Pełny tekst orzeczenia

Uchwała z dnia 27 marca 2000 r.
III ZP 5/00
Przewodniczący SSN: Walerian Sanetra (sprawozdawca), Sędziowie SN:
Katarzyna Gonera, Barbara Wagner.
Sąd Najwyższy, z udziałem Prokuratora Prokuratury Krajowej Jana
Szewczyka, w sprawie z powództwa Piotra Ś. przeciwko Funduszowi Gwarantowa-
nych Świadczeń Pracowniczych - Pełnomocnikowi w G. o zapłatę, po rozpoznaniu na
posiedzeniu jawnym dnia 27 marca 2000 r. zagadnienia prawnego przekazanego
przez Sąd Okręgowy-Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku z siedzibą w
Gdyni postanowieniem z dnia 7 grudnia 1999 r. [...] do rozstrzygnięcia w trybie art.
390 KPC:
Czy odpowiednie stosowanie art. 7 ust. 4, o jakim mowa w art. 2 ust. 5 ustawy
z dnia 28 czerwca 1995 r. o zmianie ustawy o wypłacie roszczeń pracowniczych w
razie niewypłacalności pracodawcy (Dz.U. Nr 87, poz. 435) należy rozumieć jako
możność pozyskiwania po dniu 31 grudnia 1997 r. niezbędnych załączników do te-
goż wniosku, o których mowa w zdaniu drugim art. 2 ust. 2 wymienionej ustawy ?
p o d j ą ł następującą uchwałę:
Przewidziane w art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 28 czerwca 1995 r. o zmianie
ustawy o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności praco-
dawcy (Dz.U. Nr 87, poz. 435) dokumenty mogą zostać złożone po dniu 31
grudnia 1997 r., jeżeli wniosek o wypłatę świadczeń pracowniczych przewi-
dzianych w art. 6 ustawy z dnia 29 grudnia 1993 r. o ochronie roszczeń pra-
cowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy (Dz.U. z 1994 r., Nr 1, poz. 1
ze zm.) został złożony do tego dnia.
U z a s a d n i e n i e
2
Przedstawione Sądowi Najwyższemu przez Sąd Okręgowy-Sąd Pracy i Ubez-
pieczeń Społecznych w Gdańsku zagadnienie prawne powstało w sprawie z po-
wództwa Piotra Ś., który wystąpił 1 października 1998 r. przeciwko Funduszowi
Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych w G., domagając się zasądzenia na
jego rzecz kwoty 380 zł tytułem należnej mu odprawy pieniężnej. Wyrokiem zaocz-
nym Sądu Rejonowego w Gdańsku z dnia 22 października 1993 r. [...] zasądzono od
firmy A.E. - Import Zakładu [...] w P.G. na rzecz powoda kwotę 3.800.000 starych
złotych tytułem odprawy pieniężnej. Powód w dniu 30 grudnia 1997 r. złożył do poz-
wanego wniosek o wypłatę świadczeń pracowniczych. Do wniosku dołączył świa-
dectwo pracy oraz odpis wyroku zaocznego z dnia 22 października 1993 r. Pismem z
dnia 12 stycznia 1998 r. wezwano go do uzupełnienia braków formalnych wniosku
poprzez doręczenie oryginału wyroku zasądzającego roszczenie od pracodawcy po-
woda oraz odpisu postanowienia o umorzeniu postępowania egzekucyjnego. W wez-
waniu pozwany nie określił terminu, w jakim nastąpić ma uzupełnienie braków. Po-
wód w dniu 15 września 1998 r. złożył brakujące dokumenty, jako że w dniu 10
marca 1998 r. [...] Sąd Rejonowy-Sąd Pracy w Gdańsku postanowił ponownie wydać
