Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 02 października 2014 roku

Sąd Rejonowy w Ząbkowicach Śląskich I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSR Agnieszka Czyniewska

Protokolant: Ewelina Potuszyńska

po rozpoznaniu w dniu 18 września 2014 roku w Ząbkowicach Śląskich

na rozprawie sprawy z wniosku B. B. i W. B.

przy udziale A. M.

o ustanowienie drogi koniecznej

postanawia:

I.  wniosek oddalić;

II.  ustalić, że wnioskodawcy i uczestnik ponoszą koszty związane ze swoim udziałem w sprawie;

III.  zwrócić wnioskodawcy ze Skarbu Państwa- Sądu Rejonowego w Ząbkowicach Śląskich kwotę 3,00zł tytułem nadpłaconej zaliczki.

I Ns 674/13

UZASADNIENIE

Wnioskodawcy W. B. i B. B. wnieśli o ustanowienie drogi koniecznej – drogi przejazdu ze swojej nieruchomości położonej w Z. przy ul. (...) przez nieruchomość stanowiąca własność uczestnika A. M..

W uzasadnieniu wniosku wnioskodawcy podnieśli, że uczestnik postawił ogrodzenie czym uniemożliwił wnioskodawcom dojazd od ulicy (...).

Uczestnik A. M. wniósł o oddalenie wniosku o ustanowienie drogi koniecznej

Są ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawcy W. B. i K. B. są na prawach wspólności ustawowej właścicielami nieruchomości składającej się z działki numer (...) położnej w Z. przy ul. (...).

( dowód: - odpis księgi wieczystej KW (...) k. 21).

Właścicielem nieruchomości stanowiącej działkę numer (...) położoną w Z. jest A. M..

( dowód: - odpis księgi wieczystej (...) k. 23;

-akt notarialny z dnia 5.04.2013r., k. 31).

Z działką numer (...) stanowiącą własność powodów graniczą działki numer (...) stanowiące własność uczestnika.

( bezsporne).

Na nieruchomość wnioskodawców W. B. i K. B. posiada połączenie z drogą główną od ul. (...) w Z..

Bezpośrednio z drogi głównej na nieruchomość wnioskodawców wchodzi się bramą; wejście prowadzi do korytarza, gdzie znajdują się schody prowadzące na górę budynku mieszkalnego; korytarzem przechodzi się na zaplecze budynku mieszkalnego- ogród.

Nieruchomość wnioskodawców od tyłu budynku mieszkalnego od działki uczestnika na całej długości odgradza odrodzenie ( lewa strona nieruchomości od wejścia na ogród); ogrodzenie to ciągnie się przez całą długość działki uczestnika.

Z prawej strony nieruchomości znajduje się działka stanowiąca własność innego właściciela.

Na końcu działki wnioskodawcy znajduje się na całej szerokości ogrodzenie oddzielające nieruchomość wnioskodawców od nieruchomości uczestnika i innego właściciela.

( dowód: - protokół oględzin nieruchomości k. 88-89;.

- zeznania wnioskodawcy W. B. k. 98).

Sąd zważył:

Zgodnie z art. 145 k.c. jeżeli nieruchomość nie ma odpowiedniego dostępu do drogi publicznej lub do należących do tej nieruchomości budynków gospodarskich , właściciel może żądać od właścicieli gruntów sąsiednich ustanowienia za wynagrodzeniem potrzebnej służebności drogowej ( droga konieczna).

Roszczenie o ustanowienie drogi koniecznej przysługuje wiec, jeżeli nieruchomość nie ma w ogóle bezpośredniego dostępu do drogi publicznej lub gdy nieruchomość ma wprawdzie bezpośredni dostęp do drogi publicznej ale jest on nieodpowiedni.

Celem tego roszczenia jest likwidacja naturalnej izolacji nieruchomości uniemożliwiającej korzystanie z niej w sposób zgodny z jej przeznaczeniem.

Odpowiedni dostęp do drogi publicznej musi stwarzać rzeczywistą, bezpieczna możliwość swobodnego przedostania się z nieruchomości do drogi. Możliwość ta musi dotyczyć drogi prawidłowo funkcjonującej w systemie dróg publicznych i istnieć trwale a nie tylko w określonych porach roku.

Ustanowienie drogi koniecznej jest związane z ograniczeniem prawa własności innego właściciela, dlatego właściciel nieruchomości który ma dostęp do drogi publicznej winien przede wszystkim korzystać z tego dostępu , a jeśli jest to konieczne to przystosować go do własnych potrzeb, tzn uczynić odpowiednim.

( orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 16.02.1963 III CR 195/62 OSNC 1964/1/19).

W sprawie bezspornym jest, że nieruchomość wnioskodawców ma bezpośredni dostęp do drogi publicznej.

Nieruchomość wnioskodawców położona jest przy ul. (...) w Z. i z tej strony, bezpośrednio z drogi publicznej znajduje się wejście na posesję wnioskodawców oraz przejście na tył budynku mieszkalnego.

Od drogi publicznej od strony ul. (...) prowadzi brama wejściowa do nieruchomości wnioskodawców, następnie korytarzem przechodzi się na tył budynku mieszkalnego - na teren ogrodu wnioskodawców.

Korytarz prowadzący na tył budynku mieszkalnego nie przechodzi przez część mieszkalną wnioskodawców, stanowi on odrębny ciąg komunikacyjny.

