Pełny tekst orzeczenia

Wyrok z dnia 25 stycznia 2001 r.
I PKN 217/00
Umowa o pracę z pracodawcą zatrudniającym pracownika skierowanego
do pracy za granicą (z "macierzystym zakładem pracy" w rozumieniu § 2 ust. 5
rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 27 grudnia 1974 r. w sprawie niektórych
praw i obowiązków pracowników skierowanych do pracy za granicą w celu rea-
lizacji budownictwa eksportowego i usług związanych z eksportem, jednolity
tekst: Dz.U. z 1990 r. Nr 44, poz. 259 ze zm.) mogła być umową zawartą zarówno
na czas nieokreślony, jak i na czas określony.
Przewodniczący SSN Katarzyna Gonera (sprawozdawca), Sędziowie SN:
Roman Kuczyński, Walerian Sanetra.
Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu w dniu 25 stycznia 2001 r. sprawy z po-
wództwa Czesława J. przeciwko Przedsiębiorstwu Realizacji i Koordynacji Budow-
nictwa „R.” Spółce z o.o. w K. o ustalenie i zapłatę, na skutek kasacji powoda od wy-
roku Sądu Okręgowego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Krakowie z dnia 9
września 1999 r. [...]
o d d a l i ł kasację.
U z a s a d ni e n i e
Sąd Rejonowy dla Krakowa-Nowej Huty-Sąd Pracy wyrokiem z 24 czerwca
1998 r. oddalił powództwo Czesława J. przeciwko Przedsiębiorstwu Realizacji i Ko-
ordynacji Budownictwa „R.” Spółce z o.o. w K. o ustalenie, że strony łączy stosunek
pracy wynikający z umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony, a ponadto o za-
płatę: wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy od 7 grudnia 1996 r. do 1
kwietnia 1998 r. w kwocie 12.200 złotych, ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wy-
poczynkowy za rok 1997 w kwocie 175 złotych, odprawy emerytalnej oraz nagrody
jubileuszowej za 30 lat pracy (bez określania ich wysokości).
2
Sąd Rejonowy ustalił, że powód był zatrudniony do 30 czerwca 1991 r. w
Przedsiębiorstwie Wyrobów Budowlanych „D.” w Ł. Od 26 czerwca 1990 r. do 31
grudnia 1990 r. wykonywał pracę na budowie eksportowej w M. na podstawie umowy
o pracę na czas określony zawartej z jednostką kierującą - Przedsiębiorstwem Reali-
zacji i Koordynacji Budownictwa „R.” w K. Umowa o pracę na budowie eksportowej
została przedłużona do 30 czerwca 1991 r. W tym czasie powód korzystał z urlopu
bezpłatnego w macierzystym zakładzie pracy - Przedsiębiorstwie „D.” w Ł. Wobec
zamiaru dalszego zatrudniania powoda w M. Przedsiębiorstwo „R.” wystąpiło do ma-
cierzystego zakładu pracy powoda o przedłużenie mu urlopu bezpłatnego, na co
Przedsiębiorstwo „D.” nie wyraziło zgody, sugerując przejście powoda do pracy w
Przedsiębiorstwie „R.”. Zgodnie z tą sugestią Przedsiębiorstwo „R.” wystąpiło do
Przedsiębiorstwa „D.” o przekazanie powoda do pracy w „R.” z dniem 1 lipca 1991 r.
