Pełny tekst orzeczenia

Sygn.akt.I.C.upr.807/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 stycznia 2014 r.

Sąd Rejonowy w Ś.Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący SSR Alina Gałęzowska

Protokolant Alina Kowalik

po rozpoznaniu w dniu 24 stycznia 2014 r. w Ś.

sprawy z powództwa(...)z siedzibą w K.

p/ko A. K. (1)

o zapłatę

I.  oddala powództwo ;

II.  zasądza od strony powodowej (...) z siedzibą w K.na rzecz pozwanej A. K. (1)kwotę 1.217 zł ( tysiąc dwieście siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt I Cupr 807/13

UZASADNIENIE

Pozwem wniesionym do Sądu Rejonowego w Lublinie w dniu 03 lipca 2013 r. strona powodowa (...) z siedzibą w K.wniosła w elektronicznym postępowaniu upominawczym przeciwko pozwanej A. K. (2)o zasądzenie na jej rzecz kwoty 5.828,43 zł. wraz z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP od dnia wniesienia powództwa do dnia zapłaty, kwoty 73,00 zł. tytułem kosztów sądowych, kwoty 1,31 zł. tytułem innych kosztów oraz zwrotu kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu swojego żądania strona powodowa wskazała, iż w dniu
25 maja 2011r. pozwana i Bank (...) S.A. we W. zawarli umowę bankową o numerze (...), na podstawie której pozwana otrzymała określoną w umowie kwotę pieniężną, jednocześnie zobowiązując się do jej zwrotu na warunkach precyzyjnie określonych w tejże umowie. Pozwana nie wywiązała się z przyjętego przez siebie zobowiązania, wobec czego w dniu 30 listopada 2012 r. bank wypowiedział umowę, a niespłacona kwota należności głównej stała się wymagalna wraz z kwotą odsetek za opóźnienie w spełnieniu świadczenia. Tak powstała wierzytelność na skutek umowy przelewu wierzytelności zawartej w dniu 24 czerwca 2013 r. została zbyta przez Bank (...) S.A. z siedzibą we W. na rzecz strony powodowej. Na zobowiązanie pozwanej składa się należność główna w wysokości 5.106,38 zł., odsetki karne naliczone za opóźnienie w spłatach zobowiązania pierwotnego wierzyciela w wysokości 461,49 zł., odsetki umowne naliczane przez pierwotnego wierzyciela do dnia cesji wierzytelności w wysokości 240,63 zł., dalsze odsetki w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP naliczane przez stronę powodową od dnia następnego po dniu cesji wierzytelności do dnia 2 lipca 2013 r. w wysokości 19,93 zł.

Postanowieniem z dnia 05 lipca 2013 r. Sąd Rejonowy (...)wL.stwierdził brak podstaw do wydania nakazu zapłaty i przekazał rozpoznanie sprawy do Sądu Rejonowego wŚ..

W odpowiedzi na pozew pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od strony powodowej na rzecz pozwanej zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w kwocie 1.217,00 zł

W uzasadnieniu pozwana podniosła zarzut nieistnienia dochodzonej pozwem należności wskazując, że strona powodowa nie przedłożyła umowy z dnia 25 maja 2011 r., którą powołała w pozwie jako dowód istnienia oraz obowiązek spełnienia świadczenia przez pozwaną. Takim dowodem nie dysponowała w dacie wytoczenia powództwa. Dowodami na istnienie należności nie są załączona do pozwu cesja wierzytelności oraz wyciąg z załącznika do umowy cesji dołączony do pisma z dnia 14 listopada 2013 r. Z ostrożności procesowej pozwana zakwestionowała wysokość należności głównej w kwocie 5.106,00 zł., naliczonych odsetek karnych w wysokości 461,49 zł. i zarzuciła, iż strona powodowa nie wykazała podstawy do ich naliczania, wysokości, kwot i terminów, od których były liczone. Zakwestionowała również wysokość naliczonych odsetek umownych w kwocie 240,63 zł. i zarzuciła, iż strona powodowa nie wykazała podstawy do ich naliczania, wysokości, kwot i terminów, od których były liczone, naliczonych odsetek w wysokości 19,93 zł. albowiem strona powodowa nie wskazała podstawy ich naliczenia, kwoty od jakiej zostały naliczone. Pozwana zarzuciła również, iż strona powodowa nie miała podstaw do doliczenia odsetek (karnych, umownych, lombardowych) do należności głównej i żądania zapłaty odsetek od zaległych odsetek. Strona powodowa nie przedstawiła również dowodu na okoliczność wypowiedzenia umowy. W ocenie pozwanej strona powodowa nie przedstawiła dowodów przemawiających za zasadnością powództwa.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 25 maja 2011 r. w siedzibie 1 Oddziału we W. została zawarta umowa o kredyt gotówkowy nr (...) pomiędzy A. K. (1) a Bankiem (...) S.A. z siedzibą we W..

