z notarialnym poświadczeniem podpisów z dnia 1.03.2017 r., nadto dokumentów rejestrowych przesłanych przez KRS, W. B. zbył skutecznie A. W. wszystkie udziały w spółce dopiero w tej dacie. Z tych też względów uznać należało iż wnioskodawca dopiero od 1.03.2017 r. przestał być jednoosobowym wspólnikiem w tej spółce, która to okoliczność została uwzględniona ostatecznie przez organ rentowy w drugiej z zaskarżonych decyzji, tj. decyzji z dnia 17.02.2023 r.

Co do zaś spornej kwestii, czy w okresie jaki został objęty odwołaniem, (...) Sp. z o.o. nie prowadziła działalności, wskazać należy, iż okoliczność ta nie została przez stronę odwołującą wykazana. Zgromadzone w sprawie dowody z dokumentów, w tym dostępne sprawozdania finansowe za 2013-2014 r. oraz informacja z Urzędu Skarbowego co do składanych przez spółkę deklaracji VAT- 7 - jednoznacznie wskazują, iż w spornym okresie do marca 2017 r. spółka była aktywna osiągając pierwotnie niewielki zysk netto, potem stratę, nadto rozliczając faktury VAT do marca 2017 wykazując dostawy oraz nabycia.

W przedmiocie zaś podlegania przez wnioskodawcę ubezpieczeniom jako wspólnika jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością i jako osoby prowadzącej pozarolniczą działalność gospodarczą w spornych okresach co wiąże się z koniecznością uiszczenia określonych składek na ubezpieczenia społeczne, Fundusz Pracy i na obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne, podkreślić należy, że strony z ustalonego w zakresie koniecznym dla rozstrzygnięcia sprawy stanu faktycznego, wywodziły odmienne skutki prawne, ta zaś kwestia należy do oceny prawnej zebranego w sprawie materiału dowodowego, czego Sąd dokona poniżej w ramach rozważań prawnych.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Odwołania nie zasługują na uwzględnienie.

W pierwszej kolejności podnieść należy, iż nieskutecznym jest podniesiony przez stronę odwołującą zarzut przedawnienia w przedmiocie ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie wnioskodawcy, mimo że decyzja obejmuje okres od lutego 2013 do maja 2017 r. i bezprzedmiotowości zaskarżonej decyzji w tej materii.

Zgodnie ze znowelizowanym art. 24 ust. 4 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych Dz.U. z 2021 r. poz. 423 t.j. należności z tytułu składek ulegają przedawnieniu po upływie 5 lat, licząc od dnia, w którym stały się wymagalne, z zastrzeżeniem ust. 5-6.

