Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 kwietnia 2014 r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSO Aneta Fiałkowska - Sobczyk

Protokolant: Aneta Łokaj

po rozpoznaniu w dniu 1 kwietnia 2014 r. we Wrocławiu

sprawy z powództwa (...) S.A. z siedzibą we W.

przeciwko R. G.

o zapłatę

I.  uchyla nakaz zapłaty z dnia 25 stycznia 2013 r.;

II.  zasądza od pozwanego R. G. na rzecz powoda (...) S.A. z siedzibą we W. kwotę 82 559,28 zł (siedemdziesiąt dwa tysiące pięćset pięćdziesiąt dziewięć zł i dwadzieścia osiem groszy) z ustawowymi odsetkami od dnia 18 września 2012 r. do dnia zapłaty;

III.  w pozostałej części powództwo oddala;

IV.  zasądza od powoda (...) S.A. z siedzibą we W. na rzecz pozwanego R. G. kwotę 8 770,30 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Na oryginale właściwy podpis.

Sygn. akt I C 1240/13

UZASADNIENIE

Powód (...) S.A. z siedzibą we W. wniósł o zasądzenie z weksla od pozwanego R. G. kwoty 261 450,41 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 18.09.2012 r. do dnia zapłaty.

W uzasadnieniu wskazał, że zawarł jako leasingodawca z pozwanym R. G. - leasingobiorcą umowę leasingu nr (...), której przedmiotem był ciągnik siodłowy (...). Na zabezpieczenie swojego zobowiązania pozwany wystawił weksel in blanco bez protestu i upoważnił powoda do jego wypełnienia zgodnie ze złożoną deklaracją wekslową. W związku z zaległościami w spłacie rat leasingowych umowa leasingu została rozwiązana. Po rozliczeniu umowy powód wypełnił weksel zgodnie z treścią deklaracji wekslowej i wezwał pozwanego do wykupienia weksla w dniu 17.09.2012 r., co jednak w wyznaczonym terminie nie nastąpiło. Przy czym z tytułu zapłaty kar za bezumowne korzystanie powód żąda kwoty 82 559,28 zł.

Nakazem zapłaty w postępowaniu nakazowym z dnia 25.01.2013 r. orzeczono zgodnie z żądaniem pozwu.

W zarzutach od nakazu zapłaty pozwany R. G. zaskarżył nakaz zapłaty w całości.

W uzasadnieniu zarzutów pozwany wskazał, że weksel będący przedmiotem dochodzonego roszczenia został wypełniony w sposób niezgodny z deklaracją wekslową. Na sumę wekslową składają się, poza należnością główną wraz z odsetkami i kosztami, także kary za bezumowne korzystanie z przedmiotu leasingu, choć z treści deklaracji wynika, że weksel miał zabezpieczać zadłużenie z przedmiotowej umowy leasingu łącznie z odsetkami oraz kosztami. Zdaniem pozwanego, nie można uznać, aby dochodzone przez powoda roszczenia w postaci kary za bezumowne korzystanie mieściło się w ramach tego zobowiązania. Po rozwiązaniu umowy dnia 2 czerwca 2009 r., umowa przestała obowiązywać, więc naliczona kara z tytułu bezumownego korzystania nie może być uznana za zadłużenie pozwanego wynikające z umowy.