Dowód: umowa o kredyt gotówkowy nr (...) – k. 51-53

Zgodnie z § 1 umowy Bank (...) S.A. zobowiązał się do udzielenia kredytobiorcy kredytu w kwocie 7.500,00 zł. z przeznaczeniem na finansowanie bieżących potrzeb konsumpcyjnych. Od udzielonego kredytu Bank uprawniony był do pobierania odsetek wg stawki stałej, zaś oprocentowanie kredytu wynosić miało 11,99 % w stosunku rocznym. (§ 3 ust.1 umowy)

Dowód: umowa o kredyt gotówkowy nr (...) – k. 51-53

A. K. (1) zobowiązała się do spłaty kredytu i odsetek w 36 równych ratach miesięcznych zgodnie z harmonogramem spłat. Niespłacona w terminie należność Banku z tytułu kredytu ( należność przeterminowa) od dnia następnego miała być oprocentowana wg stopy równej czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP (§ 7 ust. 4 w zw. z § 9 ust.1 umowy).

Dowód: umowa o kredyt gotówkowy nr (...) – k. 51-53

Bank uprawniony był do wypowiedzenia umowy o kredyt z zachowaniem 30-dniowego terminu wypowiedzenia i zażądania spłaty całej należności Banku z tytułu kredytu, odsetek i innych kosztów w przypadku m. in. naruszenia warunków umowy, zalegania ze spłatą dwóch pełnych rat kredytu. (§ 10 umowy)

Dowód: umowa o kredyt gotówkowy nr (...) – k. 51-53

W dniu zawarcia umowy pozwana złożyła oświadczenie o poddaniu się egzekucji bankowej w związku z zawartą umową o kredyt gotówkowy nr (...), zgodnie z którym

Bank uprawniony był do wystawienia bankowego tytułu egzekucyjnego i na podstawie bankowego tytułu egzekucyjnego pozwana poddała się egzekucji świadczeń pieniężnych do wysokości kredytu wraz z odsetkami umownymi, opłatami i prowizjami, odsetkami od należności przeterminowanych, kosztami dochodzenia roszczeń banku oraz innymi kosztami wynikającymi z umowy, jednak maksymalnie do kwoty 15.000,00 zł.

Dowody: umowa o kredyt gotówkowy nr (...) – k. 51-53

oświadczenie kredytobiorcy o poddaniu się egzekucji bankowej – k. 54

W dniu 24 czerwca 2013 r. została zawarta pomiędzy (...)z siedzibą w K.a Bankiem (...) S.A.z siedzibą we W.umowa przelewu wierzytelności. Do umowy został sporządzony załącznik nr 2- wykaz wierzytelności wchodzących w skład portfela- w którym na stronie 114 figuruje wierzytelność w stosunku do A. K. (1)z tytułu umowy kredytu z dnia 25 maja 2011 r. w łącznej wysokości 5.602,22 zł, na którą składa się kapitał w kwocie 5.106,38 zł., odsetki umowne w kwocie 240,63 zł., odsetki karne w kwocie 230,21 zł., koszty w kwocie 25 zł.

Dowody: umowa sprzedaży wierzytelności z dnia 24 czerwca 2013 r. – k. 20-25

załącznik nr 2 - wykaz wierzytelności wchodzących w skład portfela I
– k. 36-37

Sąd Rejonowy zważył co następuje:

Powództwo jako nieudowodnione podlegało oddaleniu.

Roszczenie o zapłatę strona powodowa wywodzi z zawartej pomiędzy A. K. (1) a Bankiem (...) S.A. z siedzibą we W., umowy której przedmiotem był kredyt w kwocie 7.500,00 zł. z przeznaczeniem na finansowanie bieżących potrzeb konsumpcyjnych oraz faktu nabycia tej wierzytelności w dniu 24 czerwca 2013 r. od Banku (...) S.A. z siedzibą we W..

Do umowy zawartej w dniu 25 maja 2011 r. pomiędzy A. K. (1) a Bankiem (...) S.A. z siedzibą we W. zastosowanie mają przepisy ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. prawo bankowe ( DzU 2002 Nr 72 poz 665 ) oraz ustawy z dnia 20 lipca 2001 r. o kredycie konsumenckim (Dz. U. Nr 100, poz. 1081, z późn. zm.11)).

