Sygn. akt XVI GC 207/18
Dnia 29 listopada 2021 roku
Sąd Okręgowy w Warszawie XVI Wydział Gospodarczy w składzie:
Przewodniczący: SSO Joanna Kornatka
Protokolant: Marta Tomaszewska
po rozpoznaniu w dniu 08 listopada 2021 roku w Warszawie na rozprawie
sprawy z powództwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w R.
przeciwko (...)Spółce Akcyjnej w W.
o stwierdzenie nieważności uchwał Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy spółki (...)Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. z 08 lutego 2018 roku numer (...)
1. powództwo oddala,
2. zasądza od (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w R. na rzecz (...) Spółki Akcyjnej w W. kwotę 1.097,00 (jeden tysiąc dziewięćdziesiąt siedem) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 1.080,00 (jeden tysiąc osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.
SSO Joanna Kornatka
Sygn. akt XVI GC 207/18
W pozwie z 16 lutego 2018 roku powódka (...) z siedzibą w R. – aktualnie (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w R. wniosła z stwierdzenie nieważności uchwał podjętych na nadzwyczajnym walnym zgromadzeniu akcjonariuszy spółki (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. dnia 8 lutego 2018 roku. Powódka wniosła również o zasądzenie od pozwanej kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego. Powództwo obejmowało żądanie stwierdzenia nieważności uchwał:
numer (...) w sprawie wyboru Przewodniczącego Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Spółki;
numer (...) w sprawie przyjęcia porządku obrad;
numer (...) w sprawie umorzenia akcji spółki, obniżenia kapitału zakładowego spółki oraz zmiany statutu spółki;
numer (...) w sprawie zmiany statutu spółki;
numer (...) w sprawie upoważnienia Rady Nadzorczej do ustalenia jednolitego tekstu zmienionego statutu spółki;
numer (...) w sprawie upoważnienia zarządu spółki do nabycia akcji własnych w celu ich umorzenia oraz użycia kapitału zapasowego spółki;
numer (...) w sprawie ustalenia liczby członków rady nadzorczej spółki (...) kadencji;
numer(...) w sprawie powołania członka rady nadzorczej spółki (...) kadencji;
numer(...) w sprawie powołania członka rady nadzorczej spółki (...) kadencji;
numer (...) w sprawie powołania członka rady nadzorczej spółki (...) kadencji;
numer (...)w sprawie powołania członka rady nadzorczej spółki (...) kadencji;
numer (...) w sprawie powołania członka rady nadzorczej spółki (...) kadencji;
numer(...) w sprawie powołania członka rady nadzorczej spółki (...) kadencji.
Powódka wskazała, iż z uwagi na dyspozycję art. 89 ust. 1 pkt 1 oraz ust. 2 – 2a ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych, między innymi na skutek niewykonania w terminie przepisanym prawem przez działających w nieujawnionym formalnie porozumieniu akcjonariuszy (...) obowiązku notyfikacyjnego, którego treścią powinno być zawiadomienie Komisji Nadzoru Finansowego oraz Spółki o pośrednim nabyciu przez członków tego porozumienia akcji spółki (poprzez (...)) w liczbie reprezentującej wówczas ponad 50 % ogólnej liczby głosów, a także obowiązku ogłoszenia wezwania do zapisywania się na sprzedaż lub zamianę akcji spółki w liczbie zapewniającej osiągnięcie 66 % ogólnej liczby głosów w spółce, utraciła możliwość wykonywania prawa głosu ze wszystkich posiadanych akcji. Mimo, iż w myśl art. 406 § 1 k.s.h. takie prawo jej przysługiwało.
W odpowiedzi na pozew nadanej 6 września 2018 roku pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powódki na rzecz pozwanej kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego.
W toku postępowania strony pozostały przy zajętych na początku postepowania stanowiskach.
Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:
W dacie składania pozwu (...) S.A. w W., posiadała kapitał zakładowy, który w lutym 2018 r. wynosił (...)zł: Akcje w liczbie (...) o wartości nominalnej (...) zł, nie były akcjami uprzywilejowanymi.
(fakt bezsporny, ponadto dowód: odpis KRS pozwanej k. 36 – 41, 232 – 242)
Jednym z akcjonariuszy pozwanej była (...) S.A. w R..
(fakt bezsporny)
W dniu 8 lutego 2018 r. odbyło się Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie pozwanej spółki.