na podstawie porozumienia zakładów pracy. Przedsiębiorstwo „D.” wyraziło na to
zgodę w piśmie z 24 czerwca 1991 r. i przesłało do „R.” akta osobowe powoda. W
tym samym czasie powód pismem z 27 czerwca 1991 r. zwrócił się do „R.” o przyję-
cie go do pracy „za porozumieniem stron” na czas wykonywania budowy eksportowej
w M., wcześniej została przedłużona terminowa umowa o pracę powoda na budowie
eksportowej za granicą do 30 września 1991 r. Następnie strony - powód i „R.” - za-
wierały kolejne umowy o pracę za granicą na czas określony i na ich podstawie po-
wód był zatrudniony przez stronę pozwaną aż do 7 grudnia 1996 r. W okresie od 1
do 18 kwietnia 1996 r. powód korzystał z urlopu bezpłatnego udzielonego mu przez
stronę pozwaną. W 1991 r. Przedsiębiorstwo „R.” przekształciło się w spółkę prawa
handlowego. Już jako Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością strona pozwana
poinformowała wszystkich pracowników zatrudnionych wcześniej przez Przedsiębior-
stwo „R.” i przebywających na budowach eksportowych za granicą, że proponuje
przejęcie wszystkich praw i obowiązków swojego poprzednika prawnego i kontynuo-
wanie zawartych umów o pracę. W piśmie tym pozwana zawiadomiła również, że
pracownicy, dla których Przedsiębiorstwo „R.” było macierzystym zakładem pracy,
korzystają w okresie zatrudnienia za granicą z urlopów bezpłatnych. Pismo jednako-
wej treści otrzymali wszyscy pracownicy zatrudnieni w M., także powód. Bezpośred-
nio po rozwiązaniu z pozwaną Spółką umowy o pracę na budowie eksportowej za
granicą, co nastąpiło z dniem 7 grudnia 1996 r., powód wystąpił do Rejonowego
Urzędu Pracy w Ł. o przyznanie mu statusu bezrobotnego i zasiłku dla bezrobotnych.
Zasiłek taki uzyskał decyzją Urzędu z 10 grudnia 1996 r. Biorąc pod uwagę opisany
3
stan rzeczy, Sąd Rejonowy ocenił, że brak jest podstaw faktycznych i prawnych do
przyjęcia, iż pomiędzy powodem a Przedsiębiorstwem „R.” (poprzednikiem pozwanej
Spółki) doszło z dniem 1 lipca 1991 r. do zawarcia umowy o pracę na czas nieokre-
ślony, nawet przy założeniu, że Przedsiębiorstwo „D.” sugerowało przejęcie powoda
do pracy na czas nieokreślony. Istotne znaczenie ma bowiem pismo powoda do
strony pozwanej z 27 czerwca 1991 r., w którym powód zwrócił się o przyjęcie go do
pracy na budowie w M. na czas trwania tej budowy. Treść tego pisma pozwala na
przyjęcie, że po przekazaniu powoda do Przedsiębiorstwa „R.” na mocy porozumie-
nia zakładów pomiędzy powodem i poprzednikiem prawnym strony pozwanej doszło
do zawarcia - zgodnie z wolą obu stron - umowy na czas określony. Brak jest nato-
miast dowodów na to, aby zgodną wolą stron po przyjęciu powoda do pracy w „R.”
było zawarcie umowy o pracę na czas nieokreślony. Sąd Rejonowy uznał za niewąt-
pliwe rozwiązanie umowy o pracę łączącej powoda z macierzystym zakładem pracy -
czyli z Przedsiębiorstwem „D.” - za porozumieniem stron. Nie uzasadnia to jednak
tezy, że powód uzależnił rozwiązanie umowy z dotychczasowym pracodawcą od
podjęcia pracy u nowego pracodawcy na tych samych warunkach, co poprzednio,
zwłaszcza od zawarcia umowy o pracę na czas nieokreślony. Zachowanie powoda
bezpośrednio po ustaniu zatrudnienia za granicą, przede wszystkim niezwłoczne zło-
żenie wniosku o przyznanie mu statusu bezrobotnego i natychmiastowe rozpoczęcie
pobierania zasiłku dla bezrobotnych, świadczy o tym, że powód nie traktował zatrud-
nienia w pozwanej Spółce jako wynikającego z umowy o pracę na czas nieokreślony.
Udzielenie powodowi przez stronę pozwaną urlopu bezpłatnego w okresie od 1 do 18
kwietnia 1996 r. nie stanowi dowodu na zawarcie umowy o pracę na czas nieokre-
ślony, ponieważ urlop taki przysługuje również pracownikowi zatrudnionemu na czas
określony.
