Pełny tekst orzeczenia

Sygn. XXV C 2967/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 03 listopada 2020 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie XXV Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący:

Sędzia SR del. Stanisław Zabłocki

Protokolant:

starszy sekretarz sądowy Elżbieta Ilić

po rozpoznaniu w dniu 03 listopada 2020 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) z siedzibą w M.

przeciwko Skarbowi Państwa – Generalnemu Dyrektorowi Dróg Krajowych i Autostrad

o zapłatę

1.  oddala powództwo;

2.  obciąża powoda kosztami procesu w całości, pozostawiając ich szczegółowe wyliczenie referendarzowi sądowemu.

Sygn. akt XXV C 2967/18

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 18 grudnia 2018 r. (data prezentaty – k. 3), skierowanym przeciwko pozwanemu Skarbowi Państwa – Generalnemu Dyrektorowi Dróg Krajowych i Autostrad, powódka (...) z siedzibą w M. wniosła o zasądzenie od pozwanego na jej rzecz kwoty 46.863.524,51 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w spełnieniu świadczenia od dnia 13 grudnia 2017 r. do dnia zapłaty oraz o zasądzenie na rzecz powódki kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego w wysokości potrójnej stawki minimalnej oraz kwoty 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

W uzasadnieniu powódka podała, że wskazanej w pozwie kwoty dochodzi tytułem dodatkowych, nieprzewidzianych kosztów ogólnych poniesionych przez nią w okresie od 1 maja 2012 r. do 4 listopada 2013 r. w związku z przedłużonym czasem realizacji Umowy nr (...), które nie zostały zaakceptowane przez Zamawiającego. (pozew – k. 3-49)

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powódki na jego rzecz kosztów postępowania według norm prawem przepisanych, jednakże w zakresie kosztów zastępstwa procesowego zasądzenie ich według potrójnej stawki minimalnej na rzecz Skarbu Państwa – Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej.

W uzasadnieniu pozwany wskazał, że dokonał zapłaty na rzecz powódki wszystkich należnych jej na podstawie Warunków Kontraktu kosztów ogólnych z tytułu przedłużenia czasu na ukończenie realizacji Kontraktu. Pozwany podniósł nadto zarzut przedawnienia roszczenia strony powodowej. (odpowiedź na pozew – k. 7753-7814)

Strony podtrzymały swoje stanowiska w dalszym toku postępowania.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 4 listopada 2009 r. między Skarbem Państwa – Generalnym Dyrektorem Dróg Krajowych i Autostrad a powódką (...) S.A. (...) w M. zawarta została Umowa nr (...) (dalej jako: Umowa lub Kontrakt), w trybie rozstrzygnięcia przetargu ograniczonego. Na podstawie Umowy, pozwany jako Zamawiający powierzył, a powódka jako Wykonawca zobowiązała się do wykonania zadania: „ Zaprojektowanie i wykonanie autostrady (...) R.K. na odcinku R. (bez węzła) – K. długość ok. 22 km.”. Wykonawca zobowiązał się zaprojektować, wykonać i zakończyć roboty oraz usunąć wady w całkowitej zgodności z postanowieniami Kontraktu (pkt 3 Umowy), zaś Zamawiający zobowiązał się, że zapłaci Wykonawcy za zaprojektowanie, wykonanie Robót i usunięcie w nich wad Cenę Kontraktową (pkt 4 Umowy). Zgodnie z pkt 4.1. Umowy, zaakceptowana Kwota Kontraktowa zgodnie z Ofertą Wykonawcy wynosi: netto 670.903.000,00 PLN plus 22% podatek VAT 147.599.760,00 PLN, co łącznie stanowi cenę brutto 818.507.760,00 PLN. Strony nadto postanowiły, że maksymalna wartość zobowiązania wynosi 105% kwoty brutto podanej w pkt 4.1., co stanowi 859.433.148,00 PLN. W myśl pkt 4.3. Umowy, w przypadku gdyby wynagrodzenie Wykonawcy obliczane zgodnie z niniejszym Kontraktem miało przekroczyć kwotę określoną w pkt 4.2. Strony mogą dokonać zmiany tej kwoty drogą aneksu. Czas na Ukończenie projektowania i robót objętych przedmiotem Kontraktu ustalono na dzień 30 kwietnia 2012 r. (pkt 5 Umowy). (Umowa nr (...) – k. 71-72)

Zgodnie z pkt 2 Umowy, część Kontraktu łączącego strony stanowiły następujące dokumenty:

a)  Akt Umowy,

b)  Warunki Szczególne Kontraktu,

c)  Warunki Ogólne Kontraktu wg „Warunków kontraktu na urządzenia i budowę z projektowaniem dla urządzeń elektrycznych i mechanicznych oraz dla robót budowlanych i inżynieryjnych projektowanych przez Wykonawcę” Tłumaczenie wydania FIDIC 1999

d)  Program Funkcjonalno-Użytkowy wraz z załącznikami

e)  Wniosek Wykonawcy o dopuszczenie do udziału w postępowaniu

f)  Oferta Wykonawcy wraz z Załącznikami. (Umowa nr (...) – k. 71-72)

Warunki przedmiotowego Kontraktu, uregulowane były w poszczególnych subklauzulach zawartych w Warunkach Ogólnych Kontraktu - „Warunki kontraktu na urządzenia i budowę z projektowaniem dla urządzeń elektrycznych i mechanicznych oraz dla robót budowlanych i inżynieryjnych projektowanych przez Wykonawcę”, uszczegółowionych w Warunkach Szczególnych Kontraktu.

Zgodnie z subklauzulą 8.2 Warunków Kontraktu, Wykonawca ukończy całość robót i każdy odcinek (jeśli jest) w ciągu Czasu na Ukończenie Robót lub Odcinka, włączając w to: przejście z powodzeniem przez Próby Końcowe oraz ukończenie całej pracy, która jest podana w Kontrakcie jako wymagana, aby Roboty lub Odcinek były uważane za ukończone dla celów przejęcia według subklauzuli 10.0 (Przejęcie Robót i Odcinków). W myśl subklauzuli 8.3, w ciągu 28 od otrzymania powiadomienia o rozpoczęciu robót, Wykonawca przedłoży Inżynierowi szczegółowy harmonogram. Wykonawca będzie także przedkładał skorygowany harmonogram, kiedykolwiek poprzedni harmonogram staje się niespójny z faktycznym postępem pracy lub zobowiązaniami Wykonawcy. Jeśli Inżynier w ciągu 21 dni od otrzymania harmonogramu nie da Wykonawcy powiadomienia, podającego zakres, w jakim harmonogram ten nie jest zgodny z Kontraktem, to Wykonawca będzie postępował zgodnie z tym harmonogramem z uwzględnieniem innych jego zobowiązań według Kontraktu. Personel Zamawiającego będzie uprawniony do polegania na tym harmonogramie przy planowaniu swojej działalności. Wykonawca bezzwłocznie da powiadomienie Inżynierowi o szczególnych prawdopodobnych przyszłych wypadkach lub okolicznościach, które mogą niesprzyjająco wpłynąć na pracę, zwiększyć Cenę Kontraktową lub opóźnić realizację Robót. Inżynier może wymagać, aby Wykonawca przedłożył oszacowanie tego przewidzianego wpływu przyszłych wypadków lub okoliczności i/lub propozycję według Subklauzuli 13.3. Jeżeli w jakimkolwiek momencie Inżynier da Wykonawcy powiadomienie, że harmonogram (w podanym zakresie) nie zgadza się z Kontraktem lub nie jest spójny z faktycznym postępem pracy i podanymi zamierzeniami Wykonawcy, to Wykonawca przedłoży Inżynierowi uaktualniony harmonogram zgodnie z niniejszą subklauzulą.

W subklauzuli 8.4 przewidziano, że Wykonawca będzie uprawniony do przedłużenia Czasu na Ukończenie, jeśli i w takim zakresie, w jakim ukończenie dla celów Subklauzuli 10.0 jest lub przewiduje, że będzie opóźnione z któregokolwiek z następujących powodów:

a)  zmiana (chyba, że poprawka do Czasu na Ukończenie została uzgodniona według subklauzuli 13.3)

b)  powód opóźnienia, dający tytuł do przedłużenia czasu według jakiejś subklauzuli niniejszych warunków

c)  jakiekolwiek opóźnienie, utrudnienie lub uniemożliwienie, spowodowane przez Zamawiającego lub personel Zamawiającego lub innych wykonawców Zamawiającego na placu budowy lub możliwe im do przypisania.

Jeżeli Wykonawca uważa się za uprawnionego do przedłużenia Czasu na Ukończenie to Wykonawca da Inżynierowi powiadomienie zgodnie z subklauzulą 20.0. Określając każde przedłużenie czasu według Subklauzuli 20.1 Inżynier dokona przeglądu swoich poprzednich określeń i będzie mógł zwiększyć całkowite przedłużenie czasu, ale go nie zmniejszy.

Niezależnie od uprawnienia Wykonawcy do przedłużenia Czasu na Ukończenie musi on wykonać w pierwotnym czasie na ukończenie roboty umożliwiające co najmniej tymczasowe dopuszczenie do ruchu odcinka autostrady, będącego przedmiotem kontraktu.

W subklauzuli. 10.1 wskazano, że roboty będą przejęte przez Zamawiającego, kiedy (I) roboty zostaną ukończone zgodnie z Kontraktem, włącznie ze sprawami opisanymi w subklauzuli 8.2 i z wyjątkiem tego, co zostało dozwolone w podpunkcie a, oraz (II) Świadectwo Przejęcia Robót zostanie wystawione lub będzie się uważało, że zostało wystawione zgodnie z niniejszą subklauzulą.