Jednakże co słusznie podnosi organ rentowy przepis art. 83 ust. 1 ustawy o s.u.s. w żaden sposób nie nakłada ograniczeń czasowych do wydania przez organ rentowy deklaratoryjnej decyzji stwierdzającej istnienie (nieistnienie) obowiązku ubezpieczeń społecznych czy decyzji ustalającej podstawę wymiaru składek- dotyczy to też składki na ubezpieczenie zdrowotne. Takich granic czasowych, poza którymi organowi rentowemu nie wolno byłoby już rozstrzygać o podleganiu (niepodleganiu) ubezpieczeniom społecznym/ ustalającym podstawę wymiaru składek, nie narzucają również inne przepisy ustawy o s.u.s., w szczególności jej art. 38. W oparciu o rezultaty wykładni językowej art. 83 ust. 1 oraz po dokonaniu całościowej analizy poszczególnych unormowań zawartych w rozdziałach 2-4 ustawy o s.u.s. (zatytułowanych kolejno "Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym", "Zasady ustalania składek na ubezpieczenia społeczne" i "Zgłoszenia do ubezpieczenia, prowadzenie kont i rejestrów oraz zasady rozliczania składek i zasiłków") można zatem uznać, że organ rentowy dysponuje nieograniczonym w czasie uprawnieniem do wydawania deklaratoryjnej decyzji stwierdzającej istnienie (nieistnienie) obowiązku ubezpieczeń społecznych/ ustalającej podstawę wymiaru składek . Z tego wynika zaś, że taka możliwość (uprawnienie) rozciąga się również na sytuację, w której organ rentowy orzeka o podleganiu ubezpieczeniom społecznym/ ustaleniu podstawy wymiaru w okresach wstecznych, w odniesieniu do których składki powinny być, a nie zostały uiszczone, a nadto w dacie wydawania decyzji o podleganiu ubezpieczeniom społecznym były już przedawnione (a więc, gdy zobowiązanie składkowe wygasło). /por. uchwała SN z 9.06.2016 III UZP 8/16/ Także w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 14 lutego 2017 r. II UK 708/15 podniesiono, że nie zachodzą przeszkody materialnoprawne i procesowe, w ustaleniu przez organ rentowy w decyzji podlegania ubezpieczeniom społecznym w okresach wstecznych, w odniesieniu do których należne składki nie zostały opłacone przez płatnika i uległy przedawnieniu. Dopuszczalne jest zatem ustalenie w decyzji organu rentowego podlegania ubezpieczeniom społecznym (emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu) nawet, gdy należności z tytułu składek na te ubezpieczenia, uległy przedawnieniu przed wydaniem decyzji /LEX nr 2252205/. Natomiast w wyroku Sądu Apelacyjnego w Łodzi - III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 17 lipca 2013 r. III AUa 1688/12 Legalis Numer 740789 wskazano, iż art. 24 ust. 4 ustawy, jako przepis regulujący kwestie przedawnienia należności z tytułu składek nie odnosi się w żadnej mierze do przepisów regulujących zasady ustalania podstawy wymiaru składek. Zakład Ubezpieczeń Społecznych w ramach uprawnień wynikających z art. 83 ust. 1 ustawy może wydać decyzję ustalającą prawidłowe podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne w każdym czasie. Prawo do wydania takiej decyzji nie ulega przedawnieniu. Przedawnieniu, o którym mowa w art. 24 ust. 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych podlegają jedynie należności z tytułu składek. Stąd też zarzut przedawnienia może być brany pod uwagę tylko w sprawach z odwołań od decyzji wymierzających wysokość składek, w tym ustalających wysokość zaległości w opłacaniu składek i zobowiązujących do ich zapłacenia.

W konsekwencji podniesiony w sprawie zarzut przedawnienia z uwagi na to, iż przedmiotem rozpatrywanego sporu była tylko i wyłącznie kwestia ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne za sporny okres, nie zaś decyzja wymiarowa określająca wysokość zadłużenia z tego tytułu jest bezskuteczny i nie może prowadzić do spodziewanych przez stronę skutków procesowych.

Co do meritum na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 5 ustawy z 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2023 r. poz. 1230 t.j.) obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają osoby fizyczne, które na terenie Rzeczypospolitej Polskiej są osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność. Ww. osoby podlegają również obowiązkowo ubezpieczeniu wypadkowemu zgodnie z art. 12 ust. 1 powołanej ustawy.

Za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność uważa się osobę wykonująca pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów o działalności gospodarczej na obecnie na podstawie przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców lub innych przepisów szczególnych oraz wspólnika jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością- myśl art. 8 ust. 1 i ust. 6 ww. ustawy.

Zgodnie z art. 13 pkt 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych osoby prowadzące pozarolniczą działalność podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności, z wyłączeniem okresu, na który wykonywanie działalności zostało zawieszone na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej obecnie raz przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców;.

Na podstawie art. 36 ust. 1 wspomnianej ustawy, każda osoba objęta obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi podlega zgłoszeniu do ubezpieczeń społecznych w ciągu 7 dni od daty powstania obowiązku ubezpieczenia. O wszelkich zmianach w stosunku do danych wykazanych w zgłoszeniu dotyczących tytułu ubezpieczenia oraz rodzajów ubezpieczeń i terminów ich powstania, płatnik składek zawiadamia Zakład poprzez złożenie zgłoszenia wyrejestrowania i ponownego zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych zawierającego prawidłowe dane.