Sąd Okręgowy-Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Krakowie wyrokiem z
9 września 1999 r. oddalił apelację powoda od wyroku Sądu Pracy. W apelacji po-
wód podniósł, że z mocy art. 231
KP stał się pracownikiem strony pozwanej bez ko-
nieczności zawierania nowej umowy o pracę, a więc pozostał w zatrudnieniu na czas
nieokreślony, a ponadto zarzucił, że Sąd nie uwzględnił, iż jego roszczenie o wyna-
grodzenie znajduje oparcie w art. 81 KP.
Sąd Okręgowy podzielił stanowisko Sądu Rejonowego co do tego, że powód
nie przedstawił przekonujących dowodów, iż pomiędzy nim a poprzednikiem praw-
nym strony pozwanej doszło do zawarcia umowy o pracę na czas nieokreślony. Po-
4
wód zgodził się na rozwiązanie umowy o pracę ze swoim ówczesnym macierzystym
zakładem pracy na mocy porozumienia stron bez zachowania okresu wypowiedzenia
oraz na niezwłoczne nawiązanie stosunku pracy z poprzednikiem prawnym strony
pozwanej na czas trwania budowy eksportowej w M., a więc na czas określony, co
jednoznacznie wynika z treści pisma powoda z 27 czerwca 1991 r. Z adnotacji znaj-
dującej się na tym piśmie wynika ponadto, że strona pozwana przychyliła się do
wniosku powoda. Zamiarem stron w 1991 r. nie było zatem nawiązanie stosunku
pracy na czas nieokreślony i umowa tej treści nie została zawarta. Udzielenie powo-
dowi w kwietniu 1996 r. urlopu bezpłatnego nastąpiło w ramach umowy o pracę na
czas określony zawartej od 1 kwietnia do 31 grudnia 1996 r. Nie stanowi dowodu na
fakt zawarcia przez strony umowy o pracę na czas nieokreślony zaświadczenie wy-
dane powodowi przez pozwaną Spółkę w dniu 19 lipca 1995 r. Zaświadczenie to -
potwierdzające zatrudnienie powoda na czas nieokreślony - zostało wystawione na
wyraźną prośbę powoda, zawiera informacje niezgodne z prawdą, a wydano je wy-
łącznie dla ułatwienia mu uzyskania kredytu bankowego. W okresie zatrudnienia u
strony pozwanej powodowi nie przyzynano statusu pracownika zatrudnionego na
czas nieokreślony, czego powód był świadom, a wiedząc o tym, nie usiłował sprawy
tej uregulować, co potwierdza przyjęcie przez niego do wiadomości (jego akcepta-
cja), iż łączy go z pozwaną umowa o pracę na czas określony. Treść pisma pozwa-
nej Spółki z 1991 r. skierowanego do wszystkich pracowników z informacją o przeję-
ciu praw i zobowiązań zlikwidowanego Przedsiębiorstwa „R.” nie stanowi dowodu, że
strony łączył stosunek pracy na czas nieokreślony. Gdyby powód traktował zatrud-
nienie u pozwanej jako stosunek pracy na czas nieokreślony, wówczas po 7 grudnia
1996 r. podjąłby odpowiednie starania o dopuszczenie go do pracy u strony pozwa-
nej, a nie zgłosiłby się niezwłocznie do Rejonowego Urzędu Pracy z wnioskiem o
przyznanie mu statusu bezrobotnego oraz zasiłku dla bezrobotnych. Strona pozwana
wysłała powodowi świadectwo pracy dopiero po dokonanej przez niego rejestracji
jako bezrobotnego. Stanowisko powoda, iż jego zdaniem na podstawie art. 231
KP
stał się pracownikiem strony pozwanej, może znajdować uzasadnienie jedynie w od-
niesieniu do umowy o pracę zawartej na czas określony od 1 września 1991 r. do 30
października 1992 r. Ustalenie, że pomiędzy stronami doszło do zawarcia umowy o
pracę na czas określony, która rozwiązała się z upływem okresu, na jaki została za-
warta, prowadzi do wniosku, że pozostałe roszczenia powoda - o zapłatę wynagro-
5
dzenia, nagrody jublileuszowej, ekwiwalentu za niewykorzystany urlop i odprawy -
nie mogły zostać uwzględnione.
