Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 listopada 2014 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach, Wydział VI Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący SSO Marcin Schoenborn (spr.)

Sędziowie SSO Agata Gawron-Sambura

SSO Grzegorz Kiepura

Protokolant Aleksandra Studniarz

przy udziale Krystyny Marchewki

Prokuratora Prokuratury Okręgowej

po rozpoznaniu w dniu 14 listopada 2014 r.

sprawy 1. M. W. syna S. i M.,

ur. (...) w K.

oskarżony z art. 279§1 kk, art. 13§2 kk w zw. z art. 279§1 kk

2. M. N. syna H. i N.,

ur. (...) w K.

oskarżonego z art. 291§1 kk

na skutek apelacji wniesionych przez obrońców oskarżonych

od wyroku Sądu Rejonowego w Zabrzu

z dnia 7 maja 2014 r. sygnatura akt II K 450/13

na mocy art. 437 kpk i art. 438 kpk

uchyla wyrok w zaskarżonej części i sprawę oskarżonych M. W. i M. N. o wszystkie zarzucane im aktem oskarżenia czyny przekazuje Sądowi Rejonowemu w Zabrzu do ponownego rozpoznania.

Sygn. akt VI Ka 607/14

UZASADNIENIE

Przed Sądem Rejonowym w Zabrzu zawisła sprawa z oskarżenia Prokuratury Rejonowej (...) w G. przeciwko 21 oskarżonym, w tym J. G. (1), M. G. (1), K. T., R. Z., M. W., K. Z., M. B. (1), M. P., D. C. (1), K. M. (2), A. F. i M. N..

M. W. został oskarżony o to, że:

I.  pomiędzy dniem 22 a 23 września 2011 r. w K., działając wspólnie i w porozumieniu z innymi osobami, po uprzednim zerwaniu mocowania kłódki oraz przełamaniu jednego skrzydła bramy wjazdowej włamał się do wnętrza garażu numer (...) skąd zabrał w celu przywłaszczenia na szkodę wymienionego 11 paczek z drewnianymi panelami podłogowymi o łącznej wartości około 640 złotych oraz 2 pojemniki z olejem napędowym w ilości około 40 litrów i wartości około 200 złotych na szkodę J. P. (1), tj. o przestępstwo z art. 279 § 1 kk,

II.  pomiędzy dniem 22 a 23 września 2011 r. w K., działając wspólnie i w porozumieniu z innymi osobami, po uprzednim zerwaniu kłódki oraz wygięciu bramy wjazdowej dostał się do wnętrza garażu numer(...) należącego do W. i W. K. skąd usiłował zabrać w celu przywłaszczenia na szkodę wymienionych rzeczy ruchome posiadające wartość materialną, lecz zamierzonego celu nie osiągnął z uwagi na to, iż we wnętrzu garażu nie było przedmiotów pozostających w jego zainteresowaniu, czego sobie początkowo nie uświadamiał, tj. o przestępstwo z art. 13 § 2 kk w zw. z art. 279 § 1 kk,

III.  pomiędzy dniem 28 a 29 września 2011 r. w K., działając wspólnie i w porozumieniu z inną osobą, po uprzednim zerwaniu kłódki włamał się do wnętrza metalowej klatki z butlami gazowymi skąd zabrał w celu przywłaszczenia 10 butli gazowych, w tym 4 pełne i 6 pustych o łącznej wartości ok. 1.000 złotych na szkodę N. N., tj. o przestępstwo z art. 279 § 1 kk,

IV.  pomiędzy dniem 8 a 10 października 2011 r. w G., działając wspólnie i w porozumieniu z innymi osobami, po uprzednim przecięciu uchwytu zabezpieczającego włamał się do wnętrza metalowej klatki z butlami gazowymi skąd zabrał w celu przywłaszczenia 10 butli gazowych, w tym 1 pełną i 9 pustych o łącznej wartości około 700 złotych na szkodę D. S., tj. o przestępstwo z art. 279 § 1 kk.

