Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 23 października 2014 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 23 października 2014 roku

sprawy z wniosku E. S.

z udziałem H. G., J. S., Z. S. (1), (...) w G., (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnościąSpółki Komandytowej w W.

o stwierdzenie nabycia spadku

na skutek apelacji uczestnika Z. S. (1)

od postanowienia Sądu Rejonowego w Tomaszowie Mazowieckim z dnia 15 kwietnia 2014 roku, sygn. akt I Ns 87/13

postanawia: odrzucić apelację oraz ustalić, że każdy z uczestników ponosi koszty postępowania odwoławczego stosownie do swego udziału w sprawie.

Sygn. akt II Ca 585/14

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem z dnia 15 kwietnia 2014 r. Sąd Rejonowy w Tomaszowie Mazowieckim po rozpoznaniu sprawy z wniosku E. S.z udziałem H. G., J. S., Z. S. (1), (...)w G.o stwierdzenie nabycia spadku po Z. S. (2)stwierdził, że spadek po Z. S. (2)z domu T.zmarłej w dniu 12 września 2010 roku w T., ostatnio stale zamieszkałej w miejscowości D.na podstawie testamentu notarialnego z dnia 19.03.2007r. sporządzonego w Kancelarii Notarialnej w T. przed Notariuszem R. M.nabył w całości wnuk Z. S. (1)- syn K.i J..

Sąd rejonowy ustalił, iż każdy uczestnik ponosi koszty postępowania związane ze swoim udziałem w sprawie.

Podstawę powyższego rozstrzygnięcia stanowiły przytoczone poniżej ustalenia i rozważania Sadu Rejonowego.

Spadkodawczyni Z. S. (2)z domu T., córka J.i M.zmarła w dniu 12 września 2010 roku w T.ostatnio stale zamieszkiwała w miejscowości D., gmina T..

W chwili śmierci była wdową.

Jako swoich spadkobierców ustawowych pozostawiła swoje dzieci: J. S. z domu S., H. G. z domu S. oraz W. S..

Spadkodawczyni Z. S. (2) innych dzieci pozamałżeńskich, przysposobionych bądź wcześniej zmarłych nie posiadała. Nikt ze spadkobierców ustawowych zmarłej nie zrzekł się praw do spadku, nie odrzucił spadku ani nie został uznany za niegodnego dziedziczenia.

Spadkodawczyni Z. S. (2) z domu T. pozostawiła po sobie testament notarialny z dnia 19 marca 2007r. W testamencie tym spadkodawczyni do całego spadku powołała swojego wnuka Z. S. (1) syna K. i J..

Sąd Rejonowy zważył, iż zgodnie z treścią art. 926 k.c. powołanie do spadku wynika z ustawy albo z testamentu, przy czym zasadniczo pierwszeństwo ma porządek dziedziczenia określony przez spadkodawcę w testamencie. W przypadku gdy spadkodawca nie pozostawił testamentu, spadkodawca sporządził testament który okazał się nieważny lub bezskuteczny lub też sporządził testament, który nie zawiera powołania spadkobiercy, dziedzicznie do całości spadku następuje na podstawie ustawy (tj. przepisów określony w kodeksie cywilnym).

W przedmiotowej sprawie, spadkodawczyni Z. S. (2) sporządziła testament w dniu 19 marca 2007 roku w Kancelarii Notarialnej, przed notariuszem R. M., repertorium A numer (...) - w formie aktu notarialnego, w którym do całego spadku powołała swojego wnuka Z. S. (1) syna K. i J.. Testament ten spełnia wymogi prawa w świetle art. 950 k.c.

Przesłanki nieważności testamentu zostały wymienione enumeratywnie w art. 945 § 1 k.c. W szczególności testament jest nieważny, jeżeli został sporządzony w stanie wyłączającym świadome albo swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli, pod wpływem błędu uzasadniającego przypuszczenie, że gdyby spadkodawca nie działał pod wpływem błędu, nie sporządziłby testamentu tej treści, oraz pod wpływem groźby.

W ocenie Sądu Rejonowego, żadna z wymienionych wcześniej przesłanek nie występuje. Ponadto, ani E. S. - jako córka zmarłego wnioskodawcy W. S., ani nikt z uczestników postępowania nie kwestionował jego ważności.

