Pełny tekst orzeczenia

Wyrok z dnia 11 maja 1999 r.
I PKN 34/99
O długości okresów wypowiedzenia (art. 36 § 1 KP) decyduje okres zat-
rudnienia u danego pracodawcy liczony od dnia zawarcia umowy o pracę do
daty jej rozwiązania z upływem okresu wypowiedzenia (art. 32 § 2 KP).
Przewodniczący: SSN Józef Iwulski, Sędziowie SN: Jerzy Kwaśniewski,
Zbigniew Myszka (sprawozdawca).
Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu w dniu 11 maja 1999 r. sprawy z powództwa
Lucyny P. przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej Pracowników Nauki w K. o zapłatę i
sprostowanie świadectwa pracy, na skutek kasacji strony pozwanej od wyroku Sądu
Wojewódzkiego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Krakowie z dnia 20 paź-
dziernika 1998 r. [...]
o d d a l i ł kasację.
U z a s a d ni e n i e
Sąd Wojewódzki-Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Krakowie wyrokiem
z dnia 20 października 1998 r. oddalił apelację pozwanej Spółdzielni Mieszkaniowej
Pracowników Nauki w K. od wyroku Sądu Rejonowego-Sądu Pracy dla Krakowa-
Nowej Huty z dnia 17 czerwca 1998 r. zasądzającego od strony pozwanej na rzecz
powódki Lucyny P. wynagrodzenie za miesiące maj i kwiecień 1998 r. w kwocie
5415,60 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 17 czerwca 1998 r. do dnia zapłaty oraz
nakazującego sprostowanie świadectwa pracy o zatrudnieniu powódki w okresie od
20 marca 1995 r. do 31 maja 1998 r. W sprawie tej ustalono, że pozwany pracodaw-
ca pismem z dnia 26 lutego 1998 r. wypowiedział zatrudnionej od 20 marca 1995 r.
powódce umowę o pracę z zastosowaniem 1 miesięcznego okresu wypowiedzenia,
tj. ze skutkiem rozwiązującym stosunek pracy w dniu 31 marca 1998 r. Uznając, że
długość okresu wypowiedzenia jest zależna od czasokresu zatrudnienia pracownika
liczonego od daty nawiązania stosunku pracy do dnia jego ustania, który w przypad-
2
ku powódki przekroczył 3 lata, Sąd Wojewódzki potwierdził stanowisko Sądu pierw-
szej instancji, iż okres wypowiedzenia jej umowy o pracę wynosił 3 miesiące, co wy-
nika z regulacji art. 36 § 1 pkt 3 KP.
W kasacji strona pozwana podniosła zarzuty naruszenia prawa procesowego -
art. 328 § 2 KPC - przez nieustosunkowanie się do apelacyjnych zarzutów o ko-
nieczności stosowania do rozpoznawanej sprawy przepisów art. 61, 89 i 116 KC w
związku z art. 300 KP, a także zarzut niewłaściwego zastosowania art. 36 § 1 KP.
Zdaniem skarżącego, przepisy Kodeksu pracy nie określają zasad obliczania „termi-
nów zatrudnienia”, od których zależy długość okresów wypowiedzenia, dlatego znaj-
dują zastosowanie przepisy Kodeksu cywilnego „o składaniu oświadczeń woli (art. 61
KC), terminach i warunku zawieszającym (art. 116 i 89 KC)”. Przez okres zatrudnie-
nia u danego pracodawcy należy rozumieć okres od zawarcia umowy o pracę do
dnia złożenia oświadczenia o rozwiązaniu umowy o pracę, a nie do dnia, w którym
przypada termin rozwiązania umowy o pracę. W dacie wypowiedzenia powódka nie
miała jeszcze „3 letniego okresu wypowiedzenia. Okres ten upływał w dniu
20.III.1998 r., a oświadczenie o wypowiedzeniu zostało złożone 26.II.1998 r.”.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z treścią art. 36 § 1 KP długość okresów wypowiedzenia umowy o
pracę zawartej na czas nie określony jest uzależniona od okresu zatrudnienia u da-
nego pracodawcy i wynosi:
1) 2 tygodnie, jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy,
2) 1 miesiąc, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 6 miesięcy,
3) 3 miesiące, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 3 lata.