W przypadku osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą obowiązek zgłoszenia do ubezpieczeń oraz zgłoszenia zmian należy do tych osób.

Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne zgodnie z art. 18 ust. 8 powołanej ustawy stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego, przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek na dany rok kalendarzowy. Składka w nowej wysokości obowiązuje od 1 stycznia do 31 grudnia danego roku. Za miesiąc, w którym nastąpiło odpowiednio objęcie ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi lub ich ustanie i jeżeli trwały one tylko przez część miesiąca, kwotę najniższej podstawy wymiaru składek zmniejsza się proporcjonalnie, dzieląc ją przez liczbę dni kalendarzowych tego miesiąca i mnożąc przez liczbę dni podlegania ubezpieczeniu (art. 18 ust. 9 ww. ustawy).

Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie wypadkowe stanowi podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Na podstawie art. 81 ust. 2 ustawy z 27 sierpnia 2004r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych w brzmieniu obowiązującym w spornym okresie (Dz. U. z 2021 r. poz. 1285) podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne osób prowadzących działalność gospodarczą stanowi kwota zadeklarowana, nie niższa niż 75% przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku. Składka w nowej wysokości obowiązuje od 1 stycznia do 31 grudnia danego roku. Składka na obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne jest miesięczna i niepodzielna. Oznacza to, że również w sytuacji gdy działalność gospodarcza prowadzona jest przez część miesiąca to składkę na to ubezpieczenie rozlicza się od pełnej podstawy wymiaru.

Zgodnie z art. 82 ust. 3 powołanej ustawy, jeżeli ubezpieczony prowadzący pozarolniczą działalność uzyskuje przychody z więcej niż z jednego z rodzajów działalności, składka na ubezpieczenie zdrowotne jest opłacana odrębnie od każdego rodzaju działalności. Rodzajami działalności są m. in.

1. działalność gospodarcza prowadzona w formie jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.

2. pozarolnicza działalność gospodarcza prowadzona na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych.

Jak stanowi art. 87 ust.1 w/w ustawy osoby i jednostki organizacyjne, o których mowa w art. 80 ust. 2, art. 84, art. 85 i art. 86, są obowiązane, bez uprzedniego wezwania, opłacić i rozliczyć składki na ubezpieczenie zdrowotne za każdy miesiąc kalendarzowy w trybie i na zasadach oraz w terminie przewidzianych dla składek na ubezpieczenie społeczne, a jeżeli do tych osób i jednostek nie stosuje się przepisów o ubezpieczeniu społecznym – w terminie do 15. dnia następnego miesiąca.

Tym samym w przypadku, gdy osoba prowadząca pozarolniczą działalność uzyskuje przychody z tytułu pozarolniczej działalności gospodarczej oraz z tytułu pozostawania wspólnikiem jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością to składka na ubezpieczenie zdrowotne powinna być odprowadzana od każdego z rodzajów działalności. Również, gdy prowadzący pozarolniczą działalność uzyskuje przychody z więcej niż jednej spółki w ramach tego samego rodzaju działalności opłaca składkę na ubezpieczenie zdrowotne odrębnie od każdej prowadzonej spółki- ust. 4 powołanego art. 82.

W myśl ustawy z 20 kwietnia 2004r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 735 obowiązkowe składki na Fundusz Pracy, ustalone od kwot stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe, wynoszących w przeliczeniu na okres miesiąca co najmniej minimalne wynagrodzenie za pracę, opłacają prowadzący pozarolniczą działalność przez okres trwania obowiązkowych ubezpieczeń emerytalnego i rentowych w trybie i na zasadach przewidzianych dla składek na ubezpieczania społeczne.

