Pełny tekst orzeczenia

WYROK ZAOCZNY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 06 czerwca 2014 r.

Sąd Rejonowy w Olsztynie Wydział IX Karny

w składzie:

Przewodniczący: SSR Wojciech Kottik

Protokolant: Kalina Pawełko

Bez udziału oskarżyciela publ.

po rozpoznaniu w dniu 6 czerwca 2014 r. sprawy

J. P.

syna J. i W. z domu I.

ur. (...) w B.

obwinionego o to, że:

w okresie od 20 stycznia 2014 r., do dnia 13 marca 2014 r., będąc właścicielem samochodu marki C. o nr rej. (...) wbrew obowiązkowi nie udzielił Straży Miejskiej w (...) uprawnionej z mocy ustawy wiadomości co do tożsamości użytkownika ww. pojazdu. Kierujący tym samochodem w dniu 20.10.2013 r., o godz. 15 ^{( 11)} w miejscowości S. (...)gmina O. przekroczył dozwoloną prędkość jazdy o 42 km/h poruszając się z prędkością 82 km/h (dopuszczalna prędkość w miejscu kontroli: 40 km/h)

- tj. za wykroczenie z art. 96 § 3 kw

ORZEKA:

I.  obwinionego J. P. uznaje za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu i za to na podstawie art. 96 § 3 kw skazuje go na karę 500,- (pięćset) złotych grzywny;

II.  na podstawie art. 624 § 1 kpk w zw. z art. 119 kpw zwalnia obwinionego od kosztów postępowania i opłaty.

UZASADNIENIE

Sąd ustalił, następujący stan faktyczny:

W dniu 20 października 2013 roku strażnicy Straży Miejskiej w (...) ustawili w miejscowości S. w gm. O. na drodze krajowej nr (...) przenośny przyrząd do pomiaru prędkości pojazdów wyposażony w fotorejestrator typu (...). O godzinie 15 ^{( 11 )}urządzenie to zarejestrowało przekroczenie dozwolonej na tym odcinku prędkości 40 km/h przez samochód osobowy marki C. o nr rej. (...), który poruszał się z prędkością 82 km/h. Na podstawie danych w systemie (...) ustalono, że w dniu zdarzenia zarejestrowanym właścicielem tego pojazdu był obwiniony J. P.. W dniu 30 grudnia 2013 r., skierowano do obwinionego dokumentację dotyczącą zarejestrowanego wykroczenia z wezwaniem do wskazania, kto był użytkownikiem przedmiotowego pojazdu w momencie popełnienia zarejestrowanego wykroczenia. W dniu 23 stycznia 2014 r., obwiniony wysłał do Straży Miejskiej odpowiedź w której odmówił złożenia wyjaśnień w tej sprawie powołując się na przepisy art. 182 § 3 i art. 416 § 3 kpk, jednocześnie informując, że on nie jest sprawcą tego wykroczenia. W odpowiedzi, pismem z dnia 01.02.2014 r., wezwano obwinionego do stawienia się w siedzibie Straży Miejskiej w (...) w celu złożenia wyjaśnień lub wypełnienia oświadczenia, na które to pismo obwiniony w dniu 12.02.2014 r., odpowiedział ponownie odmawiając złożenia wyjaśnień powołując się na przepis art. 182 § 2 kpk. Obwiniony wskazał również na rzekomy pogląd Prokuratora Generalnego, który miał zakwestionować konstytucyjność przepisów art. 96 § 3 kw i art. 78 ust. 4 i 5 ustawy Prawo o ruchu drogowym. Jednocześnie zażądał aby wskazano mu, czy urządzenie, którym dokonano pomiaru było urządzeniem stacjonarnym lub mobilnym oraz czy posiadało ważną homologację. Po przesłaniu mu przez prowadzącego czynności wyjaśniające odpowiedzi w dniu 28.02.2014 r., obwiniony nadesłał kolejne pismo w którym powtórzył stanowisko i argumenty użyte w poprzednich swoich pismach.

Wobec takiego stanowiska obwinionego oskarżyciel – Straż Miejska w (...) w dniu 13 marca 2014 r., skierował d tut. Sądu wniosek o ukaranie obwinionego za wykroczenie z art. 96 § 3 kw.

W dniu 07 maja 2014 r., jeszcze przed otrzymaniem wezwania na rozprawę wyznaczoną na dzień 06 czerwca 2014 r., obwiniony skierował do Sądu wniosek o umorzenie postępowania przeciwko niemu w niniejszej sprawie w oparciu o przepisy art. 5 § 1 pkt 1, pkt 2 i pkt 9 K.. Zarzucił, w oparciu o wyrok Sądu Najwyższego w (...) z dnia 12 grudnia 2013 r., w sprawie o sygn. akt III KK 431/13, że wniosek o ukaranie w niniejszej sprawie został wniesiony przez podmiot nieuprawniony, bowiem Straż Miejska w(...)nie miała uprawnień do kierowania przeciwko niemu takiego wniosku z art. 96 § 3 kw. Alternatywnie wniósł o uniewinnienie go od zarzucanego mu czynu argumentując, że straż miejska nie mogła straszyć go karą, karać za brak wskazania ani wnosić oskarżenia przeciwko niemu. Zarzucił również oskarżycielowi przekroczenie uprawnień „w trybie art. 231 kk” a ponadto niedopełnienie obowiązku pouczenia go o prawie świadka do odmowy zeznań i do uchylenia się od odpowiedzi na pytanie mogące narazić go na odpowiedzialność karną.

