Pełny tekst orzeczenia

Wyrok z dnia 18 kwietnia 1997 r.
I PKN 104/97
Wskazanie przez stronę jako podstawy kasacji naruszenia przepisu prawa
materialnego, który nie mógł stanowić podstawy rozstrzygnięcia, prowadzi do jej
oddalenia.
Przewodniczący SSN: Józef Iwulski (sprawozdawca), Sędziowie SN: Roman
Kuczyński, Barbara Wagner.
Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na posiedzeniu jawnym w dniu 18 kwietnia 1997
r. sprawy z powództwa Jerzego P. przeciwko Gminie K. o ustalenie, na skutek kasacji
strony pozwanej od wyroku Sądu Wojewódzkiego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń
Społecznych w Poznaniu z dnia 13 grudnia 1996 r. [...]
o d d a l i ł kasację.
U z a s a d n i e n i e
Wyrokiem z dnia 4 października 1996 r. [...] Sąd Rejonowy-Sąd Pracy w Kole,
ustalił, że "bieg wypowiedzenia umowy o pracę powodowi Jerzemu P. w związku z
odwołaniem go ze stanowiska dyrektora Miejskiego Zakładu Energetyki Cieplnej w K.
uchwałą Zarządu Miasta w K. z dnia 13 czerwca 1996 r. rozpoczął się z dniem 1 lipca
1996 r. a skończył się z dniem 30 września 1996 r.". Sąd Rejonowy ustalił, że uchwałą z
dnia 23 marca 1995 r. powód został powołany na stanowisko dyrektora Miejskiego
Zakładu Energetyki Cieplnej w K. Uchwałą Rady Miejskiej w K. z dnia 8 września 1995
r. postawiono te Zakłady w stan likwidacji, a powoda wyznaczono likwidatorem. W tej
samej dacie Rada Miejska podjęła uchwałę o utworzeniu jednoosobowej spółki miasta
K. o nazwie Miejski Zakład Energetyki Cieplnej spółka z o.o. Na jej pierwszego prezesa
wyznaczono powoda. Sąd Rejonowy uznał, że powód pełnił jednocześnie funkcję
likwidatora Miejskiego Zakładu Energetyki Cieplnej w K. oraz prezesa spółki z o.o. W
tym czasie powód nie został odwołany z funkcji dyrektora Miejskiego Zakładu. Dopiero
uchwałą z dnia 13 czerwca 1996 r. Zarząd Miasta K. odwołał powoda ze stanowiska
dyrektora Miejskiego Zakładu Energetyki Cieplnej w K. z datą wsteczną, tj. z dniem 8
września 1995 r. Zdaniem Sądu Rejonowego okres wypowiedzenia, z którym
równoznaczne było odwołanie powoda ze stanowiska, rozpoczął bieg dopiero po
doręczeniu powodowi uchwały o odwołaniu i skutek ten nie mógł nastąpić wstecznie
względem daty podjęcia uchwały.
W uwzględnieniu apelacji pozwanej Gminy w K., Sąd Wojewódzki-Sąd Pracy i
Ubezpieczeń Społecznych w Poznaniu zmienił wyrok Sądu Rejonowego i oddalił po-
wództwo. Zdaniem Sądu Wojewódzkiego roszczenie powoda jako roszczenie o usta-
lenie powinno być oddalone, gdyż nie wykazał on przesłanek z art. 189 KPC, a w
szczególności posiadania interesu prawnego. Zdaniem Sądu Wojewódzkiego "trzeba
bowiem mieć na względzie fakt, że powód przez cały czas, nieprzerwanie od grudnia
1995 r., pozostaje w stosunku pracy, będąc już 1 grudnia 1995 r. prezesem nowo
powstałej spółki". Nadto zdaniem Sądu Wojewódzkiego "strony porozumiały się, a więc
przez czynności konkludentne zmieniły stosunek pracy", a Sąd Rejonowy "popada w
sprzeczność twierdząc, że powód pełnił funkcję likwidatora przedsiębiorstwa będąc
jednocześnie dyrektorem". Wreszcie według Sądu Wojewódzkiego "w odniesieniu do
powoda zbędne było jakiekolwiek wypowiedzenie umowy o pracę, jako że stosunek
pracy trwał nieprzerwanie; w myśl art. 71 KP w połączeniu z art. 23
1
KP uległ on tylko
przekształceniu na mocy porozumienia stron; w konsekwencji uchwała Zarządu Miasta
z dnia 13 czerwca 1996 r., w istocie nie miała żadnej doniosłości prawnej".