powodowi tytuł wykonawczy (w zamian za tytuł utracony) nadany wyrokowi z dnia 22
października 1993 r., zaś postanowieniem z dnia 9 września 1998 r. komornik sądo-
wy przy Sądzie Rejonowym w Gdańsku umorzył postępowanie egzekucyjne przeciw-
ko pracodawcy powoda wobec stwierdzenia bezskuteczności egzekucji. W odpowie-
dzi pozwany poinformował powoda o odmownym załatwieniu jego wniosku z uwagi
na złożenie wymaganych dokumentów po terminie, tj. po 31 grudnia 1997 r. Sąd
Pracy powództwo przeciwko Funduszowi Gwarantowanych Świadczeń Pracowni-
czych uznał za nieuzasadnione. Zgodnie z art. 2 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 28 czerwca
1995 r. o zmianie ustawy o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalno-
ści pracodawcy (Dz.U. Nr 87, poz. 435) osoba, o której mowa w artykule 1 i 5 ustawy
o ochronie roszczeń pracowniczych, może wystąpić do Dyrektora Wojewódzkiego
Urzędu Pracy z pisemnym wnioskiem o wypłatę świadczeń pracowniczych do dnia
31 grudnia 1997 r. Ustawa wskazuje, jakie elementy powinien zawierać wniosek, a
także jakie dokumenty należy dołączyć do wniosku. Wymagane jest między innymi
dołączenie do wniosku dokumentu potwierdzającego przeprowadzenie bezskutecz-
nego postępowania zmierzającego do wyegzekwowania zasądzonej należności.
Bezsporne było, iż w dniu 30 grudnia 1997 r., składając wniosek do pozwanego po-
wód nie dołączył wyroku zaopatrzonego w klauzulę wykonalności ani postanowienia
3
o umorzeniu postępowania egzekucyjnego wobec bezskuteczności egzekucji. Wnio-
sek ten według Sądu Pracy dotknięty był zatem wadą formalną. Zgodnie z art. 2 ust.
5 ustawy z 26 czerwca 1995 r. przy realizacji wniosku o wypłatę świadczeń pracow-
niczych stosuje się odpowiednio artykuł 7 ust. 4 ustawy z dnia 29 grudnia 1993 r. o
ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy (Dz.U. z
1994 r. Nr 1, poz. 1 ze zm.), który nakazuje stosowanie odpowiednie przepisów Ko-
deksu postępowania administracyjnego, w tym przepisów o przywróceniu terminu
(art. 58 KPA). Zdaniem Sądu Pracy, art. 7 ust. 4 ustawy o ochronie roszczeń pracow-
niczych ma zmierzać do przywrócenia zainteresowanej stronie terminu do zgłoszenia
wniosku, którego nie zdołała zgłosić do 31 grudnia 1997 r. Przepis ten dotyczy jedy-
nie sytuacji, gdy strona z jakiegoś powodu, bez swojej winy, nie zdołała złożyć wy-
maganego wniosku w zakreślonym przez ustawę terminie. W takiej sytuacji jednak
najpóźniej do dnia 31 grudnia 1997 r. muszą być wydane dokumenty stanowiące
załączniki określone w art. 2 ust. 2 ustawy z 28 czerwca 1995 r. O przywróceniu ter-
minu na mocy art. 58 KPA będzie można mówić dopiero w takiej sytuacji, gdy osoba
uprawniona i posiadająca wszystkie dokumenty na dzień 31 grudnia 1997 r. z jakichś
względów spóźniła się ze zgłoszeniem wniosku, „albowiem przywrócić można termin
do zgłoszenia wniosku, a nie dla potrzeb uzyskania niezbędnych załączników”.
