Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt.

VIII Ga 152/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 marca 2014r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VIII Wydział Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący

Sędzia

Sędzia

SSO Barbara Jamiołkowska

SR del. Artur Fornal

SO Marek Tauer (spr.)

Protokolant

Karolina Glazik

po rozpoznaniu w dniu 11 marca 2014r. w Bydgoszczy

na rozprawie

sprawy z powództwa: Przedsiębiorstwa Budowlano - Handlowego (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w B.

przeciwko: G. M.

o zapłatę

na skutek apelacji wniesionej przez pozwaną

od wyroku Sądu Rejonowego w Bydgoszczy

z dnia 4 kwietnia 2012r. sygn. akt VIII GC 570/12

I.  zmienia zaskarżony wyrok:

- w punkcie 1. w ten sposób, że oddala powództwo,

- w punkcie 2. w ten sposób, że zasądza od powoda na rzecz pozwanej kwotę 1.217 zł (jeden tysiąc dwieście siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu,

II. zasądza od powoda na rzecz pozwanej kwotę 1.042 zł (jeden tysiąc

czterdzieści dwa złote) tytułem zwrotu kosztów postępowania za instancję

odwoławczą.

Sygn. VIII Ga 152/13

UZASADNIENIE

W złożonym pozwie powód wniósł o zasądzenie od pozwanej kwoty 8834,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 17.03.2012 r. do dnia zapłaty.
W uzasadnieniu powód wskazał, iż roszczenie to obejmuje szkodę poniesioną przez powoda w kwocie 5334,00 zł, określoną jako różnicę pomiędzy czynszem najmu określonym w umowie zawartej z pozwaną a kwotą poniesioną na wynajem obiektu zastępczego celem organizacji zaplanowanej imprezy oraz koszt opracowania dokumentacji, celem uzyskania zgody na organizację imprezy masowej w wynajętym przez pozwaną lokalu w kwocie 3500,00 zł. Powód wskazał, iż umowa najmu lokalu zawarta była w celu organizacji koncertu hardrockowego. Powód zaznaczył, iż impreza miała mieć charakter imprezy masowej
w rozumieniu ustawy o bezpieczeństwie imprez masowych. Jednocześnie powódka wskazała, iż w późniejszym czasie okazało się, że wynajęty lokal nie spełnia warunków umożliwiających organizacje imprezy masowej.

W odpowiedzi na pozew pozwana zażądała oddalenia powództwa w całości.
W opozycji do twierdzeń powoda pozwana podniosła, iż na podstawie zawartej umowy, to powódka miała obowiązek doprowadzić przedmiotowy lokal do planowanej imprezy.

Sąd Rejonowy w Bydgoszczy w wydanym wyroku zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 8 834,00 zł z odsetkami w wysokości ustawowej od dnia 17 marca 2012 r. do dnia zapłaty oraz kwotę 1 659,00 zł tytułem kosztów procesu.