Ponadto pozwany podniósł zarzut wypełnienia weksla in blanco w sposób niezgodny z porozumieniem na podstawie art 10 w zw. z art 103 ustawy prawo wekslowe, także w zakresie roszczeń głównych albowiem weksel in blanco został wypełniony dnia 17.09.2012 r. tj. już po upływie 3- letniego okresu przedawnienia, którego bieg rozpoczął się z chwilą rozwiązania umowy tj. z dniem 3.06.2009 r. Jednocześnie pozwany, uprzedzając zarzuty strony powodowej, wyjaśnił, że zawezwanie do próby ugodowej nie przerwało biegu przedawnienia, bo po pierwsze zostało skierowane do sądu właściwego już po upływie terminu przedawnienia (nadane z sądu niewłaściwego do sądu właściwego dnia
15.06.2012 r.), a po drugie roszczenia dochodzone w niniejszym postępowaniu, tak w zakresie dochodzonej kwoty jak i podstawy dochodzonego roszczenia, nie pokrywają się z roszczeniami wskazanymi we wniosku o zawezwanie do próby ugodowej. Wniosek o zawezwanie do próby ugodowej dotyczył jedynie wydania na rzecz (...) przedmiotu umowy leasingu oraz zapłaty kary za bezumowne korzystanie z przedmiotu leasingu (przy czym wysokość kary nie została sprecyzowana), nie dotyczył natomiast roszczenia głównego wraz z odsetkami.

Powód w odpowiedzi na zarzuty wskazał, że pozwany uznał istnienie długu w zakresie spłaty należności wynikającej z rozliczenia sumy głównej zadłużenia. Potwierdził również fakt prowadzenia rozmów w celu ustalenia warunków spłaty, co zostało także wykazane w toku postępowania karnego, gdzie sąd karny stwierdził, że R. G. ustali z pokrzywdzonym warunki spłaty zadłużenia. Jest to tzw. uznanie niewłaściwe, które przerywa bieg przedawnienia na podstawie art 123 § 1 pkt 2 k.p.c.

Niezależnie od tego bieg przedawnienia należności z tytułu kary umownej za bezumowne korzystanie został przerwany poprzez złożenie wniosku o zawezwanie do próby ugodowej w dniu 7 maja 2012 r. Wbrew zarzutom pozwanego bieg przerywa się w momencie wniesienia wniosku do sądu, nawet jeśli został wniesiony do sądu niewłaściwego.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

(...) S.A. z siedzibą we W. zawarł w dniu 26.06.2007 r. z pozwanym R. G. - prowadzącym działalność gospodarczą pod nazwą Firma Handlowa (...) - umowę leasingu nr (...), której przedmiotem był ciągnik siodłowy S. o wartości ofertowej zakupu 318 028,80zł netto, (387 995,13zł brutto). Przedmiot leasingu został przekazany pozwanemu do używania, w zamian za terminowe i zgodne z harmonogramem regulowanie opłat leasingu. Umowa została zawarta na okres 3 lat.

Integralną częścią umowy leasingu były Ogólne Warunki Umowy Leasingu Operacyjnego. W § 20 OWULO strony uzgodniły, że w przypadku opóźnienia płatności którejkolwiek z rat leasingobiorca ponosi odsetki w podwójnej ustawowej wysokości; niezależnie od tego leasingodawca może rozwiązać umowę ze skutkiem natychmiastowym, po uprzednim wyznaczeniu dodatkowego terminu na piśmie, w przypadku gdy opróżnienie przekroczy 14 dni. W takim wypadku leasingodawca ma prawo do natychmiastowego przejęcia posiadania przedmiotu leasingu i żądania zapłaty wszystkich pozostałych opłat leasingowych.

W § 30 OWULO strony wskazały, że leasingobiorca upoważnia leasingodawcę, na wypadek rozwiązania niniejszej umowy i niezwrócenia przedmiotu leasingu w uzgodnionym terminie, do wejścia do pomieszczeń leasingobiorcy i przejęcia przedmiotu leasingu.

W razie opóźnienia w zwrocie przez leasingobiorcę przedmiotu leasingu leasingosdawca zastrzega sobie prawo do naliczenia kary za bezumowne korzystanie z rzeczy cudzej, w wysokości 0,5 % wartości ofertowej przedmiotu leasingu, za każdy dzień opóźnienia ( par 35 OWULO).