Mając powyższe na względzie Sąd uznał, że sporządzony przez spadkodawczynię testament jest ważny i zgodnie z ostatnią wolą zmarłej spadek po niej na podstawie testamentu notarialnego sporządzonego w dniu 19 marca 2007 roku w Kancelarii Notarialnej w T., przed Notariuszem R. M., repertorium A numerem (...) nabył w całości wnuk Z. S. (1), syn K. i J..

O kosztach postępowania w przedmiotowej sprawie, Sąd orzekł w punkcie 2 na podstawie art. 520 § 1 k.p.c.

Apelację od powyższego orzeczenia wniósł uczestnik postępowania Z. S. (1).

W skardze apelacyjnej zarzucił, że w sprawie nie zostali wezwani do udziału w sprawie wszyscy spadkobiercy. Zakwestionował prawidłowość decyzji Sadu pierwszej instancji o odmowie przyznania mu adwokata z urzędu. Wskazał również, że uczestniczka postępowania E. S. sprzedała wchodzący w skład spadku „dom mieszkalny z zabudowaniami, którego właścicielami byli Z. i B. małżonkowie S.”.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Wniesiona przez uczestnika postępowania skarga apelacyjna podlega odrzuceniu. U podstaw konstrukcji apelacji leży pojęcie gravamen, oznaczające to, że strona lub uczestnik postępowania nieprocesowego, niezadowoleni z rozstrzygnięcia sądu I instancji, pokrzywdzeni tym rozstrzygnięciem mogą zwrócić się do sądu odwoławczego o kontrolę rozstrzygnięcia wydanego przez sąd I instancji. Jak wyjaśnił Sąd Najwyższy w postanowieniu z 14 grudnia 2012 r. ( sygn. akt IV CZ 161/12 ) istnienie interesu prawnego uczestnika we wniesieniu apelacji powinno być badane już na etapie oceny dopuszczalności apelacji, a stwierdzenie braku tego interesu - uzasadniać odrzucenie apelacji.

W przedmiotowej sprawie autor skargi apelacyjnej Z. S. (1) nie wskazał zakresu w jakim kwestionuje orzeczenie Sądu pierwszej instancji. Brak wskazania zakresu zaskarżenia jest o tyle oczywisty, że apelant został uznany za jedynego spadkobiercę Z. S. (2), zapadłe w sprawie rozstrzygnięcie uwzględniało więc jego stanowisko określone w postępowaniu przed Sądem pierwszej instancji.

Z powyższych ustaleń wynika, że skarżący nie wykazał interesu prawnego w zaskarżeniu wydanego postanowienia. W konsekwencji wniesiona przez Z. S. (3) apelacja podlega odrzuceniu na podstawie przepisów art. 373 k.p.c. w związku z 370 k.p.c. i 13 § 2 k.p.c.

W uzupełnieniu powyższych rozważań wskazać należy, że Sąd Okręgowy nie podziela stanowiska skarżącego o rzekomych uchybieniach Sądu Rejonowego przy wydaniu zaskarżonego postanowienia.

Krąg uczestników postępowania został ustalony zgodnie z zapewnieniem spadkowym złożonym przez pierwotnego wnioskodawcę W. S.. W toku postępowania żaden z uczestników nie przedstawił racjonalnych argumentów wskazujących na potrzebę wezwania do udziału w sprawie innych jeszcze osób.

Podczas rozprawy w dniu 15 kwietnia 2014 r. Sąd rozpoznał wniosek skarżącego o ustanowienie pełnomocnika z urzędu. Z. S. (1) nie zaskarżył zapadłego w tym przedmiocie postanowienia co wyklucza możliwość jego kontroli w ramach oceny wniesionej apelacji.

W postępowaniu o stwierdzenie nabycia spadku sąd ustala krąg spadkobierców ( ustawowych lub testamentowych ) i stwierdza ich prawa do spadku. W tym postępowaniu sąd nie bada składu majątku spadkowego i nie dokonuje „rozliczeń” pomiędzy spadkobiercami. Zastrzeżenia skarżącego odnoszące się do rzekomych działań wnioskodawczyni powodujących zbycie majątku spadkowego nie mają więc żadnego wpływu na wynika przedmiotowego postępowania.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy na podstawie powołanych wyżej przepisów orzekł o odrzuceniu apelacji.

O kosztach postępowania Sąd Okręgowy orzekł na podstawie przepisu art. 520 § 1 k.p.c.