Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III AUa 988/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 czerwca 2014 r.

Sąd Apelacyjny w Szczecinie - Wydział III Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:

SSA Anna Polak (spr.)

Sędziowie:

SA Urszula Iwanowska

SO del. Beata Górska

Protokolant:

St. sekr. sąd.

po rozpoznaniu w dniu 27 maja 2014 r. w Szczecinie

sprawy J. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

o prawo do emerytury

na skutek apelacji ubezpieczonego

od wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

z dnia 22 lipca 2013 r. sygn. akt VII U 8/13

uchyla zaskarżony wyrok i przekazuję sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Szczecinie VII Wydziałowi Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, pozostawiając temu sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania apelacyjnego.

Sygn. akt III AUa 988/13

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. decyzją z 19 listopada 2012 r. odmówił J. S. prawa do emerytury w wieku obniżonym uznając, że ubezpieczony nie udokumentował okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w wymiarze co najmniej 15 lat, a nadto nie rozwiązał stosunku pracy z pracodawcą, na rzecz którego praca była wykonywana bezpośrednio przed dniem ustalenia prawa do emerytury.

J. S. w odwołał się od tej decyzji i wniósł o jej zmianę oraz o przyznanie mu prawa do emerytury. Ubezpieczony wskazał, że wbrew odmiennej ocenie organu rentowego, w okresie zatrudnienia w Przedsiębiorstwie Usług (...) w S. od 3 maja 1977 r. do 31 grudnia 1990 r. oraz w (...) Przedsiębiorstwie Usługowo- Produkcyjnym sp. z o.o. w N. od 19 sierpnia 1991 r. do 28 lutego 1993 r., wykonywał pracę w warunkach szczególnych na stanowiskach ślusarza konstrukcji stalowych oraz ślusarza-spawacza.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie w całości.

Wyrokiem z dnia 22 lipca 2013 r. Sąd Okręgowy w Szczecinie, VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych oddalił odwołanie J. S. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w S. z 19 listopada 2012 r.

Sąd pierwszej instancji ustalił, że J. S. 60 lat ukończył (...). i na dzień 1 stycznia 1999 r. udokumentował przed organem rentowym okres ubezpieczenia wynoszący ogółem 31 lat, 7 miesięcy i 23 dni okresów składkowych i nieskładkowych, w tym 9 lat, 6 miesięcy i 7 dni pracy w warunkach szczególnych.

