Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 lutego 2014 r.

Sąd Apelacyjny w Białymstoku w II Wydziale Karnym w składzie

przy udziale Prokuratora Prokuratury Rejonowej Olsztyn – Południe w Olsztynie – Agnieszki Ostapowicz – delegowanej do Prokuratury Apelacyjnej

po rozpoznaniu w dniu 27 lutego 2014 r. sprawy:

1.  D. C. s. E. oskarżonego z art. 59 ust. 1 w zb. z art. art. 59 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 12 k.k., art. 292 § 1 k.k.

2.  A. P. s. M. oskarżonego z art. 59 ust. 1,2 i 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 12 k.k.

z powodu apelacji wniesionych przez obrońców oskarżonych

od wyroku Sądu Okręgowego w Łomży

z dnia 19 listopada 2013 r. sygn. akt II K 21/13

I.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że orzeczoną wobec oskarżonego A. P. karę pozbawienia wolności na podstawie art. 69 § 1 i 2 k.k., 70 § 1 pkt 1 k.k., art. 73 § 1 k.k. warunkowo zawiesza na okres próby wynoszący 3 (trzy) lata i oddaje go w tym okresie pod dozór kuratora;

II.  w pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy, uznając apelację obrońcy oskarżonego D. C. za oczywiście bezzasadną;

III.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz obrońcy oskarżonego A. P. adw. R. F. 738 złotych, w tym 138 zł podatku VAT tytułem wynagrodzenia za obronę oskarżonego z urzędu w postępowaniu odwoławczym;

IV.  zwalnia oskarżonych od kosztów sądowych za drugą instancję.

UZASADNIENIE

Sąd Okręgowy w Łomży wyrokiem z dnia 19 listopada 2013 r. uznał oskarżonych za winnych:

1)  D. C. tego, że:

- w dniu 03 grudnia 2012 roku w miejscu swojego zamieszkania tj. w m. S. ul. (...), gm. Ł., woj. (...), wbrew przepisom ustawy , posiadał znaczne ilości substancji psychotropowych i środków odurzających w postaci: 97 sztuk tabletek (...) zawierających substancję 2C-B ( 4-bromo-2,5-dimetoksyfenetyloamina ) o łącznej wadze 14,24 gram netto oraz ziela konopi innych niż włókniste o łącznej wadze 14,28 grama netto tj. popełnienia czynu z art. 62 ust 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii i za to na mocy art. 62 ust 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii skazał go i wymierzył mu karę 1 ( jednego ) roku pozbawienia wolności.

- w okresie od czerwca 2011r do 03 grudnia 2012r w Ł. oraz w K. gm. Ł. działając samodzielnie jak też : w okresie od 10 listopada 2012 do 03 grudnia 2012r wspólnie i w porozumieniu z B. S. a w okresie od października 2012r do 03 grudnia 2012r wspólnie i w porozumieniu z A. P. , w krótkich odstępach czasu i w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej , wbrew przepisom ustawy , udzielił odpłatnie ustalonym i nieustalonym osobom substancji psychotropowych w postaci amfetaminy w łącznej ilości 300 gramów i wartości 11530,00 złotych i 53 tabletek (...) o wartości 371 złotych oraz środków odurzających w postaci marihuany w łącznej ilości 985 gramów i wartości 28916,00 złotych i tak w szczególności :

- w okresie od czerwca 2011r do 03 grudnia 2012r kilkukrotnie sprzedał D. M. substancje psychotropowe w postaci amfetaminy w łącznej wadze 16 gram za kwotę 560 złotych

- okresie od 20.10.2012 roku do 30.11.2012 roku kilkukrotnie sprzedał M. C. środki odurzające w postaci marihuany o łącznej wadze 10 gram za kwotę 300 zł

- w okresie od czerwca 2012r do 03 grudnia 2012r sprzedał K. P.: kilkunastokrotnie środki odurzające w postaci marihuany o łącznej wadze 30 gram za kwotę 900 złotych , kilkukrotnie substancje psychotropowe w postaci amfetaminy o łącznej wadze 8 gram za kwotę 320 złotych oraz trzykrotnie tabletki (...) w łącznej ilości 30 sztuk za kwotę 210 złotych.

