Pełny tekst orzeczenia

Postanowienie z dnia 12 marca 1999 r.
I PKN 66/99
Podstawą wznowienia postępowania nie jest urzędowa informacja uzys-
kana przez stronę po wydaniu wyroku, która jedynie potwierdza okoliczności
znane stronie i ujawnione w poprzednim postępowaniu.
Przewodniczący: SSN Teresa Flemming-Kulesza, Sędziowie SN: Józef
Iwulski, Jadwiga Skibińska-Adamowicz (sprawozdawca).
Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 12 marca
1999 r. sprawy z powództwa Ewy D. przeciwko Zespołowi Opieki Zdrowotnej w S.P.
o wznowienie postępowania, na skutek kasacji powódki od postanowienia Sądu
Wojewódzkiego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Siedlcach z dnia 18 listo-
pada 1998 r. [...]
p o s t a n o w i ł :
o d d a l i ć kasację.
U z a s a d n i e n i e
Sąd Rejonowy-Sąd Pracy w Węgrowie wyrokiem z dnia 29 grudnia 1995 r.
oddalił powództwo Ewy D. o przywrócenie do pracy w Zespole Opieki Zdrowotnej w
S.P., zaś Sąd Wojewódzki-Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Lublinie wyro-
kiem z dnia 23 lipca 1996 r. oddalił rewizję, którą powódka złożyła od powyższego
wyroku.
W dniu 4 grudnia 1997 r. powódka złożyła skargę o wznowienie postępowania
w sprawie [...], zakończonej wyrokiem Sądu Rejonowego w Węgrowie na tej podsta-
wie, że w dniu 17 listopada 1997 r. uzyskała z Okręgowej Inspekcji Pracy w W. in-
formację świadczącą o tym, że podana przez pracodawcę przyczyna wypowiedzenia
umowy (likwidacja etatu z przyczyn ekonomicznych) była nieprawdziwa. Rzeczywistą
zaś przyczyną zwolnienia było zagrożenie ze strony powódki dla „osób z koalicji rzą-
2
dzącej”, które dążyły do uniemożliwienia powódce ukończenia doktoratu i zdobycia
certyfikatu z psychoterapii.
Sąd Rejonowy w Siedlcach postanowieniem z dnia 24 kwietnia 1998 r. odrzu-
cił skargę o wznowienie, przyjmując stosownie do jej treści, że opiera się na podsta-
wie wznowienia określonej w art. 403 § 2 KPC. Uznał jednak, że po wydaniu przez
Sąd Rejonowy w Węgrowie wyroku z dnia 29 grudnia 1995 r., nie nastąpiło wykrycie
takich okoliczności faktycznych i środków dowodowych, które mogłyby mieć wpływ
na wynik sprawy, a z których powódka nie mogła skorzystać w poprzednim postępo-
waniu. Informacja udzielona powódce przez Okręgowy Inspektorat Pracy w W. w piś-
mie z dnia 22 lipca 1997 r. nie wniosła bowiem do sprawy nic nowego, gdyż pokrywa
się z treścią wykazów zwolnionych i nowo zatrudnionych pracowników w okresie od 1
lipca 1995 r. do 31 maja 1996 r., które były dołączone do akt sprawy i stanowiły
przedmiot dowodu oraz oceny Sądu Wojewódzkiego w Lublinie. Tym samym pods-
tawą skargi o wznowienie nie mógł być art. 403 § 2 KPC. Nie mógł być nią również
art. 401 pkt 1 i 2 KPC, skoro powódka miała dostęp do przedmiotowych wykazów i
mogła zapoznać się z nimi w każdej chwili.