(fakt bezsporny, ponadto dowód: odpis protokołu NWZ k. 382 – 403)
Zgodnie ze statutem pozwanej walne zgromadzenie mogło podejmować uchwały bez względu na ilość reprezentowanych na nim akcji, z zastrzeżeniem wypadków przewidzianych w przepisach prawa.
(fakt bezsporny, ponadto art. 27 statutu k. 414)
Uchwały Walnego Zgromadzenia podejmowane były zwykłą większością głosów to jest stosunkiem głosów „za” do „przeciw” jeżeli statut lub ustawa nie stanowiły inaczej.
(fakt bezsporny, ponadto art. 28 statutu k. 414)
Statut w art. 28.3 przewidywał w jakich przypadkach konieczna do powzięcia uchwały była większość 3/4 głosów, a w art. 28.4 w jakich konieczna jest zgoda wszystkich akcjonariuszy.
(fakt bezsporny, ponadto art. 28.3 statutu, art. 28.4 statutu k. 414 – 415)
W Nadzwyczajnym Walnym Zgromadzeniu w dniu 8 lutego 2018 roku uczestniczyli akcjonariusze reprezentujący (...) akcji z czego uznano, że prawo głosu można wykonywać z (...)akcji.
(fakt bezsporny, ponadto dowód: raport bieżący nr (...) r. k. 54)
W dniu Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia pozwanej, powodowa spółka dysponowała akcjami w liczbie (...) i uczestniczyła w nim, jednakże nie wydano jej karty do głosowania.
(fakt bezsporny, ponadto dowód: zaświadczenie o prawie uczestnictwa w walnym zgromadzeniu spółki publicznej k. 111, raport bieżący nr (...) k. 54, raport bieżący nr (...) lista osób uprawnionych do udziału w walnym zgromadzeniu k. 418 wzmianka w protokole k. 382 – 403).
Zarząd pozwanej spółki pozbawił powódkę prawa głosu zarzucając jej naruszenie obowiązków związanych ze znacznymi pakietami akcji spółek publicznych wynikających z ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych.
(fakt bezsporny, ponadto dowód: wzmianka w raporcie bieżącym nr (...) k. 55 – 68, wzmianka w raporcie bieżącym nr (...) r. k. 69 – 76)
Uchwałą nr (...) dokonano wyboru Przewodniczącego Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Spółki, zgodnie z którą na przewodniczącego NWZ wybrano D. D.. W głosowaniu brało udział (...) głosów, z czego głosów ,,za” było(...). Pełnomocnik akcjonariusza (...) oświadczył, że głosowałby przeciwko uchwale, w związku z czym wniósł wobec niej sprzeciw, żądając jego zaprotokołowania.
(fakt bezsporny, ponadto dowód: odpis aktu notarialnego z 8 lutego 2018 r., k. 382 – 403)
Kolejną głosowaną uchwała była uchwała nr (...)w sprawie przyjęcia porządku obrad. Również za nią głosowało (...) głosów z (...) oddanych głosów.
Pełnomocnik akcjonariusza (...) oświadczył, że zgłasza sprzeciw co do bezpodstawnego pozbawienia prawa głosu, głosowałby przeciwko uchwale i żąda zaprotokołowania sprzeciwu.
(fakt bezsporny, ponadto dowód: odpis aktu notarialnego z 8 lutego 2018 r., k. 382 – 403)
Uchwała numer (...) w sprawie umorzenia akcji spółki, obniżenia kapitału zakładowego spółki oraz zmiany statutu spółki została podjęta, gdyż w głosowaniu brało udział(...) akcji, odpowiadających (...) głosom, co stanowiło (...) % kapitału zakładowego. Za uchwałą głosowało (...)głosów, a przeciw oddano (...)głosów.
Pełnomocnik akcjonariusza (...) oświadczył, że zgłasza sprzeciw co do bezpodstawnego pozbawienia prawa głosu i wnosi sprzeciw wobec uchwały oraz żąda jego zaprotokołowania.
(fakt bezsporny, ponadto dowód: odpis aktu notarialnego z 8 lutego 2018 r., k. 382 – 403)
Uchwała numer (...) w sprawie zmiany statutu spółki została podjęta, gdyż w głosowaniu brało udział (...) akcji, odpowiadających(...) głosom, co stanowiło (...) % kapitału zakładowego. Za uchwałą głosowało (...) głosów, a przeciw oddano (...) głosów.