W uzasadnieniu powyższego wyroku Sąd Rejonowy uznał, opierając się
w szczególności na zeznaniach świadków oraz na treści umowy najmu zawartej miedzy stronami w dniu 2 stycznia 2012 r., iż oczywistym jest, iż już w momencie zawarcia spornej umowy najmu obie strony orientowały się, że impreza ta będzie miała charakter imprezy masowej. W ocenie Sądu pierwszej instancji, powyższe potwierdza również treść drugiej umowy zawartej miedzy stronami dotycząca pozwolenia na sprzedaż alkoholu, w której wyraźnie wskazano, ze planowana impreza będzie miał charakter imprezy masowej. Zgodnie z ustaleniami faktycznymi oraz mając na względzie obowiązujące przepisy ustawy
o zabezpieczeniu imprez masowych Sąd pierwszej instancji uznał, iż w dniu zawieraniu umowy najmu pomiędzy stronami lokal nie nadawał się do przeznaczonego użytku tj. do zorganizowania imprezy masowej i zachodziła konieczność jego odpowiedniej adaptacji. Sąd pierwszej instancji wskazał, iż mając w szczególności na uwadze § 5 umowy oraz treść art. 662 § 1 k.c., to na stronie pozwanej ciążył obowiązek dokonania stosownych adaptacji lokalu.
W oparciu o powyższą argumentację sąd pierwszej instancji uznał, iż pozwana nie dostarczyła lokalu w stanie umożliwiającym jego wykorzystanie zgodne z umową, w związku z czym, pozwana nie wykonała zobowiązania zgodnie z umową, w wyniku czego powódka poniosła stratę wynikająca z konieczności wynajęcia innego lokalu z ustaleniem czynszu wynoszącym 6 000 zł oraz poniesienia niepotrzebnych kosztów związanymi z czynnościami Agencji Ochrony (...) w kwocie 3 000 zł. Sąd zważył, iż wskazane powyżej kwoty stanowią stratę powódki, która pozostaje w bezpośrednim związku przyczynowym faktem, ze na skutek zaniedbań pozwanej koncert nie mógł się odbyć w lokalu (...).

Apelację od wyroku Sądu Rejonowego wniosła pozwana.

Pozwana zaskarżyła powyższy wyrok w całości zarzucając sprzeczności istotnych ustaleń sądu pierwszej instancji z treścią zebranego materiału wskutek naruszenia przepisów postępowania, które mogło mieć wpływ na wynik sprawy, a mianowicie art. 233 § 1 k.p.c. przez dokonanie oceny dowodów w sposób nie wszechstronny i oparty jedynie na interpretacji zdarzeń, które przedstawiła strona powodowa w kwestii okoliczności zawarcia umowy oraz interpretacji zapisów umowy dotyczących obowiązków stron określanych w tej umowie. Pozwana zarzuciła również wyrokowi błąd
w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę rozstrzygnięcia polegający na tym, że Sąd pierwszej instancji uznał, ze strony podpisały umowę najmu na organizacje imprezy masowej, mimo iż okoliczności jej zawarcia i zeznania świadków nie wskazują, ze tak było w istocie
a wręcz zastrzegano warunki w przypadku organizacji imprezy o charakterze masowym. Ponadto w opinii odwołującej nie zostało wykazane, że umowa ta w sposób oczywisty nakładała obowiązek na pozwaną, aby miała przygotować ten obiekt do imprezy masowej,
a w oczywisty sposób nakładała taki obowiązek na powoda.

Odwołująca w oparciu o powyższe zarzuty wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku
w części zawartej w pkt I i oddalenia powództwa, zmianę zaskarżonego wyroku w części zawartej w pkt II.

W odpowiedzi na apelacje powód zakwestionował zarzuty pozwanej w przedmiocie naruszenia art. 233 k.p.c. jako bezzasadne. Odnosząc się do argumentów przytaczanych
w apelacji na poparcie powyższego naruszenia powód uznał je za błędne i nielogiczne, między innymi z uwagi na fakt, iż w opinii powoda, pozwana w toku całego postępowania nigdy nie negowała celu, na jaki został wynajęty lokal, czyli organizacji imprezy masowej. Ponadto powód podważył stanowisko pozwanej, zgodnie z którym wyliczenie zawarte w § 5 umowy miało charakter enumeratywny, wskazując jednocześnie, ze stanowiło one katalog otwarty, o czym świadczy użycie w tym postanowieniu umowy zwrotu „w szczególności”. Powód w odpowiedzi podnosi również, iż z postanowienia Komendy Miejskiej Państwowej Straży Pożarnej w sposób jednoznaczny wynika, iż warunki techniczne budynku na dzień wydawania tego postanowienia zagrażały życiu ludzi tam przebywających, a postępowanie naprawcze w tym zakresie nie zostało jeszcze zakończone. Powód zaznaczył przy tym, iż w tym stanie rzeczy nawet poszerzenie jednych z drzwi, zgodnie z koncepcją proponowaną przez pozwaną w toku procesu i tak nie mogłyby spowodować wydania przez Straż Pożarną innej , tj pozytywnej opinii.