Ubezpieczony ukończył (...) Szkołę Zawodową dla Pracujących przy Zakładach (...) w S. i zdobył zawód ślusarza remontowego. W okresie od 1 września 1966 r. do 13 kwietnia 1973 r. J. S. zatrudniony był na stanowisku ślusarza w Zakładach (...). Początkowo w zakładzie tym pracował jako uczeń praktycznej nauki zawodu, a po ukończeniu Przyzakładowej (...) Szkoły Zawodowej, w okresie od 23 czerwca 1969 r. do 22 września 1969 r. odbywał wstępny staż pracy. Od dnia 1 października 1969 r. do końca okresu zatrudnienia u tego pracodawcy, ubezpieczony pracował na stanowisku ślusarza remontu maszyn. J. S. odbył w okresie od 4 listopada 1974 r. do 23 kwietnia 1975 r. kurs podstawowy spawania łukowego, a w okresie od 20 stycznia 1989 r. do 18 lutego 1989 r. ponadpodstawowy kurs spawania w osłonie CO2. W okresie od 3 maja 1977 r. do 31 grudnia 1990 r. J. S. zatrudniony był w Przedsiębiorstwie Usług (...) w S.. Przy przyjęciu do pracy powierzone mu stanowisko określone zostało jako ślusarz - spawacz. Świadectwo pracy z 31 grudnia 1990 r. określało ubezpieczonego mianem ślusarza konstrukcji stalowych oraz ślusarza konstrukcji stalowych – brygadzisty. W podaniu o pracę ubezpieczony wniósł o przyjęcie do pracy na stanowisku montera konstrukcji stalowych. W kilkudziesięciu kolejnych angażach płacowych stanowisko odwołującego określano jako ślusarz, ślusarz konstrukcji stalowych – brygadzista i tylko w jednym angażu jako ślusarz - spawacz. W wymienionym okresie J. S. wykonywał pracę na stanowisku ślusarza oraz spawacza. W ramach tego zatrudnienia ubezpieczony wykonywał w szczególności różnorakiego rodzaju prace ślusarskie związane z obróbką metalu - szlifowanie i składanie elementów metalowych, cięcie, szlifowanie, czyszczenie, prace polegające na montażu i demontażu konstrukcji stalowych, załadunku i rozładunku gotowych elementów konstrukcyjnych i ich przewożenie na odległość. J. S. wykonywał także prace spawalnicze. Spawaniem ubezpieczony zajmował się po przygotowaniu elementów konstrukcji do spawania - pocięciu kątowników, blachy, ukształtowaniu jej. Większość prac ubezpieczony wykonywał w warsztacie, a następnie wyjeżdżał w teren (delegację) na tydzień, dwa lub dłużej i wraz z brygadą montował gotowe elementy. W (...) sp. z o.o. w N. J. S. był zatrudniony od 19 sierpnia 1991 r. do 28 lutego 1993 r. na stanowisku ślusarza – spawacza. W okresie od 1 czerwca 1997 r. ubezpieczony zatrudniony był w Przedsiębiorstwie Usługowo-Produkcyjnym (...) sp. z o. o. w G.. Zatrudnienie to ubezpieczony kontynuował w dacie wydawania zaskarżonej decyzji odmawiającej mu prawa do wcześniejszej emerytury. Rozwiązanie przedmiotowego stosunku pracy nastąpiło z dniem 24 maja 2013 r. za porozumieniem stron, co potwierdził pracodawca w wystawionym ubezpieczonemu świadectwie pracy.

Sąd Okręgowy uznał odwołanie J. S. za bezzasadne i je oddalił. Wziął przy tym pod uwagę, że do 31 grudnia 2012 r., zgodnie z art. 184 ust. 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2009 r., nr 153, poz. 1227; ze zm.; dalej jako „ustawa emerytalna”), emerytura w wieku obniżonym przysługiwała pod warunkiem rozwiązania stosunku pracy. W związku wejściem w życie ustawy z dnia 11 maja 2012 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2012 r. nr 637) od 1 stycznia 2013 r. nie jest już wymagane spełnienie warunku rozwiązania stosunku pracy w przypadku osób będących pracownikami. W ocenie sądu pierwszej instancji skoro zaskarżona decyzja oceniająca istnienie przesłanek nabycia uprawnień do świadczenia wydawana była w dniu 19 listopada 2012 r., a ubezpieczony kontynuował w tym czasie zatrudnienie (aż do 24 maja 2013 r.), zatem w dacie wydawania zaskarżonej decyzji ubezpieczony nie spełniał wymogu w postaci rozwiązania stosunku pracy. Stanowiło to zdaniem Sądu Okręgowego podstawę do oddalenia odwołania. Tym samym sąd nie dokonał kategorycznej oceny, czy sporny okres pracy, istotnie był pracą w warunkach szczególnych. Uznał bowiem, że taka ocena była w niniejszej sprawie niemożliwa i zarazem zbędna.

Mimo powyższej konstatacji Sąd Okręgowy stwierdził, że nie może kategorycznie stwierdzić, iż ubezpieczony ponad wszelką wątpliwość i w pełnym wymiarze czasu pracy świadczył pracę w warunkach szczególnych będąc zatrudnionym w Przedsiębiorstwie Usług (...) w S. od 3 maja 1977 r. do 31 grudnia 1990 r. W jego ocenie naprowadzone przez stronę dowody nie usuwały wątpliwości co do tego, czy i w jakiej części spornego okresu J. S. wykonywał prace spawalnicze stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Dokumentacja osobowa w połączeniu z pozostałymi dowodami, w tym zeznaniami świadków, wskazywać mogła, że ubezpieczony wykonywał prace spawacza, jednakże nie pozwala ona na ustalenie dającego się precyzyjnie określić okresu (okresów) wykonywania tych prac stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.