(dowód: umowa leasingu operacyjnego nr (...) wraz z OWULO k. 139-141);

Na zabezpieczenie roszczeń strony powodowej wynikających z umowy leasingu pozwany wystawił weksel in blanco bez protestu i upoważnił powoda do jego wypełnienia zgodnie ze złożoną deklaracją wekslową na sumę opowiadającą zadłużeniu pozwanego z tytułu umowy leasingu nr (...), łącznie z odsetkami oraz kosztami z jakiego bądź tytułu powstałymi oraz weksel ten opatrzyć datą płatności według swego uznania.

(d owód: deklaracja wekslowa k. 4, kserokopia weksla k.18);

Umowa leasingu została rozwiązana w dniu 02.06.2009 r. z powodu naruszenia §17,18,19 OWULO tj. z powodu zaległości w płatności rat leasingowych. Wraz z oświadczeniem o rozwiązaniu umowy leasingu strona powodowa wezwała pozwanego do natychmiastowego zwrotu przedmiotu leasingu w siedzibie powoda.

Strona powodowa, w związku z niewykonaniem zobowiązania, zleciła firmie windykacyjnej interwencję w celu albo wznowienia umowy leasingowej lub zwrotu przedmiotu leasingu. Przedstawiciele firmy windykacyjnej udali się między w dniu 28.10.2009 r. do siedziby działalności pozwanego w celu odbioru przedmiotu leasingu. W dniu kiedy miało dojść do jego wydania pojazdu nie było, gdyż wówczas znajdował się na terenie Słowacji. Przedstawiciele firmy windykacyjnej nie podejmowali ponownych prób odbioru pojazdu. Do chwili obecnej pojazd znajduje się na parkingu w posiadłości pozwanego.

(dowód: rozwiązanie umowy leasingu k. 36 i k.29- akta postępowania I Co 1369/12, zeznania świadków S. G. e-protokół z dnia 01.04.2014r. 01:26- 05:32; zeznania D. P. e-protokół z dnia 01.04.2014r. 05:32-11:26, przesłuchanie pozwanego R. G. e-protokół z dnia 01.04.2014r. 11-26- 19:36);

We wniosku datowanym na dzień 25.04.2012 r., wniesionym do sądu w dniu 08.05.2012 r.., (...) S.A. z siedzibą we W. wezwał pozwanego R. G. do próby ugodowej domagając się zawarcia umowy z pozwanym obejmującej wydanie na rzecz (...) przedmiotu leasingu oraz zapłaty kary za bezumowne korzystanie z przedmiotu leasingu za okres od 10.06.2009r. do 25.04.2012r, w wysokości 1 633 662,63 zł. Do zawarcia ugody nie doszło.

(dowód: wniosek o zawezwanie do próby ugodowej k. 142-144, dokumenty zebrane w aktach postępowania I Co 1369/12.);

W związku z nieuregulowaniem zaległych płatności, pismem z dnia 3 września 2012 r. strona powodowa w dniu 17 września 2012 r. wypełniła weksel in blanco na kwotę 483 474,87 zł i wezwała pozwanego do wykupienia weksla w dniu 17 września 2012 r. Jednocześnie wezwała do zwrotu przedmiotu leasingu w siedzibie (...) we W. w terminie do 17.09.2012 r.

Na sumę wekslową składają się:

- należność główna z tytułu rozliczenia umowy - 141 254,10 zł,

- odsetki od nieterminowych płatności – 5 765,03 zł,

- ubezpieczenia – 25 648 zł,

- podatki – 5 724 zł,

- koszty windykacji – 500 zł oraz

- kary za bezumowne korzystanie z przedmiotu leasingu – 330 030,72 zł.,

przy odjęciu należności podlegających zaliczeniu – 25 446,98 zł,

łącznie 483 474,87 zł

(dowód: wezwanie do wykupienia weksla k. 5-6, nota odsetkowa k. 7-8).