Kasację od wyroku Sądu Okręgowego - oraz od wyroku Sądu Rejonowego -
wniósł powód, zaskarżając „oba wyroki” w całości. Jako podstawy kasacyjne wska-
zał: 1) naruszenie przepisów postępowania mające istotny wpływ na wynik sprawy, a
mianowicie art. 233 KPC przez odstąpienie od obowiązku wszechstronnego rozwa-
żenia materiału dowodowego i niezgodną z zasadami logicznego rozumowania oraz
doświadczenia życiowego ocenę zgromadzonych dowodów, oraz art. 316 § 1 KPC i
art. 321 § 1 KPC przez ograniczenie zakresu rozpoznanych roszczeń powoda o wy-
nagrodzenie jedynie do odszkodowania za okres styczeń - marzec 1997 r., podczas
gdy pełnomocnik powoda popierał żądanie w wymiarze takim, jak w pozwie, 2) naru-
szenie prawa materialnego przez błędną wykładnię art. 231
KP i art. 81 KP oraz 㤠2,
§ 3 i § 4 Rozporządzenia Ministra Pracy i Spraw Socjalnych z dnia 27 grudnia 1974 r.
w sprawie niektórych praw i obowiązków pracowników kierowanych do pracy zagra-
nicą w celu realizacji budownictwa eksportowego i usług związanych z eksportem
(jedn. tekst z dn. 21 maja 1986 r. Dz.U. nr 19 poz. 101 ze zm.)”, polegające na uzna-
niu, że w następstwie porozumienia między zainteresowanymi zakładami i po prze-
kazaniu akt osobowych powoda pomiędzy „D.” i „R.” nie doszło do zawarcia umowy
na czas nieokreślony (art. 231
KP), błędnym potraktowaniu pisma powoda z 27
czerwca 1991 r. o przyjęcie go do pracy w „R.” na czas trwania budowy eksportowej
jako dowodu na rzeczywisty charakter umowy łączącej strony, podczas gdy wszyscy
pracownicy urlopowani do takich prac za każdym razem musieli zawierać umowy
dodatkowe na czas określony, które miały swój niezależny byt od umowy „właściwej”
(§ 2, § 3 i § 4 rozporządzenia), błędnym odczytaniu roszczeń powoda wywodzących
się nie z art. 45 i następnych KP, lecz z art. 81 KP, co wynikało ze stanowiska powo-
da, że strona pozwana nie rozwiązała z nim umowy o pracę na czas nieokreślony,
lecz nie dopuściła go do jej wykonywania. W konkluzji skarżący wniósł o uchylenie
zaskarżonych wyroków i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi
Rejonowemu.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Kasacja nie ma usprawiedliwionych podstaw. Zarzuty procesowe obejmujące
naruszenie art. 233 § 1 KPC, art. 316 § 1 KPC i art. 321 § 1 KPC, bądź nie zostały w
6
kasacji skutecznie i przekonująco uzasadnione (co dotyczy art. 233 § 1 KPC), bądź
kasacja w ogóle nie zawiera ich uzasadnienia (co dotyczy art. 316 § 1 KPC i art. 321
§ 1 KPC).