Apelację od wyroku Sądu Okręgowego wywiódł J. S., zaskarżył rozstrzygnięcie w całości, wyrokowi zarzucił:

I. naruszenie prawa materialnego, tj. art. 184 ust. 2 ustawy emerytalnej poprzez jego błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie, poprzez przyjęcie za warunek konieczny dla ustalenia prawa do emerytury wykazanie uprzedniego rozwiązania stosunku pracy przez ubezpieczonego, podczas gdy na gruncie tego przepisu warunek ten nie występuje, a co w konsekwencji doprowadziło w procesie subsumcji do niewłaściwego zastosowania przepisu art. 184 ust. 2 ustawy emerytalnej w jego kształcie, obowiązującym do dnia 31 grudnia 2012 r., a tym samym dokonanie błędnego rozstrzygnięcia o odmowie ustalenia prawa do emerytury J. S.;

II. mające istotny wpływ na rozstrzygnięcie sprawy naruszenie przepisów prawa
procesowego, a to:

1. art. 233 § 1 k.p.c. poprzez niezgodną z zasadami doświadczenia życiowego ocenę dowodów (przekroczenie granicy swobodnej oceny dowodów) oraz poprzez nieprzeprowadzenie wszechstronnego rozważenia całości zebranego w sprawie materiału dowodowego i oparcie rozstrzygnięcia na podstawie pojedynczych wątków dowodowych, bez uwzględnienia wzajemnego oddziaływania całości wykazanych w sprawie okoliczności, polegające w szczególności na przyjęciu, że:

a) w niniejszej sprawie niemożliwa była kategoryczna ocena czy sporny stosunek pracy ubezpieczonego w Przedsiębiorstwie Usług (...) w S. w okresie od 3 maja 1977 r. do 31 grudnia 1990 r. był pracą w warunkach szczególnych, a „z uwagi na niespełnienie wymogu w postaci rozwiązania stosunku pracy w dacie oceniania uprawnień emerytalnych, także częściowo zbędna”, podczas gdy całokształt zebranego w sprawie materiału dowodowego w sposób jednoznaczny umożliwiał prawidłową ocenę tego stosunku pracy pod względem realizacji znamion zatrudnienia w warunkach szczególnych określonych w art. 32 ust. 2 ustawy emerytalnej;

b) „pomiędzy twierdzeniami ubezpieczonego, iż w tym okresie [od 3 maja 1977 r. do 31 grudnia 1990 r.] wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy prace spawacza, a zgromadzonymi dokumentami z dokumentów występują nieusunięte w toku niniejszego procesu sprzeczności”, podczas gdy z przedłożonych dokumentów (umowa o pracę z 3 maja 1977 r., umowa o pracę z 17 maja 1977 r.) bezspornie wynika fakt wykonywania pracy przez ubezpieczonego w przedmiotowym okresie na stanowisku ślusarza-spawacza, a pozostałe przeprowadzone dowody (przesłuchanie świadków J. E., M. R. oraz C. B.) ujawniają rzeczywisty zakres obowiązków ubezpieczonego jednoznacznie potwierdzając wykonywanie przez niego określonego rodzaju pracy w szczególnych warunkach - pracy spawacza;

2.  art. 316 § 1 k.p.c. poprzez przełamanie zasady aktualności orzekania polegające na tym, że sąd pierwszej instancji wydał zaskarżony wyrok przyjmując okoliczności sprawy oraz treść przepisów prawnych stanowiących podstawę rozstrzygnięcia w kształcie istniejącym w momencie wydania zaskarżonej decyzji organu emerytalnego z dnia 19 listopada 2012 r. podczas gdy w myśl tego przepisu sąd wydaje wyrok biorąc za podstawę stan faktyczny i prawny istniejący w chwili zamknięcia rozprawy;