Sąd zważył, co następuje:

Strona powodowa (...) S.A. z siedzibą we W. w rozpoznawanej sprawie domagała się od pozwanego zapłaty kwoty 261 450,41 zł z weksla wystawionego na kwotę 483 474,87 zł. Przy czym na dochodzoną kwotą składają się należności wynikające z zawartej przez strony umowy leasingu (skapitalizowane raty leasingowe, odsetki od nieterminowych płatności, koszty ubezpieczenia, podatki i koszty windykacji, łącznie) oraz kara za bezumowne korzystanie z przedmiotu leasingu, którą w tym procesie powód ograniczył do kwoty 82 559, 28 zł.

Powód przedłożył wypełniony weksel własny, podpisany przez pozwanego.

Na wstępie więc wskazać należy, że podstawą roszczenia powoda stanowił sam fakt posiadania należycie wypełnionego weksla ( art. 101 ustawy z dnia 28 kwietnia 1936 r. – Prawo wekslowe). W oparciu o przedstawione dokumenty Sąd wydał na rzecz powoda nakaz zapłaty uwzględniający żądanie (art. 485 § 2 k.p.c.).

W zakreślonym terminie pozwany wniósł zarzuty od nakazu zapłaty, w których wskazywał przede wszystkim na fakt wypełnienia weksla niezgodnie z deklaracją wekslową. Podniesienie tego rodzaju zarzutów nie powoduje, iż proces o zapłatę wynikającą z weksla traci charakter procesu wekslowego, nie powoduje również utraty przez posiadacza formalnej i materialnej legitymacji wekslowej; ma jednak znaczenie dla rozkładu ciężaru dowodu.

Zgodnie bowiem z art. 10 ustawy prawo wekslowe dłużnik wekslowy może powoływać się na fakt wypełniania weksla niezgodnie z zawartym porozumieniem wekslowym, musi jednak tę okoliczność udowodnić. To na dłużniku wekslowym więc, a nie na posiadaczu weksla, spoczywa ciężar dowodu, iż suma wekslowa została wpisana w niewłaściwej wysokości.

Wystawienie weksla in blanco stwarza specjalny rodzaj zobowiązania wekslowego, który rożni się od abstrakcyjnego zobowiązania wynikłego z wydania weksla całkowicie wypełnionego. Weksel in blanco jest ściśle związany z dodatkową umową zawartą pomiędzy wystawcą a remitentem. Taką umową pozawekslową w niniejszej sprawie jest deklaracja wekslowa, w której pozwany wskazał w jaki sposób weksel może być wypełniony. Z przedstawionej w niniejszej sprawie deklaracji wekslowej zawartej pomiędzy stronami wynika, że pozwany upoważnił posiadacza weksla (powoda) do wypełnienia weksla na kwotę odpowiadającą zadłużeniu pozwanego z tytułu umowy leasingu nr (...), łącznie z odsetkami oraz kosztami z jakiego bądź tytułu powstałymi.

W sprawie bezsporne było, że pozwany zaprzestał płacenia rat leasingowych wynikających z umowy jaką zawarł z powodem. W związku z powstałym zadłużeniem, (...) z dniem 02.06.2009 r., wypowiedział umowę leasingu i wezwał pozwanego do uregulowania w całości jego zobowiązania. Przy czy pozwany nie podważał w tym postępowaniu wysokości powstałego zadłużenia wynikająca z należności głównej wraz z odsetkami i kosztami, kwestionował natomiast objęcie sumą wekslową należności z tytułu kary za bezumowne korzystanie z przedmiotu leasing wskazując, że tego rodzaju należności nie wynikają z umowy leasingu i nie są objęte porozumieniem wekslowym.