- w nieustalonych dniach miesiąca czerwca 2012r dwukrotnie sprzedał B. G. substancje psychotropowe w postaci amfetaminy o łącznej wadze 2 gram za kwotę 60 złotych .

- w okresie od czerwca 2011 r do 03 grudnia 2012r kilkunastokrotnie sprzedał M. B. substancje psychotropowe w postaci amfetaminy o łącznej wadze 50 gram za kwotę 2000 złotych

- w okresie od października 2012 r. do 03 grudnia 2012 r. kilkunastokrotnie sprzedał K. S. środki odurzające w postaci marihuany o łącznej wadze 20 gram za kwotę 600 złotych .

- w okresie od lutego 2012r do 03 grudnia 2012r kilkunastokrotnie sprzedał D. H. środki odurzające w postaci marihuany o łącznej wadze 20 gram za kwotę 600 złotych

- w okresie od października 2012r do końca listopada 2012r sprzedał P. B. substancje psychotropowe w postaci amfetaminy o łącznej wadze 10 gram, za co otrzymał od P. B. korzyść majątkową w postaci produktów spożywczych o wartości 30 złotych.

- w okresie od października 2012r do 03 grudnia 2012 r. działając wspólnie i w porozumieniu z A. P. sprzedał P. B. środek odurzający w postaci marihuany o łącznej wadze 2 gram za kwotę 60 złotych

- w okresie od maja 2012 roku do czerwca 2012 roku sprzedał I. Ż. środek odurzający w postaci marihuany o wadze 1 gram za kwotę 30 zł

- w okresie od października 2012r do końca listopada 2012r kilkunastokrotnie sprzedał małoletniemu R. G. środki odurzające w postaci marihuany o łącznej wadze 50 gram za kwotę 1100 złotych.

- w miesiącu październiku 2012 r. działając wspólnie i w porozumieniu z A. P. sprzedał małoletniemu R. G. środki odurzające w postaci marihuany o łącznej wadze 2 gram za kwotę 60 złotych.

- w okresie od 10 listopada 2012 do 03 grudnia 2012 r. działając wspólnie i w porozumieniu z B. S. sprzedał nieustalonym osobom środki odurzające i substancje psychotropowe w postaci marihuany, amfetaminy i tabletek (...) o łącznej wadze 50 gram za kwotę 1300 złotych.

tj. popełnienia czynu z art.59 ust 1 w zb. z art.59 ust 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005r o przeciwdziałaniu narkomani w zw. z art. 12 k.k. i za to na mocy art. 59 ust 1 w zb. z art.59 ust 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005r o przeciwdziałaniu narkomani w zw. z art. 12 k.k. z zw. z art. 11§2 k.k. skazał go, zaś na mocy art. 59 ust 2 w/w ustawy w zw. z art.11§3 k.k. w zw. z art. 60§3 k.k. w zw. z art. 60§6 pkt 2 k.k. wymierzył mu karę 2 ( dwóch ) lat i 3 ( trzech ) miesięcy pozbawienia wolności .

- w bliżej nieustalonym dniu w okresie od 07 listopada 2012 roku do 03 grudnia 2012 roku, nabył w Ł. od nieustalonej osoby laptop marki (...) wartości 2000 zł, choć na podstawie towarzyszących okoliczności powinien i mógł przypuszczać, że został on uzyskany za pomocą czynu zabronionego tj. popełnienia czynu z art. 292§1kk i za to na mocy art. 292§1kk skazał go i wymierzył mu karę 5 ( pięć) miesięcy pozbawienia wolności.