Wykonawca będzie mógł wystąpić o Świadectwo Przejęcia za pomocą powiadomienia Inżyniera, nie wcześniej niż 14 dni przed tym, kiedy Roboty będą w opinii Wykonawcy ukończone i gotowe do przejęcia. Jeśli Roboty są podzielone na Odcinki to Wykonawca będzie mógł podobnie wystąpić o Świadectwo Przejęcia dla każdego Odcinka.

Inżynier w ciągu 28 dni po otrzymaniu wniosku Wykonawcy:

a)  wystawi Wykonawcy Świadectwo Przejęcia, podając datę, z którą roboty lub odcinek zostały ukończone zgodnie z Kontraktem, pomijając wszelką drobną zaległą pracę i wady, nie mające w istocie wpływu na użycie robót lub odcinka do przeznaczonego im celu

b)  odrzuci wniosek, podając powody i wyszczególniając pracę wymaganą do zrobienia przez Wykonawcę, aby umożliwić wystawienie Świadectwa Przejęcia.

W myśl subklauzulą 10.2 Inżynier może, według wyłącznego uznania Zamawiającego wystawić Świadectwo Przejęcia dla jakiejkolwiek części robót stałych.

Zgodnie z subklauzulą 11.9, wykonywanie zobowiązań Wykonawcy nie będzie uważane za ukończone do czasu aż Inżynier wystawi wykonawcy Świadectwo Wykonania, podające datę ukończenia zobowiązań Wykonawcy według Kontraktu. Inżynier wystawi Świadectwo Wykonania w ciągu 28 dni jak tylko Wykonawca dostarczy wszystkie dokumenty Wykonawcy oraz ukończy wszystkie roboty i dokona ich prób, włącznie z usunięciem wszelkich wad stwierdzonych w okresie zgłaszania wad. Będzie się uważało, że tylko Świadectwo Wykonania stanowi akceptację Robót.

Zgodnie z subkl. 14.3, Wykonawca każdorazowo uzgodnić z Inżynierem formę i treść Rozliczeń, wykazując szczegółowo kwoty, do których otrzymania Wykonawca uważa się za uprawnionego, wraz z dokumentami towarzyszącymi. Rozliczenia (i dodatkowe materiały) muszą być zgodne z obowiązującymi wytycznymi, w tym dotyczącymi kwalifikowalności kosztów oraz umożliwić Zamawiającemu nadzorowanie kosztów i płatności według wymagań Zamawiającego.

Po zakończeniu każdego okresu płatności podanego w Kontrakcie (jeśli nie jest podany to po zakończeniu każdego miesiąca), Wykonawca przedłoży Inżynierowi, w czterech egzemplarzach i w postaci zatwierdzonej przez Inżyniera rozliczenie wykazujące szczegółowo kwoty, do których otrzymania Wykonawca uważa się za uprawnionego, wraz z dokumentami uzasadniającymi, zawierającymi także odnośny raport o postępie pracy, zgodnie z subklauzulą 4.21 (Raporty o postępie pracy).

Rozliczenie to będzie obejmowało następujące pozycje, w zależności czy mają zastosowanie, które będą wyraźnie wyróżnione w różnych walutach, w których płatna jest Cena Kontraktowa, w niżej podanej kolejności:

a)  szacunkowa kontraktowa wartość zrealizowanych robót i sporządzonych dokumentów Wykonawcy do końca danego miesiąca

b)  wszelkie kwoty, które mają być dodane i potrącone dla uwzględnienia zmian stanu prawnego i zmian kosztu, zgodnie z subklauzulą 13.7 (korekty wynikające ze zmian stanu prawnego) i 13.8 (korekty wynikające ze zmian kosztu)

c)  wszelkie inne dodatki lub potrącenia, które mogą stać się należne według kontraktu albo z innego tytułu

d)  potrącenie kwot, poświadczonych we wszystkich poprzednich Świadectwach Płatności.

Każde Rozliczenie winno zawierać oświadczenie Wykonawcy, że wszystkie należne faktury Podwykonawców, których termin płatności upłynął w okresie objętym rozliczeniem przejściowym zostały zapłacone lub podać powody niezapłacenia całości lub części takich faktur.

W myśl subklauzuli 14.6, Inżynier w ciągu 21 dni od otrzymania każdego kompletnego Rozliczenia , o którym mowa w subkl. 14.3 i następnych oraz dokumentów uzasadniających te rozliczenia, wystawi w czterech egzemplarzach Przejściowe Świadectwo Płatności (PŚP) podające kwotę, którą Inżynier określa jako należną z uzasadniającymi szczegółowymi informacjami. Bieg terminu do wystawienia Przejściowego Świadectwa Płatności rozpoczyna się od dnia następnego po dniu, kiedy Inżynier otrzyma ostatni z wymaganych dokumentów rozliczeniowych jeżeli Wykonawca nie przedłożył kompletu w jednym czasie.

Inżynier skoryguje oszacowania Wykonawcy podane zgodnie z klauzulą 14.3 odpowiednio.

Wszystkie egzemplarze PŚP Inżynier przesyła do Zamawiającego, celem sprawdzenia poprawności wystawionego PŚP pod względem formalnym i merytorycznym, które powinno być dokonane nie później niż w ciągu 5 dni od daty jego otrzymania. Jeśli PŚP zawiera błędy, Zamawiający zwraca wszystkie egzemplarze PŚP do Inżyniera, celem ich poprawienia w terminie 3 dni od otrzymania.

Po akceptacji PŚP przez Zamawiającego pierwszy egzemplarz prawidłowo wystawionego PŚP pozostaje u Zamawiającego, drugi egzemplarz Zamawiający przesyła do Inżyniera, a trzeci i czwarty do Wykonawcy, który wystawia fakturę zgodnie z tym świadectwem i przesyła ją do Zamawiającego wraz z jednym z egzemplarzy PŚP.

Jednakże, przed wystawieniem Świadectwa Przejęcia Robót, Inżynier nie będzie miał obowiązku wystawić Przejściowego Świadectwa Płatności na kwotę, która byłaby (po uwzględnieniu zatrzymania i innych potrąceń) mniejsza od minimalnej kwoty (jeśli jest) Przejściowego Świadectwa Płatności, podanej w Załączniku do Oferty. W tym wypadku Inżynier odpowiednio da Wykonawcy powiadomienie.

Przejściowe Świadectwo Płatności nie będzie wstrzymane z jakichkolwiek innych powodów, aczkolwiek:

a)  Jeżeli jakakolwiek rzecz dostarczona lub praca zrobiona przez Wykonawcę nie jest zgodna z Kontraktem, to kwota równowartości kosztu naprawy lub wymiany może być wstrzymana, aż naprawa lub wymiana zostanie ukończona i/lub

b)  Jeżeli Wykonawca nie wykonał lub nie wykonuje jakiejkolwiek pracy lub zobowiązania zgodnie z Kontraktem i został o tym powiadomiony przez Inżyniera, to wartość tej pracy lub zobowiązania może być wstrzymana, aż praca ta lub zobowiązanie zostanie wykonane.

Inżynier będzie mógł w jakimkolwiek Świadectwie Płatności dokonać jakiejkolwiek poprawki lub modyfikacji, która powinna była właściwie być dokonana w jakimkolwiek uprzednim Świadectwie Płatności. Świadectwo Płatności nie będzie traktowane jako wyraz akceptacji, zatwierdzenia, zgody lub zadowolenia Inżyniera.

W myśl subkl. 14.7 Wykonawca wystawi fakturę VAT nie później niż w ciągu 7 dni od daty otrzymania sprawdzonego przez Zamawiającego PŚP.

Zamawiający zapłaci Wykonawcy kwotę poświadczoną w każdym Przejściowym Świadectwie Płatności – w ciągu 49 dni od daty otrzymania przez Inżyniera Rozliczenia i dokumentów uzasadniających oraz kwotę poświadczoną w Ostatecznym Świadectwie Płatności w ciągu 56 dni od daty otrzymania przez Zamawiającego Świadectwa Płatności.

W myśl subkl. 14.10, w ciągu 28 dni po otrzymaniu Świadectwa Przejęcia dla Robót, Wykonawca przedłoży Inżynierowi cztery egzemplarze Rozliczenia końcowego wraz z dokumentami uzasadniającymi.

W rozliczeniu końcowym należy uwzględnić potrącenia z tytułu bezpośredniej zapłaty podwykonawcom, dokonane bezpośrednio przez Zamawiającego na mocy klauzuli 4.4, o ile takie wystąpią.

Zgodnie z subkl. 14.11, w ciągu 28 dni po otrzymaniu Świadectwa Wykonania, Wykonawca przedłoży Inżynierowi sześć egzemplarzy wstępnej wersji rozliczenia ostatecznego wraz z dokumentami, stanowiącymi jego podstawę, wykazującego szczegółowo, w postaci zatwierdzonej przez Inżyniera:

a)  wartość całej pracy wykonanej zgodnie z Kontraktem

b)  wszelkie dalsze sumy, które Wykonawca uważa za sobie należne według Kontraktu lub z innego tytułu.

Jeżeli Inżynier jest odmiennego zdania lub nie jest w stanie sprawdzić jakiejkolwiek części wstępnej wersji rozliczenia ostatecznego, to Wykonawca przedłoży takie dalsze informacje, jakich Inżynier może rozsądnie wymagać i dokona takich zmian w tej wstępnej wersji, jakie mogą zostać między nimi uzgodnione. Wykonawca sporządzi następnie i przedłoży Inżynierowi rozliczenie ostateczne, tak jak je uzgodniono. To uzgodnione rozliczenie jest w niniejszych warunkach nazywane „Rozliczeniem ostatecznym”.

