Pełny tekst orzeczenia

Postanowienie z dnia 22 listopada 1996 r.
II UZ 7/96
Postanowienie odrzucające skargę o wznowienie postępowania jest w
rozumieniu art. 392 § 1 KPC postanowieniem kończącym postępowanie.
Przewodniczący SSN: Teresa Romer, Sędziowie: SN Jerzy Kuźniar, SA
Mieczysław Bareja (sprawozdawca).
Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu w dniu 22 listopada 1996 r. sprawy z wniosku
Aleksandra R. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych-Oddział w P. o wyższy
wzrost renty inwalidzkiej, na skutek zażalenia wnioskodawcy od postanowienia Sądu
Apelacyjnego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Poznaniu
z dnia 2 października 1996 r. [...]
p o s t a n o w i ł:
zażalenie oddalić.
U z a s a d n i e n i e
Postanowieniem z dnia 23 lipca 1996 r. [...] Sąd Apelacyjny-Sąd Pracy i
Ubezpieczeń Społecznych w Poznaniu odrzucił skargę Aleksandra R. o wznowienie
postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem tego Sądu z dnia 23 listopada
1995 r. [...]. Sąd Apelacyjny stwierdził brak ustawowych podstaw do wznowienia pos-
tępowania. Odpis postanowienia wraz z uzasadnieniem został doręczony wnioskodaw-
cy w dniu 7 sierpnia 1996 r. [...]. W dniu 23 sierpnia 1996 r. Aleksander R. złożył skargę
adresowaną do Prezesa Sądu Apelacyjnego w Poznaniu, w której kwestionował ocenę
dowodów dokonaną przez Sąd Apelacyjny wydający wyrok w dniu 23 listopada 1995 r.
Zarządzeniem z dnia 5 września 1996 r. Sąd Apelacyjny wezwał wnioskodawcę do
usunięcia braków formalnych pisma, uznając je za kasację. W szczególności wezwał do
usunięcia braku formalnego przez wniesienie kasacji przez pełnomocnika będącego
adwokatem. Wnioskodawca braków kasacji nie uzupełnił. W piśmie z dnia 7 września
1996 r. powołał się na złożone do akt sądowych dokumenty i w przypadku nie uznania
tych dokumentów za ważne, wnosił ewentualnie o ustanowienie adwokata z urzędu.
Postanowieniem z dnia 2 października 1996 r. [...] Sąd Apelacyjny w Poznaniu odrzucił
kasację, jako niedopuszczalną, stwierdzając, że wydane w dniu 24 lipca 1996 r.
postanowienie w przedmiocie odrzucenia skargi o wznowienie postępowania nie jest
postanowieniem kończącym postępowanie w sprawie w rozumieniu art. 392 KPC.
W zażaleniu Aleksander R. powołując się na dokumenty złożone w toku pos-
tępowania sądowego w sprawie zakończonej prawomocnym wyrokiem z dnia 23 lis-
topada 1995 r. domagał się uwzględnienia roszczeń. Zarzucił błędną ocenę tych do-
kumentów przez Sąd, dokonaną w tamtym postępowaniu. Z treści zażalenia wynika, że
domaga się nadal wznowienia postępowania w sprawie.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Skarga o wznowienie postępowania w sprawie zakończonej prawomocnym
wyrokiem powinna stosownie do art. 399 KPC opierać się na ustawowych podstawach
wymienionych w art. 401 i 403 KPC oraz spełniać warunki określone w przepisach
dotyczących wznowienia postępowania. Zarzut błędnej, czy też niewłaściwej oceny
dowodów przez Sąd nie stanowi podstawy do wznowienia postępowania. W przypadku
braku ustawowych podstaw do wznowienia postępowania Sąd stosownie do art. 410
KPC skargę taką odrzuca. Tak właśnie postąpił Sąd Apelacyjny, wydając postanowienie
z dnia 24 lipca 1996 r. Postanowienie w przedmiocie odrzucenia skargi o wznowienie
postępowania kończy postępowanie w sprawie. Podobnie, jak postanowienie w
przedmiocie odrzucenia pozwu, umorzenia postępowania, czy też odrzucenia apelacji,
aczkolwiek oparte jest na formalnych, a nie merytorycznych przesłankach, to zamyka
drogę dalszego postępowania sądowego w sprawie. Przepis art. 392 § 1 KPC
dopuszcza możliwość wniesienia kasacji tak od wyroków, jak i postanowień kończących
postępowanie w sprawie. Nie rozróżnia orzeczeń merytorycznych od orzeczeń
formalnych. Dlatego też błędne jest stanowisko Sądu Apelacyjnego w Poznaniu
zawarte w motywach zaskarżonego postanowienia, dotyczące niekończącego
charakteru postanowienia w przedmiocie odrzucenia skargi o wznowienie pos-
tępowania, a co zatem idzie, niedopuszczalności kasacji od postanowienia w przed-
miocie odrzucenia skargi o wznowienie postępowania. Zaskarżone postanowienie w
przedmiocie odrzucenia kasacji pomimo tego błędu jest zasadne. Wnioskodawca został
pouczony o terminie i trybie złożenia kasacji, w tym o obowiązującym przymusie
adwokacko-radcowskim. Stosownie do art. 393
3
kasacja powinna czynić zadość
wymaganiom przepisanym dla pisma procesowego, zawierać wskazanie ustawowych
podstaw kasacji określonych w art. 393
1
KPC i ich uzasadnienie oraz wnioski
kasacyjne. Nadto zgodnie z art. 393
2
§ 1 KPC powinna być wniesiona przez
pełnomocnika będącego adwokatem lub radcą prawnym.
Pisma wniesione przez wnioskodawcę, w tym również i zażalenie, tych wszys-
tkich warunków nie spełniają. Wynika z nich wprost, że wnioskodawca nie godzi się z
oceną dowodów dokonanych przez Sąd wydający wyrok w dniu 23 listopada 1995 r.
Tego braku, nawet gdyby uwzględniony został warunkowy wniosek w przedmiocie usta-
nowienia adwokata z urzędu, nie da się uzupełnić w terminie zakreślonym do
wniesienia kasacji. Termin ten upłynął stosownie do art. 393
4
KPC z dniem 7 września
1996 r., a więc w dacie, w której jeszcze wniosek taki nie został złożony. Wskazanie
podstaw kasacyjnych i ich uzasadnienie po terminie określonym w art. 393
4
KPC nie
jest dopuszczalne.
Usunięcie braku formalnego polegającego na sporządzeniu kasacji przez
pełnomocnika-adwokata w terminie zakreślonym przez Sąd Apelacyjny usunęłoby więc
tylko ten jeden brak formalny wiążący się z przymusem adwokacko-radcowskim. Nie
byłoby możliwe i prawnie dopuszczalne w tym terminie usunięcie innych braków
formalnych, w tym wskazanie ustawowych podstaw kasacji oraz ich uzasadnienia.
Wnioskodawca był pouczony o warunkach wniesienia kasacji. Pomimo pouczenia nie
wniósł kasacji, odpowiadającej treści art. 393
3
KPC w terminie, a zatem zaskarżone
postanowienie pomimo błędnego uzasadnienia odpowiada prawu. Zażalenie
wnioskodawcy, poza stanowiskiem jakie w sprawie zajmował nie wnosi jakichkolwiek
momentów pozwalających na uznanie zażalenia za zasadne.
Z tych przyczyn, stosownie do art. 385 KPC w związku z art. 397 § 2 KPC i art.
393
19
KPC orzeczono jak w sentencji.
========================================