Z kolei M. N. został oskarżony o to, że:

I.  w październiku 2011 r. w K. nabył paliwo pochodzące z przestępstwa kradzieży z baku samochodowego popełnionego w październiku 2011 r. w K. na szkodę (...) Sp. z o. o. w postaci około 250-300 litrów oleju napędowego o wartości przekraczającej 250 złotych, o którym wiedział, iż pochodzi z czynu zabronionego, tj. o przestępstwo z art. 291 § 1 kk,

II.  w listopadzie 2011 r. w K. nabył za kwotę około 1.000 złotych rzeczy ruchome pochodzące z przestępstwa kradzieży z włamaniem popełnionego pomiędzy dniem 12 a 13 listopada 2011 r. w G. na szkodę M. C. w postaci elektronarzędzi o wartości przekraczającej 250 złotych, o których wiedział, iż pochodzą z czynu zabronionego, tj. o przestępstwo z art. 291 § 1 kk,

III.  w grudniu 2011 r. w K. nabył za kwotę około 1.200 złotych paliwo pochodzące z przestępstw kradzieży z włamaniem do baków samochodowych popełnionych na początku grudnia 2011 r. w K. na szkodę A. S. (1) w postaci około 300 litrów oleju napędowego o wartości przekraczającej 250 złotych, o których wiedział, iż pochodzi z czynu zabronionego, tj. o przestępstwo z art. 291 § 1 kk.

Na skutek kolejno podejmowanych przez Sąd Rejonowy w Zabrzu decyzji w trybie art. 34 § 3 kpk rozpoznanymi odrębnie były sprawy:

-

oskarżonego M. G. (2), wobec którego zapadł wyrok w dniu 17 czerwca 2013 r. pod sygn. akt II K 117/13,

-

oskarżonych K. Z., M. B. (1), S. G., M. D., D. C. (1), K. M. (2), K. R., D. C. (2), A. B. i M. B. (2), wobec których zapadł wyrok w dniu 29 sierpnia 2013 r. pod sygn. akt II K 449/13,

-

K. T., wobec którego zapadł wyrok w dniu 10 marca 2014 r. pod sygn. akt II K 783/13,

-

J. G. (1) i R. Z., wobec których zapadł wyrok w dniu 25 kwietnia 2014 r. pod sygn. akt II K 11/14,

-

S. S. (2), R. S., M. W., A. F., K. D. (1) i M. N., wobec których zapadł wyrok w dniu 7 maja 2014 r. pod sygn. akt II K 450/13.

Mocą ostatnio przywołanego orzeczenia M. W. został uznany za winnego popełnienia dwóch ciągów przestępstw, jednego składającego z czynów zarzucanych mu w pkt I i II aktu oskarżenia, za który na mocy art. 279 § 1 kk w zw. z art. 91 § 1 kk wymierzona została mu kara 1 roku i 2 miesięcy pozbawienia wolności (pkt 18), drugiego składającego się z czynów zarzucanych mu w pkt III i IV aktu oskarżenia, za który na mocy art. 279 § 1 kk w zw. z art. 91 § 1 kk wymierzona została mu także kara 1 roku i 2 miesięcy pozbawienia wolności (pkt 19). Z połączenia tych kar jednostkowych wymierzona została mu zaś w oparciu o art. 86 § 1 kk i art. 91 § 2 kk kara łączna 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności (pkt 20).

Natomiast M. N. także uznanemu winnym popełnienia czynów zarzucanych mu w pkt I, II i III aktu oskarżenia, stanowiących jeden ciąg przestępstw, wymierzona została na mocy art. 291 § 1 kk w zw. z art. 91 § 1 kk kara 10 miesięcy pozbawienia wolności, a na mocy art. 33 § 2 kk kara grzywny w ilości 60 stawek dziennych przy przyjęciu wysokości jednej stawki dziennej na kwotę 10 złotych (pkt 32), przy czym wykonanie kary pozbawienia wolności zostało w oparciu o art. 69 § 1 i 2 kk oraz art. 70 § 1 pkt 1 kk warunkowo zawieszone na okres 3 lat próby (pkt 33).

Również M. W. i M. N. zostali na mocy art. 624 § 1 kpk i art. 17 ust. 1 ustawy o opłatach w sprawach karnych zwolnieni od ponoszenia kosztów sądowych, którymi obciążony został Skarb Państwa (pkt 34), w tym zasądzonymi na rzecz adw. D. T. w kwocie 1.343,16 złotych kosztami nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu W. z urzędu (pkt 22).

Apelację od wyroku wydanego w sprawie o sygn. akt II K 450/13 złożyli jedynie obrońcy oskarżonych M. W. i M. N.. Bez zaskarżenia uprawomocnił się on więc wobec oskarżonych S. S. (2), R. S., M. P., A. F. i K. D. (1).