Jednakże, jeżeli po dyskusjach między Inżynierem a Wykonawcą oraz wszelkich zmianach, we wstępnej wersji rozliczenia ostatecznego, jakie mogą być między nimi uzgodnione, stanie się oczywiste, że istnieje spór, to inżynier dostarczy Zamawiającemu Przejściowe Świadectwo Płatności na uzgodnione części wstępnej wersji rozliczenia ostatecznego. Następnie, jeśli spór zostanie ostatecznie rozwiązany według subklauzuli 20.4 (uzyskanie decyzji komisji rozjemstwa w sporach) lub subklauzuli 20.5 (załatwienie polubowne), to wtedy Wykonawca sporządzi i przedłoży Zamawiającemu Rozliczenie Ostateczne.

W myśl subklauzuli 14.13, w ciągu 14 dni po otrzymaniu Rozliczenia Ostatecznego i pisemnego zwolnienia z zobowiązań, zgodnie z subklauzulą 14.11 i 14.12, Inżynier wystawi Zamawiającemu Ostateczne Świadectwo Płatności, które będzie podawać:

a)  kwotę, która jest ostatecznie należna oraz

b)  saldo (jeśli jest) należne Wykonawcy od Zamawiającego lub Zamawiającemu od Wykonawcy, zależnie od przypadku, po uwzględnieniu na dobro Zamawiającego wszystkich kwot uprzednio zapłaconych przez Zamawiającego oraz wszystkich sum, do których Zamawiający jest uprawniony.

Jeżeli Wykonawca nie wystąpi o Ostateczne Świadectwo Płatności zgodnie z subklauzulą 14.11 i 14.12 to Inżynier poprosi Wykonawcę, aby to uczynił. Jeżeli Wykonawca w ciągu 28 dnie wystąpi z takim wnioskiem, to inżynier wystawi Ostateczne Świadectwo Płatności na taką kwotę, jaką sprawiedliwie określi jako należną.

Zgodnie z subklauzulą 20.1, jeżeli Wykonawca uważa się za uprawnionego do jakiegokolwiek przedłużenia Czasu na Ukończenie i/lub jakiejkolwiek dodatkowej płatności, według jakiejkolwiek klauzuli niniejszych Warunków lub z innego tytułu w związku z Kontraktem, to Wykonawca da Inżynierowi powiadomienie, opisujące wydarzenie lub okoliczność, powodującą roszczenie. Powiadomienie będzie dane najwcześniej jak to możliwe, ale nie później niż do 28 dni po tym, kiedy Wykonawca dowiedział się lub powinien był dowiedzieć się o wydarzeniu lub okoliczności. Jeżeli Wykonawca nie da powiadomienia o roszczeniu w ciągu takiego okresu 28 dni, to Czas na Wykonanie nie będzie przedłużony, Wykonawca nie będzie uprawniony do dodatkowej płatności, a Zamawiający będzie zwolniony z całej odpowiedzialności w związku z takim roszczeniem.

W ciągu 42 dni po tym, kiedy Wykonawca dowiedział się (lub powinien był dowiedzieć się) o wydarzeniu lub okoliczności, która dała powód do roszczenia lub w ciągu takiego innego okresu, jaki może być zaproponowany przez Wykonawcę i zaaprobowany przez Inżyniera, Wykonawca prześle Inżynierowi pełne szczegółowe rozliczenie, które będzie także zawierało pełne szczegółowe informacje uzasadniające podstawę wysunięcia takiego roszczenia oraz żądanego przedłużenia czasu i/lub dodatkowej płatności. Jeżeli wydarzenie lub okoliczność powodująca to roszczenie ma skutek ciągły to:

a)  pełne szczegółowe roszczenie będzie uważane za przejściowe,

b)  Wykonawca będzie w miesięcznych przedziałach czasowych przesyłał dalsze roszczenia przejściowe podające skumulowane opóźnienie i/lub kwotę roszczenia oraz takie dalsze dodatkowe szczegółowe informacje, jakich Inżynier może rozsądnie wymagać, oraz

c)  Wykonawca prześle ostateczne roszczenie w ciągu 28 dni od ustania skutków wynikających z takiego wydarzenia lub okoliczności lub w ciągu takiego innego okresu, jaki może być zaproponowany przez Wykonawcę i zatwierdzony przez Inżyniera.

W ciągu 42 dni od otrzymania roszczenia lub jakichkolwiek dalszych szczegółowych informacji uzasadniających poprzednie roszczenie lub w ciągu takiego innego okresu, jaki może być zaproponowany przez Inżyniera i zaaprobowany przez Wykonawcę. Inżynier odpowie zatwierdzeniem lub odrzuceniem wraz ze szczegółowymi komentarzami. Może on także zażyczyć sobie dalszych szczegółowych informacji, ale pomimo to ustosunkuje się do podstaw tego roszczenia w takim czasie.

Każde Świadectwo Płatności będzie zawierało takie kwoty za jakiekolwiek roszczenie, jakie zostały rozsądnie udowodnione jako należne według odnośnego postanowienia Kontraktu. Jeżeli i dopóki dostarczone szczegółowe informacje nie są wystarczające do udowodnienia całego roszczenia, Wykonawca będzie uprawniony tylko do płatności za taką część tego roszczenia, jaką jest on w stanie udowodnić.

Inżynier będzie postępował zgodnie z Subklauzulą 3.5 (Określenia), aby uzgodnić lub określić (i) przedłużenie (jeśli jest) Czasu na Ukończenie (przed lub po jego upływie), zgodnie z Subklauzulą 8.4 (Przedłużenie Czasu na Ukończenie) i/lub (ii) dodatkową płatność (jeśli jest), do której Wykonawca jest uprawniony według Kontraktu.

(Warunki Ogólne Kontraktu wg „Warunków kontraktu na urządzenia i budowę z projektowaniem dla urządzeń elektrycznych i mechanicznych oraz dla robót budowlanych i inżynieryjnych projektowanych przez Wykonawcę” Tłumaczenie wydania FIDIC 1999 – k. 228-305; Warunki Szczególne Kontraktu – k. 73-102)

Ustalony w Kontrakcie pierwotny czas na ukończenie przedmiotowych robót przez powódkę oznaczony na dzień 30 kwietnia 2012 r. (pkt 5 Umowy) został wielokrotnie przedłużony przez strony w drodze zawarcia stosownych aneksów. I tak:

a)  Aneksem nr (...) z dnia 11 czerwca 2012 r. przedłużono czas na ukończenie o 9 dni, tj. do 9 maja 2012 r. (Aneks nr (...) – k. 8916-8918)

b)  Aneksem nr (...) przedłużono czas na ukończenie o 125 dni, tj. do 11 września 2012 r. (Aneks nr (...) – k. 8919-8923)

c)  Aneksem nr (...) z dnia 10 października 2012 r. przedłużono czas na ukończenie o 14 dni, tj. do dnia 25 września 2012 r. (Aneks nr (...) – k. 8924-8926)

d)  Aneksem nr (...) z dnia 15 lutego 2013 r. przedłużono czas na ukończenie o 67 dni, tj. do 01 grudnia 2012 r. (Aneks nr (...) – k. 8927-8929)

e)  Aneksem nr (...) z dnia 24 kwietnia 2013 r. przedłużono czas na ukończenie o 159 dni, tj. do dnia 09 maja 2013 r. (Aneks nr (...) – k. 8930-8932)

f)  Aneksem nr (...) przedłużono czas na ukończenie o 27 dni, tj. do 05 czerwca 2013 r. (Aneks nr (...) – k. 8933-8935)

g)  Aneksem nr (...) przedłużono czas na ukończenie o 88 dni, tj. do 1 września 2013 r. (Aneks nr (...) – k. 8936-8938)

h)  Aneksem nr (...) przedłużono czas na ukończenie o 64 dni, tj. do 04 listopada 2013 r. (Aneks nr (...) – k. 8939-8941)

Rozliczanie Kontraktu w przedłużonym czasie na wykonanie robót polegało na wystawianiu przez Inżyniera Kontraktu, na podstawie przedstawianych przez Wykonawcę rozliczeń, Przejściowych Świadectw Płatności, obejmujących kwoty należne Wykonawcy w każdym miesiącu realizacji Kontraktu. Na podstawie każdego Przejściowego Świadectwa Płatności Wykonawca wystawiał fakturę w ciągu 7 dni od jego otrzymania. Termin płatności faktur Wykonawcy wynosił 49 dni od otrzymania faktury przez Zamawiającego.