Sąd Wojewódzki w Siedlcach postanowieniem z dnia 18 listopada 1998 r. od-
dalił zażalenie powódki na postanowienie Sądu Rejonowego. Sąd Wojewódzki pod-
niósł, że zażalenie to nie zawiera wniosku o zmianę lub uchylenie zaskarżonego pos-
tanowienia, lecz skarżąca domaga się w nim przywrócenia do pracy, kwestionując
przyjętą przez Sądy przyczynę zwolnienia (likwidacja stanowiska). Gdy zaś chodzi o
zaskarżone postanowienie, to Sąd Rejonowy trafnie stwierdził, że skarżąca nie wy-
kazała istnienia jakiejkolwiek okoliczności faktycznej lub środka dowodowego, z któ-
rych nie mogła skorzystać w poprzednim postępowaniu, a które mogłyby mieć wpływ
na wynik sprawy. Zamieszkiwanie w znacznej odległości od siedziby Sądu Woje-
wódzkiego nie stanowi ustawowej podstawy wznowienia.
Od powyższego postanowienia powódka złożyła kasację opartą na zarzucie
naruszenia art. 328 § 2 i art. 403 § 2 KPC. Wniosła o uchylenie zaskarżonego posta-
nowienia oraz postanowienia Sądu Rejonowego z dnia 24 kwietnia 1998 r. i przeka-
zanie sprawy Sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania oraz rozstrzyg-
nięcia o kosztach postępowania kasacyjnego.
Zdaniem skarżącej, nieznanym Sądowi Wojewódzkiemu środkiem dowodo-
wym jest pismo Okręgowego Inspektoratu Pracy w Warszawie z dnia 5 listopada
1997 r. informujące o tym, że w okresie od 1 lipca 1995 r. do 30 czerwca 1996 r.
3
strona pozwana rozwiązała stosunki pracy z 32 osobami, przy czym tylko z 2 z przy-
czyn ekonomicznych. Oznacza to, że w miejsce 30 pracowników mogła przyjmować
nowych. Tymczasem w postępowaniu o przywrócenie do pracy pracodawca utrzy-
mywał, że po likwidacji stanowiska powódki od dnia 1 czerwca 1995 r., nie miał moż-
liwości zatrudnienia jej na innym stanowisku. Ustalenie zaś – po wznowieniu postę-
powania – okoliczności wynikającej z uzyskanego dowodu dałoby powódce możli-
wość zatrudnienia jej na innym stanowisku, ale przy zachowaniu dotychczasowych
zadań. Pismo Okręgowego Inspektoratu Pracy z 5 listopada 1997 r. zostało po raz
pierwszy złożone w postępowaniu ze skargi o wznowienie, jest zatem - w myśl art.
403 § 2 KPC – dowodem, o którym stanowi art. 403 § 2 KPC. Tymczasem Sąd Wo-
jewódzki nie ustosunkował się do niego w uzasadnieniu postanowienia, co stanowi
naruszenie art. 328 § 2 KPC.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Jednoznaczna treść art. 403 § 2 KPC nie pozostawia żadnych wątpliwości co
do tego, że podstawą wznowienia postępowania mogą być takie okoliczności fak-
tyczne lub środki dowodowe, które istniały w poprzednim postępowaniu, lecz z któ-
rych strona nie mogła skorzystać, gdyż na przykład o nich nie wiedziała, przy czym
gdyby były znane sądowi, mogłyby mieć wpływ na wynik sprawy. Zdaniem powódki,
podstawę do wznowienia postępowania według wymienionego wyżej przepisu sta-
nowiło pismo Inspektora Pracy Okręgowego Inspektoratu Pracy w W. z dnia 5 listo-
pada 1997 r. informujące ją, że w okresie od 1 lipca 1995 r. do 30 czerwca 1996 r.
zostały zwolnione z przyczyn ekonomicznych 2 osoby, a zatrudnionych zostało 21
osób, co przeczy tezie strony pozwanej w poprzedniej sprawie o przywrócenie do
pracy, że likwidacja stanowiska powódki - młodszego asystenta w Poradni Zdrowia
Psychicznego była spowodowana przyczynami ekonomicznymi.
Sąd Wojewódzki-Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych oddalając zażalenie
trafnie uznał, że nie ma wskazanej przez powódkę podstawy wznowienia i że wobec
tego Sąd pierwszej instancji zgodnie z art. 411 KPC odrzucił skargę.