Pełnomocnik akcjonariusza (...) oświadczył, że zgłasza sprzeciw co do bezpodstawnego pozbawienia prawa głosu i wnosi sprzeciw wobec uchwały oraz żąda jego zaprotokołowania.
(fakt bezsporny, ponadto dowód: odpis aktu notarialnego z 8 lutego 2018 r., k. 382 – 403)
Uchwała numer (...) w sprawie upoważnienia Rady Nadzorczej do ustalenia jednolitego tekstu zmienionego statutu spółki została podjęta, gdyż w głosowaniu brało udział (...) akcji, odpowiadających (...) głosom, co stanowiło (...) % kapitału zakładowego, wszystkie głosy były za.
Pełnomocnik akcjonariusza (...) oświadczył, że zgłasza sprzeciw co do bezpodstawnego pozbawienia prawa głosu i wnosi sprzeciw wobec uchwały oraz żąda jego zaprotokołowania.
(fakt bezsporny, ponadto dowód: odpis aktu notarialnego z 8 lutego 2018 r., k. 382 – 403)
Uchwała numer (...) w sprawie upoważnienia zarządu spółki do nabycia akcji własnych w celu ich umorzenia oraz użycia kapitału zapasowego spółki została podjęta, gdyż w głosowaniu brało udział (...) akcji, odpowiadających (...) głosom, co stanowiło (...) % kapitału zakładowego, wszystkie głosy były za.
Pełnomocnik akcjonariusza (...) oświadczył, że zgłasza sprzeciw co do bezpodstawnego pozbawienia prawa głosu i wnosi sprzeciw wobec uchwały oraz żąda jego zaprotokołowania.
(fakt bezsporny, ponadto dowód: odpis aktu notarialnego z 8 lutego 2018 r., k. 382 – 403)
Uchwała numer (...) w sprawie ustalenia liczby członków rady nadzorczej spółki (...) kadencji została podjęta, gdyż w głosowaniu brało udział (...) akcji, odpowiadających (...) głosom, co stanowiło (...) % kapitału zakładowego, wszystkie głosy były za.
Pełnomocnik akcjonariusza (...) oświadczył, że zgłasza sprzeciw co do bezpodstawnego pozbawienia prawa głosu i wnosi sprzeciw wobec uchwały oraz żąda jego zaprotokołowania.
(fakt bezsporny, ponadto dowód: odpis aktu notarialnego z 8 lutego 2018 r., k. 382 – 403)
Uchwała numer (...) w sprawie powołania członka rady nadzorczej spółki (...) kadencji została podjęta, gdyż w głosowaniu brało udział (...) akcji, odpowiadających (...) głosom, co stanowiło (...) % kapitału zakładowego.
Za uchwałą głosowało (...) głosów, a przeciw oddano (...) głosów.
Pełnomocnik akcjonariusza (...) oświadczył, że zgłasza sprzeciw co do bezpodstawnego pozbawienia prawa głosu i wnosi sprzeciw wobec uchwały oraz żąda jego zaprotokołowania.
(fakt bezsporny, ponadto dowód: odpis aktu notarialnego z 8 lutego 2018 r., k. 382 – 403)
Uchwała numer (...) w sprawie powołania członka rady nadzorczej spółki (...) kadencji została podjęta, gdyż w głosowaniu brało udział (...) akcji, odpowiadających (...) głosom, co stanowiło (...) % kapitału zakładowego.
Za uchwałą głosowało (...) głosów, a przeciw oddano (...) głosów.
Pełnomocnik akcjonariusza (...) oświadczył, że zgłasza sprzeciw co do bezpodstawnego pozbawienia prawa głosu i wnosi sprzeciw wobec uchwały oraz żąda jego zaprotokołowania.
(fakt bezsporny, ponadto dowód: odpis aktu notarialnego z 8 lutego 2018 r., k. 382 – 403)
Uchwała numer (...) w sprawie powołania członka rady nadzorczej spółki (...) kadencji została podjęta, gdyż w głosowaniu brało udział (...) akcji, odpowiadających (...) głosom, co stanowiło (...) % kapitału zakładowego.
Za uchwałą głosowało (...) głosów, przeciw oddano (...) głosów, a wstrzymało się (...) głosów.