Na tle przytoczonego przepisu mogą wystąpić kontrowersje dotyczące do-
puszczalności wliczania okresu wypowiedzenia do okresu zatrudnienia u danego
pracodawcy, który wpływa na wymiar okresu wypowiedzenia umowy o pracę na czas
nie określony. Z jednej strony o długości okresu wypowiedzenia decyduje cały okres
zatrudnienia u danego pracodawcy, ponieważ co do zasady wymiar okresów wypo-
wiedzenia jest uzależniony od stażu zatrudnienia u tego pracodawcy. Natomiast
skarżący utrzymuje, że zakładowy staż pracy, od którego zależy długość okresu wy-
powiedzenia, określa jedynie okres zatrudnienia u danego pracodawcy liczony do
3
daty złożenia oświadczenia o wypowiedzeniu umowy o pracę (art. 61 KC w związku
z art. 300 KP). Na takie rozumienie może wskazywać użycie w art. 36 § 1 pkt 1-3 KP
zwrotu „był zatrudniony”, w czym upatruje się uzasadnienia twierdzenia o uzależnie-
niu kodeksowych okresów wypowiedzenia od długości zakładowego stażu pracy, jaki
pracownik osiągnął u danego pracodawcy do dnia złożenia oświadczenia woli o wy-
powiedzeniu umowy o pracę.
W ocenie Sądu Najwyższego w tym składzie orzekającym nie ma jakichkol-
wiek podstaw prawnych dla poszukiwania rozwiązania postawionej kwestii w przepi-
sach Kodeksu cywilnego, które z mocy art. 300 KP stosuje się do stosunku pracy
odpowiednio i tylko w sprawach nie unormowanych przepisami prawa pracy. W
szczególności skarżący nie wskazał przyczyn, dla których do wypowiedzenia umowy
o pracę dopuszczalne byłoby stosowanie art. 89 KC, dotyczącego uzależnienia
powstania lub ustania skutków czynności prawnej od zdarzenia przyszłego i nie-
pewnego (warunku). Wypowiedzenie umowy o pracę, będące bez wątpienia czynno-
ścią prawną, wywołuje skutek prawny w postaci rozwiązania umowy o pracę z upły-
wem okresu wypowiedzenia (art. 32 § 2 KP). W tym rozumieniu rozwiązanie umowy
o pracę za wypowiedzeniem następuje wprawdzie w przyszłości, jednakże nie jest
zdarzeniem niepewnym, skoro z upływem okresu wypowiedzenia definitywnie kończy
stosunek pracy. Niezrozumiałe jest twierdzenie skarżącego o dopuszczalności sto-
sowania przy określeniu stażu pracy u danego pracodawcy, wpływającego na dłu-
gość okresu wypowiedzenia, przepisu o warunku zawieszającym (116 § 1 KC). Tezy
tej skarżący w żaden sposób nie uzasadnia - poza ogólnikowym stwierdzeniem, że
„kodeks pracy nie reguluje zasad obliczania terminów”. Tymczasem określenie stażu
pracy u danego pracodawcy, jak i długości okresów wypowiedzenia umowy o pracę
na czas nie określony należy do wyraźnej regulacji prawa pracy (art. 30 § 21
i 32 § 2
w związku z art. 36 § 1 KP), dlatego brak jest podstawy prawnej dla dopuszczenia
cywilnoprawnej ingerencji w domenę objętą przepisami prawa pracy ( a contrario z
art. 300 KP).
Nie ma żadnego uzasadnienia prawnego założenie, że staż zatrudnienia u
danego pracodawcy znaczy co innego niż okres trwający od chwili nawiązania sto-
sunku pracy do jego ustania (rozwiązania), które w przypadku wypowiedzenia
umowy o pracę następuje z upływem okresu wypowiedzenia (art. 32 § 2 KP). Trafny
jest argument wskazany w uzasadnieniu uchwały Sądu Najwyższego z dnia 4 kwiet-
nia 1979 r., I PZP 33/78 (OSNC 1979 z. 10, poz. 188), że żaden przepis Kodeksu
4
pracy nie daje podstawy do odmiennego traktowania okresu wypowiedzenia, który
jest okresem zatrudnienia, oraz innych okresów pracy pracownika u danego praco-
dawcy. Wszystko to powoduje, że o długości przewidzianych w art. 36 § 1 KP okre-
sów wypowiedzenia decyduje okres zatrudnienia u danego pracodawcy, który obej-
muje cały staż zatrudnienia u tego pracodawcy, liczony od dnia zawarcia umowy o
pracę do daty jej rozwiązania z upływem okresu wypowiedzenia (art. 32 § 2 KP).
Mając powyższe na uwadze, kasację oddalono na podstawie art. 39312
KPC.
========================================