W bardzo obszernym uzasadnieniu swojego wniosku obwiniony przytoczył szeroko argumentację Sądu Najwyższego ze wskazanego wyżej wyroku z dnia 12.12.2013 r. Dodatkowo powołał się na poglądy wyrażone w orzeczeniu Sądu Rejonowego (...)z dnia 13.11.2012 r., w sprawie(...). Dokonał również wykładni przepisu art. 99 kpow, która to, jego zdaniem również przemawiała za pozbawieniem prawa do kierowania przez straż miejską wniosku o ukaranie przeciwko niemu oraz przepisów art. 41 kpow w zw. z art. 183 § 1 kpk i art. 8 kpow w zw. z art. 16 kpk, których jego zdaniem nie dopełnił oskarżyciel nie informując go jako obwinionego o jego prawach. Na koniec wreszcie zarzucił oskarżycielowi popełnienia występków z art. 231 kk i art.. 234 kk.

( dowód: sprawozdanie k. 4, raport k. 5; wydruk z (...) k. 5-7; odpowiedzi obwinionego k. 6, 7, 8; kopia świadectwa legalizacji ponownej. – k. 23; wniosek obwinionego o umorzenie postępowania z załącznikiem k. 24 - 29)

Obwiniony prawidłowo wezwany na rozprawę w dniu 06 czerwca 2014 r., nie stawił się na nią, nie nadesłał usprawiedliwienia ani dodatkowych wyjaśnień.

Sąd zważył, co następuje:

Wprawdzie obwiniony w postępowaniu sądowym nie złożył wyjaśnień w formie przewidzianej przez przepisy Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia, jednak oceniając jego pisma kierowane do organów procesowych w niniejszej sprawie a także argumentacje jego wniosku z dnia 07 maja 2014 r., należy ocenić, że formalnie nie przyznał się on do popełnienia zarzucanego mu czynu i kwestionuje uprawnienia oskarżyciela – Straży Miejskiej w (...) do skierowania wniosku z art. 96 § 3 kw.

Należy na wstępie podkreślić, że w niniejszym postępowaniu bezsporne jest, iż w dniu 20 października 2013 r., o godzinie 15 ¹¹ w miejscowości S. w gm. O., na drodze krajowej nr (...), radarowy przyrząd do pomiaru prędkości pojazdów w ruchu drogowym (...), posiadający ważną legalizację dokonał pomiaru prędkości i wykonał zdjęcie pojazdu m-ki C. o nr (...), który w dniu tym dniu zarejestrowany był na obwinionego. Kierujący tym pojazdem przekroczył, w miejscu gdzie dokonano pomiaru i wykonano zdjęcie, dopuszczalną prędkość wynikającą ze znaku B-33 tj. 40 km/h, aż o 42 km/h, jadąc z prędkością 82 km/h dopuszczając się tym samym wykroczenia z art. 92a kw.

W ocenie Sądu nie budzi również wątpliwości, że uprawniony do tego podmiot - Straż Miejska w (...) skierowała do obwinionego aż trzykrotnie wezwania do wskazania komu powierzył on do kierowania pojazd którym dopuszczono się wskazanego wyżej wykroczenia i obwiniony trzykrotnie odmówił wykonania obowiązku ciążącego na nim z mocy przepisu art. 78 ust. 4 ustawy Prawo o ruchu drogowym.

Wbrew wielokrotnie powtarzanym przez obwinionego wywodom, w obecnie obowiązującym stanie prawnym, strażnicy straży gminnej czy też miejskiej mają pełne prawo, zarówno do kierowania do właścicieli pojazdów żądań wskazania, komu powierzyli oni taki pojazd do kierowania lub używania, jak i prawo do prowadzenia czynności wyjaśniających, kierowania wniosków o ukaranie do sądu, oskarżania przed sądem i wnoszenia środków odwoławczych. Przepisami ustawowymi statuującymi takie uprawnienia są przepisy art. 12 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o strażach gminnych (tekst. jedn. Dz. U. z 2013 r., poz. 1383) oraz znowelizowany z dniem 31 grudnia 2010 r., przepis art. 17 § 3 Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia. Z tą samą datą znowelizowany został również przepis art. 129 b ust. 2 pkt 2 lit. a ustawy Prawo o ruchu drogowym i rozszerzył on tym samym uprawnienia strażników straży gminnej (miejskiej) do kontroli ruchu drogowego, w tym zakresie naruszeń przepisów o zatrzymaniu lub postoju pojazdów. Tym samym strażnicy ci uzyskali w ramach wykonywania tej kontroli prawo do żądania od właściciela lub posiadacza pojazdu wskazania, komu powierzył pojazd do kierowania lub używania w oznaczonym czasie – art. 129b ust. 3 pkt 7 cyt. Prawa o ruchu drogowym. (Vide postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 02.04.2014 r., Sygn. akt V KK 378/13 – LEX nr 1391275 i argumenty w nim przytoczone). W polskim systemie prawa karnego (i wykroczeń) nie obowiązuje system prawa precedensowego, a zatem wyroki nawet Sądu Najwyższego wydane w innej sprawie nie wiążą sądów w innych sprawach, nawet o podobnych stanach faktycznych. Porównując jednak argumentacje zawarte zarówno w przywołanym przez obwinionego judykacie III KK 431/13 z uzasadnieniem orzeczenia V KK 378/13 nie sposób nie zauważyć, że uzasadnienie orzeczenia z dnia 02 kwietnia 2014 r., jest dużo bardziej pogłębione i znajduje szersze uzasadnienie również w innych obowiązujących przepisach i tym samym bardziej uwzględnia wszelkie aspekty, w tym również intencje ustawodawcy, który po to dokonał zmiany przepisów aby nadać strażom gminnym(miejskim) uprawnienia do kierowania wniosków również z art. 96 § 3 kw.