Kwestia sporna w przedmiotowej sprawie sprowadzała się do ustalenia czy wnioskodawca W. B. jako wspólnik jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym oraz wypadkowemu od 26.02.2013r. do 28.02.2013r. oraz od 1.01.2014r. do 6.01.2015r., jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym oraz wypadkowemu od 7.01.2015r. do 31.01.2017r. a tym samym czy winien rozliczyć należne mu składki na Ubezpieczenie (...) i Fundusz Pracy i ubezpieczenie zdrowotne, od podstaw wymiaru wskazanych w treści zaskarżonych decyzji.

Przy czym skarżący kwestionował poprawność zaskarżonych decyzji wywodząc, że zbył udziały w spółce (...) Sp. z o.o., co ostatecznie zostało potwierdzone na dzień 1.03.2017 r., nadto podkreślając, że ww spółka nie prowadziła działalności gospodarczej. Kwestii bycia jednoosobowym wspólnikiem w spornych okresach w innych spółkach nie kwestionował, podobnie jak faktu posiadania innego tytułu do ubezpieczeń w okresie od
1 marca 2013 r. do 31 grudnia 2013 r. z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy zlecenia w Urzędzie Gminy w G.. Niespornym jest też, że wnioskodawca zgłosił się do ubezpieczeń od 7 stycznia 2015 r. jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą, opłacająca składki dla której podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne stanowi zadeklarowana kwota nie niższa niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia.

Mając powyższe na uwadze wskazać należy, że w orzecznictwie przyjmuje się, że wspólnik jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością objęty jest obowiązkiem ubezpieczenia bez względu na prowadzenie działalności gospodarczej, ponieważ obowiązek ubezpieczenia wspólnika tej spółki kapitałowej powiązany jest jedynie z posiadaniem przez niego takiego statusu prawnego, nie zaś z prowadzeniem działalności gospodarczej czy też faktycznym działaniem w imieniu spółki. O ile podleganie ubezpieczeniom społecznym osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą wiąże się nierozerwalnie z faktycznym jej prowadzeniem, o tyle posiadanie statusu wspólnika jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, już od momentu jego wpisu jako wspólnika do KRS, rodzi obowiązek ubezpieczenia społecznego i zdrowotnego, co trafnie podniósł pozwany organ rentowy. Natomiast okoliczność, że osoba taka nie uzyskiwała żadnych przychodów w związku z byciem wspólnikiem jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, może zostać wzięta pod uwagę przez organ rentowy jedynie w postępowaniu dotyczącym naliczenia i pobrania składek. Podleganie obowiązkowi ubezpieczenia jest bowiem odrębną kwestią od tego, czy dana osoba z tego tytułu jest obowiązana opłacać składkę na owe ubezpieczenia.

W odniesieniu do wspólników jednoosobowych spółek z ograniczoną odpowiedzialnością w wyroku Sądu Najwyższego z 3 lutego 2011 r., II UK 271/10 (LEX nr 817528) wyrażono pogląd, że obowiązek ubezpieczenia wspólnika powiązany jest jedynie z posiadaniem przez niego takiego statusu prawnego, a nie z prowadzeniem działalności gospodarczej. Analogicznie Sąd Najwyższy wypowiedział się w wyrokach: z 11 września 2013 r., II UK 36/13 (LEX nr 1391783); z 3 sierpnia 2011 r., I UK 8/11 (OSNP 2012 nr 17-18, poz. 225); z 9 czerwca 2010 r., II UK 33/10 (LEX nr 598436) i z 12 lipca 2017 r., II UK 295/16 (LEX nr 2347776), stwierdzając, że jedyny wspólnik spółki z ograniczoną odpowiedzialnością podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym na podstawie tytułu określonego w art. 8 ust. 6 pkt 4 ustawy systemowej.

Z treści w/w przepisu wynika, że samo posiadanie statusu wspólnika jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością decyduje o podleganiu przez niego ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzenia działalności pozarolniczej (art. 6 ust. 1 pkt 5 ustawy systemowej).