Według przedstawiającego zagadnienie prawne Sądu drugiej instancji, nie
zasługuje na podzielenie wyrażone przez Sąd Pracy stanowisko, iż art. 7 ust. 4
ustawy o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy
stanowi, na mocy art. 2 ust. 5 ustawy z dnia 28 czerwca 1995 r., podstawę prawną
przywrócenia terminu określonego w art. 2 ust. 1 tej ustawy. Sąd Pracy i Ubezpie-
czeń Społecznych podzielił w tym zakresie stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone
w uchwale z dnia 11 maja 1999 r., III ZP 8/99, iż termin wystąpienia z wnioskiem o
wypłatę świadczeń pracowniczych, określony w art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 28
czerwca 1995 r. o zmianie ustawy o ochronie roszczeń pracowniczych w razie nie-
wypłacalności pracodawcy, nie podlega przywróceniu. W uchwale tej stwierdzono
jednocześnie, że „badanie kwestii znaczenia prawnego sytuacji, w której wniosek, o
którym mowa w art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 28 czerwca 1995 r. zostałby złożony w
terminie, lecz nie dołączono do niego wymaganych w ust. 2 tego artykułu załączni-
ków wykraczało poza stan faktyczny sprawy, w której – zgodnie z art. 390 § 1 KPC
powstało przedstawione zagadnienie prawne”. Stąd też Sąd Najwyższy w uchwale z
11 maja 1999 r. uznał za bezprzedmiotowe „badanie przedstawionego zagadnienia
4
prawnego pod kątem zakresu przywrócenia terminu”. Natomiast stan faktyczny
sprawy, która stała się powodem przedstawienia kolejnego zagadnienia prawnego,
wymaga zbadania kwestii znaczenia prawnego sytuacji, w której wniosek, o którym
mowa w art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 28 czerwca 1995 r., został złożony w terminie,
lecz nie dołączono do niego wymaganych w ust. 2 tego artykułu załączników. Doku-
ment potwierdzający bezskuteczność egzekucji został przy tym wydany przez ko-
mornika sądowego dopiero w dniu 9 września 1998 r. Sąd drugiej instancji, z jednej
strony, podtrzymuje stanowisko zawarte w przywołanym pytaniu prawnym, iż w
„świetle treści przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 28 czerwca 1995 r. załączniki wy-
magane art. 2 ust. 2 tej ustawy winny istnieć najpóźniej w dniu 31 grudnia 1997 r.,
gdyż w przeciwnym razie termin ten można by „wydłużać” w nieskończoność i fak-
tycznie okazałby się on zbędny, a skoro racjonalny ustawodawca w sposób jedno-
znaczny określił termin „do dnia 31 grudnia 1997 r.”, to musi istnieć jakiś moment
zamykający możliwość występowania z przedmiotowym wnioskiem do Funduszu i ku
tej koncepcji skłania się Sąd Rejonowy”. Z drugiej jednak strony, Sąd ten uważa, że
„należy nawiązać do treści art. 2 ust. 5 ustawy z dnia 28 czerwca 1995 r., który do-
puszcza odpowiednie stosowanie art. 7 ust. 4 ustawy z dnia 29 grudnia 1993 r. „przy
realizacji wniosku” o wypłatę świadczeń pracowniczych, właśnie z realizacją złożo-
nego w terminie wniosku wiąże się kompletowanie niezbędnych do niego załączni-
ków”. Podkreśla przy tym, że powód bez swojej winy nie miał realnej możliwości
uzyskania przed dniem 31 grudnia 1997 r. wyroku z dnia 22 października 1993 r. z
klauzulą wykonalności, a w konsekwencji i dokumentu potwierdzającego bezsku-
teczność egzekucji, a więc załączników określonych w art. 2 ust. 2 ustawy z 28
czerwca 1995 r. Zdaniem tego Sądu, skoro termin wystąpienia z wnioskiem o wy-
płatę świadczeń nie podlega przywróceniu ”dopuszczenie takiej możliwości w odnie-
sieniu do składanych – w trakcie realizacji wniosku – załączników mogłoby wynikać z
brzmienia art. 5 ust. 1 ustawy z 28 czerwca 1995 r. odnośnie załączników, które w
dniu 21 grudnia 1997 r. jeszcze nie istniały”. „Byłoby to bowiem konsekwencją uzna-
nia, że w odniesieniu do załączników już istniejących w tym dniu właściwym jest zas-
tosowanie odmiennego trybu postępowania – co uczynił pozwany w niniejszej spra-
wie – poprzez wezwanie do usunięcia braków wniosku przez złożenie ustalonych
prawem załączników, poprzez odpowiednie zastosowanie art. 64 § 2 KPA”. Nato-
miast – do czego skłania się Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych – przewidziana
w art. 2 ust. 5 ustawy z 28 czerwca 1995 r. możliwość odpowiedniego stosowania
5
art. 58 KPA „nie dotyczy sytuacji, gdy w dniu 31 grudnia 1997 r. wymagane przepi-
sami załączniki nie zostały jeszcze przez odpowiednie organy wydane”. Sąd ten po-
nadto wyjaśnił, że z uwagi na niezakwestionowanie w toku procesu przez stronę poz-
waną okoliczności, iż dochodzone pozwem roszczenie powstało w warunkach nie-
wypłacalności pracodawcy, o których mowa w art. 3 ustawy z dnia 28 grudnia 1993 r.