Obrońca M. W. zaskarżył orzeczenie w całości w zakresie rozstrzygnięć dotyczących reprezentowanego oskarżonego i na jego korzyść zarzucając mu:

1.  błąd w ustaleniach faktycznych, przyjętych za podstawę zaskarżonego wyroku i mający wpływ na jego treść, polegający na bezzasadnym uznaniu, że oskarżony wypełnił swoim zachowaniem znamiona przestępstw z art. 279 § 1 kk, podczas gdy prawidłowa ocena zebranego w sprawie materiału dowodowego, poddana wyważonej i obiektywnej ocenie prowadzić musi do wniosku, że oskarżony swoim zachowaniem nie wypełnił znamion zarzucanych mu czynów,

2.  obrazę przepisów postępowania, która miała wpływ na treść orzeczenia, a to:

-

art. 4 kpk w zw. z art. 366 kpk poprzez naruszenie zasady obiektywizmu i nieuwzględnienie okoliczności przemawiających na korzyść oskarżonego, albowiem w trakcie rozprawy Sąd I instancji nie wyjaśnił wszystkich istotnych okoliczności sprawy. Oskarżony W. jest pomawiany przez współoskarżonego J. G. (1). Sąd przesłuchał jedynie oskarżonych, wobec których toczy się postępowanie pod sygn. akt II K 450/13 oraz świadków i pokrzywdzonych, których zeznania nie obciążają w żadnym zakresie oskarżonego M. W.. Nie przesłuchał w charakterze świadków pozostałych współoskarżonych wobec których za te same czyny toczyło się, bądź toczy odrębne postępowanie naruszając tym samym zasadę bezpośredniości. Nie odczytał wyjaśnień złożonych na etapie postępowania przygotowawczego,

-

art. 6 kpk poprzez ograniczenie prawa do obrony poprzez uniemożliwienie oskarżonemu zadawania pytań osobom, które go pomawiają, a w szczególności J. G. (1), który na rozprawę nie został wezwany,

-

art. 7 kpk w zw. z art. 5 § 2 kpk i art. 410 kpk poprzez naruszenie zasady swobodnej oceny dowodów na skutek oceny przeprowadzonych dowodów w sposób sprzeczny z zasadami prawidłowego rozumowania oraz wskazaniami wiedzy jak i doświadczenia życiowego, albowiem zgromadzony na etapie postępowania jurysdykcyjnego materiał dowodowy, tj. wyjaśnienia oskarżonych, przesłuchanie świadków i pokrzywdzonych nie obciążają winą w żadnym zakresie oskarżonego M. W., a tym samym powyższe prowadzi do wniosku, że wyrok został oparty na okolicznościach nie ujawnionych w toku rozprawy głównej,

-

art. 2 § 2 kpk w zw. z art. 167 kpk poprzez naruszenie zasady dążenia do prawdy materialnej i nie dołożenie maksymalnych starań oraz wyczerpania wszelkich możliwych środków dla poznania prawdy materialnej, a mianowicie nie dopuszczeniu z urzędu dowodu z przesłuchania współsprawców w popełnieniu czynu zabronionego wyłączonych do odrębnych postępowań,

-

art. 424 kpk poprzez sporządzenie uzasadnienia uniemożliwiającego w sposób obiektywny poznanie motywów rozstrzygnięcia, ponieważ uzasadnienie pozostaje w sprzeczności z treścią zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego. Sąd w uzasadnieniu powołał się na wyjaśnienia współoskarżonych obciążające oskarżonego M. W. zamieszczone na kartach 3013, 3018, 3031, 3106, 3168, 3168, 3178, 3460 akt sprawy, które to wyjaśnienia nie zostały odczytane ani też ujawnione bez odczytywania w toku postępowania przed Sądem I instancji. Ponadto na wskazanej karcie numer 3178 akt sprawy znajduje się postanowienie w sprawie przedłużenia tymczasowego aresztowania wobec J. G. (1), a na karcie 3168 znajduje się nakaz wydania J. G. (1), które nie dotyczą oskarżonego M. W. i nie stanowią żadnego materiału dowodowego obciążającego oskarżonego.