Z zarzutem tym jednak zgodzić się nie można. Jak bowiem wynika z treści § 35 OWULO strony wskazały, że w razie opóźnienia w zwrocie przez leasingobiorcę przedmiotu leasingu leasingodawca zastrzega sobie prawo do naliczenia kary za bezumowne korzystanie z rzeczy cudzej, w wysokości 0,5 % wartości ofertowej przedmiotu leasingu, za każdy dzień opóźnienia. Zatem możliwość naliczenia kar wynika wprost z umowy leasingowej, natomiast porozumienie wekslowe upoważniało stronę powodowa do wypełnienia sumy wekslowej na kwotę odpowiadającą całościowemu zadłużeniu pozwanego z tytułu umowy leasingu nr (...). Obowiązki korzystającego i odpowiadające im uprawnienia finansującego stanowią w sposób oczywisty elementy świadczenia wynikającego z umowy leasingu i ich niewykonanie kreuje obowiązek naprawy powstałej w tym zakresie szkody, wyrażony poprzez zapłatę kary umownej z tytułu nienależytego wykonania lub niewykonania świadczenia niepieniężnego jakim jest wydanie pojazdu po zakończeniu umowy (art. 483 i nast. kpc). Skoro tak, to strona powodowa w sposób prawidłowy objęła sumą wekslową wszystkie wskazane w wezwaniu do wykupienia weksla składniki zobowiązania pozwanego, w tym, co do zasady, kary z tytułu bezumownego korzystania z przedmiotu leasing.

Pomimo jednak prawidłowego określenia składników sumy wekslowej, zobowiązanie strony powodowej nie mogło zostać uwzględnione w całości albowiem pozwany w sposób skuteczny podniósł zarzut niewłaściwego wypełnienia weksla polegającego na wypełnieniu weksla in blanco po upływie terminu przedawnienia.

Zgodnie z art. 188 k.c. termin przedawnienia roszczeń związanych z prowadzeniem działalność gospodarczej wynosi 3 lata, o ile przepis szczególny nie stanowi inaczej. (...) S.A. z siedzibą we W. wynikająca z umowy leasingowej nr (...) zawartej z pozwanym prowadzącym działalność pod nazwą (...), jest ściśle związana z działalnością gospodarczą prowadzoną przez powoda i podlega wskazanemu 3-letniemu okresowi przedawnienia. Roszczenie powoda o zapłatę należności wynikającej z umowy leasingu stało się wymagalne po rozwiązaniu umowy (02.06.2009 r.), tj. najpóźniej z dniem 3.06.2009 r. Tymczasem weksel wypełniony został przez powoda dopiero w dniu
17.09.2012 r., a więc już po upływie 3-letniego terminu przedawnienia roszczeń wynikających z umowy leasingu zawartej przez strony. Powszechnie w doktrynie i orzecznictwie jest przyjęte, co Sąd rozpoznający niniejszą sprawę podziela, że upoważnienie posiadacza weksla do jego wypełnienia weksla w każdym czasie, oznacza każdą chwilę lecz tylko przed upływem okresu przedawnienia roszczenia podlegającego zabezpieczeniu. Wypełnienie weksla po upływie okresu przedawnienia roszczenia głównego czyni zasadnym podniesienie zarzutu niewłaściwego wypełnienia weksla in blanco. (vide wyrok SN z 1.12.2010r. I (...) 181/10, wyrok SN z 24.11.2005r. IV CK 236/05).

Dodać w tym miejscu trzeba, że wbrew twierdzeniom powoda, bieg przedawnienia nie został przerwany co do wszystkich roszczeń wynikających ze spornej umowy poprzez złożenie wniosku o zawezwanie do próby ugodowej. Pomimo tego, że wniosek taki został złożony jeszcze przed upływem okresu przedawnienia - albowiem skierowany został do sądu w dniu 07.05.2012 r., (przy czym, inaczej niż chce pozwany, termin przedawnienia przerywa się z chwilą wniesienia wniosku do sądu, nawet gdy został skierowany do sądu niewłaściwego), niemniej jednak wniosek powyższy obejmował jedynie zawezwanie do zawarcia ugody w sprawie wydania przedmiotu leasingu oraz zapłaty kary za bezumowne korzystanie z przedmiotu leasingu (k. 142). Nie obejmował zapłaty należności głównej wraz z dodatkowymi kosztami wynikającymi z umowy leasingu nr (...). W związku z powyższym złożenie wniosku o zawezwanie do próby ugodowej nie mogło przerwać biegu przedawnienia roszczeń o zwrot niezapłaconych rat, odsetek za opóźnienie, kosztów ubezpieczenia i kosztów.