3.  art. 328 § 2 k.p.c. poprzez brak należytego odniesienia się do twierdzeń, roszczeń i wniosków ubezpieczonego, niedokonania niezbędnych ustaleń faktycznych, a także nierozważenia całokształtu zebranego materiału, co doprowadziło w konsekwencji do braku prawidłowego uzasadnienia faktycznego i prawnego zaskarżonego wyroku;

III. sprzeczność dokonanych ustaleń z zebranym materiałem dowodowym poprzez uznanie, że:

a) okoliczność rozwiązania stosunku pracy ubezpieczonego z Przedsiębiorstwem Usługowo-Produkcyjnym (...) sp. z o.o. w G. w dacie wydania zaskarżonej decyzji z dnia 19 listopada 2012 r. jest niewątpliwa i „już samo to stanowi wystarczającą podstawę do oddalenia przedmiotowego odwołania”, podczas gdy okoliczność ta nie posiada żadnego znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy z uwagi na treść obowiązującego przepisu art. 184 ust. 2 ustawy emerytalnej, a ponadto fakt ustania przedmiotowego stosunku pracy został potwierdzony przez ubezpieczonego, znajdującym się w materiale dowodowym sprawy, porozumieniem o rozwiązaniu umowy o pracę z dnia 1 czerwca 1997 r. zawartym w dniu 24 maja 2013 r.;

b)  ubezpieczony nie wykonywał pracy spawacza w szczególnych warunkach w pełnym wymiarze czasu pracy w Przedsiębiorstwie Usług (...) w S. w okresie od 3 maja 1977 r. do 31 grudnia 1990 r. tylko na podstawie nieprecyzyjnej dokumentacji prowadzonej przez zakład pracy, podczas gdy jak sam słusznie stwierdził sąd pierwszej instancji z wyjaśnień ubezpieczonego i zeznań świadków „wynika, że J. S. w ramach przedmiotowego zatrudnienia przede wszystkim zajmował się spawaniem”;

c)  „w przedłożonym przez ubezpieczonego świadectwie pracy dotyczącym okresu pracy [od 3 maja 1977 r. do 31 grudnia 1990 r. w Przedsiębiorstwie Usług (...) w S.] nie wskazano, aby w okresie tym wnioskodawca świadczył pracę w warunkach szczególnych” i tylko na tej podstawie odmówił uznania wykonywanej w tym czasie pracy charakteru szczególnych warunków, podczas gdy świadectwo pracy z dnia 31 grudnia 1990 r. potwierdza jedynie okresy zatrudnienia oraz nazwy zajmowanych stanowisk pracy, nie wskazując zakresu rzeczywiście wykonywanych zadań, który to jednoznacznie wynika ze spójnych zeznań świadków J. E., M. R., C. B. oraz przesłuchania ubezpieczonego.

Wskazując na powyższe zarzuty J. S. wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i poprzedzającej go decyzji organu rentowego z 19 listopada 2012 r. poprzez przyznanie mu emerytury ze skutkiem od dnia 1 stycznia 2013 r.; ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania, z pozostawieniem sądowi pierwszej instancji rozstrzygnięcia o kosztach postępowania apelacyjnego.

W odpowiedzi na apelację J. S. organ rentowy wniósł o jej oddalenie w całości.

Sąd Apelacyjny zważył co następuje:

Apelacja J. S. okazała się uzasadniona w zakresie w jakim doprowadziła do uchylenia zaskarżonego wyroku. W ocenie sądu drugiej instancji Sąd Okręgowy błędnie uznał, że rozwiązanie przez ubezpieczonego umowy o pracę dopiero w dniu 24 maja 2013 r. stanowiło podstawę do oddalenia odwołania. Ponadto sąd pierwszej instancji nie przeprowadził pełnego postępowania dowodowego i zaniechał rozważenia wszystkich okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy, czym spowodował, że nie rozpoznał jej istoty, a zatem zaskarżone rozstrzygnięcie nie mogło się ostać.