Na gruncie rozpoznawanej sprawy skoro nie zostało podważone, że wnioskodawca nie był jednoosobowym wspólnikiem w spółce (...) Sp. z o.o. do 1.03.2017r. to jako wspólnik jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (niezależnie od faktu prowadzenia działalności przez spółkę) także z uwzględnieniem faktu pełnienia tej funkcji w innych spółkach podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym oraz wypadkowemu od 26.02.2013r. do 28.02.2013r. oraz od 1.01.2014r. do 6.01.2015r. Natomiast jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym oraz wypadkowemu od 7.01.2015r. do 31.01.2017r. To zaś zostało ostatecznie przyjęte w zaskarżonych decyzjach. Wnioskodawca był więc zobligowany do uiszczenia składek należnych z tego tytułu. Zasadnie organ podnosił też, że jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą od 7.01.2015 r. wnioskodawca nie posiadał prawa do rozliczenia składek na ubezpieczenia społeczne na tzw preferencyjnych zasadach, gdyż takie prawo posiadają tylko te osoby, które w okresie 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej nie prowadziły żadnej pozarolniczej działalności. Ubezpieczony prowadził zaś działalność w ramach spółek. S. tej okoliczności wnioskodawca też nie kwestionował.

W kwestii zaś ustalenia wysokości należnej składki na obowiązkowe ubezpieczenia zdrowotne z uwzględnieniem zbiegu tytułu bycia jednoosobowym wspólnikiem w spółkach i z tytułu prowadzenia pozarolniczej przy podnoszonej okoliczności nieuzyskiwania przychodów przez spółkę w spółce (...) Sp. z o.o. do momentu zbycia przez wnioskodawcę udziałów w spółce z dniem 1 marca 2017r. wskazać należy iż wskazana na wstępie ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, ustanawia obowiązek podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą niezależnie od formy, w ramach której jest prowadzona. Jednakże w wypadku zbiegu tytułów do ubezpieczenia wydaje się, że przepisy tej ustawy interpretowane łącznie uzależniają obowiązek faktycznego opłacania składki od uzyskiwania przychodu w ramach danego tytułu. Wynika to z wyroku Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 7 lipca 2009 r., sygn. akt III AUa 281/09, ale również i z tez uzasadnienia do wyroku Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 4.12.2013 r., sygn. akt III AUa 457/13 w świetle którego - jeśli powstanie zbieg tytułów do uiszczenia składki na ubezpieczenie zdrowotne, np. z jednoosobowej działalności gospodarczej i spółki jawnej, to obowiązek odprowadzenia składki na ubezpieczenie zdrowotne w podwójnej wysokości powstanie z chwilą, gdy z obu tych tytułów zostanie osiągnięty przychód. Nadto w wyroku Sądu Apelacyjnego w Gdańsku - III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 7 grudnia 2017 r. III AUa 469/17 wskazano iż w sytuacji opisanej w przepisie art. 82 ust. 3 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1938 ze zm.) - ustawodawca powstanie obowiązku uiszczenia składki na ubezpieczenie zdrowotne powiązał nie z samym istnieniem tytułu do ubezpieczenia (prowadzenie działalność gospodarcza), ale z uzyskiwaniem z tego tytułu przychodów. W przypadku braku uzyskania przez płatnika w spornym okresie przychodu z prowadzenia działalności jako wspólnik spółki, nie było podstaw do naliczenia z tego tytułu składek na ubezpieczenie zdrowotne. Znajduje to potwierdzenie w wyroku Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 31 lipca 2020 r. III AUa 397/20 w którym wskazano wprost, iż warunkiem uiszczania składek na ubezpieczenie zdrowotne z każdego tytułu jest uzyskiwanie przychodów z tych tytułów, to brak takowych przychodów nie powoduje obowiązku opłacania składek od nierodzącego przychodu tytułu. Także w wyroku SA w Białymstoku z dnia 22.01.2018 (...) wskazano, że na podstawie analizy przepisów ustawy z dnia z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, należy przyjąć że jeżeli powstanie zbieg tytułów do uiszczenia składki na ubezpieczenie zdrowotne, np. z jednoosobowej działalności gospodarczej i spółki prowadzonej w formie jednoosobowej spółki z o.o., to obowiązek odprowadzenia składki na ubezpieczenie zdrowotne z obu tych rodzajów działalności powstanie z chwilą, gdy z obu tych tytułów zostanie osiągnięty przychód. W sytuacji gdy osoba zarejestruje działalność gospodarczą, lecz nie osiągnie z jej tytułu przychodu obowiązek zapłaty składki nie powstaje. Przy czym przychód nie jest, kryterium, od którego ustawodawca uzależnił powstanie obowiązku podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu, lecz jest to kryterium realizacji tego obowiązku - tak wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 9 sierpnia 2016 r., sygn. akt III AUa 1001/16.