Nie doszło również do przerwania biegu przedawnienia - tak jak to wskazuje strona powodowa - poprzez uznanie długu przez pozwanego (art. 123 § 1 pkt 2 k.c.). Strona powodowa nie wykazała, ażeby pozwany już w okresie kiedy dług stał się wymagalny tj. już po rozwiązaniu umowy deklarował chęć spłaty swojego zadłużenia, w taki sposób by uprawniony mógł oczekiwać, że roszczenie zostanie dobrowolnie spełnione. Uznanie niewłaściwe, na jakie powołuje się powód, jest oświadczeniem wiedzy zobowiązanego, wyrazem istnienia jego świadomości skierowanego przeciwko niemu roszczeniu. Dla oceny czy mamy do czynienia z uznaniem niewłaściwym istotne jest zachowanie pozwanego interpretowane zgodnie z powszechnie obowiązującymi regułami znaczeniowymi tak by mogło uzasadniać przekonanie osoby uprawnionej, że świadczenie zostanie spełnione. Powód nie przedstawił żadnych dowodów, które świadczyć by miały aby do takiego rodzaju uznania w niniejszej sprawie doszło. Wręcz przeciwnie, z przedstawionego raportu z dnia 28.10.2009 r. wynika, że pozwany nie dotrzymywał terminów płatności, a wpłacone kwoty były wymuszone licznymi interwencjami, co skutkowało ostatecznie złożeniem zawiadomienia do Komendy Policji o przywłaszczenie przedmiotu leasingu (k.146), Natomiast z postanowienia wydanego w posterowaniu karnym wskazuje się właśnie na brak porozumienia co do wykonania umowy leasingu (k. 145). Zatem z tych okoliczności nie można wywieść wniosku, ażeby pozwany deklarował wolę spłaty swojego zadłużenia.

W tej sytuacji przyjąć trzeba, że nie mogło dojść - poprzez uznanie roszczenia - do przerwania biegu przedawnienia w tym zakresie, a skoro tak, to przyjąć należy, że roszczenie o zapłatę rat leasingowych, odsetek karnych, kosztów ubezpieczenia, podatków i kosztów windykacji było już przedawnione w chwili kiedy doszło do wypełnienia weksla.

Odmienna jest natomiast sytuacja jeśli chodzi o zapłatę należności wynikającej z kar za bezumowne korzystanie. To bowiem roszczenie zostało objęte we wniosku o zawezwanie do próby ugodowej, a zatem zgodnie z art. 123 § 1 pkt 1 k.p.c. doszło do przerwania biegu przedawnienia i w dniu wypełnienia weksla tj. w dniu 17 września 2012 r. roszczenie o zapłatę kary za bezumowne korzystanie z przedmiotu leasingu nie było przedawnione.