Na podstawie przedłożonego przez Wykonawcę w dniu 06 czerwca 2012 r. Rozliczenia obejmującego okres rozliczeniowy od 01 maja 2012 r. – 31 maja 2012 r., w dniu 25 czerwca 2012 r. Inżynier Kontraktu wystawił Przejściowe Świadectwo Płatności (nr (...)), na podstawie którego Wykonawca w dniu 29 czerwca 2012 r. wystawił Fakturę VAT nr (...) na kwotę 15.294.739,49 zł netto (18.812.529,57 zł brutto), z terminem płatności oznaczonym na 49 dni od daty dostarczenia faktury do Zamawiającego. (Faktura VAT nr (...) wraz z Przejściowym Świadectwem Płatności – k. 8421-8424)

Na podstawie przedłożonego przez Wykonawcę w dniu 04 lipca 2012 r. Rozliczenia obejmującego okres rozliczeniowy 01 czerwca 2012 r. – 30 czerwca 2012 r., w dniu 09 lipca 2012 r. Inżynier Kontraktu wystawił Przejściowe Świadectwo Płatności (nr (...)), na podstawie którego Wykonawca w dniu 12 lipca 2012 r. wystawił Fakturę VAT nr (...)na kwotę 1.900.960,96 zł netto (2.338.181,98 zł brutto), z terminem płatności oznaczonym na 49 dni od daty dostarczenia faktury do Zamawiającego oraz Fakturę VAT nr (...) na kwotę 16.437.741,21 zł netto (20.218.421,69 zł brutto) ), z terminem płatności oznaczonym na 49 dni od daty dostarczenia faktury do Zamawiającego (Faktura VAT nr (...) i nr (...) wraz z Przejściowym Świadectwem Płatności – k. 8425-8430)

Na podstawie przedłożonego przez Wykonawcę w dniu 01 sierpnia 2012 r. Rozliczenia obejmującego okres rozliczeniowy 01 lipca 2012 r. – 31 lipca 2012 r. , w dniu 07 sierpnia 2012 r. Inżynier Kontraktu wystawił Przejściowe Świadectwo Płatności (nr (...)), na podstawie którego Wykonawca w dniu 10 sierpnia 2012 r. wystawił Fakturę VAT nr (...) na kwotę 28.734,11 zł netto (35.342,96 zł brutto), z terminem płatności oznaczonym na 49 dni od daty dostarczenia faktury do Zamawiającego oraz Fakturę VAT nr (...) na kwotę 16.648.449,80 zł netto (20.477.593,25zł brutto) ), z terminem płatności oznaczonym na 49 dni od daty dostarczenia faktury do Zamawiającego (Faktura VAT (...) i nr (...)wraz z Przejściowym Świadectwem Płatności – k.8431-8437)

Na podstawie przedłożonego przez Wykonawcę w dniu 22 sierpnia 2012 r. Rozliczenia obejmującego okres rozliczeniowy 01 sierpnia 2012 r. – 21 sierpnia 2012 r. w dniu 24 sierpnia 2012 r. Inżynier Kontraktu wystawił Przejściowe Świadectwo Płatności (nr (...)), na podstawie którego Wykonawca w dniu 27 sierpnia 2012 r. wystawił Fakturę VAT nr (...) na kwotę 22.186.747,97 zł netto (27.289.700,00zł brutto), z terminem płatności oznaczonym na 49 dni od daty dostarczenia faktury do Zamawiającego (Faktura VAT nr(...) wraz z Przejściowym Świadectwem Płatności – k. 8438-8441)

Na podstawie przedłożonego przez Wykonawcę w dniu 01 października 2012 r. Rozliczenia obejmującego okres rozliczeniowy 01 września 2012 r. – 30 września 2012 r. w dniu 5 października 2012 r. Inżynier Kontraktu wystawił Przejściowe Świadectwo Płatności (nr (...)), na podstawie którego Wykonawca w dniu12 października 2012 r. wystawił Fakturę VAT nr (...) na kwotę 24.118.948,80 zł netto (29.666.307,02zł brutto), z terminem płatności oznaczonym na 49 dni od daty dostarczenia faktury do Zamawiającego. (Faktura VAT nr (...) wraz z Przejściowym Świadectwem Płatności – k.8442-8445)

Na podstawie przedłożonego przez Wykonawcę w dniu 07 listopada 2012 r. Rozliczenia obejmującego okres rozliczeniowy 01 października 2012 r. – 31 października 2012 r., w dniu 09 listopada 2012 r. Inżynier Kontraktu wystawił Przejściowe Świadectwo Płatności (nr (...)), na podstawie którego Wykonawca w dniu 13 listopad 2012r. wystawił Fakturę VAT nr (...) na kwotę 20.020.217,01 zł netto (24.624.866,92 zł brutto), z terminem płatności oznaczonym na 49 dni od daty dostarczenia faktury do Zamawiającego. (Faktura VAT nr (...) wraz z Przejściowym Świadectwem Płatności – k.8446-8449)

Na podstawie przedłożonego przez Wykonawcę w dniu 05 grudnia 2012 r. Rozliczenia obejmującego okres rozliczeniowy 01 listopada 2012 r. – 30 listopada 2012 r., w dniu 07 grudnia 2012 r. Inżynier Kontraktu wystawił Przejściowe Świadectwo Płatności (nr (...)), na podstawie którego Wykonawca w dniu 10 grudnia 2012 r. wystawił Fakturę VAT nr (...) na kwotę 18.406.235,05 zł netto (22.639.669,11 zł brutto), z terminem płatności oznaczonym na 49 dni od daty dostarczenia faktury do Zamawiającego. (Faktura VAT nr (...) wraz z Przejściowym Świadectwem Płatności – k.8450-8453)

Na podstawie przedłożonego przez Wykonawcę w dniu 14 grudnia 2012 r. Rozliczenia obejmującego okres rozliczeniowy 01 grudnia 2012 r. – 15 grudnia 2012 r., w dniu 18 grudnia 2012 r. Inżynier Kontraktu wystawił Przejściowe Świadectwo Płatności (nr(...)), na podstawie którego Wykonawca w dniu 20 grudnia 2012 r. wystawił Fakturę VAT nr (...)na kwotę 1.851.081,66 zł netto (2.276.830,44 zł brutto), z terminem płatności oznaczonym na 49 dni od daty dostarczenia faktury do Zamawiającego oraz Fakturę VAT nr (...) na kwotę 7.240.368,60 zł netto (8.905.653,38 zł brutto) ), z terminem płatności oznaczonym na 49 dni od daty dostarczenia faktury do Zamawiającego (Faktura VAT nr (...) i nr (...) wraz z Przejściowym Świadectwem Płatności – k.8454-8640)

Na podstawie przedłożonego przez Wykonawcę w dniu 31 stycznia 2013 r. Rozliczenia obejmującego okres rozliczeniowy 01 stycznia 2013 r. – 31 stycznia 2013 r., w dniu 12 lutego 2013 r. Inżynier Kontraktu wystawił Przejściowe Świadectwo Płatności (nr (...)), na podstawie którego Wykonawca w dniu 19 lutego 2013 r. wystawił Fakturę VAT nr (...) na kwotę 2.532.425,84 zł netto (3.114.883,78 zł brutto), z terminem płatności oznaczonym na 49 dni od daty dostarczenia faktury do Zamawiającego. (Faktura VAT nr (...) wraz z Przejściowym Świadectwem Płatności – k. 8461-8465)

Na podstawie przedłożonego przez Wykonawcę w dniu 01 marca 2013 r. Rozliczenia obejmującego okres rozliczeniowy 01 lutego 2013 r. – 28 lutego 2013 r., w dniu 06 marca 2013 r. Inżynier Kontraktu wystawił Przejściowe Świadectwo Płatności (nr (...)), na podstawie którego Wykonawca w dniu 07 marca 2013 r. wystawił Fakturę VAT nr (...) na kwotę 22.597.028zł netto (27.794.345,37 zł brutto), z terminem płatności oznaczonym na 49 dni od daty dostarczenia faktury do Zamawiającego oraz Fakturę VAT nr (...) na kwotę 3.241.337,94 zł netto (3.986.845,67zł brutto) ), z terminem płatności oznaczonym na 49 dni od daty dostarczenia faktury do Zamawiającego (Faktura VAT (...) i nr (...) wraz z Przejściowym Świadectwem Płatności – k.8466-8474)

Na podstawie przedłożonego przez Wykonawcę w dniu 02 kwietnia 2013 r. Rozliczenia obejmującego okres rozliczeniowy 01 marca 2013 r. – 31 marca 2013 r., w dniu 08 kwietnia 2013 r. Inżynier Kontraktu wystawił Przejściowe Świadectwo Płatności (nr (...)), na podstawie którego Wykonawca w dniu 15 kwietnia 2013 r. wystawił Fakturę VAT nr (...) na kwotę 475.995,80 zł netto (585.474,83 zł brutto), z terminem płatności oznaczonym na 49 dni od daty dostarczenia faktury do Zamawiającego. (Faktura VAT nr (...) wraz z Przejściowym Świadectwem Płatności – k. 8475-8479)

Na podstawie przedłożonego przez Wykonawcę w dniu 30 kwietnia 2013 r. Rozliczenia obejmującego okres rozliczeniowy 01 kwietnia 2013 r. – 30 kwietnia 2013 r., w dniu 08 maja 2013 r. Inżynier Kontraktu wystawił Przejściowe Świadectwo Płatności (nr (...)), na podstawie którego Wykonawca w dniu 10 maja 2013 r. wystawił Fakturę VAT nr (...) na kwotę 9.662.541,30 zł netto (11.884.925,80 zł brutto), z terminem płatności oznaczonym na 49 dni od daty dostarczenia faktury do Zamawiającego Fakturę VAT nr (...) na kwotę 525.910,98 zł netto (646.870,51 zł brutto), z terminem płatności oznaczonym na 49 dni od daty dostarczenia faktury do Zamawiającego. (Faktura VAT nr (...) i nr (...) wraz z Przejściowym Świadectwem Płatności – k.8480- 8488)

