Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 31 sierpnia 2012 roku powódka (...) spółka
z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. wniosła o zasądzenie od pozwanej (...) spółki akcyjnej z siedzibą w S. kwoty 1.392,33 złotych z ustawowymi odsetkami od dnia 29 marca 2012 roku do dnia zapłaty oraz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego. W uzasadnieniu powódka wskazała, iż dochodzona kwota stanowi odszkodowanie należne jej na podstawie umowy cesji wierzytelności od pozwanego jako ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej sprawcy szkody. Dochodzone odszkodowanie obejmuje koszty najmu przez poszkodowanego auta zastępczego w okresie naprawy pojazdu uszkodzonego w wyniku kolizji drogowej, której sprawca ubezpieczony był w pozwanym towarzystwie (pozew – k. 3-14).

Nakazem zapłaty z dnia 12 października 2012 roku Sąd Rejonowy dla. m. st. W. w W. nakazał aby pozwana (...) spółka akcyjna z siedzibą w S. zapłaciła na rzecz powódki (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. kwotę dochodzoną pozwem wraz kosztami procesu (nakaz zapłaty k. 55).

Sprzeciwem od nakazu zapłaty pozwana (...) spółka akcyjna z siedzibą w S. zaskarżyła nakaz zapłaty w całości, wniosła o oddalenie powództwa oraz zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu sprzeciwu pozwana zakwestionowała czas naprawy uszkodzonego pojazdu, a tym samym czas trwania umowy najmu pojazdu zastępczego. Podniosła również niewykazanie, że poszkodowany nie mógł skorzystać z prawa najmu pojazdu zastępczego w związku z umową ubezpieczenia, a także zasadność żądania zapłaty podatku VAT (sprzeciw od nakazu zapłaty, k. 59-61).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 8 września 2011 roku doszło do kolizji drogowej, w której uszkodzony został pojazd marki C. (...) o numerze rejestracyjnym (...), stanowiący własność M. D. (dalej: poszkodowany). Sprawca kolizji był ubezpieczony w zakresie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdu pojazdów mechanicznych w (...) spółce akcyjnej z siedzibą w S..

(dowód: okoliczność niesporna)

Uszkodzony pojazd był naprawiany w zakładzie naprawczym od dnia 3 października 2011 roku do dnia 17 października 2011 roku.

(dowód: okoliczność niesporna; arkusz naprawy pojazdu najemcy – k.23; pismo zakładu naprawczego z dnia 1 marca 2013 roku wraz z dokumentacją naprawy – k. 97-101)

W okresie od dnia 3 października 2011 do dnia 17 października 2011 roku M. D. użytkował pojazd zastępczy marki S. (...) o numerze rejestracyjnym (...) wynajęty od (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. na podstawie umowy najmu A. ( (...)) nr (...) z dnia 3 października 2011 roku.

(dowód: umowa najmu A. ( (...)) nr (...) - k. 16-19; oświadczenie dla towarzystwa ubezpieczeń – k. 21; control card – k. 22; pełnomocnictwo – k. 25; cennik A. ( (...)) – k. 43)

Na podstawie umowy cesji wierzytelności z dnia 3 października 2011 roku M. D. przelał na rzecz (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. wierzytelność – prawo do zwrotu kosztów z tytułu najmu w (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. pojazdu zastępczego, przysługujące mu w związku z wyżej opisaną szkodą komunikacyjną.

(dowód: umowa cesji wierzytelności – k. 20; oświadczenie dla towarzystwa ubezpieczeń – k. 21; pełnomocnictwo – k. 25)

W dniu 20 lutego 2012 roku (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością wystawiła fakturę VAT nr (...) tytułem najmu pojazdu zastępczego S. (...) o nr rej. (...) w okresie od 3 października 2011 roku do dnia 17 października 2011 roku (14 dni) opiewającą na kwotę 2.784,65 złotych brutto.

(dowód: faktura VAT, k. 28)

Pismem z dnia 21 lutego 2012 roku (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. wezwała (...) spółkę akcyjną z siedzibą w S. do zapłaty kwoty 2.784,65 złotych brutto. Wezwanie do zapłaty zostało doręczone w dniu 27 lutego 2012 roku.

