Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

X Ka 365/23

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

CZĘŚĆ WSTĘPNA

Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Sądu Rejonowego dla Warszawy Śródmieścia w Warszawie z 9.3.2023 r. sygn. akt II K 38/23

Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

Granice zaskarżenia

Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

Ustalenie faktów

Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1

M. O.

Oskarżony był karany za przestępstwa.

dane KRK

131-163

Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

Ocena dowodów

Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.1.1.1

dane KRK

Niezaprzeczone

Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

rażącą niewspółmierność kary, poprzez wymierzenie jej w wymiarze 5 miesięcy pozbawienia wolności, poprzez błędne uznanie, iż powyższa kara , zarówno jej rodzaj jak i wymiar, jest adekwatna do stopnia winy oskarżonego, stopnia społecznej szkodliwości zarzucanych mu czynów, właściwości osobistych oskarżonego, jego zachowania po popełnieniu przestępstwa, oraz że uwzględni cele zapobiegawcze i wychowawcze, jakie mają być osiągnięte w stosunku do oskarżonego oraz potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa, podczas gdy uprzednia wielokrotna karalność oskarżonego, w tym za przestępstwo podobne wskazuje na to, ze stopień szkodliwości społecznej popełnionego czynu oraz zawinienia są znaczne, a zatem wzgląd na cele zapobiegawcze, jakie kara ma osiągnąć wobec oskarżonego, a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa przemawiały za orzeczeniem surowszej kary

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Sąd okręgowy dostrzegł z urzędu okoliczność, która powoduje, że rozpoznanie zarzutów apelacji jest bezprzedmiotowe (art. 436 k.p.k.).

Wniosek

zmiana wyroku poprzez wymierzenie oskarżonemu kary 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Sąd okręgowy dostrzegł z urzędu okoliczność, która powoduje, że rozpoznanie wniosku apelacji jest bezprzedmiotowe (art. 436 k.p.k.).

OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Sąd okręgowy z urzędu wziął pod uwagę okoliczność, że oskarżony podczas postępowania przed sądem I instancji nie był reprezentowany przez obrońcę, choć taki obowiązek wynikał z treści art. 79 § 1 pkt 3 k.p.k. Stanowi on, że w postępowaniu karnym oskarżony musi mieć obrońcę, jeżeli zachodzi uzasadniona wątpliwość, czy jego zdolność rozpoznania znaczenia czynu lub kierowania swoim postępowaniem nie była w czasie popełnienia tego czynu wyłączona lub w znacznym stopniu ograniczona. W sprawie oskarżony już na etapie postępowania przygotowawczego sygnalizował, że leczył się w szpitalu psychiatrycznym. Okoliczność ta znalazła potwierdzenie w złożonych sądowi okręgowemu dokumentach. Sąd okręgowy podziela pogląd wyrażony w wyroku Sądu Najwyższego z 18 stycznia 2023 r., sygn. III KS 69/22, że nie każda wątpliwość dotycząca stanu psychicznego oskarżonego skutkuje uruchomieniem instytucji obrony obligatoryjnej ze wszystkimi konsekwencjami, a ustawa wymaga, by ta wątpliwość była uzasadniona, a więc poparta takimi okolicznościami natury faktycznej, które w odbiorze zewnętrznym przemawiają za realną możliwością wystąpienia u oskarżonego zakłóceń w stanie zdrowia psychicznego w chwili czynu lub w toku procesu karnego. Wątpliwości „uzasadnione” muszą mieć oparcie w ocenie konkretnych ustalonych w danej sprawie okoliczności lub dowodów. Niewątpliwie fakt leczenia w szpitalu psychiatrycznym jest taką okolicznością, która w odbiorze zewnętrznym przemawia za realną możliwością wystąpienia u oskarżonego zakłóceń w stanie zdrowia psychicznego w chwili czynu lub w toku procesu karnego.

Tymczasem sąd rejonowy w żaden sposób nie podjął się weryfikacji oświadczenia oskarżonego o leczeniu psychiatrycznym. Nie zbadał czy owo oświadczenie polega na prawdzie, jak przebiegało leczenie i czy nastąpiło wyleczenie.

Reasumując, już na etapie postępowania przed sądem rejonowym wystąpiła uzasadniona wątpliwość, czy zdolność oskarżonego rozpoznania znaczenia czynu lub kierowania swoim postępowaniem nie była w czasie popełnienia tego czynu wyłączona lub w znacznym stopniu ograniczona.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

Okoliczność opisaną powyżej sąd okręgowy miał obowiązek uwzględnić z urzędu.

ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☒ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Sąd okręgowy doszedł do wniosku, że już na etapie postępowania przed sądem rejonowym wystąpiła uzasadniona wątpliwość, czy zdolność oskarżonego rozpoznania znaczenia czynu lub kierowania swoim postępowaniem nie była w czasie popełnienia tego czynu wyłączona lub w znacznym stopniu ograniczona. Wobec tego oskarżony powinien mieć obrońcę, którego stawiennictwo na rozprawie głównej było obligatoryjne. Brak obrońcy stanowi bezwzględną podstawę uchylenia orzeczenia (art. 439 § 1 pkt 10 k.p.k.).

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

☒ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

Sąd rejonowy zweryfikuje poczytalność oskarżonego, przeprowadzając stosowny dowód z opinii biegłych (biegłego) psychiatry. Weźmie pod uwagę, że czyn zarzucany oskarżonemu może podlegać kontrawencjonalizacji, co może wiązać się z prowadzeniem postępowania z zastosowaniem w dalszym toku przepisów Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia. Względy funkcjonalne unormowania art. 400 k.p.k. przemawiają bowiem za jego zastosowaniem w niniejszej sprawie (przewód sądowy był już przeprowadzony w pierwszej instancji, nieodległy jest też czas przedawnienia ewentualnego wykroczenia). Taki pogląd prezentuje również doktryna, np.: D. Świecki, w: Świecki, KPK. Komentarz, t. 1, 2018, s. 1573, Kodeks postępowania karnego. Tom I. Komentarz. Art. 1-424, czy K. Wytrykowski w: KPK, Tom I–II. Komentarz red. D. Drajewicz).

Sąd rejonowy umożliwi również udział w czynnościach procesowych ustanowionemu obrońcy (przynajmniej do czasu ewentualnego orzeczenia, że udział obrońcy nie jest obowiązkowy i zwolnienia obrońcy z jego obowiązków).

Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

PODPIS

Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

prokurator

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Sądu Rejonowego dla Warszawy Śródmieścia w Warszawie z 9.3.2023 r. sygn. akt II K 38/23

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

Uchylenie

☒

Zmiana