Na podstawie przedłożonego przez Wykonawcę w dniu 31 maja 2013 r. Rozliczenia obejmującego okres rozliczeniowy 01 maja 2013 r. – 31 maja 2013 r., w dniu 06 czerwca 2013 r. Inżynier Kontraktu wystawił Przejściowe Świadectwo Płatności (nr (...)), na podstawie którego Wykonawca w dniu 07 czerwca 2013 r. wystawił Fakturę VAT nr (...) na kwotę 1.331.067,68 zł netto (1.637.213,25zł brutto), z terminem płatności oznaczonym na 49 dni od daty dostarczenia faktury do Zamawiającego oraz Fakturę VAT nr (...) na kwotę 4.377.507,53 zł netto (5.384.334,26zł brutto), z terminem płatności oznaczonym na 49 dni od daty dostarczenia faktury do Zamawiającego. (Faktura VAT nr (...)i nr (...)wraz z Przejściowym Świadectwem Płatności – k. 8489- 8493)

Na podstawie przedłożonego przez Wykonawcę w dniu 03 lipca 2013 r. Rozliczenia obejmującego okres rozliczeniowy 01 czerwca 2013 r. – 30 czerwca 2013 r., w dniu 12 lipca 2013 r. Inżynier Kontraktu wystawił Przejściowe Świadectwo Płatności (nr (...)), na podstawie którego Wykonawca w dniu 15 lipca 2013 r. wystawił Fakturę VAT nr (...) na kwotę10.818.832,02 zł netto (13.307.163,38 zł brutto), z terminem płatności oznaczonym na 49 dni od daty dostarczenia faktury do Zamawiającego. (Faktura VAT nr (...) wraz z Przejściowym Świadectwem Płatności – k.8494-8497)

Na podstawie przedłożonego przez Wykonawcę w dniu 05 sierpnia 2013 r. Rozliczenia obejmującego okres rozliczeniowy 01 lipca 2013 r. – 31 lipca 2013 r., w dniu 08 sierpnia 2013 r. Inżynier Kontraktu wystawił Przejściowe Świadectwo Płatności (nr (...)), na podstawie którego Wykonawca w dniu 12 sierpnia 2013 r. wystawił Fakturę VAT nr (...) na kwotę 1.034.056,21 zł netto (1.271.889,14 zł brutto), z terminem płatności oznaczonym na 49 dni od daty dostarczenia faktury do Zamawiającego oraz Fakturę VAT nr (...) na kwotę 24.172.172,90 zł netto (29.731.772,67 zł brutto), z terminem płatności oznaczonym na 49 dni od daty dostarczenia faktury do Zamawiającego. (Faktura VAT nr (...) i nr (...) wraz z Przejściowym Świadectwem Płatności – k.8498-8503)

Na podstawie przedłożonego przez Wykonawcę w dniu 13 września 2013 r. Rozliczenia obejmującego okres rozliczeniowy 01 sierpnia 2013 – 31 sierpnia 2013 r., w dniu 16 września 2013 r. Inżynier Kontraktu wystawił Przejściowe Świadectwo Płatności (nr (...)), na podstawie którego Wykonawca w dniu 18 września 2013 r. wystawił Fakturę VAT nr (...) na kwotę 22.962.551,80 zł netto (28.243.938,71zł brutto), z terminem płatności oznaczonym na 49 dni od daty dostarczenia faktury do Zamawiającego, Fakturę VAT nr (...) na kwotę 119.232,31zł netto (146.655,74 zł brutto), z terminem płatności oznaczonym na 49 dni od daty dostarczenia faktury do Zamawiającego oraz Fakturę VAT nr (...)na kwotę 1.060.271,92 zł netto (1.304.134,46 zł brutto) z terminem płatności oznaczonym na 49 dni od daty dostarczenia faktury do Zamawiającego (Faktura VAT (...), nr (...) i nr (...) wraz z Przejściowym Świadectwem Płatności – k.8504-8513)

Na podstawie przedłożonego przez Wykonawcę w dniu 9 października 2013 r. Rozliczenia obejmującego okres rozliczeniowy 01 września 2013 – 30 września 2013 r., w dniu 11 października 2013 r. Inżynier Kontraktu wystawił Przejściowe Świadectwo Płatności (nr (...)), na podstawie którego Wykonawca w dniu 16 października 2013 r. wystawił Fakturę VAT nr (...) na kwotę 25.688.332,30 zł netto (31.596.648,73 zł brutto), z terminem płatności oznaczonym na 49 dni od daty dostarczenia faktury do Zamawiającego. (Faktura VAT nr (...) wraz z Przejściowym Świadectwem Płatności – k.8514-8517)

Na podstawie przedłożonego przez Wykonawcę w dniu 7 listopada 2013 r. Rozliczenia obejmującego okres rozliczeniowy 01 października 2013 r. – 31 października 2013 r., w dniu 12 listopada 2013 r. Inżynier Kontraktu wystawił Przejściowe Świadectwo Płatności (nr (...)), na podstawie którego Wykonawca w dniu 13 listopada 2013 r. wystawił Fakturę VAT nr (...)na kwotę 3.076.284,96 zł netto (3.783.830,50 zł brutto), z terminem płatności oznaczonym na 49 dni od daty dostarczenia faktury do Zamawiającego oraz Fakturę VAT nr (...) na kwotę 27.685.111,41 zł netto (34.052.687,03 zł brutto), z terminem płatności oznaczonym na 49 dni od daty dostarczenia faktury do Zamawiającego. (Faktura VAT nr i nr wraz z Przejściowym Świadectwem Płatności – k.8518-8526)

Na podstawie przedłożonego przez Wykonawcę w dniu 03 grudnia 2013 r. Rozliczenia obejmującego okres rozliczeniowy 01 listopada 2013 r. – 30 listopada 2013 r., w dniu 05 grudnia 2013 r. Inżynier Kontraktu wystawił Przejściowe Świadectwo Płatności (nr (...)), na podstawie którego Wykonawca w dniu 09 grudnia 2013 r. wystawił Fakturę VAT nr (...) na kwotę 15.166.221,64 zł netto (18.654.452,62 zł brutto), z terminem płatności oznaczonym na 49 dni od daty dostarczenia faktury do Zamawiającego oraz Fakturę VAT nr (...) na kwotę 4.716.430,01 zł netto (5.801.208,91 zł brutto), z terminem płatności oznaczonym na 49 dni od daty dostarczenia faktury do Zamawiającego. (Faktura VAT nr (...) i nr(...)wraz z Przejściowym Świadectwem Płatności – k.8527-8533)

W piśmie Inżyniera Kontraktu z dnia 08 maja 2013 r. dokonano korekty uwzględnionych rzeczywistych kosztów ogólnych poniesionych przez Wykonawcę w okresie od 01 maja 2012 r. do 01 grudnia 2012 r., w odniesieniu do uznanych roszczeń, przyznając dopłatę w kwocie 1.383.130,42 zł brutto. (pismo z dnia 08 maja 2013 r. – k. 9013-9029)

W piśmie z dnia 05 września 2013 i 23 września 2013 r. Inżyniera Kontraktu określono stanowisko Zamawiającego w zakresie roszczeń o koszty pośrednie (z wyłączeniem kosztów zarządu) za okres maj 2012 – kwiecień 2013, przyznając powodowi dopłatę w zakresie kosztów pracowniczych za okres od 10 maja 2012 r. do 1 grudnia 2012 r. w kwocie 679.142,45 zł netto (835.345,21 zł brutto) oraz korektę w zakresie kosztów ogólnych w okresie od 2 grudnia 2012 r. do 30 kwietnia 2013 r w kwocie 381.129,47 zł (468.789,25 zł brutto). (pismo z dnia 05 września 2013 r. – k. 9034-9082, pismo z dnia 23 września 2013 r. – k. 8981-8983)

W piśmie Inżyniera Kontraktu z dnia 12 listopada 2013 r. określono stanowisko Zamawiającego w zakresie roszczeń Wykonawcy o koszty zarządu za okres od 10 maja 2012 r. do 09 maja 2013 r. (pismo z dnia 12 listopada 2013 r. – k. 6767)

W piśmie Inżyniera Kontraktu z dnia 7 sierpnia 2014 r., 21 sierpnia 2014 r. i 29 sierpnia 2014 r. określono stanowisko Zamawiającego w zakresie roszczeń Wykonawcy o koszty ogólne (łącznie z kosztami zarządu) za okres od 02 września 2013 r. do 04 września 2013 r., wskazując, że kwota rzeczywistych poniesionych przez Wykonawcę kosztów wynosi 3.726.331,42 zł brutto. (pismo z dnia 7 sierpnia 2014 r. – 8986; pismo z dnia 21 sierpnia 2014 r. – k.8993-8995, pismo z dnia 29 sierpnia 2014 r. - k.8989-8991)

Z uwagi na występujące opóźnienia Wykonawcy w realizacji robót, Inwestor co miesiąc kierował do Wykonawcy roszczenie przejściowe w związku ze złożonym w dniu 26 kwietnia 2011 r. „Powiadomieniem o roszczeniu nr 4 Zamawiającego o okolicznościach mających wpływ na realizację Kontraktu nr 2811/15/2009”. Ostatnie „Roszczenie nr 4 Zamawiającego o okolicznościach mających wpływ na realizację Kontraktu nr 2811/15/2009” zostało skierowane do Wykonawcy w dniu 1 lipca 2014 r. pismem nr (...), w którym Zamawiający podsumował wszystkie opóźnienia od marca 2011 r. do 31 maja 2014 r . (pismo (...) – k. 7956- 7975)

Pozwany wystawił łącznie 26 Świadectw Przejęcia Robót. W dniu 20 czerwca 2014 r. Inżynier Kontraktu wydał Świadectwo Przejęcia nr (...), w którym termin przejęcia robót oznaczono na dzień 9 czerwca 2014 r. (Świadectwo przyjęcia nr 26/2014 – k. 398)