o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy „oraz w
terminach związanych z tą datą”, okoliczności te uznać należy za bezkwestyjne.
W związku z przedstawionym zagadnieniem prawnym Sąd Najwyższy rozwa-
żył, co następuje:
Przepis art. 2 ust. 1 ustawy z 28 czerwca 1995 r. uzależnia przyznanie świad-
czeń według reguł w niej przewidzianych od złożenia do 31 grudnia 1997 r. do dy-
rektora wojewódzkiego urzędu pracy pisemnego wniosku o wypłatę świadczeń pra-
cowniczych wskazanych w art. 6 ustawy o ochronie roszczeń pracowniczych w razie
niewypłacalności pracodawcy, jeżeli nie zostały one zaspokojone przez niewypłacal-
nego pracodawcę. Idzie przy tym tylko o roszczenia, które nie mogły być wcześniej
(przed wejściem w życie ustawy z 28 czerwca 1995 r.) zaspokojone zgodnie z prze-
pisami ustawy o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności praco-
dawcy w jej wcześniejszym brzmieniu oraz rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki
Socjalnej z dnia 11 stycznia 1995 r. w sprawie rozszerzenia zakresu świadczeń pra-
cowniczych podlegających zaspokojeniu ze środków Funduszu Gwarantowanych
Świadczeń Pracowniczych (Dz.U. Nr 7, poz. 35), a ponadto uprawnienie do danego
świadczenia powstało w okresie od 21 marca 1990 r. do dnia, w którym świadczenie
to może być zaspokojone ze środków tego Funduszu na podstawie ustawy z 28
czerwca 1995 r. Zgodzić przy tym należy się z twierdzeniem zawartym w uzasadnie-
niu uchwały Sądu Najwyższego z 11 maja 1999 r. , że termin do złożenia wniosku o
przyznanie świadczenia jest materialnoprawnym warunkiem jego uzyskania z Fun-
duszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i w związku z tym nie podlega
przywróceniu. Zastosowanie jednakże do art. 2 ustawy z 28 czerwca 1995 r. reguł
wykładni językowo-logicznej, funkcjonalnej, a także systemowej, prowadzi do konklu-
zji, że to, co dotyczy wniosku składanego do dyrektora wojewódzkiego urzędu pracy,
nie odnosi się do załączników, o których mowa w art. 2 ust. 2 tej ustawy. Ustawa ta
wyraźnie bowiem odróżnia wniosek i to co się składa na jego treść (określenie nie-
6
wypłacalnego pracodawcy oraz rodzaju i wysokości niezaspokojonych świadczeń
pracowniczych, zgodnie z art. 6 ustawy o ochronie roszczeń pracowniczych w razie
niewypłacalności pracodawcy) od jego załączników (od tego co należy do niego do-
łączyć). Według art. 2 ust. 2 zdanie 2 ustawy z 28 czerwca 1995 r. są to: prawomoc-
ne orzeczenie sądowe zasądzające na rzecz uprawnionej osoby należności z tytułu
świadczenia pracowniczego określonego w art. 6 ustawy o ochronie roszczeń pra-
cowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy oraz dokumenty potwierdzające
przeprowadzenie bezskutecznego postępowania zmierzającego do wyegzekwowania
zasądzonej należności albo dokumenty potwierdzające niezaspokojenie świadczenia
pracowniczego w postępowaniu likwidacyjnym lub upadłościowym prowadzonym
wobec niewypłacalnego pracodawcy. Poza względami czysto językowymi, na rzecz
prawnej odrębności wniosku oraz dołączanych do niego załączników, przemawia
także systematyka art. 2 ust.1 i 2 ustawy z 28 czerwca 1995 r., w których kwestia
załączników ujęta została w osobnym zdaniu, a nie w zdaniu przewidującym co po-
winno znaleźć się we wniosku osoby uprawnionej. Do podobnego stwierdzenia pro-