Przenosząc te rozważania na grunt niniejszej sprawy należy stwierdzić, że Straż Miejska w (...) przeprowadzając na podstawie art. 54 kpw w zw. z art. 56 § 2 kpw czynności wyjaśniające w niniejszej sprawie miała prawo, a wręcz obowiązek ustalić, kto dopuścił się czynu określonego w przepisie art. 92 a kw, który miał miejsce w dniu 20.10.2013 r. Konsekwencją uznania, że obwiniony odmówił spełnienia tego żądania było skierowanie przeciwko niemu niniejszego wniosku o ukaranie.

Odnosząc się do zarzutów obwinionego dotyczących rzekomego naruszenia przez oskarżyciela praw obwinionego wynikających z przepisów art. 41 kpow w zw. z art. 183 § 1 i 2 kpk należy podkreślić, że z ugruntowanego orzecznictwa i poglądów judykatury wynika, że osoba podejrzana o popełnienie wykroczenia (a nie przestępstwa) nie może skutecznie powoływać się na te przepisy, bowiem narażenie na odpowiedzialność, o którym mowa we wskazanych przepisach art. 183 kpk dotyczy odpowiedzialności za przestępstwa, a nie (jak również w niniejszym postępowaniu) za wykroczenie. ( vide Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 30.11.2004 r., w sprawie o sygn.. akt I KZP 26/04, OSNKW 2004/11-12/102)

Również dokonana przez obwinionego interpretacja przepisu art. 99 kpow i powołanie się na ten przepis w niniejszym postępowaniu były chybione, bowiem wskazany przepis umieszczony jest w dziale IX Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia i dotyczy postępowania szczególnego tj. postępowania mandatowego, a niniejszy wniosek o ukaranie został skierowany w trybie zwykłym, w sytuacji gdy postawa obwinionego w sposób oczywisty wskazywała, że odmawia on zastosowania wobec niego postępowania mandatowego.

Jako całkowicie bezpodstawne Sąd uznał kierowane przez obwinionego oskarżenia o rzekomym przekroczeniu uprawnień przez oskarżyciela (art. 231 kk) i dodatkowo jego działaniu wypełniającym znamiona przestępstwa z art. 234 kk. Takie zarzuty nie tylko nie mają żadnego uzasadnienia prawnego a noszą wręcz znamiona bezzasadnych pomówień.

W świetle powyższych rozważań Sąd uznał, iż obwiniony swoim zachowaniem w pełni wypełnił znamiona zarzucanego mu wykroczenia z art. 96 § 3 kw odmawiając wypełnienia obowiązku wynikające z przepisu rangi ustawowej tj. art. 78 ust. 4 ustawy Prawo ruchu drogowym.

Sąd wymierzył obwinionemu karę 500 złotych grzywny, uznając, że jest ona adekwatna do stopnia jego winy i uwzględnia zwłaszcza względy prewencji szczególnej. Postawa obwinionego, którą prezentował w ciągu całego postępowania, również sądowego nie może być postrzegana jako wyłącznie realizację jego konstytucyjnego prawa do obrony. Obwiniony nawet nie próbował przyjmować do wiadomości rzeczowych argumentów organów procesowych. Korzystając często z obiegowych i niezweryfikowanych opinii z różnych portali internetowych powtarzał uparcie te same argumenty nie chcąc przyjąć prostej prawdy, że może nie mieć racji. Taka postawa musi przemawiać w sposób oczywisty na jego niekorzyść, tym bardziej, że posunął się on aż do kierowania bezpodstawnych oskarżeń o rzekomym popełnieniu przez oskarżyciela przestępstw z art. 231 kk i art. 234 kk.

Jako jedyną okoliczność łagodzącą Sąd uznał (wobec brak stosownych informacji) dotychczasową niekaralność obwinionego.

Sąd nie dysponując dostateczną wiedza na temat sytuacji materialnej obwinionego zdecydował się na odstąpienie od obciążenia go kosztami postępowania i opłatą po myśli przytoczonych w wyroku przepisów.