Pismem z dnia 11 grudnia 2018 r. powód skierował do pozwanego ostateczne przedsądowe wezwanie do zapłaty, w którym wezwał pozwanego do niezwłocznej zapłaty kwoty 46.686.977,84 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 13 grudnia 2017 r., obejmującej dodatkowe koszty nieprzewidziane i nieuwzględnione w Zaakceptowanej Kwocie Kontraktowej zaoferowanej na etapie postępowania o udzielenie zamówienia, wynikające z przedłużenia czasu realizacji Kontraktu (Koszty ogólne) za okres od 1 maja 2012 r. do 4 listopada 2013 r., a obejmujące w szczególności koszty związane z: zarządzeniem budową, utrzymaniem biura budowy, utrzymaniem zaplecza socjalnego i świadczeń na rzecz pracowników, utrzymaniem terenu i zaplecza budowy, ochroną i zabezpieczeniem budowy, usługami obcymi dotyczącymi realizacji budowy, których nie można przyporządkować poszczególnym obiektom budowlanym, w tym koszty zarządu. (wezwanie do zapłaty – k. 7740-7741)

W dniu 3 stycznia 2018 r. pozwany wystawił Świadectwo Wykonania, w którym jako dzień odbioru i akceptacji robót po usunięciu wad i usterek wskazano 12 grudnia 2017 r. (Świadectwo Wykonania – k. 445)

W dniu 25 stycznia 2019 r. powódka złożyła pozwanemu poprawione Rozliczenie Ostateczne, w którym wskazała wszystkie kwoty należne w jej ocenie na podstawie przedmiotowego Kontraktu. (pismo z dnia 25 stycznia 2019 r. – k. 8793-8802)

W odpowiedzi na powyższe, pismem z dnia 22 lutego 2019 r. Kierownik Projektu E. M. wskazała, że uzgadnia Rozliczenie Ostateczne z dnia 25 stycznia 2019 r. (pismo z dnia 22 lutego 2019 r. – k. 8803)

W ramach oferty kalkulowane są trzy rodzaje kosztów: koszty bezpośrednie i pośrednie budowy oraz koszty ogólne (dodatkowe). Koszty ogólne to wszelkie koszty związane z obsługą Kontraktu, a powiązane z jego realizacją, ponoszone przez Spółkę. Koszty bezpośrednie budowy obejmują wykonanie danej jednostki, materiały, rzeczy pomocnicze do wykonania i pracę fizyczną pracowników. Koszty pośrednie firmy to koszty niepowstające na budowie, ale związane z jej realizacją, np. koszty przygotowania oferty, nadzoru nad realizacją Kontraktu, koszty administracyjne, koszty labolatoriów. Koszty pośrednie i koszty ogólne wskazane przez Wykonawcę w ofercie były kalkulowane dla okresu wskazanego w ofercie. Oferta opracowywana jest na podstawie głównego projektu. Roszczenia związane z przedłużeniem czasu wykonywania Umowy dotyczyły kosztów pośrednich, które były związane z czasem. Były to takie koszty jak: wynagrodzenie dla inżynierów, zakwaterowanie, dodatkowe koszty samochodów, gwarancja bankowa, ubezpieczenie. Pozwany nie uwzględnił kosztów wynagrodzeń wszystkich pracowników. Wykonawca nie wiedział, których pracowników pozwany uwzględnia, a których nie. Pozwany odmawiał zapłaty za pracowników greckich. (zeznania świadka T. W. – k. 8729-8730; zeznania świadka K. P. – k. 8732-8735v, zeznania świadka P. W. – k. 8735v-8737)

Zgodnie z procedurą, obowiązującą w Generalnej Dyrekcji, pozwany uwzględnia koszty zarządu wyłącznie w odniesieniu do oddziału Wykonawcy w Polsce. Procedura taka była stosowana nie tylko w stosunku do powoda, ale też w stosunku do innych wykonawców. (zeznania świadka H. S. – k. 9089-9092, zeznania świadka W. Z. – k. 9092-9094, zeznania świadka A. C. – k. 9094-9096)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy, które nie budziły wątpliwości Sądu co do ich autentyczności i wiarygodności. Dokumenty te nie były również kwestionowane przez żadną ze stron procesu.

W ustaleniach stanu faktycznego Sąd uwzględnił również zeznania świadków T. W., K. P. i P. W., uznając je za wiarygodne wobec faktu zatrudnienia ww. świadków przez powoda przy realizacji przedmiotowego Kontraktu, w związku z czym w ocenie Sądu świadkowie Ci posiadają wiedzę na temat związanych z Umową kosztów. Podobnie w przypadku zeznań świadków H. S., W. Z. i A. C., Sąd uznał ich zeznania za wiarygodne, uznając, że świadkowie ci jako pracownicy pozwanego posiadają wiedzę dotyczącą stosowanych przez pozwanego procedur w zakresie zasad rozliczania kosztów zarządu wykonawcy.

Sąd pominął dowód z zeznań świadków I. B., T. J., B. R. i K. M., albowiem na obecnym etapie zeznania ww. świadków nie miały znaczenia dla rozstrzygnięcia.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo podlegało oddaleniu a limine z uwagi na skutecznie podniesiony przez stronę pozwaną zarzut przedawnienia roszczeń powódki.

W sprawie niniejszej powódka (...) z siedzibą w M. wystąpiła przeciwko pozwanemu Skarbowi Państwa – Generalnemu Dyrektorowi Dróg Krajowych i Autostrad z roszczeniem o zapłatę z tytułu kosztów ogólnych poniesionych przez nią jako Wykonawcę w okresie od 1 maja 2012 r. do 4 listopada 2013 r. w związku z realizacją Umowy nr (...), które to koszty nie zostały uwzględnione i zwrócone jej przez pozwanego jako Zamawiającego.

W pierwszej kolejności podkreślić należy, że okolicznością bezsporną w toku niniejszego postępowania było to, że w dniu 4 listopada 2009 r. strony zawarły Umowę nr (...) (zwaną dalej jako: Umowa lub Kontrakt), na podstawie której pozwany jako Zamawiający powierzył, a powódka jako Wykonawca zobowiązała się do wykonania zadania: w postaci: „Zaprojektowania i wykonania autostrady (...) R.K. na odcinku R. (bez węzła) – K. długość ok. 22 km.”, w ramach którego powódka zobowiązała się zaprojektować, wykonać i zakończyć roboty oraz usunąć wady w całkowitej zgodności z postanowieniami Kontraktu, zaś Zamawiający zobowiązał się, że zapłaci Wykonawcy za zaprojektowanie, wykonanie Robót i usunięcie z nich wad określoną Cenę Kontraktową. Co przy tym istotne, pierwotny termin wykonania ww. Umowy („Czas na Ukończenie”) ustalony został przez strony na dzień 30 kwietnia 2012 r. (pkt 5 Umowy). Termin ten był jednak następnie przedłużany stosownymi Aneksami do Kontraktu (nr 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 10), przy czym ostateczny Czas na Ukończenie ustalony został w Aneksie nr (...) na dzień 04 listopada 2013 r. Rzeczywisty termin zakończenia robót w Świadectwie Przejęcia nr (...) oznaczony został jednak na 9 czerwca 2014 r., termin odbioru i akceptacji robót bez wad i usterek ustalono w Świadectwie Wykonania na dzień 12 grudnia 2017 r.

Przedmiotem niniejszego postępowania objęte są roszczenia powódki względem pozwanego z tytułu kosztów ogólnych poniesionych przez powódkę w okresie przedłużenia wykonywania Kontraktu, tj. powstałych w okresie od 1 maja 2012 r. do 04 listopada 2013 r., które nie zostały uwzględnione przez pozwanego w ramach rozliczenia Umowy.

Podkreślenia wymaga to, że wobec postawienia przez pozwanego zarzutu przedawnienia roszczenia strony powodowej, zarzut ten wymagał rozpoznania w pierwszej kolejności, albowiem jego uwzględnienie lub odmowa uwzględnienia przez Sąd miała istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy oraz ewentualnego dalszego toku postępowania.

Dla oceny czy roszczenie dochodzone pozwem jest przedawnione czy też nie, podstawowe znaczenie ma po pierwsze ustalenie, jaki w ogóle okres przedawnienia należy przyjąć dla roszczeń pozwu.

W ocenie Sądu twierdzenia strony powodowej co do stosowania w okolicznościach niniejszej sprawy zastrzeżonego w przypadku umowy o dzieło dwuletniego okresu przedawnienia liczonego od dnia oddania dzieła, a jeżeli dzieło nie zostało oddane - od dnia, w którym zgodnie z treścią umowy miało być ono oddane (art. 646 k.c.), nie zasługują na uwzględnienie.

Po pierwsze wskazania wymaga to, że w ocenie Sądu Umowę będącą przedmiotem niniejszego postępowania zakwalifikować należy jako typ umowy mieszanej, łączący w sobie co prawda elementy umowy o dzieło (zgodnie z Kontraktem bowiem w zakres zobowiązania Wykonawcy wchodziło również zaprojektowanie robót), niemniej jednak w przeważającej mierze Umowa ta obejmuje swoim zakresem cechy umowy o roboty budowlane. Jej istotą było bowiem zobowiązanie Wykonawcy do wykonania i zakończenia robót związanych z budową autostrady (...) R.K. na odcinku R. (bez węzła) – K. długość ok. 22 km, jak również usunięcie wad w całkowitej zgodności z postanowieniami Kontraktu (pkt 3 Umowy). W myśl wyroku Sądu Najwyższego z dnia 19 stycznia 2012 r., sygn. IV CSK 201/11 ( Legalis nr 480486), zastosowanie w takim przypadku powinny mieć przepisy dotyczące umowy nazwanej głównego typu, przeważającej. Zdaniem Sądu, główne świadczenie Wykonawcy objęte przedmiotowym Kontraktem jest świadczeniem typowym dla umowy o roboty budowlane. Co więcej, podkreślenia wymaga to, że roszczenie dochodzone pozwem związane jest stricte właśnie z wykonywaniem przez powódkę przedmiotowych robót budowlanych, albowiem obejmuje ono koszty ogólne poniesione przez Wykonawcę właśnie na tym etapie realizacji Kontraktu, a nie na etapie projektowania.