Stawiając takie zarzuty obrońca M. W. wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie tego oskarżonego od przypisanych mu czynów, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego orzeczenia w całości i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Także obrońca M. N. zaskarżył wyrok w całości w zakresie rozstrzygnięć dotyczących tego oskarżonego, oczywiście na jego korzyść. Zarzucając mu zaś:

-

naruszenie przepisów postępowania mającą wpływ na treść wyroku, a to prawa do obrony oskarżonego wyrażonego w art. 6 kpk poprzez zaniechanie zawiadomienia obrońcy oskarżonego M. N. o terminach rozprawy i tym samym pozbawienie oskarżonego prawa do obrony w procesie przez Sądem pierwszej instancji,

-

naruszenie przepisów postępowania, a to zasady in dubio pro reo wyrażonej w art. 5 § 2 kpk poprzez nieuprawnione odrzucenie wersji wydarzeń przedstawionej przez oskarżonego i oparcie orzeczenia o winie na niespójnych i lakonicznych wyjaśnieniach współoskarżonego, a zatem na materiale dowodowym wątpliwej jakości,

-

naruszenie przepisów postępowania, a to zasady swobodnej oceny dowodów, wyrażonej w art. 7 kpk poprzez oparcie rozstrzygnięcia na dowodach nie przeprowadzonych ani nie ujawnionych w toku postępowania przed Sądem pierwszej instancji, w szczególności w zakresie wyjaśnień współoskarżonych złożonych w toku postępowania przygotowawczego, których to wyjaśnień Sąd nie uczynił przedmiotem postępowania dowodowego, ani nie ujawnił na rozprawie,

-

naruszenie przepisów postępowania, a to zasady swobodnej oceny dowodów wyrażonej w art. 7 kpk poprzez oparcie rozstrzygnięcia na bardzo skromnym materiale dowodowym, a to wyłącznie na wyjaśnieniach współoskarżonych, w żaden sposób nie zweryfikowanych przy pomocy innych źródeł dowodowych, przy jednoczesnym istnieniu szeregu sprzeczności i wątpliwości wynikających z treści wyjaśnień i rozstrzygnięcie nie dających się usunąć wątpliwości na niekorzyść oskarżonego M. N. oraz oparcie orzeczenia o winie oskarżonego M. N. wyłącznie na dowodach obciążających i pominięcie dowodów korzystnych dla oskarżonego bez należytego uzasadnienia takiego stanowiska,

-

błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za jego podstawę, mający wpływ na jego treść, a polegający na bezzasadnym przyjęciu, że oskarżony M. N. dopuścił się zarzucanych mu czynów, czym wyczerpał znamiona przestępstw z art. 291 § 1 kk,

wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego M. N. od popełnienia zarzucanego mu czynu, bądź też o uchylenie zaskarżonego orzeczenia i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Z ostrożności procesowej podnosząc natomiast dodatkowo zarzut rażącej niewspółmierności kary wymierzonej oskarżonemu poprzez nienależyte uwzględnienie marginalnej roli M. N. w całym zdarzeniu, a co za tym idzie niewielkiego stopnia zawinienia tego oskarżonego, w szczególności w porównaniu ze współsprawcami, dobrej opinii o oskarżonym, a nadanie nadmiernego znaczenia nagminności tego rodzaju przestępstw, domagał się zmiany zaskarżonego wyroku poprzez przyjęcie, iż zarzucane oskarżonemu czyny stanowią wypadek mniejszej wagi kwalifikowany w art. 291 § 2 kk i zastosowanie w stosunku do wskazanego dobrodziejstwa warunkowego umorzenia postępowania.

Sąd Okręgowy w Gliwicach zważył, co następuje.

Rozpoznanie wywiedzionych apelacji skutkować musiało uchyleniem wyroku w zaskarżonej części i przekazaniem sprawy M. W. i M. N. o wszystkie zarzucane im aktem oskarżenia czyny do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Zabrzu.

Zgodzić należało się z podniesionym przez obrońcę M. N. zarzutem mającej wpływ na treść wyroku obrazy art. 6 kpk.

Jest bowiem oczywistym, że Sąd pierwszej instancji procedował na rozprawie głównej bez udziału obrońcy tego oskarżonego, gdy tymczasem został on ustanowiony w dniu 23 kwietnia 2013 r. (k. 5029), a zgłosił się do sprawy w tym charakterze składając jednocześnie informujące o tym pismo procesowe wraz z dokumentem upoważnienia do obrony w dniu 25 kwietnia 2013 r. (k. 5028, 5047). Po tym jak na rozprawie w dniu 25 kwietnia 2013 r. m.in. sprawa M. N. wyłączona została do odrębnego rozpoznania (k. 5047v), w dotyczącym jego osoby postępowaniu sądowym prowadzonym pod sygn. akt II K 450/13 ustanowiony przez niego obrońca już nie uczestniczył, gdyż jak to ewidentnie wynika z akt sprawy, nie był w ogóle zawiadamiany o terminach rozprawy. Stąd nie był obecny na żadnym jej terminie, poczynając od tego, na którym rozpoczęto przewód sądowy, a kończąc na tym, gdy został on zamknięty i miały miejsce wystąpienia stron w ramach mów końcowych, co poprzedzało ogłoszenie wyroku na terminie publikacyjnym.