Z tytułu zapłaty kary za bezumowne korzystanie powód żądał kwoty 82 559,28 zł, nie precyzując w zasadzie okresu, za jaki tej kwoty dochodzi. Bezspornym jest jednak, że pozwany, po rozwiązaniu umowy dnia 02.06.2009r. i pomimo wezwania powoda, nie zwrócił przedmiotu leasingu. Wykazane zostało również i to, że w dniu 28.10.2009 r. pozwany R. G., wbrew nałożonego na niego obowiązkowi wynikającemu z umowy leasingu, przedmiotu leasingu nie wydał leasingodawcy. Pracownicy firmy windykacyjnej, którzy w tym dniu zgłosili się po jego odbiór, pojazdu nie odebrali, albowiem w tym czasie znajdował się on poza granicami kraju. W tej sytuacji powstało po stronie pozwanego zobowiązanie z tytułu nienależytego wykonania umowy leasingu wynikające z opóźnienia w wydaniu przedmiotu leasingu, co z kolei w pełni uzasadniało roszczenie powoda w zakresie kary umownej (§ 35 OWUL). Należy jednocześnie wyjaśnić, że zgodnie art. 454 § 1 k.c. zaspokojenie świadczenia niepieniężnego następuje przez spełnienie świadczenia w miejscu, gdzie w chwili powstania zobowiązania dłużnik miał zamieszkanie lub siedzibę, a jeżeli miejsce spełnienia świadczenia nie jest oznaczone, ani nie wynika z właściwości zobowiązania, świadczenie powinno być spełnione w miejscu, gdzie w chwili powstania zobowiązania dłużnik miał zamieszkanie lub siedzibę. Jednakże świadczenie pieniężne powinno być spełnione w miejscu zamieszkania lub siedzibie wierzyciela w chwili spełnienia świadczenia. Zasadą jest więc w prawie polskim dług odbiorczy - to wierzyciel ma się zgłosić do dłużnika po odbiór świadczenia niepieniężnego. Wyjątkiem jest określony w art. 454 § 1 zd. 2 k.c. dług pieniężny, który podpada pod długi oddawcze, kiedy to dłużnik ma dostarczyć świadczenie wierzycielowi. Innymi słowy to wierzyciela (...) w tej sytuacji obciążał obowiązek odbioru przedmiotu leasingu; pozwany natomiast taki odbiór powinien mu umożliwić, a skoro w dniu 28.10.2009 r. taki odbiór z winy leżącej po stronie dłużnika nie był możliwy, to można przyjąć, że pozwany pozostawał co najmniej w opóźnieniu ze zwrotem przedmiotu leasingu, co daje podstawy do naliczenia kary z tytułu bezumownego korzystania z przedmiotu leasingu. Nie zostało natomiast wykazane jak długo okres bezprawnego korzystania z przedmiotu leasingu trwał. Pozwany twierdził co prawda, że w późniejszym okresie wzywał przedstawicieli powoda do odbioru pojazdu, jednak tej okoliczności w żaden sposób nie wykazał, pomimo tego, że był reprezentowany przez fachowego pełnomocnika. Brak jest jakichkolwiek dowodów na to, że dokonał pisemnego lub ustnego zgłoszenia możliwości i gotowości odbioru pojazdu i ewentualnie w jakiej dacie to miało nastąpiło. W związku z powyższym brak było jakichkolwiek podstaw aby kwotę należności z tytułu kary umownej poddać weryfikacji, szczególnie, że podkreślić jeszcze raz trzeba, że to pozwany kwestionując wysokości tego zobowiązania ponosi ciężar dowodu w kwestii wykazania, że weksel jest wypełniony niezgodnie z porozumieniem i może go przeprowadzić za pomocą wszelkich środków dowodowych, nie wykluczając zeznań świadków (orz. SN z 24.02.1928 r. (...)). Biorąc zatem pod uwagę wysokość zobowiązania jakie zostało określone w umowie - 0,5 % wartości ofertowej przedmiotu leasingu za każdy dzień opóźnienia (tj. 1.578,42 zł za każdy dzień) i fakt, że właściwie do chwili obecnej pojazd nie został zwrócony, kwota dochodzona z tego tytułu wynosząca 82 559,28 zł, nie jest nadmierna.

Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 496 k.p.c. Sąd w punkcie I sentencji wyroku uchylił nakaz zapłaty, a w punkcie II sentencji wyroku zasądził kwotę 82 559,28 zł, oddalając powództwo w pozostałym zakresie w punkcie III sentencji wyroku.