Kasację od tego wyroku wniósł powód, który zarzucił naruszenie prawa pro-
cesowego, tj. art. 382 i 386 § 4 KPC oraz wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i
przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania. W uzasadnieniu kasacji w ogóle nie
wskazano na czym miałoby polegać naruszenie art. 386 § 4 KPC. Jeżeli chodzi o
naruszenie art. 382 KPC to powód wywiódł, że polega ono na orzeczeniu przez Sąd
drugiej instancji co do istoty sprawy bez przeprowadzenia żadnego postępowania
dowodowego, mimo braków w zgromadzonym materiale dowodowym. Nadto w uza-
sadnieniu kasacji powód twierdził, że "błędne jest stanowisko Sądu Wojewódzkiego iż
zakres pojęcia "przejście" - art. 23
1
KP obejmuje również proces likwidacji".
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z przepisem art. 393
11
KPC Sąd Najwyższy rozpoznaje sprawę w gra-
nicach kasacji, biorąc z urzędu pod rozwagę jedynie nieważność postępowania.
Granice rozpoznania (granice kasacji) wyznaczają jej podstawy i wnioski (art. 393
3
KPC). Powód w kasacji zarzucił naruszenie przepisów art. 382 i 386 § 4 KPC oraz art.
23
1
KP, ten ostatni przepis powołując tylko w uzasadnieniu kasacji.
Jeśli chodzi o zarzut naruszenia art. 386 § 4 KPC to w kasacji brak jest jakie-
gokolwiek uzasadnienia na czym miało ono polegać. Trudno zresztą wyobrazić sobie
naruszenie tego przepisu orzeczeniem reformatoryjnym. Przepis ten bowiem określa
przypadki, w których sąd drugiej instancji może po rozpoznaniu apelacji uchylić zas-
karżone orzeczenie. Jego naruszenie może więc polegać na uchyleniu orzeczenia sądu
pierwszej instancji w sytuacji, gdy nie jest spełniona jego hipoteza.
Nie został także naruszony przepis art. 382 KPC, według którego sąd drugiej
instancji orzeka na podstawie materiału zebranego w postępowaniu w pierwszej ins-
tancji oraz w postępowaniu apelacyjnym. W sprawie Sąd drugiej instancji nie prowadził
żadnego postępowania dowodowego i nie czynił żadnych własnych ustaleń
faktycznych. Przejął stan faktyczny ustalony przez Sąd pierwszej instancji i inaczej
ocenił go pod względem prawnym. Przepis art. 382 KPC nie został więc naruszony.
Również nie wystąpiło w sprawie naruszenie art. 23
1
KP, gdyż przepis ten nie
stanowił podstawy rozstrzygnięcia. Sąd drugiej instancji powołał wprawdzie ten przepis,
ale jedynie uzupełniająco względem swojego podstawowego wywodu prawnego.
W istocie rozstrzygnięcie Sądu drugiej instancji nastąpiło w oparciu o wykładnię i
zastosowanie normy art. 189 KPC. Sąd ten wyraźnie stwierdził, że uważa powództwo
za bezzasadne, gdyż jego zdaniem powód nie ma interesu prawnego w ustaleniu daty
zakończenia trwania stosunku pracy. Pogląd ten może budzić wątpliwości, jeśli się
zważy, że powód dochodził ustalenia czasu trwania stosunku pracy (daty jego
zakończenia), w sytuacji gdy była ona między stronami sporna, a powodowi w chwili
obecnej z tego tytułu nie przysługują żadne konkretne, wymagalne roszczenia.
Ustalenie okresu zatrudnienia może mieć natomiast dla powoda istotne znaczenie dla
oceny jego sytuacji prawnej w przyszłości. Jak jednak wyżej wskazano Sąd Najwyższy
rozpoznając kasację w jej granicach wyznaczonych podstawami kasacji nie może
oceniać naruszenia prawa materialnego w zakresie nie zarzuconym przez skarżącego.
Wobec tego kasacja na podstawie art. 393
12
KPC podlegała oddaleniu.
========================================