Wprawdzie oskarżony M. N. w żaden sposób nie reagował na nieobecność ustanowionego przez niego obrońcy, choć był obecny na niemal wszystkich terminach rozprawy przed Sądem pierwszej instancji, nie mniej nie ma najmniejszych podstaw, by przyjąć, że tego rodzaju jego bierność dowodziła rezygnacji z pomocy fachowego pomocnika, czy wręcz wypowiedzenia stosunku obrończego nawiązanego uprzednim udzieleniem upoważnienia do obrony. Iż tak tej sytuacji nie podobna potraktować musi świadczyć reakcja obrońcy na treść zapadłego wyroku. W terminie określonym w art. 422 § 1 kpk z powołaniem się na reprezentowanie oskarżonego M. N. złożył wniosek o sporządzenie na piśmie i doręczenie uzasadnienia wyroku dołączając do niego kopię upoważnienia do obrony z 23 kwietnia 2013 r. (k. 5790-5791).

Kiedy więc obowiązkiem Sądu Rejonowego było zawiadamiać ustanowionego obrońcę o terminach rozprawy głównej, ta zaś nie powinna być w ogóle przeprowadzana w przypadku braku dowodu, że został on o niej powiadomiony (art. 117 § 2 kpk), nie może budzić wątpliwości, iż tym spowodowana jego nieobecność na rozprawie godziła w fundamentalne prawo oskarżonego do obrony, przez co naruszone zostały standardy rzetelnego procesu. Z zasady musiało mieć to zaś wpływ na treść zaskarżonego wyroku ( por. wyrok SN z 3 kwietnia 2003 r., III KKN 145/01, LEX nr 78404).

Obaj apelujący trafnie zarzucili również Sądowi Rejonowemu, iż orzekał on na podstawie okoliczności, które nie zostały ujawnione w toku rozprawy głównej, co oznacza, że naruszył w ten sposób art. 410 kpk, a uchybienie to musiało mieć wpływ na treść wyroku.

Świadczyło o tym porównanie przebiegu rozprawy, a konkretnie tego, jakie dowody w jej toku zostały przez Sąd Rejonowy przeprowadzone, z przywołanymi przez niego w pisemnych motywach zaskarżonego wyroku dowodami, w oparciu o które za niewiarygodne uznane zostały wyjaśnienia oskarżonych M. W. i M. N. nie przyznających się do popełnienia zarzucanych im czynów. Wprawdzie Sąd Rejonowy nie raczył zidentyfikować owych dowodów, nie mniej na podstawie przywołanych przez niego kart z akt sprawy należało stwierdzić, że były nimi złożone na etapie postępowania przygotowawczego wyjaśnienia J. G. (1), K. T. i K. Z.. Nie może jednak budzić najmniejszych wątpliwości, że w toku rozprawy głównej w sprawie rozpoznawanej pod sygn. akt II K 450/13 owe osoby nie zostały przesłuchane, ani też w żaden inny sposób ich wcześniejsze wyjaśnienia nie zostały ujawnione. Nie występowały bowiem w charakterze oskarżonych. Ich sprawy rozpoznane zostały odrębnie na skutek kolejno zapadających decyzji w oparciu o art. 34 § 3 kpk, które każdorazowo wydawane były przed rozpoczęciem przewodu sądowego, a więc i przesłuchaniem kogokolwiek w charakterze oskarżonego. W przypadku K. Z. wręcz zapadł wyrok na posiedzeniu w trybie art. 335 kpk. W/w nie zostali również przesłuchani w charakterze świadków.