(dowód: pismo z dnia 21 lutego 2012 roku, k. 29-3; dowód doręczenia k. 36)

(...) spółka akcyjna w S. przyznała odszkodowanie tytułem poniesionych kosztów najmu samochodu zastępczego w kwocie 1.392,32 złotych uznając za zasadny 7 – dniowy czas naprawy (a tym samym 7 – dniowy czas najmu samochodu zastępczego).

(dowód: okoliczności niesporne)

M. D. używał pojazdu zastępczego do dojazdu do pracy (40 km w jedną stronę) oraz na zakupy. Nie było możliwe zastąpienie uszkodzonego pojazdu innym pojazdem lub komunikacją publiczną. Nie miał możliwości uzyskania pojazdu zastępczego z tytułu umowy ubezpieczenia autocasco.

(dowód: zeznania świadka M. D. – k. 126-127)

Ustalając stan faktyczny Sąd oparł się na okolicznościach przyznanych przez drugą stronę (okolicznościach niespornych) oraz dokumentach zgromadzonych w aktach sprawy.

Postanowieniem z dnia 13 czerwca 2014 roku oddalono wniosek o dopuszczenie dowodu z przesłuchania prezesa zarządu pozwanej na okoliczności wskazane w punkcie 5 pozwu. Okoliczności te były bowiem nieistotne dla rozstrzygnięcia sprawy.

Postanowieniem z dnia 13 czerwca 2014 roku pominięto wniosek pozwanej o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego na okoliczność technologicznie uzasadnionego czasu naprawy uszkodzonego samochodu.

Zgodnie z art. 1304 § 1 i 5 k.p.c. strona, która wnosi o podjęcie czynności połączonej z wydatkami, obowiązana jest uiścić zaliczkę na ich pokrycie w wysokości i terminie oznaczonym przez sąd. Jeżeli więcej niż jedna strona wnosi o podjęcie czynności, sąd zobowiązuje każdą stronę, która z czynności wywodzi skutki prawne, do uiszczenia zaliczki w równych częściach lub w innym stosunku według swego uznania. W razie nieuiszczenia zaliczki sąd pominie czynność połączoną z wydatkami.

W przedmiotowej sprawie zarządzeniem z dnia 14 stycznia 2013 roku zobowiązano pełnomocnika pozwanej do uiszczenia kwoty 1.000 złotych tytułem zaliczki na koszty przeprowadzenia dowodu z opinii biegłego w terminie 7 dni pod rygorem pominięcia wniosku o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego (k. 74). Zarządzenie to zostało doręczone w dniu 22 lutego 2013 roku (k. 105) i nie zostało w terminie wykonane. Pozwana uiściła bowiem zaliczkę dopiero w dniu 15 kwietnia 2013 roku (k. 110). Nie miało wpływu na bieg tego terminu pismo pełnomocnika pozwanej z dnia 1 marca 2013 roku o wskazanie poprzedniej sygnatury akt sprawy (k. 95). Pozwana reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika nie wnosiła bowiem o przedłużenie terminu na uiszczenie zaliczki. Ponadto nie uiściła nawet zaliczki w terminie 7 dni od dnia doręczenia zawiadomienia o poprzedniej sygnaturze akt (k. 106), lecz ponad dwa tygodnie później.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo jako zasadne podlegało uwzględnieniu.

Zgodnie z ogólnymi regułami postępowania dowodowego obowiązek przedstawienia dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy spoczywa na stronach, a ciężar udowodnienia faktów mających znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie spoczywa na stronie, która z tych faktów wywodzi skutki prawne – art. 6 k.c. w zw. z art.3 k.p.c. w zw. z art. 232 k.p.c.

Zgodnie z art. 361 § 1 k.c. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Zgodnie z art. 659 § 1 k.c. przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nie oznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz. Z kolei, zgodnie z art. 509 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki.

Zgodnie z art. 36 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. Nr 124, poz. 1152 ze zm.) odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym, najwyżej jednak do ustalonej w umowie ubezpieczenia sumy gwarancyjnej.

Pozwana nie kwestionowała okoliczności faktycznych zdarzenia, swojej odpowiedzialności (co do zasady) za szkodę oraz ważności umów najmu pojazdu zastępczego i cesji wierzytelności. Pozwana wnosząc o oddalenie powództwa podniosła następujące zarzuty: nie wykazania konieczności najmu pojazdu zastępczego, braku podstaw do żądania zapłaty podatku VAT oraz zbyt długiego okresu naprawy.