Zgodnie z art.69 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. prawo bankowe ( DzU 2002 Nr 72 poz 665) przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu. Natomiast zgodnie z art. 2 ustawy z dnia 20 lipca 2001 r. o kredycie konsumenckim przez umowę o kredyt konsumencki rozumie się umowę, na mocy której przedsiębiorca w zakresie swojej działalności, zwany dalej "kredytodawcą", udziela lub daje przyrzeczenie udzielenia konsumentowi kredytu w jakiejkolwiek postaci. Za umowę o kredyt konsumencki uważa się w szczególności: umowę kredytu w rozumieniu prawa bankowego.

W tym miejscu podnieść należy, iż w postępowaniu cywilnym obowiązuje zasada kontradyktoryjności, według której to strona powodowa jest dysponentem procesu i do niej należy przytaczanie wszelkich wniosków dowodowych w celu wskazania prawdziwości powołanych twierdzeń. Stosownie do omawianej reguły, ciężar dowodu spoczywa na stronie procesu, która w myśl art. 6 k.c. ponosi ujemne konsekwencje pasywnego postępowania, gdyż fakty nieudowodnione nie wywołują żadnych skutków prawnych. Przepis ten ma doniosłe znaczenie, pozwala bowiem stronie na realną ocenę możliwości egzekwowania przed Sądem swoich praw jeszcze przed złożeniem pozwu. Prawo podmiotowe może być efektywnie dochodzone, o ile strona jest w stanie skutecznie przekonać Sąd, co do faktów, z których wywodzi skutki prawne. Samo twierdzenie nie jest w sobie dowodem, zaś rozstrzygnięcie musi opierać się na udowodnionych okolicznościach.

Z przedłożonych przez stronę powodową dokumentów wynika, że Bank (...) S.A.z siedzibą we W.w ramach swojej działalności udzielił pozwanej kredytu gotówkowego w kwocie 7.500 zł. na podstawie umowy o kredyt gotówkowy nr (...)z dnia 25 maja 2011 r. Pozwana zobowiązała się spłacić kredyt i odsetki w 36 równych ratach miesięcznych zgodnie z harmonogramem spłaty. W dniu 24 czerwca 2013 r. została zawarta pomiędzy (...) z siedzibą w K.a Bankiem (...) S.A.z siedzibą we W.umowa przelewu wierzytelności. Do umowy został sporządzony załącznik nr 2- wykaz wierzytelności wchodzących w skład portfela, w którym na stronie 114 figuruje wierzytelność w stosunku do A. K. (1)z tytułu umowy kredytu z dnia 25 maja 2011 r. w łącznej wysokości 5.602,22 zł, na którą składa się kapitał w kwocie 5.106,38 zł., odsetki umowne w kwocie 240,63 zł., odsetki karne w kwocie 230,21 zł., koszty w kwocie 25 zł.

Pozwana zakwestionowała zarówno istnienie jak i wysokość należności głównej w kwocie 5.106,00 zł., naliczonych odsetek karnych w kwocie 461,49 zł., odsetek umownych w kwocie 240,63 zł. i odsetek w kwocie 19,93 zł. oraz zarzuciła, iż strona powodowa nie wykazała podstawy do ich naliczania, wysokości, kwot i terminów, od których były liczone. Pozwana zarzuciła również, iż strona powodowa nie miała podstaw do doliczenia odsetek (karnych, umownych, lombardowych) do należności głównej i żądania zapłaty odsetek od zaległych odsetek. Strona powodowa nie przedstawiła również dowodu na okoliczność wypowiedzenia umowy. Dodatkowo pozwana zarzuciła, iż korzystała z kilku produktów Banku (...) S.A. we W., a z umowy przelewu wierzytelności przedłożonej przez stronę powodową nie wynika, iż jej przedmiotem jest należność dochodzona przez stronę powodową na podstawie umowy kredytu gotówkowego nr (...).