Tymczasem zgodnie z art. 410 kpk sąd rozstrzyga w sprawie przyjmując za podstawę swej decyzji całokształt okoliczności, ale tylko tych, które zostały ujawnione w toku rozprawy głównej ( por.: postanowienie SN z dnia 8 marca 2006 r., III KK 246/05, LEX nr 180773; wyrok SN z dnia 4 kwietnia 2006 r, IV KK 454/05, OSNKW-R 2006, poz. 729; postanowienie SN z dnia 5 maja 2006 r., III KK 351/05, LEX nr 182994; SN V KK 181/06, BPK SN 2007, s. 17). Ujawnienie okoliczności następuje zaś w drodze przeprowadzenia dowodów, przede wszystkim bezpośrednio (przesłuchanie osób, zapoznanie się z dowodem rzeczowym przez jego oględziny lub ujawnienie - odczytanie jego treści) albo pośrednio (odczytanie wyjaśnień, zeznań, opinii, ekspertyz, treści dokumentów albo uznanie ich za ujawnione, a także wykonanie czynności procesowych przez sędziego wyznaczonego ze składu orzekającego albo sąd wezwany).

Jest przy tym oczywistym, iż Sąd Rejonowy był obowiązany przesłuchać Ł. G., K. T. i K. M. (2), jeśli nie w charakterze oskarżonych, co ze wskazanych wyżej przyczyn formalno-prawnych nie było możliwe w niniejszym postępowaniu, to w charakterze świadków. Bynajmniej nie stało się tak jednak dlatego, iż nie wykazał się z urzędu inicjatywą dowodową (a więc z obrazą m.in. art. 366 § 1 kpk), lecz dlatego, iż niezasadnie nie przeprowadził dowodów wnioskowanych przez oskarżyciela publicznego w akcie oskarżenia. Analiza tejże skargi, konkretnie jej uzasadnienia, w zestawieniu z wyjaśnieniami J. G. (1), K. T. i K. Z. z postępowania przygotowawczego nie może pozostawiać wątpliwości, że Prokurator wnioskując o ich przesłuchanie na rozprawie nie czynił tego tylko dlatego, by dopełnionym został formalny wymóg określony w art. 386 kpk, lecz również po to, by relacjami w/w osób, w szczególności J. G. (1) i K. Z., dowieść okoliczności, które miałyby świadczyć o sprawstwie i winie oskarżonych W. i N.. J. G. (2) w śledztwie wyjaśniał bowiem na okoliczności związane ze wszystkimi zarzutami postawionymi oskarżonemu M. W. (k. 3013v, 3014, 3018v, 3105, 3106, 3127, 3159, 3203v-3204, 3234v) oraz co do zarzutów I i III dotyczących M. N. (k. 3014, 3018v, 3104-3105, 3159-3159v, 3204, 3219, 3234-3235). Z kolei K. T. posiadał wiedzę, która odnosiła się do zdarzeń, z których pochodziły przedmioty mające być nabytymi przez M. N. ze świadomością ich pochodzenia z czynów zabronionych, a tych dotyczyły zarzuty przedstawione temu oskarżonemu. Ponadto miał się też nieco orientować na temat ich rozdysponowania (k. 3561, 3602, 3573, 3591v). Co się zaś tyczy K. Z., on jako współsprawca w kradzieży z włamaniem dokonanej na szkodę M. C. z 12/13 listopada 2011 r. miał słyszeć, że część pochodzących z niego łupów nabył M. N. (k. 4214-4215, 4218v, 4233v-4235). Wypowiadał się więc na okoliczności związane z zarzutem II postawionym temu oskarżonemu. Gdy na wniosek Prokuratora zawarty w akcie oskarżenia w/w mężczyźni nie mogli zostać przesłuchanymi w charakterze oskarżonych, należało w uwzględnieniu tego samego wniosku przesłuchać ich w charakterze świadków z ewentualnym uprzedzeniem o prawie do odmowy składania zeznań z art. 182 § 3 kpk, a w przypadku skorzystania z niego odczytać ich wcześniejsze wyjaśnienia w trybie art. 391 § 2 kpk.

Trzeba przy tym wyraźnie stwierdzić, że zaniechanie przeprowadzenia przez Sąd Rejonowy dowodów wnioskowanych przez oskarżyciela publicznego w akcie oskarżenia nie ograniczyło się wyłącznie do czynności przesłuchania J. G. (1), K. T. i K. Z..

Nie zostali przede wszystkim przesłuchani w charakterze świadków inni współoskarżeni, których sprawy wyłączone zostały do odrębnego rozpoznania.

Na okoliczności związane z zarzutami I i II postawionymi M. W. nie został przesłuchany M. B. (1), który miał być współsprawcą w popełnieniu opisanych w nich czynów (k. 4251v-4252).

Należało go również przesłuchać na okoliczności związane z zarzutem III postawionym M. W.. Wedle J. G. (1) miał on być z nim i z W. również na miejscu kradzieży z włamaniem dokonanej na szkodę matki M. N., w której jedynie nie uczestniczył (k. 3159).