wadzi także analiza rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 31 lipca
1995 r. w sprawie postępowania przy dokonywaniu wypłat niektórych świadczeń pra-
cowniczych z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, w którym od-
różnia się wniosek o wypłatę świadczeń pracowniczych od dołączanych do niego
załączników. Prowadzi to do konkluzji, że załączniki wymagane przez art. 2 ust. 2
zdanie drugie ustawy z 28 czerwca 1995 r. nie stanowią integralnej jego części w
zakresie zastosowania do niego art. 2 ust. 1 tej ustawy. Przepis ten określa termin w
jakim uprawniony może wystąpić z wnioskiem o świadczenie (do 31 grudnia1997 r.),
natomiast nie rozstrzyga sprawy terminu przedstawienia wymaganych dokumentów.
Należy przy tym zwrócić uwagę, że art. 2 ust. 2 zdanie drugie ustawy z 28 czerwca
1995 r. tylko z pozoru normuje jedynie kwestię wymagań formalnych towarzyszących
wnioskowi o wypłatę świadczeń pracowniczych. Domaganie się dołączenia określo-
nych dokumentów ma bowiem tylko wtedy sens, gdy mają one służyć wykazaniu ist-
nienia istotnych okoliczności (warunków), od których zależy powstanie danego
uprawnienia. W istocie więc w przepisie tym nie tyle (a każdym razie nie w pierw-
szym rzędzie) idzie o dostarczenie określonych dokumentów, ile o ustanowienie do-
datkowych przesłanek roszczenia dochodzonego od Funduszu Gwarantowanych
Świadczeń Pracowniczych. Poza ogólnymi przesłankami, takimi jak niewypłacalność
pracodawcy, brak spełnienia przez niego świadczenia przewidzianego w art. 6
7
ustawy o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy,
niemożliwość jego wcześniejszego zaspokojenia ze środków Funduszu Gwaranto-
wanych Świadczeń Pracowniczych z uwagi na brak określonego unormowania w
przepisach obowiązujących przed nowelizacją z 28 czerwca 1995 r. oraz złożenie
stosownego wniosku do 31 grudnia 1997 r., przepis art. 2 ust. 2 zdanie drugie ustawy
z 28 czerwca 1995 r. w sposób pośredni (ukryty) wprowadził dalsze warunki nabycia
prawa ustanowionego przez tę ustawę. Osoba uprawniona może bowiem dochodzić
go tylko wtedy, gdy prawomocnie zasądzono na jej rzecz należności z tytułu świad-
czenia pracowniczego określonego w art. 6 ustawy o ochronie roszczeń pracowni-
czych w razie niewypłacalności pracodawcy oraz gdy roszczenie to nie może zostać
wyegzekwowane. Nie można przyjąć, iż przy wykładaniu art. 2 ust. 2 zdanie drugie
ustawy z 28 czerwca 1995 r. za decydujący należy uznawać jego sens (aspekt) for-
malnoprawny a nie materialnoprawny. Gdy idzie o określenie chwili, w której te do-
datkowe przesłanki mają wystąpić, ustawa z 28 czerwca 1995 r. niczego nie posta-
nawia. Nie ma więc tym samym podstaw, by twierdzić, iż maja one wystąpić do 31
grudnia 1997 r. To zaś oznacza, iż mogą one zostać spełnione zarówno przed jak i
po tej dacie. Ustawodawca w tym wypadku wprowadza w pewnym sensie kwalifiko-
waną (zindywidualizowaną, bo odniesioną do roszczenia określonego pracownika)
postać niewypłacalności pracodawcy. O jego niewypłacalności można bowiem mówić
tylko wtedy – poza ogólnymi wymaganiami w zakresie niewypłacalności - gdy pra-
cownik dysponuje prawomocnym orzeczeniem i orzeczenie to z przyczyn faktycz-
nych nie może zostać wykonane. Przyjęcie takiego założenia oznacza zaś, że jeżeli
materialnoprawną (dodatkową) przesłanką roszczenia osoby uprawnionej jest wy-
