Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt: III U 269/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 maja 2014 r.

Sąd Okręgowy w Ostrołęce III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:

SSO Teresa Suchcicka

Protokolant:

starszy sekretarz sądowy Małgorzata Laskowska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 16 maja 2014 r. w O.

sprawy z odwołania K. P.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w P.

o datę wypłaty emerytury

na skutek odwołania K. P.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w P.

z dnia 28 stycznia 2014r. znak (...)

orzeka:

oddala odwołanie.

UZASADNIENIE

K. P. wniósł odwołanie od decyzji ZUS z dnia 28.01.2014r. znak (...) odmawiającej mu prawa do emerytury począwszy od dnia 15.07.2010r.

Odwołujący skarżonej decyzji zarzucał naruszenie prawa materialnego tj. art. 85 ust 1 w związku z art. 118 ust 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych poprzez błędną wykładnię i zastosowanie. Odwołujący się podniósł, że już w dniu 15.07.2010r. spełnił przesłanki do przyznania mu emerytury w wyższej wysokości. Wniósł o wyrównanie emerytury za okres od 15.07.2010r. do 1.10.2013r., obliczonej z uwzględnieniem okresu zatrudnienia od 7.07.2003r. do 15.07.2010r. w (...) Sp. z o.o. w L. i wypłatę różnicy między świadczeniem ustalonym wcześniej.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie. ZUS powołał się na treść przepisów w tym art. 129 ust 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, zgodnie z którym wypłata świadczeń następuję począwszy od dnia powstania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca w którym zgłoszono wniosek.

Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje:

Decyzją z dnia 11.10.1994r. K. P. nabył z dniem 1.10.1994r. prawo do wcześniejszej emerytury na podstawie przepisów Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 26 stycznia 1990r. w sprawie wcześniejszych emerytur dla pracowników zwalnianych z pracy z przyczyn dotyczących zakładów pracy.

W dniu 25.10.2013r. odwołujący złożył w Oddziale ZUS wniosek o ponowne ustalenie uprawnień do emerytury na podstawie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. W odpowiedzi na wniosek ubezpieczonego ZUS decyzją z dnia 31.10.2013r. przyznał K. P. prawo do emerytury począwszy od dnia 1.10.2013r. tj. od miesiąca, w którym został złożony wniosek ubezpieczonego. Jednocześnie w wypłatą nowego świadczenie emerytalnego organ wstrzymał wypłatę wcześniejszej emerytury.

W dniu 13.01.2014r. ubezpieczony złożył wniosek o dokonanie wypłaty nowo ustalonej emerytury z uwzględnieniem okresu zatrudnienia od 15.07.2010r. do 1.10.2013r. w (...) Sp. z o.o. w L. i wypłatę różnicy pomiędzy świadczeniem przysługującym mu wcześniej, a ustalonym w dniu 1.10.2013r.

W odpowiedzi na wniosek ubezpieczonego ZUS zaskarżoną decyzją z 28.01.2014r. odmówił przyznania prawa do emerytury od 15.07.2010r. w wyższej wysokości.

Odwołanie K. P. jest niezasadne i podlega oddaleniu.

Zgodnie z art. 129 ust1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS „ Świadczenia wypłaca się poczynając od dnia powstania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek lub wydano decyzję z urzędu, z uwzględnieniem ust 2. Przytoczony powyżej ust 2 art. 129 dotyczy renty rodzinnej i nie ma zastosowania w niniejszej sprawie.

Samo spełnienie warunków wymaganych do nabycia prawa do świadczenia nie rodzi po stronie organu rentowego zobowiązania z tytułu powstałego świadczenia, gdyż zależy to od złożenia przez zainteresowanego stosownego wniosku. Ustawa z 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS odróżnia bowiem moment powstania prawa (tj. spełnienie warunków - art. 100) od momentu wypłaty świadczenia (tj. nie wcześniej niż od miesiąca zgłoszenia wniosku lub wydania decyzji z urzędu - art. 129 ust. 1). Ogólną zasadą prawa ubezpieczeń społecznych jest bowiem wypłata świadczenia na wniosek zainteresowanego, poczynając od dnia powstania prawa do emerytury/renty (tj. spełnienia ustawowych warunków), lecz nie wcześniej niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek o świadczenie. Istotna jest zatem data wystąpienia z wnioskiem o ustalenie prawa do świadczenia .