Sąd odwoławczy podziela pogląd, że naczelną zasadą postępowania sądowego w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych pozostaje badanie legalności decyzji według stanu na dzień jej wydania (tak m.in. w wyroku Sądu Najwyższego z 12 kwietnia 2012 r., sygn. II UK 235/11, LEX nr 1216853), co jednak nie wyłącza stosowania przepisu art. 316 § 1 k.p.c. Orzecznictwo wskazuje, że odstępstwo od zasady badania legalności decyzji na dzień jej wydania jest dopuszczalne i uzasadnione w niektórych, wyjątkowych wypadkach, kiedy to np. ostatnia z przesłanek prawa do świadczenia zostanie spełniona w czasie postępowania odwoławczego przed sądem. Każdorazowo należy rozważyć, czy odstępstwo takie nie doprowadzi do wypaczenia charakteru postępowania w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych i całkowitego pozbawienia znaczenia postępowania administracyjnego poprzedzającego postępowanie sądowe (tak m.in. w wyroku Sądu Najwyższego z 10 marca 1998 r., sygn. II UKN 555/97, OSNAPiUS 1999/5/181). Zdaniem Sądu Apelacyjnego, w okolicznościach niniejszej sprawy, odstąpienie od zasady badania legalności decyzji według stanu na dzień jej wydania odnośnie przesłanki rozwiązania umowy o pracę, o którym była mowa w art. 184 ust. 2 ustawy emerytalnej w stanie prawnym obowiązującym do dnia 31 grudnia 2012 r. było uzasadnione. Pogląd taki był prezentowany przez Sąd Najwyższy już w wyroku z dnia 12 kwietnia 2012 r. (sygn. II UK 235/11, OSNP 2013/7-8/87), w którym stwierdzono wprost, że „nie ma przeszkód, aby sąd ubezpieczeń społecznych przyznał prawo do emerytury z art. 184 (...), w razie spełnienia warunku rozwiązania stosunku pracy w trakcie postępowania sądowego, po stwierdzeniu spełnienia pozostałych przesłanek tego prawa”. Brak rozwiązania stosunku pracy w dacie wydania zaskarżonej decyzji nie zwalniał zatem sądu pierwszej instancji od badania pozostałych przesłanek nabycia prawa do emerytury w wieku obniżonym.

W odwołaniu od decyzji z dnia 19 listopada 2012 r. J. S. wnosił o doliczenie do stażu pracy w warunkach szczególnych okresu swego zatrudnienia w Przedsiębiorstwie Usług (...) w S. od 3 maja 1977 r. do 31 grudnia 1990 r. oraz w (...) Przedsiębiorstwie Usługowo-Produkcyjnym sp. z o.o. w N. od 19 sierpnia 1991 r. do 28 lutego 1993 r. Ponadto pełnomocnik procesowy strony w piśmie procesowym z 7 maja 2013 r. rozszerzył odwołanie poprzez zakwestionowanie uwzględnienia jako okresu pracy w warunkach szczególnych zatrudnienia J. S. w S. Zakładzie (...) w latach 1969-1971; zaś pismem procesowym z dnia 6 czerwca 2013 r. okresu pracy w Przedsiębiorstwie Usługowo-Produkcyjnym (...) sp. z o.o. w G. w latach 1997-2013. Zatem wszystkie te okresy powinny zostać poddane ocenie sądu ubezpieczeń społecznych (ostatni okres do grudnia 1998r.). Tymczasem Sąd Okręgowy pominął w swych rozważaniach w całości kwestię zatrudnienia ubezpieczonego w spółce (...), w zakładzie (...) oraz spółce (...), odnosząc się jedynie w sposób pobieżny do zatrudnienia w przedsiębiorstwie (...).