Mając na uwadze treść i charakter zarzutów podniesionych przez pozwaną to na stronie powodowej ciążył obowiązek wykazania, że dochodzona pozwem należność jest wymagalna zarówno w zakresie należności głównej jak również odsetek umownych i karnych. Brak oznaczenia wysokości i terminów płatności wszelkich odsetek dodatkowo uniemożliwia weryfikacje prawidłowości dokonanego przez wierzyciela obliczenia. ( uchwała Sądu Najwyższego dnia 7 lipca 2000 r. III CZP 27/00 OSNC 2001/1/3 )

W przedmiotowej sprawie strona powodowa nie tylko nie wskazała konkretnych kwot od których naliczone zostały odsetki, okresu za które zostały naliczone ale także nie wskazała daty wymagalności należności, a nadto nie przedstawiła żadnych dowodów na potwierdzenie swojego twierdzenia. Ograniczyła się za to jedynie do stwierdzenia, że na skutek nie wywiązania się przez pozwaną z przyjętego zobowiązania niespłacona kwota należności głównej stała się wymagalna wraz z kwotą odsetek za opóźnienie w spełnieniu świadczenia. Co więcej strona powodowa wywodząc, iż żądana przez nią należność wynika z przedstawionej przez nią umowy kredytu nie przedstawiła przez nią wskazywanego harmonogramu spłaty oraz wypowiedzenia umowy kredytu na podstawie których to dokumentów można by ustalić choćby w przybliżeniu wysokość wymagalnej wierzytelności głównej.

Strona powodowa w ocenie Sądu błędnie przyjęła, iż udowodniła dochodzone przez siebie roszczenie i tym samym przerzuciła ciężar dowodowy na pozwaną. Pogląd strony powodowej tym bardziej jest błędny z uwagi na formę w jakiej przedłożyła ona umowę sprzedaży wierzytelności. Mianowicie jest to kopia poświadczona za zgodność z oryginałem przez radcę prawnego, na której widnieje ksero stempla kancelarii notarialnej, natomiast nie ma ani podpisu notariusza, ani imienia, nazwiska czy siedziby notariusza, ani daty ewentualnego sporządzenia przez notariusza dokumentu czy też pieczęci. Zgodnie bowiem z brzmieniem art. 92. § 1 Ustawy prawo o notariacie akt notarialny powinien zawierać: dzień, miesiąc i rok sporządzenia aktu, a w razie potrzeby lub na żądanie strony - godzinę i minutę rozpoczęcia i podpisania aktu; miejsce sporządzenia aktu; imię, nazwisko i siedzibę kancelarii notariusza, a jeżeli akt sporządziła osoba wyznaczona do zastępstwa notariusza lub upoważniona do dokonywania czynności notarialnych - nadto imię i nazwisko tej osoby; imiona, nazwiska, imiona rodziców i miejsce zamieszkania osób fizycznych, nazwę i siedzibę osób prawnych lub innych podmiotów biorących udział w akcie, imiona, nazwiska i miejsce zamieszkania osób działających w imieniu osób prawnych, ich przedstawicieli lub pełnomocników, a także innych osób obecnych przy sporządzaniu aktu; oświadczenia stron, z powołaniem się w razie potrzeby na okazane przy akcie dokumenty; stwierdzenie, na żądanie stron, faktów i istotnych okoliczności, które zaszły przy spisywaniu aktu; stwierdzenie, że akt został odczytany, przyjęty i podpisany; podpisy biorących udział w akcie oraz osób obecnych przy sporządzaniu aktu; podpis notariusza. Natomiast każde poświadczenie powinno zawierać datę i oznaczenie miejsca jego sporządzenia, na żądanie - również godzinę dokonania czynności, oznaczenie kancelarii, podpis notariusza i jego pieczęć ( art. 97 Ustawy o notariacie).

Stąd przedłożona przez stronę powodową kopia poświadczona za zgodność z oryginałem z uwagi na brak elementów składowych przytoczonych dokumentów notarialnych nie może zostać do nich zaliczona. Zawarte w odpisie dokumentu poświadczenie zgodności z oryginałem przez występującego w sprawie pełnomocnika strony będącego adwokatem czy radcą prawnym ma charakter dokumentu urzędowego, jednakże dotyczy to tylko samego poświadczenia zgodności z oryginałem nie zaś całego dokumentu. ( ar. 129 § 3 k.p.c.)

Okoliczność ta powoduje, że przedstawiona przez stronę powodową kopia poświadczona za zgodność z oryginałem nie może korzystać z przymiotu dokumentu urzędowego i wiążących się z tym faktem domniemań autentyczności oraz domniemania zgodności z prawdą tego, co zostało w nim zaświadczone wynikającymi z art. 244 k.p.c.

Dokument taki należy zatem zakwalifikować jako dokument prywatny. Dokument prywatny stanowi natomiast dowód tego, że osoba która go podpisała , złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie. ( art. 245 k.p.c.)Zgodnie z art. 253 k.p.c. jeżeli strona zaprzecza prawdziwości dokumentu prywatnego, a spór dotyczy dokumentu prywatnego pochodzącego od innej osoby niż strona zaprzeczająca, prawdziwość dokumentu powinna udowodnić strona, która chce z niego skorzystać.