Art. 145 k.c. jako przesłankę ustanowienia drogi koniecznej obok całkowitego braku dostępu do drogi publicznej wymienia tez brak odpowiedniego dostępu. Instytucja drogi koniecznej ograniczająca prawo własności może być stosowana tylko w wypadkach szczegółowo wskazanych w ustawie.

W sytuacji gdy nieruchomość ma dostęp do drogi publicznej może to mieć miejsce tylko w wyjątkowych sytuacjach gdy przemawiają za tym uzasadnione względy, interes społeczno – gospodarczy a także gdy właściciel we własnym zakresie nie może usunąć zaistniałych trudności. ( orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 24.11.2005r., IV CK 235/05 LEX nr 821069, orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 7.03.2007r II CSK 482/06 LEX nr 278673).

Ustawodawca nie zdefiniował pojęcia „ odpowiedniego dostępu” , którym posłużył się w art. 145 §1 k.c., co nakazuje przyjąć, ze chodzi o jego potoczne rozumienie.

W tym zaś pojęciu „ odpowiedni „ oznacza odpowiadający przeznaczeniu i pełniący wymagane warunki.

W rozumieniu art. 145 §1 k.c. „odpowiedni dostęp ”do drogi publicznej zależy wiec od potrzeb nieruchomości wymajającej drogi koniecznej. Potrzeby zaś tej nieruchomości wynikają z charakteru tej nieruchomości i sposobu jej użytkowania.

O tym więc czy dostęp jest odpowiedni decydują każdorazowo okoliczności konkretnej sprawy (orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 7.07.1999r., II CKN 786/98 OSNC 2000/2/34. orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia z dnia 28.11.2000 IV CKN 172/00 niepubl).

W okolicznościach niniejszej sprawy chodzi wiec o to czy, czy prawnie zapewniony dostęp gwarantuje wszelką niezbędną ze społeczno-gospodarczego przeznaczenia punktu widzenia łączność nieruchomości wnioskodawców umożliwiając normalne korzystanie z nieruchomości w ramach jej przeznaczenia.

Jak wynika z okoliczności sprawy, w szczególności z twierdzeń wnioskodawców oraz oględzin nieruchomości zasadniczym sposobem użytkowania nieruchomości jest zamieszkiwanie w niej wnioskodawców w domu mieszkalnym. Z okoliczności sprawy nie wynika aby nieruchomość wykorzystywana była na cele inne niż mieszkalne, w szczególności nieruchomość wnioskodawców nie ma charakteru rolniczego, nie jest więc wymagany stały dojazd ciężkiego sprzętu rolniczego.

Skoro wiec nieruchomość wnioskodawców ma charakter mieszkalny to gospodarcze jej potrzeby przy uwzględnieniu jej właściwości polegają na konieczności dostępu w związku z wywozem śmieci, dowozu opału itp., czy też jak wskazują wnioskodawcy dojazdu straży pożarnej w razie pożaru.

Te zaś potrzeby- w ocenie sądu – w zupełności zapewnia połączenie z drogą publiczną, które istnieje, a wiec przez bramę od strony ul. (...).

Przejście to gwarantuje dostęp również do zaplecza budynku, przez korytarz.

Droga tą wnioskodawcy mają możliwość zarówno dostarczenia do nieruchomości opału jak i wywiezienia nieczystości w postaci śmieci czy gruzu. Pojazdy maja bowiem możliwość bezpośredniego zatrzymania się przed bramą prowadzącą na nieruchomość wnioskodawców.

Ciągły zaś przejazd i parkowanie ciężarowych pojazdów nie mieści się w potrzebach nieruchomości gdyż używanie nieruchomości do celów innych niż mieszkalne nie jest prawidłowe.

Nie odpowiada ono jej charakterowi ani otoczeniu.

W tym miejscu zaznaczyć tez należy, że jeżeli nieruchomość ma wystarczające połączenie z drogą publiczną pozwalające jej na normalne gospodarcze korzystanie z niej, a jedynie wygodniej byłoby korzystać z innego połączenia prowadzącego przez grunt sąsiedni , to takie udogodnienie nie uzasadnia ustanowienia drogi koniecznej.

Art. 145 k.c. nie jest bowiem źródłem roszczeń o ustanowienie służebności drogi koniecznej zapewniającej łatwiejsze korzystanie z nieruchomości lecz stanowi podstawę prawną żądania ustanowienia drogi koniecznej niezbędnej dla zapewnienia dostępu do drogi publicznej.

W tych okolicznościach – w ocenie sądu- biorąc pod uwagę okoliczności sprawy nie można przyjąć ze nieruchomość wnioskodawców nie ma odpowiedniego dostępu do drogi publicznej.

Potrzeba gospodarcza na którą powołują się wnioskodawcy w ocenie sądu nie stanowi wystarczającej przesłanki do ograniczenia prawa własności uczestnika.

Do uwzględnienia wiec żądania ustanowienia drogi koniecznej nie wystarczy to, ze droga przez grunt uczestnika stanowiłaby dogodniejsze dla wnioskodawców połączenie z drogą publiczną, a do tego właściwie sprowadza się zadanie wnioskodawców.

Biorąc wiec pod uwagę powyższe okoliczności Sąd uznał, że wnioskodawcy mają wystarczające połączenie z drogą publiczna które pozwala na normalne korzystanie z nieruchomości zgodne z jej charakterem i przeznaczeniem.

Z tych tez powodów orzekł jak w sentencji postanowienia.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 520 §1 k.p.c.

Jednocześnie zwrócono wnioskodawcy nadpłaconą zaliczkę w wysokości 3 zł., złożona na poczet pokrycia kosztów oględzin nieruchomości.