Pełnomocnik akcjonariusza (...) oświadczył, że zgłasza sprzeciw co do bezpodstawnego pozbawienia prawa głosu i wnosi sprzeciw wobec uchwały oraz żąda jego zaprotokołowania.
(fakt bezsporny, ponadto dowód: odpis aktu notarialnego z 8 lutego 2018 r., k. 382 – 403)
Uchwała numer (...) w sprawie powołania członka rady nadzorczej spółki (...) kadencji została podjęta, gdyż w głosowaniu brało udział (...) akcji, odpowiadających (...) głosom, co stanowiło (...) % kapitału zakładowego.
Za uchwałą głosowało (...) głosów, przeciw oddano (...) głosów, a wstrzymało się (...) głosów.
Pełnomocnik akcjonariusza (...) oświadczył, że zgłasza sprzeciw co do bezpodstawnego pozbawienia prawa głosu i wnosi sprzeciw wobec uchwały oraz żąda jego zaprotokołowania.
(fakt bezsporny, ponadto dowód: odpis aktu notarialnego z 8 lutego 2018 r., k. 382 – 403)
Uchwała numer (...) w sprawie powołania członka rady nadzorczej spółki (...) kadencji została podjęta, gdyż w głosowaniu brało udział (...) akcji, odpowiadających (...) głosom, co stanowiło (...) % kapitału zakładowego.
Za uchwałą głosowało (...) głosów, przeciw oddano (...) głosów, a wstrzymało się (...) głosów.
Pełnomocnik akcjonariusza (...) oświadczył, że zgłasza sprzeciw co do bezpodstawnego pozbawienia prawa głosu i wnosi sprzeciw wobec uchwały oraz żąda jego zaprotokołowania.
(fakt bezsporny, ponadto dowód: odpis aktu notarialnego z 8 lutego 2018 r., k. 382 – 403)
Uchwała numer (...)w sprawie powołania członka rady nadzorczej spółki (...) kadencji została podjęta, gdyż w głosowaniu brało udział (...) akcji, odpowiadających (...) głosom, co stanowiło (...) % kapitału zakładowego.
Za uchwałą głosowało (...) głosów, a wstrzymało się (...) głosów.
Pełnomocnik akcjonariusza (...) oświadczył, że zgłasza sprzeciw co do bezpodstawnego pozbawienia prawa głosu i wnosi sprzeciw wobec uchwały oraz żąda jego zaprotokołowania.
(fakt bezsporny, ponadto dowód: odpis protokołu Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia k. 382 – 403)
Uchwałą z dnia 16 grudnia 2019 roku (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w R. uległa przekształceniu w (...) Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością Spółkę Komandytową z siedzibą w R.. Obecnie Spółka występuje w obrocie gospodarczym jako (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w R..
(fakt bezsporny, odpis (...) Sp. z o.o. Sp. K. k. 1094 – 1100 oraz 1175-1177 ).
Skarżone uchwały numer (...) uchylono uchwałami numer (...) Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia Spółki z 20 czerwca 2018 roku. Uchwały numer (...) uchylono uchwałą numer (...) Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia Spółki z 20 czerwca 2018 roku.
(fakt bezsporny).
Prawomocnym wyrokiem wydanym w sprawie XVI GC 206/18 tutejszy Sąd oddalił roszczenie powódki o uchylenie uchwał podjętych w tym samym dniu to jest 08 lutego 2018 roku, z uwagi na utratę statusu akcjonariusza Spółki przez powódkę, którą w trakcie procesu zbyła wszystkie akcje (...).
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów prywatnych i urzędowych, złożonych do akt sprawy przez strony postępowania, których autentyczność nie była kwestionowana przez strony. Sąd Okręgowy nie znalazł również podstaw, aby odmówić mocy dowodowej wskazanym wyżej dokumentom.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Z uwagi na zbycie przez powódkę akcji Spółki pozwanej, w pierwszej kolejności należało rozważyć, czy nadal posiada legitymację czynną do występowania z powództwem. Wskazać należy, iż mimo zbycia przez powódkę w toku postępowania akcji pozwanej, nie można podzielić poglądu, iż Spółka utraciła legitymację czynną. Co prawda z wyroku Sądu Apelacyjnego w Lublinie z 10 kwietnia 2013 roku, wydanego w sprawie I ACa 23/13 wynika, iż momentem, według którego ocenia się legitymację do żądania stwierdzenia nieważności uchwały walnego zgromadzenia spółki, jest moment zamknięcia rozprawy, a utrata statusu akcjonariusza eliminuje taki podmiot, z kręgu mogących realizować prawo do sądu związane z interesem Spółki. Jednakże zważywszy na kolejne, utrwalone orzecznictwo, w tym, należało uznać, iż powództwo, wyłącznie z uwagi na utratę statusu akcjonariusza, nie mogło zostać oddalone bez rozpoznania merytorycznego.