Przede wszystkim należy zauważyć, że pismo Inspektora Pracy z dnia 5 listo-
pada 1997 r., na które powołała się powódka, zawiera inną treść niż podana w skar-
dze o wznowienie. Z pisma tego bowiem wynika, że w okresie od 1 lipca 1995 r. do
30 czerwca 1996 r. strona pozwana zwolniła 32 pracowników, w tym dwóch – z przy-
4
czyn ekonomicznych. Nie odpowiada więc prawdzie twierdzenie skarżącej, że wy-
mienione pismo jest dowodem świadczącym o tym, iż liczba przyjętych do pracy pra-
cowników (21) przerosła wielokrotnie liczbę zwolnionych pracowników (według po-
wódki – 2) i że wobec tego rozwiązanie umowy o pracę nie mogło wynikać z przy-
czyn ekonomicznych podanych przez pracodawcę i przyjętych przez Sąd Wojewódz-
ki w poprzednim postępowaniu. Ponadto, pismo wskazane przez powódkę nie mogło
być uznane przez Sąd Wojewódzki ani za okoliczność faktyczną, ani za środek do-
wodowy, które mogły mieć wpływ na wynik sprawy i które nie były powódce znane.
Informacja zawarta w piśmie Inspektora Pracy z dnia 5 listopada 1997 r. oraz w piś-
mie z dnia 22 lipca 1997 r. pokrywa się bowiem co do liczby zwolnionych i przyjętych
pracowników z wykazem strony pozwanej z dnia 3 czerwca 1996 r., będącym
przedmiotem dowodu w sprawie [...] o przywrócenie do pracy, który ponadto zawierał
imiona i nazwiska pracowników zwolnionych i zatrudnionych w czasie od 1 lipca 1995
r. do 31 maja 1996 r. oraz ich stanowiska. Na tej głównie podstawie Sąd Wojewódzki
ustalił, że w tymże czasie nikt nie został zatrudniony na zlikwidowanym stanowisku
młodszego asystenta w Poradni Zdrowia Psychicznego, które zajmowała powódka
przed rozwiązaniem umowy o pracę.
Trzeba też zaznaczyć, że powódka brała czynny udział w postępowaniu o
przywrócenie do pracy i że to na skutek jej wniosku Sąd Wojewódzki zażądał od
strony pozwanej szczegółowych wykazów, obrazujących liczbę zwolnionych i zatrud-
nionych pracowników w czasie wskazanym przez powódkę oraz zawierających in-
formację co do stanowiska pracowników i daty rozwiązania z nimi stosunku pracy lub
przyjęcia ich do pracy. Tak więc okoliczności faktyczne, które powołała skarżąca jako
podstawę wznowienia, były znane zarówno jej, jak też Sądowi Wojewódzkiemu i były
przedmiotem dowodu.
Nie jest także trafny zarzut naruszenia art. 328 § 1 KPC umotywowany tym, że
Sąd Wojewódzki nie ustosunkował się w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia
do złożonego przez powódkę dowodu. Sąd drugiej instancji nie przeprowadzał bo-
wiem dowodu z pisma Inspektora Pracy z dnia 5 listopada 1997 r., lecz zaaprobował
w tej kwestii ocenę przyjętą przez Sąd Rejonowy. Ponadto, gdyby wymienione pismo
potraktować formalnie jako „środek dowodowy”, a nie jako „okoliczność faktyczną”
stwierdzoną tym pismem, to trzeba byłoby przyjąć, że ze względu na czas powstania
pisma, wykraczający poza datę zakończenia postępowania w sprawie o przywróce-
5
nie do pracy, nie może być ono uznane za „środek dowodowy”, który istniał w po-
przednim postępowaniu, lecz jedynie skarżąca nie mogła z niego skorzystać.
Z przedstawionych względów i stosownie do art. 39312
KPC Sąd Najwyższy
oddalił kasację.
========================================