2)  A. P. tego, że:

- w okresie od października 2012r do 03 grudnia 2012r w Ł., działając wspólnie i w porozumieniu z D. C. , w krótkich odstępach czasu i w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, wbrew przepisom ustawy, udzielił odpłatnie ustalonym i nieustalonym osobom środki odurzające i substancje psychotropowe w postaci marihuany, amfetaminy i tabletek (...) o łącznej wadze 10 gram i łącznej wartości 300 złotych , uprzednio otrzymane od D. C. i tak w szczególności ;

- w okresie od października 2012r do 03 grudnia 2012r sprzedał P. B. środki odurzające w postaci marihuany o wadze 2 gram za kwotę 60 złotych ,

- w październiku 2012r sprzedał małoletniemu R. G. środki odurzające w postaci marihuany o łącznej wadze 2 gram za kwotę 60 złotych,

a następnie wszystkie pieniądze uzyskane z odpłatnego udzielenia środków odurzających i substancji psychotropowych w kwocie 300 złotych przekazał D. C. a w zamian za co otrzymał od niego pieniądze w kwocie 100 złotych i przyjmując iż czyn ten stanowi wypadek mniejszej wagi określony w art. 59 ust. 1, 2 i 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005r o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 12 k.k. , na mocy art. art. 59 ust. 1, 2 i 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005r o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 12 k.k. skazał go, zaś na mocy art. 59 ust. 3 w/w ustawy wymierzył mu karę 8 ( ośmiu ) miesięcy pozbawienia wolności.

Na mocy art. 85 k.k. art. 86§1 k.k. połączył orzeczone powyżej wobec oskarżonego D. C. jednostkowe kary pozbawiane wolności i wymierzył karę łączną 2 (dwóch) lat i 6 ( sześciu ) miesięcy pozbawienia wolności.

Na mocy art. 63§ 1 k.k. na poczet orzeczonej kary łącznej pozbawienia wolności zaliczył oskarżonemu D. C. okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie w dniach 03 grudnia 2012r – 19 lutego 2013r.

Na mocy art. 63§ 1 k.k. na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności zaliczył oskarżonemu A. P. okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie w dniach 03 grudnia 2012r – 05 grudnia 2012r.

Na mocy art. 45§1 k.k. orzekł wobec oskarżonego D. C. przepadek korzyści majątkowej w kwocie 40817 ,00 (czterdzieści tysięcy osiemset siedemnaście złotych).

Na mocy art. 45§1 k.k. orzekł wobec A. P. przepadek korzyści majątkowej w kwocie 100 (sto złotych ).

Zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adw. R. F. kwotę 1180, 08 złotych (w tym kwotę 220, 08 podatku VAT) tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu oskarżonemu A. P..

Zwolnił oskarżonych od kosztów sądowych.

Apelacje od tego wyroku wywiedli obrońcy oskarżonych zaskarżając wyrok w części dotyczącej orzeczenia o karze.

Obrońca oskarżonego D. C. zarzucił wyrokowi rażącą niewspółmierność (surowość) kary jednostkowej (czyn z pkt. II sentencji wyroku), a co za tym idzie orzeczonej kary łącznej 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności pomimo, że postawa oskarżonego, który przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu, złożył obszerne wyjaśnienia („okoliczności ujawnione dobrowolnie i spontanicznie przez oskarżonego stanowiły podstawę podjętych czynności procesowych, ustaleń dotyczących współdziałania innych osób, a w konsekwencji przedstawienia im również zarzutów (...) wcześniej organy ścigania nie posiadały wiedzy w tym zakresie” – strona 23 uzasadnienia wyroku) i wyraził skruchę, a ponadto zmienił swoje zachowanie (przez cały okres pozostawania w izolacji nie był karany dyscyplinarnie, jest nagradzany regulaminowo, ma krytyczny stosunek do popełnionych czynów, nie utożsamia się z podkulturą więzienną (vide: opinia z Zakładu Karnego z dnia 14 października 2013 r.), ma zamiar zmiany swojego dotychczasowego życia – chce zamieszkać z dziewczyną D. K., podjąć stałą pracę oraz kontynuować naukę, co stwarza podstawy do pozytywnej prognozy kryminologicznej i winno prowadzić do wniosku, iż kara jednostkowa za czyn z pkt. II sentencji wyroku – 1 rok pozbawienia wolności wymierzona w oparciu o art. 60 § 3 k.k. w zw. z art. 60 § 6 pkt 2 k.k. (kara za czyn z pkt. I – 1 rok pozbawienia wolności, za czyn z pkt. III – 5 miesięcy pozbawienia wolności), a co za tym idzie kara łączna w wymiarze 1 roku pozbawienia wolności zadośćuczyniłaby zarówno względom prewencji generalnej, jak i indywidualnej w odniesieniu do oskarżonego, co do którego jako sprawcy młodocianego (na zasadzie art. 54 § 1 k.k.) priorytet winny mieć względy wychowawcze, a w szczególności zapobiegłoby powrotowi oskarżonego do przestępstwa, mając na względzie rewolucję w jego postawie.