Uzasadnienie zarzutu naruszenia art. 233 § 1 KPC sprowadza się do tego, że
Sąd Okręgowy nie uwzględnił faktu przesłania akt osobowych powoda z Przedsię-
biorstwa „D.” do Przedsiębiorstwa „R.”, a fakt ten oznacza - zdaniem skarżącego - że
musiała zostać zawarta przez strony umowa o pracę na czas nie określony, bo tylko
do zawarcia takiej umowy akta te były niezbędne. Dalej skarżący argumentuje, że
niezrozumiałe byłoby jego zachowanie polegające na rezygnującji z wszelkich
uprawnień wynikających z umowy zawartej na czas nie określony z „D.” i pozbawia-
jącego się w ten sposób poczucia bezpieczeństwa i pewności co do przyszłości
swojej i rodziny, gdyby miał się ograniczyć do zawarcia z poprzednikiem prawnym
pozwanej Spółki jedynie umowy na czas określony, nie dającej żadnych realnych
perspektyw dobrze płatnego stabilnego zatrudnienia. Wreszcie skarżący kwestionuje
ocenę treści pisma pozwanego z 19 lipca 1995 r., które - jego zdaniem - nie pozo-
stawia wątpliwości, jakiego rodzaju umowę powód zawarł z „R.”. Żaden z przytoczo-
nych argumentów nie podważa skutecznie prawidłowości oceny zebranego w spra-
wie materiału dowodowego dokonanej przez Sąd Okręgowy. Skoro powód miał zo-
stać zatrudniony przez Przedsiębiorstwo „R.” nie jako jednostkę kierującą w rozu-
mieniu § 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 27 grudnia 1974 r. w sprawie nie-
których praw i obowiązków pracowników skierowanych do pracy za granicą w celu
realizacji budownictwa eksportowego i usług związanych z eksportem (jednolity tekst:
Dz.U. z 1990 r. Nr 44, poz. 259 ze zm.), lecz jako macierzysty zakład pracy w
rozumieniu § 4 tego rozporządzenia, to zrozumiałe było przekazanie akt osobowych
przez poprzedniego pracodawcę nowemu. Z faktu tego nie wynikają jednak stanow-
cze wnioski co do rodzaju umowy o pracę zawartej przez powoda z nowym praco-
dawcą, a w szczególności nie wynika, że umowa ta musiała być zawarta na czas nie
określony. Powód wyraził zgodę na rozwiązanie z nim umowy o pracę przez Przed-
siębiorstwo „D.”, ponieważ praca na budowie w M. była atrakcyjna finansowo, a za-
tem powód musiał dokonać kalkulacji, czy bardziej opłacalna dlań jest praca świad-
czona na podstawie umowy o pracę zawartej na czas nie określony w „D.”, czy też
praca świadczona na podstawie umowy o pracę zawartej na czas określony w „R.” -
na budowie eksportowej w M. Zasady doświadczenia życiowego, na które powołuje
się skarżący w kasacji, wskazują na to, że decyzja powoda w tej materii - wybór
7
terminowego zatrudnienia na budowie w M. - była całkowicie racjonalna. Ocena pi-
sma strony pozwanej z 19 lipca 1995 r. stanowiącego zaświadczenie o rodzaju za-
trudnienia powoda, w szczególności stwierdzającego, że powód jest zatrudniony na
czas nie określony, została oparta na zeznaniach świadka Zbigniewa K., któremu
Sąd dał wiarę. Skarżący nie podważa w kasacji oceny zeznań tego świadka dokona-
nej przez Sąd, a jedynie wypowiada pogląd, że na żenującym poziomie jest argu-
mentacja pozwanej co do przyczyn i okoliczności sporządzenia tego pisma. Przyto-
czone argumenty skarżącego co do naruszenia - w jego opinii - art. 233 § 1 KPC nie
podważają skutecznie oceny dowodów dokonanej przez Sądy obu instancji.