Z tej przyczyny, Sad rozpoznał je pod względem merytorycznym.
Zgodnie z treścią art. 425 § 1 k.s.h. osobom lub organom spółki wymienionym w art. 422 § 2 przysługuje prawo do wytoczenia przeciwko spółce powództwa o stwierdzenie nieważności uchwały walnego zgromadzenia sprzecznej z ustawą. Przepisu art. 189 Kodeksu postępowania cywilnego nie stosuje się.
Zgodnie z treścią art. 425 § 3 k.s.h. powództwo o stwierdzenie nieważności uchwały walnego zgromadzenia spółki publicznej powinno być wniesione w terminie trzydziestu dni od dnia jej ogłoszenia, nie później jednak niż w terminie roku od dnia powzięcia uchwały.
Stosownie zaś do treści art. 422 § 2 k.s.h. prawo do wytoczenia powództwa o uchylenie uchwały walnego zgromadzenia przysługuje:
1) zarządowi, radzie nadzorczej oraz poszczególnym członkom tych organów;
2) akcjonariuszowi, który głosował przeciwko uchwale, a po jej powzięciu zażądał zaprotokołowania sprzeciwu; wymóg głosowania nie dotyczy akcjonariusza akcji niemej;
3) akcjonariuszowi bezzasadnie niedopuszczonemu do udziału w walnym zgromadzeniu;
4) akcjonariuszom, którzy nie byli obecni na walnym zgromadzeniu, jedynie w przypadku wadliwego zwołania walnego zgromadzenia lub też powzięcia uchwały w sprawie nieobjętej porządkiem obrad.
W pierwszej kolejności należało rozważyć kwestię legitymacji do wniesienia powództwa o stwierdzenie nieważności uchwały.
Zgodnie z treścią art. 89 ust. 1 ustawy z 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych (Dz. U. z 2021 r., poz. 1983) akcjonariusz nie może wykonywać prawa głosu z:
1) akcji spółki publicznej będących przedmiotem czynności prawnej lub innego zdarzenia prawnego powodującego osiągnięcie lub przekroczenie danego progu ogólnej liczby głosów, jeżeli osiągnięcie lub przekroczenie tego progu nastąpiło z naruszeniem obowiązków określonych w art. 69;
2) wszystkich akcji spółki publicznej, jeżeli przekroczenie progu ogólnej liczby głosów nastąpiło z naruszeniem obowiązków określonych odpowiednio w art. 73 ust. 1 lub art. 74 ust. 1;
3) akcji spółki publicznej, nabytych w wezwaniu po cenie ustalonej z naruszeniem art. 79.
Zgodnie z ustępem 2 przytaczanego przepisu podmiot, który przekroczył próg ogólnej liczby głosów, w przypadku, o którym mowa odpowiednio w art. 73 ust. 2 lub 3 albo art. 74 ust. 2 lub 5, nie może wykonywać prawa głosu z wszystkich akcji spółki publicznej, chyba że wykona w terminie obowiązki określone w tych przepisach.
Zgodnie z ustępem 2a zakaz wykonywania prawa głosu, o którym mowa w ust. 1 pkt 2 i ust. 2, dotyczy także wszystkich akcji spółki publicznej posiadanych przez podmioty zależne od akcjonariusza lub podmiotu, który nabył akcje z naruszeniem obowiązków określonych w art. 73 ust. 1 lub art. 74 ust. 1 albo nie wykonał obowiązków określonych w art. 73 ust. 2 lub 3 albo art. 74 ust. 2 lub 5.