Odnosząc się do zarzutu pozwanej, iż nie zostało wykazane, że normalnym następstwem działania sprawcy jest prawo najmu pojazdu zastępczego, wskazać należy, iż zgodnie z uchwałą składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 17 listopada 2011 roku (sygn. akt III CZP 5/11) odpowiedzialność ubezpieczyciela z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za uszkodzenie albo zniszczenie pojazdu mechanicznego niesłużącego do prowadzenia działalności gospodarczej obejmuje celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki za najem pojazdu zastępczego; nie jest ona uzależniona od niemożności korzystania przez poszkodowanego z komunikacji zbiorowej. Pozbawienie poszkodowanego możliwości korzystania z pojazdu uszkodzonego w trakcie kolizji skutkuje tym, że ma on prawo wynająć pojazd zastępczy i pozostaje to w związku przyczynowym z kolizją w rozumieniu powyższego przepisu. Utrata możliwości korzystania z rzeczy wskutek jego uszkodzenia stanowi szkodę majątkową bez względu na rodzaj działalności lub cel, dla którego poszkodowany wykorzystuje pojazd. Jeżeli więc poszkodowany poniósł koszty wynajmu pojazdu zastępczego, to mieszczą się one w granicach skutków zdarzenia podlegającego wyrównaniu. W rozpoznawanej sprawie poszkodowanemu pojazd zastępczy był niezbędny do dojazdów do pracy (40 km w jedną stronę) oraz na zakupy. Poszkodowany zeznał również jednoznacznie, że nie mógł zastąpić uszkodzonego pojazdu innym pojazdem ani komunikacją publiczną. Nie miał również możliwości uzyskania pojazdu zastępczego z umowy ubezpieczenia autocasco.

Zarzut pozwanej, że odszkodowanie nie powinno obejmować kwoty podatku VAT okazał się niezasadny. W zakresie możliwości dochodzenia przez powódkę odszkodowania w kwocie brutto, tutejszy Sąd podzielił stanowisko Sądu Najwyższego, wyrażone w uchwale z dnia 14 września 2006 roku, (III CZP 65/06, OSNC 2007/6/83), zgodnie z którą dokonanie przelewu wierzytelności o naprawienie szkody powstałej w związku z ruchem pojazdu mechanicznego, przysługującej wobec osoby objętej obowiązkowym ubezpieczeniem odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, przez poszkodowanego niebędącego podatnikiem podatku od towarów i usług, na rzecz takiego podatnika, nie wpływa na zakres odpowiedzialności ubezpieczyciela. Tym samym, skoro poszkodowany był uprawniony do odszkodowania w kwocie brutto, powódka jako cesjonariusz uprawniony jest do dochodzenia od pozwanego odszkodowania w takiej samej wysokości, niezależnie od tego, czy nabyła wierzytelność w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne (art. 6 k.c. w zw. z art. 223 k.p.c.), w konsekwencji, to na pozwanej spoczywał ciężar wykazania, że czas naprawy był zbyt długi i naprawiony samochód mógł zostać wydany poszkodowanemu wcześniej. W tym celu pozwana zgłosiła wniosek o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego. Wniosek tej jednak z uwagi na nie uiszczenie w zakreślonym terminie zaliczki, został pominięty. Pozwana nie zgłosiła innych wniosków dowodowych. W konsekwencji, nie wykazała zgłoszonego zarzutu.

Zgodnie z art. 481 § 1 k.c. jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Z kolei zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym
i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. Nr 124, poz. 1152 ze zm.) zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie. Mając na uwadze fakt,
że wezwanie z dnia 21 lutego 2012 roku zostało doręczone pozwanej w dniu 27 lutego 2012 roku (k. 36), uzasadnione było żądanie odsetek ustawowych od dnia 29 marca 2012 roku.

Mając na uwadze powyższe, na podstawie wyżej powołanych przepisów, orzeczono jak w sentencji wyroku.

O kosztach postępowania orzeczono zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu i kosztów celowych – art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z i § 6 pkt 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1349). Na koszty te, poniesione przez powódkę, składają się: opłata sądowa od pozwu w kwocie 70 złotych, wynagrodzenie pełnomocnika będącego radcą prawnym w kwocie 180 złotych oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17 złotych.

Zgodnie z art. 80 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t.j. Dz. U. 2010, Nr 90, poz. 594 z późn. zm.) Sąd nakazał zwrócić pozwanej niewykorzystane zaliczki.