Sąd Okregowy zważył, co następuje:

Apelacja pozwanej zasługiwała na uwzględnienie jednakże z innych przyczyn niż wskazano w apelacji.

Zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego: „Sąd drugiej instancji rozpoznający sprawę na skutek apelacji nie jest związany przedstawionymi w niej zarzutami dotyczącymi naruszenia prawa materialnego, wiążą go natomiast zarzuty dotyczące naruszenia prawa procesowego; w granicach zaskarżenia bierze jednak z urzędu pod uwagę nieważność postępowania.” (uchwała 7 sędziów z dnia 31 stycznia 2008 r., sygn. akt III CZP 49/07, OSNC 2008/6/55).

Powyższą regułę należy rozwinąć i rozumieć w ten sposób, że sąd drugiej instancji dokonując ustaleń faktycznych, ustala podstawę prawną wyroku, a więc wskazuje właściwy przepis prawa materialnego, dokonuje jego wykładni oraz przeprowadza subsumcję. Sąd apelacyjny - bez względu na stanowisko stron oraz zakres zarzutów – powinien zatem zastosować właściwe przepisy prawa materialnego, a więc także usunąć ewentualne błędy prawne sądu pierwszej instancji, niezależnie od tego, czy zostały one wytknięte w apelacji. Powód w sprawie dochodził odszkodowania z tytułu szkody, jaka wyrządziła mu pozwana na skutek niewykonania umowy najmu lokalu. Sytuację tę reguluje art.471 kc zgodnie z którym dłużnik jest obowiązany do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Artykuł 361 § 1 i 2 kc stanowi, że zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynika. W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Zgodnie z powyższymi przepisami przesłankami odpowiedzialności odszkodowawczej są spełnione łącznie gdy dłużnik nienależycie wykonał zobowiązanie, powstała szkoda w majątku wierzyciela a między niewykonaniem zobowiązania i szkodą występuje adekwatny związek przyczynowy. Wydając zaskarżony wyrok Sąd Rejonowy naruszając cyt. art 361 § 1 kc uznał, że przesłanki te są spełnione. A w szczególności uznał, że szkoda powoda pozostaje w bezpośrednim związku przyczynowym z faktem, że na skutek zaniedbań pozwanej koncert nie mógł się odbyć w lokalu (...). Z takim stanowiskiem w okolicznościach faktycznych sprawy nie można się zgodzić.

W pierwszej kolejności stwierdzić należało, że momencie zawarcia umowy obie strony orientowały się jaki był stan techniczny lokalu, i że lokal ten nie nadaje się na przeprowadzenie imprezy masowej zgodnie z ustawa o zabezpieczeniu imprez masowych. W dniu podpisania umowy powód sprzedał już ok. 800 biletów. W tym też zakresie Sąd Rejonowy w sposób prawidłowy i wyczerpujący przeprowadził postępowanie dowodowe, na podstawie materiału zaoferowanego przez strony postępowania. Sąd Okregowy ustalenia dokonane przez Sąd Rejonowy w tym zakresie podziela i przyjmuje za własne.

Negatywny dla pozwanej wynik postępowania przed Sądem I instancji był konsekwencją przyjęcia przez ten Sąd istnienia adekwatnego związku przyczynowego pomiędzy nie wydaniem przez pozwaną lokalu w stanie umożliwiającym jego wykorzystanie zgodnie z umową, a szkodą jaka powódka poniosła w następstwie konieczności wynajęcia innego lokalu oraz niepotrzebnymi kosztami związanymi z czynnościami Agencji Ochrony (...). Sąd I instancji w uzasadnieniu nie wyjaśnił bliżej metodologii ustalenia istnienia adekwatnego związku przyczynowego. Oceniając odpowiedzialność pozwanej należało przed wszystkim ocenić związek przyczynowy przy zastosowaniu rozsądnych kryteriów odpowiadających poczuciu słuszności. Ocena ta winna być dokonana w rozsądnych granicach uwzględniających powiazania przyczynowe z punktu widzenia celów odpowiedzialności odszkodowawczej. W niniejszej sprawie pozwana nie zapewniała powoda, że sporny lokal spełniał wymogi dla organizacji imprezy masowej. To, że takie wymogi ten lokal spełnia miało dopiero nastąpić po uzyskaniu zgody przez odpowiednie Służby.