W oparciu o postawiony zarzut wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i wymierzenie oskarżonemu za czyn z pkt II sentencji wyroku – na zasadzie art. 60 § 3 k.k. w zw. z art. 60 § 6 pkt 2 k.k. – kary jednego roku pozbawienia wolności, rozwiązanie orzeczenia o karze łącznej i wymierzenie D. C. na zasadzie art. 85 k.k., art. 86 § 1 k.k. kary łącznej jednego roku pozbawienia wolności.

Obrońca oskarżonego A. P. na podstawie art. 427 § 1 i 2 k.p.k. oraz art. 438 pkt 4 k.p.k. zaskarżonemu wyrokowi zarzucił rażącą niewspółmierność kary, wyrażającą się w wymierzeniu temu oskarżonemu bezwzględnej kary pozbawienia wolności młodocianemu, którego rola w przestępstwie, popełnionym we współdziałaniu z oskarżonym D. C. (2) była podrzędna i wobec którego orzeczenie kary o charakterze izolacyjnym przekracza – zdaniem obrony – stopień winy, a nadto nie może odegrać właściwej roli wychowawczej.

Wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i orzeczenie w części dotyczącej orzeczenia o karze odmiennie co do istoty sprawy i warunkowe zawieszenie wykonania kary 8 miesięcy pozbawienia wolności, oznaczając okres próby stosownie do treści art. 70 § 2 k.k., oddając oskarżonego pod dozór kuratora, na podstawie art. 73 § 2 k.k.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja obrońcy oskarżonego D. C. jest niezasadna w stopniu oczywistym, wobec czego nie zasługuje na uwzględnienie, zasadna natomiast okazała się apelacja obrońcy oskarżonego A. P..

Odnosząc się w pierwszej kolejności do apelacji obrońcy oskarżonego D. C., Sąd Apelacyjny nie podzielił zarzutu apelacji, że wymierzona wobec tego oskarżonego kara w orzeczonej postaci i wysokości nosi cechy rażącej surowości. Ocena ta odnosi się zarówno do wymierzonych kar jednostkowych jak i kary łącznej.

Wbrew zawartym w apelacji argumentom, Sąd I instancji wymierzając oskarżonemu karę przeanalizował zgodnie z treścią art. 53 § 1 i 2 k.k. wszystkie okoliczności mające wpływ na wymiar kary i uwzględnił je w należytym stopniu. Miał jednocześnie na uwadze fakt, że oskarżony jest sprawcą młodocianym jak też treść art. 54 § 1 k.k., który to przepis ustanawia w stosunku do takich sprawców kierowanie się celami wychowawczymi. Sąd nie pominął tak mocno akcentowanego w skardze apelacyjnej przyznania się oskarżonego do popełnienia przypisanych mu czynów, ujawnienia okoliczności dotyczących współdziałania z innymi osobami, co pozwoliło nie tylko na dokonanie ustaleń odnośnie jego czynów ale też postawienie zarzutów innym osobom. Taka postawa oskarżonego skutkowała zastosowaniem wobec niego za czyn stanowiący zbrodnię instytucji nadzwyczajnego złagodzenia kary.