Stąd, mając na uwadze powyższe, w ocenie Sądu dla określenia długości okresu przedawnienia roszczenia strony powodowej zastosowanie mają przepisy dotyczące umowy o roboty budowlane. To zaś, jaki okres przedawnienia ma zastosowanie w przypadku umów o roboty budowlane zostało jednoznacznie przesądzone przez Sąd Najwyższy, który w uchwale składu Siedmiu Sędziów z dnia z dnia 11 stycznia 2002 r., sygn. III CZP 63/01 (Legalis nr 51941), wyraźnie wskazał, że: „Roszczenia wynikające z umowy o roboty budowlane przedawniają się w terminach określonych w art. 118 k.c.”. W przypadku roszczeń przysługujących przedsiębiorcy (a taki status ma bowiem powodowa spółka, realizująca Kontrakt w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej), art. 118 k.c. wprowadza zaś trzyletni termin przedawnienia roszczenia.

W związku z powyższym, brak jest zatem podstaw do zastosowania regulacji stosowanych do umowy o dzieło – w tym dwuletniego okresu przedawnienia od dnia oddania dzieła lub od dnia kiedy miało być ono oddane, tym bardziej, że art. 646 k.c. jest przepisem szczególnym zastrzeżonym wyłącznie dla tego rodzaju umowy. W kodeksie cywilnym brak jest jakiegokolwiek przepisu, który wskazywałby na odpowiednie stosowanie ww. regulacji do roszczeń z tytułu umowy o roboty budowlane.

Niemniej jednak, nawet gdyby przyjąć za słuszne twierdzenia strony powodowej co do dwuletniego terminu przedawnienia liczonego od dnia „oddania dzieła lub dnia, w którym dzieło miało być oddane” to stwierdzić należy, że roszczenie pozwu uznać należałoby na tej podstawie za przedawnione. W ocenie Sądu za datę początkową, od której w takiej sytuacji należałoby liczyć początek biegu przedawnienia uznać należałoby dzień 04 listopada 2013 r., w którym to dniu zgodnie z ostatnim Aneksem nr (...) do Umowy, realizacja Kontraktu (wykonanie robót) miała zostać zakończona. W tym wypadku, przy uwzględnieniu dwuletniego okresu przedawnienia, przedawnienie roszczeń powódki nastąpiłoby zatem z dniem 04 listopada 2015 r.

Nawet jednak, gdyby bieg dwuletniego terminu przedawnienia liczyć od dnia „oddania robót” przez Wykonawcę, to za początkową datę biegu terminu przedawnienia uznać należałoby dzień 09 czerwca 2014 r., tj. dzień stwierdzony przez Inżyniera Kontraktu w ostatnim Świadectwie Przejęcia Robót nr (...) z dnia 20 czerwca 2014 r. jako termin przejęcia robót.

Zgodnie bowiem z subklauzulą 10.1 Warunków Kontraktu, Wykonawca występuje do Inżyniera o wydanie Świadectwa Przejęcia nie wcześniej niż 14 dni przed tym, kiedy Roboty będą w opinii Wykonawcy ukończone i gotowe do przejęcia. W Świadectwie Przejęcia, Inżynier wskazuje zaś datę, z którą roboty zostały ukończone zgodnie z Kontraktem, „pomijając wszelką drobną zaległą pracę i wady, nie mające w istocie wpływu na użycie robót do przeznaczonego im celu”. Niewątpliwe zatem, to właśnie termin wskazany w ostatnim Świadectwie Przejęcia Robót uznać należy za datę, z którą Wykonawca oddaje Zamawiającemu wykonane roboty, z przekonaniem o prawidłowości ich wykonania. Brak jest zdaniem Sądu podstaw do uwzględnienia twierdzeń powódki co do tego, że za termin oddania robót uznać należy datę wskazaną w Świadectwie Wykonania. Zgodnie z subklauzulą 11.9, wystawienie Świadectwa Wykonania stanowi bowiem jedynie o pełnej akceptacji wykonanych robót przez Zamawiającego. Rozróżnić należy zatem pojęcie „oddania robót” leżącego po stronie Wykonawcy i pojęcie „akceptacji robót” przez Zamawiającego. Wystawienie Świadectwa Wykonania następuje dopiero po usunięciu przez Wykonawcę wszelkich wad czy usterek robót, w okresie gwarancji jakości robót, który rozpoczyna swój bieg właśnie od momentu przejęcia robót, tj. oddania ich przez Wykonawcę. Wystawienie Świadectwa Wykonania stanowi bowiem o ostatecznym uznaniu prawidłowości wykonania przez Wykonawcę zobowiązania Kontraktowego (tj. o jego akceptacji wykonanych robót).

W związku z powyższym, nawet przy przyjęciu dwuletniego okresu przedawnienia liczonego od daty oddania robót przez Wykonawcę, stwierdzić należy, że roszczenia powódki w takim przypadku uległyby przedawnieniu z upływem dnia 09 czerwca 2016 r. (dwa lata liczone od 09 czerwca 2014 r.). Pozew inicjujący niniejsze postępowanie został zaś wniesiony przez powódkę dopiero w dniu 18 grudnia 2018 r.

Jak już wskazano powyżej, w orzecznictwie ugruntował się pogląd wskazujący, że roszczenia z umowy o roboty budowlane przedawniają się według ogólnych reguł zawartych w tytule VI Księgi pierwszej Kodeksu cywilnego ( tak: przytoczona już powyżej uchwała Sądu Najwyższego z dnia 11.01.2002 r., III CZP 63/01, czy też wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 16.03.2010 r., sygn. I ACa 67/10 (Legalis nr 226271). W związku z tym, w oparciu o art. 118 k.c., Sąd przyjął trzyletni okres przedawnienia roszczeń powódki dochodzonych w niniejszym postępowaniu. Jednocześnie, podkreślenia wymaga to, że stosując ogólne reguły przedawnienia roszczeń, zastosowanie w niniejszej sprawie znajduje również art. 120 § 1 k.c., który stanowi, że bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia,
w którym roszczenie stało się wymagalne. Jeżeli wymagalność roszczenia zależy od podjęcia określonej czynności przez uprawnionego, bieg terminu rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stałoby się wymagalne, gdyby uprawniony podjął czynność w najwcześniej możliwym terminie. Natomiast w myśl art. 455 k.c., jeżeli termin spełnienia świadczenia nie jest oznaczony ani nie wynika z właściwości zobowiązania, świadczenie powinno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do wykonania.

Mając na uwadze powyższe regulacje, za bezzasadne uznać należy stanowisko strony powodowej co do tego, że termin przedawnienia liczyć należy od daty wystawienia Ostatecznego Świadectwa Płatności (które swoją drogą nie zostało dotychczas wystawione). Podkreślenia wymaga, że powódka dochodziła w niniejszej sprawie zapłaty z tytułu dodatkowych kosztów poniesionych przez nią w przedłużonym umownie okresie realizacji robót kontraktowych. Jak już wskazano powyżej, pierwotny termin wykonania robót wg Kontraktu oznaczony był na dzień 30 kwietnia 2012 r., jednak został on przedłużony przez strony w drodze Aneksów do dnia 04 listopada 2013 r. Przedmiotowe roszczenie powódki obejmuje koszty powstałe w okresie od 01 maja 2013 r. do 04 listopada 2013 r. Nie ulega przy tym wątpliwości, że poniesienie dodatkowych kosztów w przedłużonym okresie realizacji kontraktu i ich wysokość były znane powodowej spółce na koniec każdego miesiąca przypadającego we wskazanym okresie w którym dane koszty były księgowane w księgach ewidencyjnych spółki.

Należy zwrócić bowiem uwagę na procedurę rozliczania kosztów Kontraktu określoną w Warunkach Kontraktu. Zgodnie z subklauzulami 14.3 – 14.7, rozliczanie Kontraktu w przedłużonym czasie na wykonanie robót dokonywane było na bieżąco, każdego miesiąca. Po upływie każdego miesiąca, Wykonawca przedkładał Inżynierowi Kontraktu Rozliczenia, na podstawie których Inżynier wystawiał Przejściowe Świadectwa Płatności, obejmujące w ocenie Zamawiającego kwoty należne Wykonawcy w każdym miesiącu. Na podstawie zaś każdego Przejściowego Świadectwa Płatności Wykonawca wystawiał Zamawiającemu, w ciągu 7 dni od jego otrzymania, fakturę, której termin płatności wynosił 49 dni od otrzymania faktury przez Zamawiającego. Roszczenia powódki dochodzone pozwem powstawały zatem sukcesywnie w przedłużonym okresie realizacji Kontraktu (z miesiąca na miesiąc).