Według twierdzeń odwołującego ubezpieczony nie uzyskiwał przychodów z prowadzonej przez niego działalności w formie jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (...) Sp. z o.o., albowiem ta nigdy żadnej działalności nie podjęła i nie osiągała z niej przychodów, wobec tego w świetle tej sugestii nie ma on obowiązku opłacania składek z tego rodzaju działalności gospodarczej, a wyłącznie z pozostałych tytułów ubezpieczenia.

W okolicznościach sprawy wspartych dokumentacją finansową spółki oraz zaświadczeniami z Urzędu Skarbowego – niekwestionowanymi przez stronę odwołującą - nie należy jednak pomijać że nieudowodnionym zostało iż (...) Sp. z o.o. żadnej działalności nie prowadziła i nigdy jej nie podjęła. Spółka w spornym okresie 2013-2017 składała sprawozdania finansowe w latach 2013-2014 w których wykazywała pierwotnie zysk netto a potem stratę. Spółka w okresach - 9-12/2013, 1-12/2014. 1-12/2015 , 1-12/2016, 1-3/2017 wykazując dostawy oraz nabycia składała w Urzędzie Skarbowym deklaracje VAT- 7 dla podatku od towarów, niewątpliwie więc działalność prowadziła. Kwestia braku przychodów w spornym okresie nie została zatem dostatecznie wykazana.

W ocenie Sądu brak jest zatem podstaw do skutecznego zakwestionowania zaskarżonej decyzji i w tym zakresie. Mając na uwadze okresy, w jakich W. B. miał tytuł do ubezpieczeń jako wspólnik jednoosobowych spółek z ograniczoną odpowiedzialnością przy uwzględnieniu zbycia udziałów w spółce (...) Sp. z o.o. z dniem 1.03.2017r. i jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą powinien opłacić składkę na ubezpieczenie zdrowotne w:

- podwójnej wysokości za miesiące kwiecień - czerwiec 2013 , czerwiec - wrzesień 2014, grudzień 2014 z tytułu bycia jednoosobowym wspólnikiem w 2 spółkach,

- potrójnej wysokości za miesiące lipiec 2013 -maj 2014 , październik - listopad 2014 z tytułu bycia jednoosobowym wspólnikiem w 3 spółkach,

- potrójnej wysokości za styczeń 2015 z tytułu bycia jednoosobowym wspólnikiem w 2 spółkach i z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej,

- podwójnej wysokości za miesiące luty 2015 - luty 2017 z tytułu bycia jednoosobowym wspólnikiem w 1 spółce i z tytułu pozarolniczej działalności gospodarczej oraz

- pojedynczej wysokości od marca 2017 z tytułu pozarolniczej działalności gospodarczej.

Zaskarżone decyzje ostatecznie odpowiadają zatem prawu.

Z tych względów, Sąd Okręgowy w Łodzi na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. odwołania jako bezzasadne oddalił.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i § 3 k.p.c. zasądzając Ł. K. na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddziału w Ł. kwotę 180,00 złotych – stosownie do treści § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. z 2023 r., poz. 1935) mając na uwadze żądanie zgłoszone w tym zakresie.

J.L.