Odnośnie zarzutu IV postawionego M. W. wypowiadał się z kolei także K. M. (2) jako jeden ze współsprawców (k. 4421v-4422).

Co się tyczy zarzutów postawionych M. N., o kradzieży paliwa na szkodę spółki (...), które miał nabyć tenże oskarżony, relacjonował w śledztwie ponadto R. Z. (k. 3821v, 3901). Natomiast o włamaniu do firmy (...) prowadzonej pod nazwą (...) z 12/13 listopada 2011 r. wypowiadali się w tej fazie postępowania D. C. (1) (k. 4391v) i R. Z. (k. 3804, 3847) jako jego współsprawcy obok K. Z..

O dziwo Sąd Rejonowy nie przesłuchał również świadków wnioskowanych przez Prokuratora na okoliczności związane z zarzutem I postawionym M. N.. O kradzieży paliwa na szkodę (...) zeznawali w postępowaniu przygotowawczym R. B. (k. 1930-1931), K. D. (1) (k. 1938) i D. D. (k. 1942-1943, 4919). Sąd meriti nie próbował nawet odczytać ich zeznań w trybie art. 392 § 1 kpk, a z nich przecież jedynie wynikają szczegóły odnośnie daty i oznaczenia podmiotu pokrzywdzonego przestępstwem kradzieży wykorzystane dla opisania pochodzenia nabytego przez M. N. paliwa w ilości ok. 250-300 litrów.

Kiedy nie może też budzić wątpliwości, że w żadnym zakresie o sprawstwie M. N. nie mogły świadczyć wyjaśnienia przesłuchanych oskarżonych A. F. (k. 4542v-4543) i M. P. (k. 4289v), a także S. S. (2) (k. 4115v), ten ostatni jedynie uwiarygadniał wyjaśnienia J. G. (1) odnośnie tego, iż kradzieży na szkodę A. S. (1) dopuścił się we współsprawstwie z wypierającym się tego M. P., Sąd Rejonowy ewidentnie obraził więc również art. 167 kpk, a naruszenie tego przepisu miało wpływ na treść wyroku w całej zaskarżonej części. Z przyznania się do popełnienia czynów opisanych w zarzutach I i II oskarżony W. przed Sądem się przecież wycofał wskazując, że był jedynie na miejscu zdarzenia biernym obserwatorem tego, czego samodzielnie miał się dopuszczać J. G. (2). Należało więc poddać je weryfikacji przesłuchując J. G. (1) i M. B. (1).

Już tylko z podanych względów zaskarżony wyrok ostać się nie mógł.

Jednocześnie zasadniczo przedwczesnym byłoby odnosić się do pozostałych uchybień podnoszonych przez apelujących.

Nie sposób bowiem na ten moment skontrolować prawidłowości oceny wyjaśnień M. W. i M. N. dokonanej przez Sąd Rejonowy, a przez to i poczynionych przez niego ustaleń faktycznych wskazujących na popełnienie przez tychże oskarżonych zarzucanych im czynów, gdy nie zostało przeprowadzonym kompletne postępowanie dowodowe. Przekonanie Sądu o wiarygodności jednych dowodów i niewiarygodności innych pozostaje zaś pod ochroną art. 7 kpk jedynie wówczas, jeśli jest poprzedzone ujawnieniem w toku rozprawy głównej całokształtu okoliczności sprawy, stanowi wyraz rozważenia wszystkich okoliczności przemawiających na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonego i jest zgodne ze wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego, a nadto zostało wyczerpująco i logicznie uargumentowane w uzasadnieniu wyroku ( por. wyrok SN z 20 września 2007 r., SNO 57/07, LEX nr 471827; wyrok SN z 13 maja 2008 r., V KK 435/07, LEX 398541).

Poza tym regulacje art. 7 kpk i art. 5 § 2 kpk mają charakter rozłączny. Problem wiarygodności danego dowodu musi być stanowczo rozstrzygnięty na płaszczyźnie art. 7 kpk, zaś stosowanie reguły in dubio pro reo (art. 5 § 2 kpk) powinno odnosić się tylko do niedających się usunąć wątpliwości w sferze faktów. Tego rodzaju wątpliwości nie mogą się zaś wiązać z kwestią oceny wiarygodności określonego dowodu ( por. wyrok SA w Gdańsku, II AKa 90/10, POSAG 2011/1/100-122).