Ubezpieczony składając wniosek o emeryturę, mimo braku świadectwa pracy, wskazywał na okoliczność zatrudnienia w przedsiębiorstwie (...) w charakterze ślusarza-spawacza, w którym jako spawacz miał dokonywać spawania konstrukcji stalowych (k. 8 pliku I akt rentowych). W odwołaniu od decyzji (k. 2-7 akt sprawy) J. S. zarzucił natomiast organowi rentowemu błąd polegający na niezakwalifikowaniu okresu pracy w przedsiębiorstwie (...), jako prac przy montażu konstrukcji metalowych na wysokości (dział V, poz. 5 rozporządzenia z 1983 r.). Rzeczą Sądu Okręgowego było zatem ocenić czy skarżący wykonywał w warunkach szczególnych pracę jako spawacz, czy też może pracę przy montażu konstrukcji metalowych na wysokości. Tymczasem sąd pierwszej instancji pominął w ogóle tę drugą okoliczność, ale także, jak sam wskazał, zaniechał kategorycznej oceny czy J. S. wykonywał pracę spawacza stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Sąd Okręgowy pominął także zupełnie okoliczność, że J. S. w trakcie zatrudnia w przedsiębiorstwie (...) pełnił funkcję brygadzisty.

Zgodnie ze świadectwem wykonywania prac w warunkach szczególnych z 28 lutego 1993 r. (k. 26 pliku I akt rentowych), ubezpieczony miał wykonywać w spółce (...) pracę ślusarza-spawacza, jednakże pracodawca powołał się na stanowisko wymienione w Wykazie A, Dział V, poz. 5, stanowiącego załącznik nr 1 do zarządzenia nr 17 Ministra Górnictwa i Energetyki z dnia 12 sierpnia 1983 r., który odnosi się do „prac przy montażu konstrukcji metalowych na wysokości” i znajduje swój odpowiednik w Dziale V, pkt 5 rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. nr 8, poz. 43 ze zm.; dalej jako „rozporządzenie z 1983 r.”). Stanowiło to podstawę do odmowy uwzględnienia tego okresu przez organ rentowy przy ustalaniu prawa ubezpieczonego do emerytury w wieku obniżonym. Kwestii tej Sąd Okręgowy w ogóle nie rozstrzygnął.

Ponadto J. S. przedłożył świadectwo pracy z dnia 24 maja 2013 r. (k. 93), w którym spółka (...) wskazała, że w okresie od 1 czerwca 1997 r. do 31 grudnia 1998 r. ubezpieczony wykonywał pracę w warunkach szczególnych jako monter. Podnoszona kwestia znalazła się poza sferą ustaleń i rozważań Sądu Okręgowego.

Sąd Apelacyjny uznał, że stwierdzone braki i rozbieżności w ustaleniach faktycznych czynią koniecznym uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu. Rozpoznając sprawę ponownie sąd pierwszej instancji powinien dokonać niezbędnych ustaleń odnośnie rodzaju i charakteru pracy ubezpieczonego we wszystkich podnoszonych przez niego okresach i ocenić czy była to praca w warunkach szczególnych. Odnośnie pracy J. S. w przedsiębiorstwie (...) sąd pierwszej instancji powinien zbadać w jakim wymiarze, jakie prace, stale czy okresowo oraz czy w pełnym wymiarze czasu pracy ubezpieczony wykonywał, jaki był zakres jego obowiązków świadczonej w charakterze brygadzisty, czy w ramach brygady istniał stały podział obowiązków pomiędzy jej członków. Sąd Okręgowy powinien ponowne szczegółowo przesłuchać świadków na wszystkie sporne okoliczności. A nadto ocenić dokumentację znajdującą się w aktach osbowych ubezpieczonego w konfrontacji ze złożonymi zeznaniami oraz odnieść się do dokumentów zawartych w aktach osobowych świadków. Dopiero tak zebrany w sprawie materiał dowodowy będzie mógł zostać poddany ocenie w ramach zakreślonych treścią art. 233 § 1 k.p.c. i doprowadzi do rozpoznania istoty sprawy. W szczególności pozwoli na ustalenie czy na dzień 31 grudnia 1998r. ubezpieczony posiadał 15-letni staż pracy wykonywanej w warunkach szczególnych.

Z tych wszystkich względów Sąd Apelacyjny na podstawie art. 386 § 4 k.p.c. orzekł jak w sentencji wyroku.

SSA Urszula Iwanowska SSA Anna Polak del. SSO Beata Górska