Zgodnie z ustępem 2b w przypadku nabycia lub objęcia akcji spółki publicznej z naruszeniem zakazu, o którym mowa w art. 77 ust. 4 pkt 3 albo art. 88a, albo niezgodnie z art. 77 ust. 4 pkt 1, podmiot, który nabył lub objął akcje, oraz podmioty od niego zależne nie mogą wykonywać prawa głosu z tych akcji.
Z kolei zgodnie z ustępem 3 prawo głosu z akcji spółki publicznej wykonane wbrew zakazowi, o którym mowa w ust. 1-2b, nie jest uwzględniane przy obliczaniu wyniku głosowania nad uchwałą walnego zgromadzenia, z zastrzeżeniem przepisów innych ustaw.
Mając na uwadze, iż naruszenie przepisów ustawy o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz
o spółkach publicznych stwierdzone zostało decyzjami Komisji Nadzoru Finansowego, które w niniejszej sprawie miały znaczenie prejudykatu, kluczową dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy w ocenie Sądu pozostała kwestia dopuszczalności ustalenia, na tej podstawie listy uprawnionych do wykonania głosu na nadzwyczajnych walnym zgromadzeniu spółki w dniu 8 lutego 2018 roku przez zarząd.
Na gruncie przytaczanego wyżej art. 89 ustawy o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych kwestią problematyczną stała się kwestia ustalenia, czy w danym przypadku zastosowanie znajduje zakaz wykonywania prawa głosu, a zwłaszcza, czy organy spółki publicznej, której akcji dotyczy sankcja, są uprawnione do samodzielnego stwierdzenia, że akcjonariusz został pozbawiony prawa głosu (zob. D. Gago-Rudnicka, S. Jakszuk, w: M. Wierzbowski, L. Sobolewski, P. Wajda (red.), Prawo rynku kapitałowego, 2014, art. 89 ustawy o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych, s. 376; A. Chłopecki, w: A. Chłopecki, M. Dyl, Ustawa o ofercie publicznej, s. 581–586). Jedną z przedstawionych na gruncie rozważanego przepisu jest koncepcja, iż uprawnienie to jest zarezerwowane na rzecz przewodniczącego walnego zgromadzenia, ale tylko wtedy, gdy zakaz wykonywania prawa głosu został stwierdzony prawomocnym orzeczeniem sądowym, bądź w formie wyroku stwierdzającego ustalenie istnienia sankcji (art. 189 k.p.c.), wydanego przed odbyciem się walnego zgromadzenia, bądź w formie postanowienia o udzieleniu zabezpieczenia (zob. A. Pęczyk-Tofel, M.S. Tofel, Obrót znacznymi pakietami akcji, cz. 2, s. 18). Pogląd ten, wyrażony został również m.in. przez Sąd Najwyższy w wyroku z 17 października 2007 r. (sygn. akt II CSK 248/07, Legalis), w którym Sąd Najwyższy opowiedział się za zastrzeżeniem uprawnienia do oceny, czy akcje zostały nabyte zgodnie z przepisami, a tym samym czy jest możliwe wykonywanie prawa z głosu z tych akcji, wyłączenie dla sądu.
Odmienna koncepcja dopuszcza weryfikację możliwości wykonywania prawa głosu przez zarząd spółki przy okazji ustalania listy akcjonariuszy dopuszczonych do udziału
w walnym zgromadzeniu (tak G. Domański, M. Goszczyk, Wybrane zagadnienia prawne, s. 13 i n.).
W ocenie Sądu norma wyrażona w art. 89 ust. 3 ustawy o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych nie zezwala na wykonywanie prawa głosu i branie takich głosów pod uwagę w trakcie głosowania, bez względu na to, czy pozbawienie prawa głosu zostało stwierdzone przez sąd czy też nie. Ze strony spółki publicznej istnieje natomiast – oprócz obowiązku nieliczenia głosów oddanych z naruszeniem przepisu art. 89 ust. 1 ustawy o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych – potwierdzona w wyroku Sądu Najwyższego z 5 września 2012 r. (sygn. akt IV CSK 589/12, niepubl.), możliwość wytoczenia powództwa o ustalenie, że doszło do aktualizacji sankcji z art. 89 ust. 1 ustawy o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych.
W ocenie Sądu nie oznacza to jednak, że powództwo jest jedynym środkiem do realizacji zakazu, o którym mowa w art. 89 ust. 3 ustawy o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych. Spółka może sama nie dopuścić akcjonariusza do głosowania wbrew zakazowi – w przeciwnym razie normę wynikającą z art. 89 ust. 3 ustawy o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych należałoby uznać za martwą, co jest sprzeczne z założeniem o racjonalności ustawodawcy.