Co oczywiste, nie sposób też oceniać prawidłowość czynności dowodowych, które nie zostały przeprowadzone.

Sąd Rejonowy przy ponownym rozpoznaniu sprawy będzie obowiązany przeprowadzić pełne postępowanie dowodowe w odniesieniu do czynów zarzucanych oskarżonym M. W. i M. N..

W charakterze świadków przesłucha więc J. G. (1), M. B. (1), K. M. (2), R. Z., K. T., D. C. (1), K. Z., A. F., S. S. (2) i M. P..

Rozważy po wysłuchaniu stanowiska stron przesłuchanie w tym charakterze M. G. (1) w związku z okolicznościami, o których wyjaśniał w postępowaniu przygotowawczym odnośnie pochodzenia sprzedanych przez niego na skupie złomu przedmiotów pochodzących z kradzieży z włamaniem do (...) z 12/13 listopada 2011 r. (k. 3398, 3418).

Przynajmniej odczyta na rozprawie w trybie art. 392 § 1 kpk, oczywiście przy braku sprzeciwu M. N. i jego obrońcy, zeznania z postępowania przygotowawczego R. B., K. D. (2) i D. D..

Będzie też pamiętał, iż związane z zarzutami I i II postawionymi M. W. są zeznania E. B. (k. 963) zawnioskowane przez Prokuratora w akcie oskarżenia w trybie art. 333 § 2 kpk do odczytania na rozprawie. Z kolei zarzutu III postawionego temu oskarżonemu dotyczy opinia traseologiczna z 17 maja 2012 r. (k. 2813-2820), zaś z czynem zarzucanym M. N. mającym za przedmiot rzeczy pochodzące z czynu zabronionego popełnionego na szkodę M. C. łączy się opinia traseologiczna z 18 czerwca 2012 r. (k. 2908-2916).

Po myśli art. 442 § 2 kpk będzie natomiast Sąd Rejonowy uprawniony poprzestać na ujawnieniu zeznań A. S. (1), H. N., N. N., A. S. (2), D. S., J. P. (2), W. K., W. K. i M. C..

Dopiero cały tak ujawniony materiał dowodowy podda Sąd Rejonowy wszechstronnej i wnikliwej analizie oraz swobodnej ocenie zgodnie z zasadami prawidłowego rozumowania, wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego, po czym wyciągnie prawidłowe wnioski końcowe, pamiętając o obowiązującym w ponownym postępowaniu tzw. pośrednim zakazie reformationis in peius. Dostrzeże jednak, iż opisy czynów przypisanych zaskarżonym wyrokiem M. N. w żadnym razie nie wskazują, że każdorazowo ich przedmiotem czynności wykonawczej były rzeczy ruchome o wartości nakazującej w aktualnym stanie prawnym kwalifikować je jako wykroczenia z art. 122 § 1 kw. Podana w nich cena nabycia pochodzących z kradzieży zwykłej, czy z kradzieży z włamaniem rzeczy w dwóch przypadkach miała bowiem przekraczać przeszło dwukrotnie 420 złotych, a z istoty nie mogła być ona niższa od ich wartości. Z kolei w zakresie czynu I ilość nabytego paliwa w postaci oleju napędowego ze swej istoty musiała zawierać również w sobie jego wartość przekraczającą próg rozgraniczający przestępstwo paserstwa od wykroczenia paserstwa, dla rozróżnienia których nie jest istotne, czy mienie uzyskane zostało w wyniku kradzieży zwykłej, czy też w wyniku kradzieży z włamaniem ( por. uchwałę SN z dnia 24 września 1997 r., I KZP 15/97, OSNKW 1997, nr 11-12, poz. 96 oraz glosy aprobujące T. Grzegorczyka, OSP 1998, nr 4, s. 170 i K. Indeckiego, OSP 1998, nr 10, s. 491; wyrok SN z dnia 28 lipca 2004 r., V KK 104/04, OSN Prok. i Prawo 2004, nr 11-12, poz. 3; wyrok SN z dnia 9 kwietnia 2003 r., V KK 76/03, OSNwSK-R 2003, nr 1, poz. 762).

Obowiązkiem Sądu Rejonowego będzie również, o ile zajdzie taka konieczność, w sposób przekonywujący uzasadnić na piśmie stanowisko zajęte w ponownym postępowaniu.

Nie przesądzając więc w niczym ostatecznego rozstrzygnięcia Sąd Okręgowy orzekł jak w części dyspozytywnej swego wyroku.