danie prawomocnego orzeczenia, które nie zostaje wyegzekwowane z powodu bezs-
kuteczności postępowania wszczętego w tym celu (dotyczy to odpowiednio także
niezaspokojenia świadczenia w postępowaniu likwidacyjnym lub upadłościowym), a
jednocześnie brak jest przepisu stanowiącego, iż przesłanka ta musi wystąpić w
określonym czasie, to trudno uważać, iż dokumenty poświadczające jej istnienie
mają być przedstawione wcześniej niż przesłanka ta wystąpi. Byłoby to nieracjonalne
i nielogiczne. Ustawodawca nie może bowiem nakładać na podmioty powinności
niewykonalnych, zobowiązując do udokumentownia okoliczności, które nie są w da-
nym czasie możliwe do udokumentowania, gdyż jeszcze w ogóle nie wystąpiły. Nie
można tego pomijać przy wyjaśnianiu swoistego sposobu zredagowania art. 2 ust. 2
ustawy z 28 czerwca1995 r., w szczególności tego, iż nie przewidziano w nim, że
8
wniosek uprawnionego powinien wskazywać prawomocne orzeczenie sądowe za-
sądzające należność z tytułu świadczenia pracowniczego określonego w art. 6
ustawy o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy
oraz bezskuteczność postępowania egzekucyjnego, nie czyniąc jego częścią skła-
dową dokumentów, które powinny zostać do niego dołączone w celu poświadczenia
istnienia tych okoliczności. Na rzecz wykładni przyjętej w niniejszej uchwale przema-
wiają także względy natury funkcjonalnej czy też sięgające do społeczno-gospo-
darczego sensu unormowań wprowadzonych przez ustawę o ochronie roszczeń pra-
cowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy. Jeżeli bowiem pracownik złożył
stosowny wniosek w ustalonym terminie, a jednocześnie w związku z przedmioto-
wym poszerzeniem zakresu jej stosowania spełnia ogólne warunki korzystania z
ochrony przez nią wprowadzonej, natomiast z przyczyn od siebie niezależnych nie
jest w stanie do 31 grudnia 1997 r. przedstawić dokumentów poświadczających wys-
tąpienie określonych faktów, bo fakty te nie miały jeszcze miejsca i to często z przy-
czyn obciążających określone organy, to trudno akceptować ponoszenie przez niego
negatywnych konsekwencji tego stanu rzeczy. Prowadzi to do wniosku, że art. 2 ust.
1 i 2 ustawy z 28 czerwca 1995 r., nie rozstrzygając w jakiej dacie ma zapaść pra-
womocne orzeczenie sądowe oraz kiedy postępowanie egzekucyjne ma się stać
bezskuteczne, nie ustanawiają tym samym terminu dla dołączenia do wniosku osoby
uprawnionej dokumentów wskazanych w jej art. 2 ust. 2 zdanie drugie. Tym samym –
gdy określone przesłanki roszczenia jeszcze nie wystąpiły - nie ma podstaw, by w
związku z tym wnioskiem (przy braku dokumentów przewidzianych w art. 2 ust. zda-
nie 2 ustawy z 28 czerwca 1995 r.) stosować odpowiednio art. 58 KPA lub art. 64 § 2
KPA. Skoro w rozumieniu art. 2 ust.1 i 2 tej ustawy załączniki nie stanowią integralnej
części wniosku, a tylko ten wniosek powinien zostać złożony do 31 grudnia 1997 r.,
to oznacza to, iż dla uzupełnienia wniosku o załączniki ustawa nie przewiduje termi-
nu, a skoro tak, to nie powstaje problem jego przywracania (w drodze odpowiedniego
stosowania art. 58 KPA). W konsekwencji też należy uznać – w sytuacji gdy określo-
ne dodatkowe materialne przesłanki roszczenia nie zostały jeszcze spełnione - że do
wniosku, który pozbawiony jest załączników, nie można stosować odpowiednio art.
