Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 września 2014 r.

Sąd Apelacyjny w Lublinie, I Wydział Cywilny

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 24 września 2014 r. w Lublinie na rozprawie

sprawy z powództwa A. G.

przeciwko Spółdzielni (...)
w L.

o ustalenie ewentualnie uchylenie uchwały

na skutek apelacji powoda od wyroku Sądu Okręgowego w Lublinie z dnia 11 lutego 2014 r. sygn. akt I C 340/13

I.  zmienia zaskarżony wyrok w całości w ten sposób, że ustala iż paragraf (...) uchwały nr (...) Zarządu Spółdzielni (...) w L. z dnia 14 grudnia 2009 roku w sprawie ustalenia opłaty za gotowość świadczenia usług dla członków Spółdzielni (...) prowadzących dokumentację księgową poza biurem Spółdzielni jest nieważny i oddala powództwo w pozostałej części oraz zasądza od pozwanej Spółdzielni (...) w L. na rzecz powoda A. G. kwotę 100 (sto) złotych tytułem częściowego zwrotu kosztów procesu;

II.  oddala apelację w pozostałej części;

III.  zasądza od pozwanej Spółdzielni (...) w L. na rzecz powoda A. G. kwotę 131 (sto trzydzieści jeden) złotych tytułem kosztów postępowania apelacyjnego.

I ACa 369/14

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 11 lutego 2014r. Sąd Okręgowy w Lublinie oddalił powództwo A. G., który w pozwie wniesionym przeciwko Spółdzielni (...) w L. domagał się stwierdzenia nieważności uchwały numer (...) zarządu pozwanej Spółdzielni z dnia 14 grudnia 2009r. w sprawie ustalenia opłaty za gotowość świadczenia usług dla członków Spółdzielni (...) prowadzących dokumentację księgową poza biurem Spółdzielni, ewentualnie uchylenie uchwały.

Wyrok Sądu Okręgowego został oparty na następujących ustaleniach:

W dniu 14 grudnia 2009r. zarząd pozwanej Spółdzielni podjął uchwałę numer (...) w sprawie ustalenia opłaty za gotowość świadczenia usług dla członków Spółdzielni (...) prowadzących dokumentację księgową poza biurem Spółdzielni. W § (...) ustalono miesięczną opłatę za gotowość świadczenia usług na poziomie 150,00zł netto dla członków nie posiadających zawartych ze spółdzielnią umów o prowadzenie podatkowych ksiąg przychodów i rozchodów.

Powód jest członkiem pozwanej Spółdzielni i do końca 2009r. miał zawartą umowę o świadczenie przez pozwaną usług z zakresu księgowości.

Od powyższej uchwały powód wniósł odwołanie do Rady Nadzorczej, która go nie uwzględniła i utrzymała zaskarżoną uchwałę w mocy. Odwołanie do Walnego Zgromadzenia również nie było skuteczne.

Przed Sądem Rejonowym Lublin-Zachód w Lublinie toczy się proces z powództwa Spółdzielni (...) przeciwko powodowi o zapłatę opłat ustalonych zaskarżoną uchwałą za okres kiedy powoda nie łączyła już z pozwaną umowa o świadczenie usług.

W ocenie Sądu Okręgowego powództwo jest niezasadne.

Powód opiera swoje roszczenie o ustalenie nieważności uchwały na art. 189 kpc, a zatem powinien wykazać interes prawny w wytoczeniu takiego powództwa. Powód nie ma jednak interesu prawnego, albowiem wyklucza go toczące się równolegle postępowanie o zapłatę. W postępowaniu tym ocena istnienia zobowiązania powoda względem pozwanej wymagać bowiem będzie stwierdzenia przesłankowo, czy uchwała jest ważna.

Powództwo ewentualne o uchylenie uchwały było oczywiście bezzasadne. Przysługuje ono członkom spółdzielni w wypadkach wskazanych w ustawie. Co do zasady żądanie takie dotyczyć może uchwał walnego zgromadzenia i jest ograniczone ustawowym terminem.

Od tego wyroku powód złożył apelację zarzucając naruszenie

art. 233 § 1 kpc przez przekroczenie zasady swobodnej oceny dowodów i art. 328 § 2 kpc przez niewykazanie przyczyn odmówienia powodowi posiadania interesu prawnego w wytoczeniu przedmiotowego powództwa.

Wskazując na powyższe powód wnosił o zmianę zaskarżonego wyroku i ustalenie, że objęta sporem uchwała jest nieważna, bądź jej uchylenie ewentualnie uchylenie wyroku i przekazanie sprawy Sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje.

Apelacja powoda jest częściowo zasadna.

Należy stwierdzić, iż o ile zarząd pozwanej Spółdzielni był uprawniony do ustalania opłat za usługi w zakresie księgowości świadczone na rzecz swoich członków w oparciu o zawarte z nimi umowy, to ustalanie opłat za samą gotowość świadczenia takich usług (§ (...)uchwały) nie znajduje żadnego umocowania ani w przepisach prawa, ani statucie Spółdzielni.

Nie uzasadnia tego również fakt, iż jak podnosi pozwana Spółdzielnia w apelacji, opłaty te są przeznaczane na prowadzenie działalności Spółdzielni, w szczególności na uiszczanie podatku od nieruchomości, opłaty z tytułu wieczystego użytkowania gruntu oraz inne opłaty.

Spółdzielnia dysponuje funduszami, które powinny być przeznaczane na finansowanie jej działalności. Obciążanie zaś członków opłatami na finansowanie działalności Spółdzielni pod szyldem usług, które w ogóle nie są świadczone należy uznać za bezprawne.

Należy zgodzić się z Sądem Okręgowym, iż w toczącym się procesie o zapłatę sąd będzie przesłankowo ustalał ważność przedmiotowej uchwały jednakże zdaniem Sądu Apelacyjnego z uwagi na bezprawność jej § (...) i wcześniej bezskutecznie podejmowane przez powoda próby usunięcia tego postanowienia z obrotu prawnego należy uznać, iż powód ma interes prawny w ustaleniu jego nieważności.

Z tych względów i na podstawie art. 386 § 1 kpc, art. 385 kpc, art. 108 § 1 kpc i art. 100 kpc Sąd Apelacyjny orzekł jak w sentencji.