Zdaniem Sądu, niewątpliwym zatem pozostaje to, że już z chwilą otrzymania Przejściowego Świadectwa Płatności, a najpóźniej z dniem wystawienia faktury, Wykonawca uzyskiwał wiedzę co do tego, w jakim zakresie poniesione przez niego koszty zostały uwzględnione przez pozwanego. W ocenie Sądu zatem roszczenia powódki o koszty poniesione przez nią w każdym miesiącu przedłużonego czasu realizacji Kontraktu, a nie uwzględnione przez pozwanego w Przejściowym Świadectwie Płatności w myśl art. 120 § 1 k.c. w zw. z art. 455 k.c., stawały się wymagalne z dniem następnym od daty upływu terminu wystawionej za dany miesiąc faktury, albowiem to wtedy powódka mogła najwcześniej wezwać pozwanego do zapłaty dodatkowej, nieuwzględnionej przez niego kwoty. Mając zatem na uwadze to, że pierwsza z wystawionych przez powódkę faktur, obejmująca koszty poniesione w przedłużonym czasie realizacji Kontraktu, obejmująca okres 01 maja 2012 r. – 31 maja 2012 r. (Faktura VAT nr (...)), została wystawiona w dniu 29 czerwca 2012 r z 49-dniowym terminem płatności, zaś ostatnia obejmująca okres 01 listopada 2013 r. – 30 listopada 2013 r. (Faktura VAT nr (...) i Faktura VAT nr (...)), wystawiona została przez powódkę w dniu 09 grudnia 2013 r. z 49–dniowym terminem płatności od daty dostarczenia faktury do Zamawiającego - upływającym w dniu 29 stycznia 2014 r. (faktura doręczona Zamawiającemu w dniu 10 grudnia 2013 r. – k. 8527), zatem najpóźniej roszczenie powódki o nieuiszczone koszty, uwzględniając trzyletni termin przedawnienia, przedawniło się z dniem 29 stycznia 2017 r.

W ocenie Sądu, na uwagę zasługuje przy tym, że zgodnie z procedurą przewidzianą w subklauzuli 20.1, jeżeli Wykonawca uważa się za uprawnionego do jakiejkolwiek dodatkowej płatności, winien skierować do Inżyniera powiadomienie, opisujące wydarzenie lub okoliczność, powodującą roszczenie, przy czym powiadomienie to powinno być dane najwcześniej jak to możliwe, ale nie później niż do 28 dni po tym, kiedy Wykonawca dowiedział się lub powinien był dowiedzieć się o wydarzeniu lub okoliczności. Inżynier zaś, w ciągu 42 dni od otrzymania roszczenia lub jakichkolwiek dalszych szczegółowych informacji uzasadniających poprzednie roszczenie, odpowie Wykonawcy zatwierdzeniem lub odrzuceniem tych roszczeń wraz ze szczegółowymi komentarzami. Zauważyć należy, iż zgodnie z powyższą procedurą, w toku realizacji Kontraktu miało miejsce żądanie przez powódkę zapłaty dodatkowych roszczeń, które były rozpatrywane przez Inżyniera Kontraktu i co do których udzielał on powódce odpowiedzi (pismo z dnia 08 maja 2013 r. – k. 9013-9029; pismo z dnia 05 września 2013 r. – k. 9034-9082, pismo z dnia 23 września 2013 r. – k. 8981-8983; pismo z dnia 12 listopada 2013 r. – k. 6767; pismo z dnia 7 sierpnia 2014 r. – 8986; pismo z dnia 21 sierpnia 2014 r. – k.8993-8995, pismo z dnia 29 sierpnia 2014 r. - k.8989-8991). Wszystkie te odpowiedzi Inżyniera i dodatkowe rozliczenia dokonywane były jednak w latach 2013-2014, co w żaden sposób nie zmienia stanowiska dotyczącego przedawnienia dochodzonych przez powódkę roszczeń. Niewątpliwie jednak, już wtedy powódka miała świadomość stanowiska Zamawiającego co do braku uwzględnienia jakichkolwiek innych zgłaszanych przez nią roszczeń objętych okresem od maja 2012 r. do listopada 2013 r.

W ocenie Sądu podkreślić przy tym należy, że jakiekolwiek podejmowane przez powódkę działania, które miały miejsce już po powstaniu jej roszczeń, zmierzające do wyegzekwowania nieuwzględnionych przez pozwanego kosztów dodatkowych, nie mogły w żaden sposób wpłynąć na zmianę terminu wymagalności dochodzonych przez nią roszczeń, a w konsekwencji na bieg ich przedawnienia. Samo ujmowanie roszczeń powódki w kolejnych wystawianych przez nią dokumentach rozliczeniowych (jak np. Rozliczenie Końcowe czy Rozliczenie Ostateczne) czy w kierowanych do pozwanego wezwaniach do zapłaty, nie kreuje żadnych nowych roszczeń i nie otwiera na nowo ich wymagalności.

W ocenie Sądu dodać w tym miejscu należy, że nawet, jeżeli uznać, że powódka ostatecznie dowiedziała się o wysokości poniesionych przez siebie kosztów w przedłużonym okresie realizacji Kontraktu obejmującym czas od 1 maja 2012 r. do 4 listopada 2013 r., dopiero po upływie tego okresu, tj. na koniec miesiąca listopada 2013 r. lub, że najpóźniej dowiedziała się ona o wysokości tych kosztów z chwilą faktycznego oddania wykonanych robót Zamawiającemu (09 czerwca 2014 r. w myśl Świadectwa przejęcia nr (...)), to zdaniem Sądu powodowa spółka mogła oszacować owe dodatkowe koszty poniesione na skutek przedłużenia czasu realizacji Kontraktu i wezwać pozwanego do ich zwrotu – najpóźniej w dniu 1 lipca 2014 r. (art. 120 § 1 k.c. w zw. z art. 455 k.c.). Bieg przedawnienia roszczenia odszkodowawczego powódki o zwrot tych kosztów należałoby zatem w tym wypadku liczyć najpóźniej od tej daty, co oznacza, że trzyletni termin przedawnienia upłynął z dniem 1 lipca 2017 r., zaś jak już wskazano powyżej, pozew w niniejszej sprawie wniesiony został dopiero w dniu 18 grudnia 2018 r., a więc już po upływie okresu przedawnienia.

Co więcej, w ocenie Sądu brak jest podstaw do uwzględnienia twierdzeń powódki co do tego, jakoby pozwany uznał roszczenia dochodzone w niniejszym postępowaniu, albowiem całokształt dokumentacji obrazującej rozliczenia stron i zajmowane przez nie stanowiska co do zgłaszanych przez powódkę kosztów w przedłużonym okresie realizacji Kontraktu wskazują jednoznacznie na to, że roszczenia powódki uwzględnianie były przez Zamawiającego jedynie częściowo. W zakresie uznanym przez pozwanego wystawiane były Przejściowe Świadectwa Płatności lub korekty, jednak w pozostałym zakresie wyraźnie wskazywał on na odmowę uwzględnienia podnoszonym przez powódkę kosztów. Mając na uwadze całokształt okoliczności, za pismo uznające roszczenia powódki nie sposób uznać pisma Kierownika Projektu z dnia 22 lutego 2019 r., w którym Kierownik M. wskazała, że „uzgadnia Rozliczenie Ostateczne z dnia 25 stycznia 2019 r.” (k. 8803). Po pierwsze podkreślić bowiem należy, że powódka nie wykazała, jakoby ww. osoba była uprawniona do zatwierdzania rozliczeń finansowych i uznawania roszczeń ze strony Zamawiającego, a po drugie nawet przy uznaniu, że była ona do tego uprawniona, to owo „uznanie”, które zakwalifikować należy jako „uznanie niewłaściwe”, nastąpiło już po upływie terminu przedawnienia roszczeń powódki. Jak wskazał Sąd Apelacyjny w Warszawie w wyroku z dnia 7 listopada 2007 r., sygn. akt VI ACa 826/07 (LEX nr 1645974): „oświadczenie o uznaniu długu, złożone po upływie terminu przedawnienia nie wywiera żadnych skutków prawnych, w tym nie powoduje, że termin przedawnienia biegnie na nowo”. Nawet w przypadku uznania niewłaściwego, nie skutkuje ono także zrzeczeniem się zarzutu przedawnienia, w związku z czym stwierdzić należy, że pozwany w toku niniejszego postępowania był uprawniony do skutecznego podnoszenia tego zarzutu.

Mając na uwadze przedstawione powyżej okoliczności, Sąd stwierdził, że podniesiony przez pozwanego zarzut przedawnienia roszczenia powódki dochodzonego pozwem zasługuje na uwzględnienie. Tym samym, pozwany jest uprawniony do uchylenia się od zaspokojenia roszczeń strony powodowej (art. 117 § 2 k.c.). W tej sytuacji, powództwo podlegało zatem oddaleniu, o czym orzeczono w punkcie pierwszym wyroku.

O kosztach orzeczono w punkcie drugim wyroku na podstawie art. 98 § 1 k.p.c., który stanowi regułę odpowiedzialności za wynik procesu. Jednocześnie Sąd szczegółowe wyliczenie tych kosztów postępowania pozostawił referendarzowi sądowemu. Zgodnie bowiem z art. 108 § 1 k.p.c. sąd rozstrzyga o kosztach w każdym orzeczeniu kończącym sprawę w instancji. Sąd może jednak rozstrzygnąć jedynie o zasadach poniesienia przez strony kosztów procesu, pozostawiając szczegółowe wyliczenie referendarzowi sądowemu; w tej sytuacji, po uprawomocnieniu się orzeczenia kończącego postępowanie w sprawie, referendarz sądowy w sądzie pierwszej instancji wydaje postanowienie, w którym dokonuje szczegółowego wyliczenia kosztów obciążających strony.

W związku z powyższym, orzeczono jak w sentencji wyroku.

(...)