64 § 2 KPA, gdyż przy właściwej interpretacji art. 2 ustawy z 28 czerwca 1995 r. na-
leży przyjąć, że choć wymaga się w nim, by do wniosku dołączone zostały załączniki,
to jednak domagać się tego można tylko wtedy, gdy przesłanki, które mają być poś-
wiadczone przy użyciu określonych dokumentów, już wystąpiły. Innymi słowy obo-
9
wiązek dołączenia do wniosku określonych dokumentów, powstaje dopiero wtedy,
gdy istnieją fakty, które za ich pośrednictwem mają być poświadczone. Skoro w
ustawie z 28 czerwca 1995 r. nie określono terminu do złożenia załączników, to nie
można przyjąć, iż termin taki zostanie wprowadzony w drodze stosowania art. 64 § 2
KPA, gdyż oznaczałoby to przekreślenie istoty rozwiązań zawartych w tej ustawie.
Ponadto należy zwrócić uwagę, że w związku z poszerzeniem w ustawie z 28
czerwca 1995 r. przedmiotowego zakresu ochrony roszczeń pracowniczych stoso-
wanie Kodeksu postępowania administracyjnego w tym poszerzonym zakresie wyni-
ka z podwójnego odesłania i to odesłania do „odpowiedniego” stosowania. Przepis
art. 2 ust. 5 ustawy z 28 czerwca 1995 r. przewiduje bowiem odpowiednie stosowa-
nie (między innymi) art. 7 ust. 4 ustawy o ochronie roszczeń pracowniczych w razie
niewypłacalności pracodawcy, zaś ta ostatnia norma stanowi, że w postępowaniu
(przedsądowym) dotyczącym roszczeń skierowanych do Funduszu Gwarantowanych
Świadczeń Pracowniczych stosuje się przepisy Kodeksu postępowania administra-
cyjnego, ale odpowiednio i z wyjątkiem przepisów dotyczących wydawania decyzji i
postanowień. W myśl art. 64 § 2 KPA, jeżeli podanie nie czyni zadość wymaganiom
ustalonym w przepisach prawa, należy wezwać wnoszącego podanie do usunięcia
braków w terminie siedmiu dni z pouczeniem, że ich nieusunięcie spowoduje pozos-
tawienie podania bez rozpoznania. W przypadku dochodzenia roszczeń przewidzia-
nych w art. 2 ustawy z 28 czerwca 1995 r. o braku „podania” polegającym na braku
określonych załączników można mówić dopiero wtedy, gdy wystąpią przesłanki,
które za ich pośrednictwem mają być wykazywane, a nie w każdym przypadku zło-
żenia wniosku (w przewidzianym terminie), jeżeli pozbawiony jest on załączników.
Dopóki przesłanki te w rzeczywistości nie wystąpią, uprawniony nie ma powinności
dostarczenia poświadczających je załączników (bo z przyczyn obiektywnych jest to
niemożliwe i prawnie – zgodnie z przyjętą tu wykładnią – nie jest wymagalne), a wo-
bec tego nie ma również podstaw do wzywania go na mocy odpowiednio stosowa-
nego art. 64 § 2 KPA do ich dostarczenia w terminie siedmiu dni, pod groźbą pozos-
tawienia wniosku bez rozpoznania.
Mając na względzie przedstawioną wyżej argumentację Sąd Najwyższy wyra-
ził stanowisko, które zostało ujęte w sentencji uchwały.
========================================