W związku z powyższym to strona powodowa winna była przedstawić dokumenty potwierdzające wypowiedzenie powódce umowy kredytu gotówkowego z uwagi na rzekome zaleganie w spłacie rat, co zdaniem strony powodowej spowodowało wymagalność należności głównej. Co więcej, w sytuacji, gdy pozwana zakwestionowała istnienie i wysokość żądanej należności, a tym samym podważyła prawdziwość przedstawionych przez stronę powodową dokumentów, w tym załącznika nr 2 do umowy sprzedaży wierzytelności, to właśnie strona powodowa winna przedstawić dowody na poparcie prawdziwości swoich twierdzeń.

Stosownie do art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu rozumieć należy z jednej strony jako obarczenie strony procesu obowiązkiem przekonania sądu dowodami o słuszności swoich twierdzeń, a z drugiej konsekwencjami poniechania realizacji tego obowiązku lub jego nieskuteczności. Tą konsekwencją jest zazwyczaj niekorzystny dla strony wynik procesu. Interpretacja pojęcia „faktu” musi prowadzić do łączenia go wyłącznie z faktami prawnymi. Tylko z takimi faktami bowiem normy prawa materialnego wiążą w swych hipotezach określone konsekwencje prawne ( zob. Wyrok SN z dnia 07.11.2007 r., II CSK 293/07). Nadto wykrycie prawdy przez sąd ogranicza się w zasadzie do: przeprowadzenia dowodów zgłoszonych przez strony, bowiem na nich spoczywa ciężar dowodu (art. 6 k.c.), zasada prawdy materialnej nie może bowiem przekreślać kontradyktoryjności procesu, gdyż - ciężar wskazania niezbędnych dowodów spoczywa przede wszystkim na stronach procesowych (Wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 10.04.2013 r., (...)).

Zgodnie z 232 k.p.c. strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne, bowiem przy rozpoznawaniu sprawy na podstawie przepisów kodeksu postępowania cywilnego rzeczą sądu nie jest zarządzenie dochodzenia w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie, ani też sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 232 k.p.c.). Sąd ma co prawda możliwość wsparcia stron jednakże może to nastąpić jedynie w wyjątkowych wypadkach, działanie, bowiem sądu z urzędu może być odbierane, jako naruszenie równości stron biorących udział w postępowaniu oraz prawa do rozpatrzenia sprawy przez bezstronny sąd (por. Wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 23 sierpnia 2013 r., I ACa 413/13).

Z kolei strona, która nie przytoczyła wystarczających dowodów na poparcie swoich twierdzeń, ponosi ryzyko niekorzystnego dla siebie rozstrzygnięcia, o ile ciężar dowodu, co do tych okoliczności na niej spoczywał, a Sąd musi wyciągnąć ujemne konsekwencje z braku udowodnienia faktów przytoczonych na uzasadnienie żądań lub zarzutów (por. Wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 28 lutego 2013 r., I ACa 613/12).

W przedmiotowej sprawie to po stronie powodowej spoczywał ciężar dowodu i to ona w związku z nie wywiązaniem się z obowiązku ponosi negatywne konsekwencje w postępowaniu. W ocenie Sądu jest to tym bardziej zasadne, bowiem strona powodowa była reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika procesowego, który winien znać brzmienie obowiązujących przepisów, orzecznictwa i doktryny, a także konsekwencje dokonywanych zaniedbań.

Mając powyższe na uwadze Sąd orzekł jak w pkt I sentencji wyroku.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 Kpc mając na uwadze, że powództwo zostało w całości oddalone. Zasądzona od powoda na rzecz pozwanej kwota 1.217 zł stanowi celowe w rozumieniu art. 98 § 1 i 3 Kpc koszty procesu poniesione przez pozwaną celem obrony jej praw (na które składały się kwota 1.200 zł tytułem należnej opłaty za czynności pełnomocnika pozwanej będącego radcą prawnym oraz 17 zł tytułem kosztów opłaty skarbowej od pełnomocnictwa). Wysokość stawki zastępstwa procesowego pozwanego znajduje uzasadnienie w § 6 pkt 4 Rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radcy prawnego oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu. (Dz. U. nr 163 z dnia 3 października 2002 r., poz. 1349 z późn. zm.)

Zarządzenie:

1/ odn.

2/odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnom. strony powodowej

3/ kal.14 dni