Z treści w/w przepisów wynika, że ustawodawca nałożył na ubezpieczonego obowiązek działania w swojej sprawie poprzez złożenie wniosku, ustawodawca w art. 116 ust 1 wskazał ogólną zasadę postępowania przed organami ubezpieczeń społecznych, zgodnie z którą „postępowanie w sprawach świadczeń wszczyna się na podstawie wniosku zainteresowanego, chyba, że ustawa stanowi inaczej.”

Ustawodawca przewidział wypadki wszczynania postępowania z urzędu jednak mają one charakter wyjątkowy i muszą wynikać z przepisów ustawy. W kwestii przyznania prawa do emerytury ustawodawca przewidział w ust 1 b art. 116 ustawy o emeryturach i rentach z FUS wszczynanie postępowania z urzędu jeżeli dotyczy to osób uprawnionych do świadczeń przedemerytalnych lub zasiłku przedemerytalnego w chwili osiągnięcia przez te osoby wieku emerytalnego jednak przypadki te nie dotyczą odwołującego.

Zgodnie z ogólną zasadą wynikającą z przytoczonych przepisów ( art. 129 ust 1) prawo do emerytury K. P. nie mogło być ustalone na okres wcześniejszy gdyż przepisy nie przewidują takiej możliwości. Ustawa o emeryturach i rentach z FUS w sposób jednoznaczny i nie budzący żadnych wątpliwości w wspomnianym powyżej art. 129 ust 1 zaznacza, że najwcześniejszą datą przyznania świadczeń oraz realizacji ich wypłaty może być początek miesiąca, w którym złożono wniosek, pod warunkiem że na tę datę ubezpieczony spełnia wszystkie ustawowe wymogi.

Odwołujący wnosił o przyznanie i wypłatę emerytury od dnia kiedy spełnił wszystkie wymogi do wypłaty emerytury w wyższej kwocie tj. od dnia rozwiązania stosunku pracy w (...) Sp. z o.o. w L.. Samo spełnianie warunków wymaganych do nabycia prawa do świadczeń nie rodzi obowiązku organu rentowego do jego wypłaty, dopiero złożenie wniosku przez ubezpieczonego powoduje, że prawo do wypłaty świadczeń przeradza się w obowiązek organu rentowego (por. wyrok. Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 27.02.2013r., III AUa 902/12 oraz wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 26.06.2013r. III AUa 1748/12).

Ustawodawca nie przewidział możliwości wyrównania świadczenia osobom, które wystąpiły z wnioskiem później niż nabyły do niego prawo. Jedynym przypadkiem gdyby można było rozważać taka możliwość jest celowe i sprzeczne z prawem działalnie organu wprowadzające w błąd ubezpieczonego. W sprawie niniejszej nie można organowi rentowemu przypisać celowości w opóźnianiu złożenia przez ubezpieczonego wniosku o ustalenie i wypłatę emerytury. Odwołujący sam przyznał, że nie wiedział o możliwości złożenia takiego wniosku, dopiero przez przypadek z innych źródeł dowiedział się o takiej możliwości i naprawił swój błąd składając wniosek do ZUS. Niewiedza odwołującego nie może stanowić podstawy do wypłaty zaległych świadczeń sprzed złożenia wniosku.

Zaniechania odwołującego, a nie bierna postawa organu rentowego, skutkowały przyznaniem odwołującemu prawa do emerytury w podwyższonej wysokości począwszy od 1.10.2013r.

Kierując się powyższymi względami Sąd na podstawie art. 477 14 §1 k.p.c. oddalił odwołanie.