W tym kontekście należy zaznaczyć, iż na mocy art. 361 § 1 k.c. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. Unormowanie zawarte w cytowanym wyżej artykule opiera się na założeniach teorii przyczynowości adekwatnej. Zgodnie z tą teorią związek przyczynowy zachodzi wtedy, gdy w zestawie wszystkich przyczyn i skutków mamy do czynienia z jedynie z takimi przyczynami, które normalnie powodują określone skutki. Wymagane jest też stwierdzenie, że chodzi o następstwa normalne. Zatem najpierw badamy czy dany fakt (przyczyna) był też koniecznym warunkiem wystąpienia drugiego z nich (skutku), czyli czy bez tego skutek wystąpiłby. Następnie rozważyć trzeba czy wspomniane powiązania należy traktować, jako "normalne", tzn. typowe lub oczekiwane w zwykłej kolejności, a więc nie będące rezultatem jakiegoś zupełnie wyjątkowego zbiegu okoliczności. Ocena czy skutek jest normalny powinna być oparta na całokształcie okoliczności sprawy oraz wynikać z zasad doświadczenia życiowego i zasad wiedzy naukowej, specjalnej (wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 15 października 2013 r. sygn.: I ACa 374/13).
W oparciu o powyższe, rozpoznając przedmiotowa sprawę Sąd II instancji stwierdził, iż brak jest w pełni spełnionych przesłanek do uznania, iż istnieje związek przyczynowy między działaniem pozwanego a szkodą poniesioną przez powoda w dochodzonej pozwem kwocie. Strona powodowa bezspornie wiedziała o istnieniu istotnych przeszkód w organizacji imprezy masowej w lokalu wynajmowanym przez pozwana, w związku z czym, zasadna jest konstatacja, iż godziła się tym samym na wystąpienie trudności przy jej organizacji i w takim zakresie nie można mówić o związku przyczynowym działań wynajmującego
i konsekwencjom, które wystąpiły po stronie powoda w związku z organizacja imprezy
w innym miejscu.

W tych okolicznościach powództwo podlegało oddaleniu.

Odnosząc się do pozostałych zarzutów apelacji to zdaniem Sądu Okręgowego nie mają one wpływu na wyniki postępowania apelacyjnego i zbędne jest ich szersze omawianie.

Reasumując, należy zatem stwierdzić, iż w świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego Sąd Rejonowy błędnie, z naruszeniem treści art. 361 § 1 k.c. k.p.c. uznał, iż pozwana ponosi odpowiedzialność za szkodę powstałą u powoda w zakresie konieczności poniesienia kosztów związanych z wynajęciem innego lokalu w celu organizacji zaplanowanej imprezy masowej.

Mając powyższe na uwadze, Sąd Okręgowy uwzględniając apelację na zasadzie art.386 kpc zmienił zaskarżony i oddalił powództwo oraz zasądził od powoda na rzecz pozwanej kwotę 1.217 zł. tytułem zwrotu kosztów procesu (art.98 kpc), o czym orzekł jak w pkt I wyroku.

Sąd Okręgowy na zasadzie art. 98 kpc zasądził od powoda na rzecz pozwanej kwotę 1.042 zł. tytułem zwrotu kosztów postępowania odwoławczego, o czym orzeczono jak w pkt II wyroku.

.