Rozstrzygnięcie co do odsetek uzasadnione było treścią art. 481 k.c., zgodnie z którym jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi (§1), zaś wysokość odsetek może wynikać albo z umowy stron, albo – w razie jej braku – należne są odsetki ustawowe. Powód domagał się zapłaty odsetek od dnia następnego po dniu płatności weksla tj. od dnia 18.09.2012 r. i Sąd orzekł zgodnie z tym żądaniem. Rozstrzygnięcie co do odsetek znajduje ponadto podstawę w regulacjach prawa wekslowego, które dopuszczają dochodzenie odsetek w wysokości ustawowej, naliczanych od sumy wekslowej od dnia płatności do dnia zapłaty, w odniesieniu do weksli wystawionych i płatnych w Polsce (por. art. 28 i 48 prawa wekslowego).

Na marginesie jeszcze wskazać można, że co do rozstrzygnięcia w punkcie I sentencji wyroku, to Sąd podzielił pogląd jaki został wyrażony w doktrynie prawa cywilnego (por m.in. komentarz D. Z. do art. 496 k.p.c.) gdzie wskazuje się, że uwzględnienie, choćby częściowo zarzutów oznacza, że nakaz został wydany wadliwie. Nie ulega zaś wątpliwości, że przy częściowym uwzględnieniu zarzutów utrzymanie w mocy części nakazu zapłaty nakazywałoby jednocześnie uchylenie pozostałej części nakazu zapłaty, do czego treść obecnie obowiązującego art. 496 k.p.c. wyraźnie nie daje podstaw. Przepis art. 496 k.p.c. w obecnym brzmieniu nie wspomina o możliwości uchylenia nakazu zapłaty w części, w przeciwieństwie do utrzymania go w części w mocy. Zatem zapis, że sąd nakaz "uchyla i orzeka o żądaniu pozwu", powinien być rozumiany w ten sposób, że skuteczne zakwestionowanie nakazu zapłaty nawet w części, powoduje konieczność uchylenia - zależnie od zakresu zaskarżenia - bądź całego nakazu zapłaty, bądź też nakazu jedynie w zaskarżonej części i orzeczenia o żądaniu pozwu stosownie do oceny jego zasadności w granicach zaskarżenia. Przemawia za tym dodatkowo również ta okoliczność, że przedmiotem orzekania przez sąd w fazie postępowania nakazowego po wniesieniu zarzutów jest nadal, mimo wydanego nakazu zapłaty, zasadność roszczenia dochodzonego w pozwie. Opowiedzenie się za prezentowanym wyżej poglądem ma również istotne znaczenie praktyczne. Taka redakcja wyroku jest bowiem bardziej przejrzysta niż orzeczenie w wyroku o utrzymaniu nakazu zapłaty w części i jednocześnie uchylanie go w części oraz orzekanie w tym tylko zakresie o żądaniu pozwu, a faktycznie o częściowym oddaleniu powództwa.

Podstawę orzeczenia o kosztach procesu w punkcie IV sentencji wyroku stanowił przepis art. 100 zdanie pierwsze k.p.c., zgodnie z którym w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań, koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone. Wyrażona w tym przepisie zasada kompensaty kosztów procesu znajduje zastosowanie w wypadku częściowego uwzględnienia żądań, co miało miejsce w sprawie będącej przedmiotem postępowania. Koszty zostały stosunkowo rozdzielone przy uwzględnieniu, że strona powodowa wygrała ten proces w ok. 30 %, zaś strona pozwana w 70 %. Na koszty procesu poniesione przez powoda składały się: opłata sądowa od pozwu w kwocie 3 269 zł, koszty zastępstwa procesowego w kwocie 7 200 zł (§ 6 pkt 7 oraz §11ust1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcą prawnego z urzędu) oraz opłatą od pełnomocnictwa 17 zł. Łącznie 10 486 zł. Natomiast na koszty procesu pozwanego składały się opłata od zarzutów w wysokości 9 806 zł oraz koszty zastępstwa procesowego w kwocie 7 200 zł i opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł. Łącznie 17 023 zł. Po stosunkowym rozdzieleniu tych kosztów powód powinien zwrócić pozwanemu jeszcze kwotę 8 770,30 zł .