Sąd Okręgowy dostrzegł też takie okoliczności eksponowane przez skarżącego jak deklarowany przez oskarżonego zamiar zmiany swojego życia jak też jego prawidłowe funkcjonowanie w zakładzie karnym co słusznie, nie zaważyło w sposób znaczący na rozstrzygnięcie o karze.

Sąd orzekający w sposób wyczerpujący wskazał też na inne okoliczności mające znaczenie dla wymiaru kar jednostkowych oraz kary łącznej takich jak stopień winy, stopień szkodliwości społecznej czynu jak też dotychczasową wielokrotną karalność oskarżonego i oceny jakiej na tej podstawie dokonał, apelacja skutecznie nie podważa.

Wyeksponowania wymaga przede wszystkim trzykrotna karalność oskarżonego za czyny jak w sprawie niniejszej z ustawy o przeciwdziałaniu narkomani. Wobec oskarżonego wymierzane były kary wolnościowe, jednakże z otrzymanej szansy nie chciał skorzystać, bowiem niedługo po wyroku skazującym na karę pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem za obrót, handel i posiadanie narkotyków, dopuścił się w okresie próby kolejnych czynów tego samego rodzaju.

Wszystko to pozwala na konstatację o całkowitej bezzasadności apelacji.

Odnosząc się do apelacji obrońcy oskarżonego A. P., należy przyznać rację skarżącemu, że wymierzona wobec tego oskarżonego bezwzględna kara pozbawienia wolności razi nadmierną surowością.

I jakkolwiek zgodzić się należy ze stanowiskiem Sądu I instancji, iż wobec oskarżonego nie zachodzą okoliczności przewidziane w art. 60 § 3 k.k. nie może mieć też zastosowania wskazywany w apelacji art. 54 § 1 k.k., jako że oskarżony w chwili czynu nie był już osobą młodocianą (miał skończone 21 lat), to w świetle całokształtu okoliczności związanych z osobą oskarżonego i charakterem przypisanego jemu czynu, w ocenie Sądu Apelacyjnego istnieją podstawy do warunkowego zawieszenia orzeczonej wobec niego kary pozbawienia wolności.

Stwierdzić przede wszystkim należy, że zakres i okres przestępczego działania oskarżonego nie był duży. Na przestrzeni dwóch miesięcy sprzedał on środki odurzające wartości 300 złotych, z tym że jego działanie było działaniem na zlecenie innego oskarżonego, korzyść uzyskana przez niego to 100 złotych.

Przesłuchany w charakterze podejrzanego już podczas pierwszego przesłuchania przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu, złożył szczere wyjaśnienia.

Faktem jest, że był on dwukrotnie karany sądownie i aktualnie odbywa zarządzoną karę pozbawienia wolności. Pierwszym wyrokiem był skazany na karę grzywny. Oba uprzednie skazania nie dotyczyły przestępstw narkotykowych.

Stąd też zdaniem Sądu Apelacyjnego, dla zresocjalizowania oskarżonego A. P. w związku z czynem przypisanym w przedmiotowej sprawie, nie jest konieczne umieszczenie go w zakładzie karnym, lecz cel ten może być osiągnięty w ramach wolności kontrolowanej.

Z tych też powodów, uwzględniając apelację obrońcy oskarżonego wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesił na trzyletni okres próby. W celu zaś oddziaływania wychowawczego oddano go pod kontrolę ustanowionego przez sąd kuratora.

Rozważywszy powyższe orzeczono jak w dyspozytywnej części wyroku.

Sąd kierując się treścią art. 624 § 1 k.p.k. zwolnił oskarżonych od kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, uznając iż z uwagi na sytuację materialną uiszczenie kosztów byłoby dla nich zbyt uciążliwe.

O wynagrodzeniu za obronę z urzędu orzeczono stosownie do treści § 14 ust. 2 pkt 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. Nr 163 poz. 1348 z późn. zm.).

N.