Zgodnie zaś z poglądem wypracowanym na gruncie art. 422 § 2 pkt 3 k.s.h. bezzasadne niedopuszczenie do udziału w walnym zgromadzeniu oznacza zarówno całkowite uniemożliwienie akcjonariuszowi wzięcia udziału w takim zgromadzeniu, jak
i uniemożliwienie mu udziału w dyskusji i głosowaniu na walnym zgromadzeniu. W razie niedopuszczenia do udziału w walnym zgromadzeniu akcjonariusz nie musi składać sprzeciwu. Na nim spoczywa jednak ciężar dowodu, że niedopuszczenie było bezzasadne. Taki był zgodny pogląd komentatorów do art. 413 k.h., który zachował aktualność na tle art. 422 k.s.h.
Zgodnie z innym poglądem wypracowanym na gruncie wspominanego przepisu, nie powstaje po stronie akcjonariusza prawo do zaskarżenia uchwały, jeśli nie został dopuszczony do udziału w walnym zgromadzeniu w sposób uzasadniony, np. do głosowania nad uchwałą w sprawie zwolnienia go z odpowiedzialności wobec spółki (art. 413 § 1 k.s.h.) – art. 422 § 2 pkt 3 k.s.h. a contrario (tak wyrok Sądu Najwyższego z 2 marca 2005 r., III CK 402/04, Legalis).
Mając zatem na uwadze powyższe rozważania, zdaniem Sądu powódka nie wykazała, iż pozwanej nie przysługiwało uprawnienie do określenia grupy podmiotów uprawnionej do udziału w głosowaniu przeprowadzonym na Nadzwyczajnym Walnym Zgromadzeniu Spółki w dniu 8 lutego 2018 roku, jak również nie wykazała, iż została bezzasadnie niedopuszczona do udziału w głosowaniach przeprowadzonych na Nadzwyczajnym Walnym Zgromadzeniu Spółki w dniu 8 lutego 2018 roku. Z tego też względu powództwo winno już podlegać oddaleniu.
Kolejno wskazać należy, iż pozwana skarżone uchwały numer (...) uchyliła uchwałami numer (...) Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia Spółki z 20 czerwca 2018 roku. Uchwały numer (...) uchylono natomiast uchwałą numer (...) Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia Spółki z 20 czerwca 2018 roku. Tym samym już po wniesieniu pozwu doszło faktycznie do wyeliminowania z obrotu prawnego skarżonych uchwał na skutek czynności dokonanych samodzielnie przez Zwyczajne Walne Zgromadzanie Spółki pozwanej. Zważywszy na to, iż powódka nie cofnęła roszczenia w ww. zakresie, w związku z wyeliminowanie z obrotu prawnego przedmiotowych uchwał, powództwo w ww. zakresie również należało oddalić. Odnośnie uchwal numer (...) wskazać należy, iż były to uchwały wyłącznie o charakterze organizacyjnym (wybór przewodniczącego i przyjęcie porządku obrad oraz upoważnienie rady nadzorczej do przyjęcia jednolitego tekstu statutu). W rzeczywistości nie oddziaływały w żaden sposób na prawa powódki, i nawet jeśli byłyby podjęte w sposób naruszający procedurę podjęcia uchwał, nie zostało wykazane aby takie ewentualne naruszenie miało wpływ na ich treść (wyrok Sądu Okręgowego w Łodzi z 15 października 2018 roku w sprawie III Ca 1483/10 w związku z wyrokiem Sadu najwyższego z dnia 06 czerwca 2018 roku w sprawie III CSK 403/16)
Mając powyższe na względzie, Sąd oddalił powództwo w całości, o czym orzeczono
w pkt. 1 sentencji wyroku.
O kosztach orzeczono w punkcie 2 sentencji wyroku zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik sprawy wyrażoną w art. 98 k.p.c. Na koszty pozwanego złożyły się: wynagrodzenie pełnomocnika procesowego w wysokości 1.080,00 zł ustalone na podstawie § 8 pkt 22) rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz opłata skarbowa od dokumentu pełnomocnictwa w kwocie 17 zł.
SSO Joanna Kornatka