Jeśli chodzi o zarzut naruszenia art. 316 § 1 KPC, jest on pozbawiony racji,
albowiem nie może budzić wątpliwości, że Sąd Okręgowy orzekł o wszystkich zgło-
szonych roszczeniach powoda, co jasno wynika z przytoczenia na wstępie uzasad-
nienia zaskarżonego wyroku pełnego zakresu żądań dochodzonych przez powoda w
procesie oraz ze stwierdzenia, że Sąd Rejonowy oddalił powództwo wniesione w
rozpoznawanej sprawie co do wyszczególnionych roszczeń. Wbrew wywodom uza-
sadnienia kasacji Sąd Okręgowy nie ograniczył rozpoznania sprawy jedynie do rosz-
czeń powoda o odszkodowanie za trzy miesiące od stycznia do marca 1997 r. Sąd
nie rozpoznawał sprawy o przywrócenie do pracy lub o odszkodowanie w związku z
niezgodnym z prawem lub nieuzasadnionym wypowiedzeniem umowy o pracę, lecz
o ustalenie istnienia między stronami stosunku pracy oraz o zapłatę określonych
świadczeń pracowniczych, które należałyby się powodowi w razie ustalenia, że
strony nadal łączy umowa o pracę na czas nie określony. Zarzut naruszenia art. 316
§ 1 KPC oraz art. 321 § 1 KPC jest zatem nietrafny, nie mówiąc o tym, że kasacja nie
zawiera w istocie wystarczającego uzasadnienia poglądu o uchybieniu wskazanym
przepisom. Sąd Okręgowy faktycznie nie odnotował w uzasadnieniu zaskarżonego
wyroku kolejnych zmian powództwa, w szczególności tego, że powód nie wyraził
zgody na dokonane przez swojego pełnomocnika procesowego ograniczenie po-
wództwa do odszkodowania w wysokości trzymiesięcznego wynagrodzenia, jednak z
tego faktu nie wynika, że nie rozpoznał wszystkich zgłoszonych żądań i nie orzekł o
całości powództwa.
Skoro zarzuty naruszenia przepisów postępowania okazały się nieuzasad-
nione, do oceny prawidłowości wykładni i zastosowania przez Sąd Okręgowy przyto-
czonych w kasacji przepisów prawa materialnego miarodajny był ustalony przez ten
Sąd stan faktyczny stanowiący podstawę wydania zaskarżonego wyroku.
8
Do oceny charakteru prawnego zatrudnienia powoda na budowie eksportowej
w M. miały zastosowanie przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 27 grudnia
1974 r. w sprawie niektórych praw i obowiązków pracowników skierowanych do
pracy za granicą w celu realizacji budownictwa eksportowego i usług związanych z
eksportem (tekst jednolity: Dz.U. z 1990 r. Nr 44, poz. 259 ze zm.), które prawdopo-
dobnie miał na myśli skarżący, powołując jako podstawę kasacji naruszenie przepi-
sów § 2, § 3 i § 4 rozporządzenia. Zarzut naruszenia wskazanych przepisów powód
odnosi do tego, że Sądy obu instancji potraktowały jego pismo z 27 czerwca 1991 r.
jako ofertę nawiązania stosunku pracy z pozwanym jako z jednostką macierzystą w
rozumieniu tego rozporządzenia, podczas gdy (zdaniem powoda) pismo to było skie-
rowane do poprzednika prawnego pozwanej Spółki jako do jednostki kierującej pra-
cowników do pracy za granicą. W ustalonym stanie faktycznym zarzuty te są bez-
podstawne, nie odnoszą się bowiem do treści przytoczonych przepisów, które doty-
czą zupełnie innych kwestii.
Nie jest również uzasadniony zarzut naruszenia art. 231
KP, ponieważ przepis
ten nie miał w ogóle zastosowania w rozpoznawanej sprawie do materialnoprawnej
oceny zdarzeń z czerwca 1991 r., kiedy to powód „zmieniał” pracodawcę. Przede
wszystkim należy podnieść, że przepis ten mógłby być zastosowany do ustalonych
okoliczności faktycznych jedynie w wersji obowiązującej w chwili, gdy owe okoliczno-
ści zaistniały, czyli w brzmieniu obowiązującym na przełomie czerwca i lipca 1991 r.
Przepis art. 231
KP przewidywał wówczas, że w razie połączenia zakładów pracy,
zakład powstały w wyniku połączenia staje się stroną w stosunkach pracy, których
stronami były łączone zakłady (§ 1), w razie przejęcia zakładu pracy w całości lub w
części przez inny zakład, staje się on stroną w stosunkach pracy z pracownikami
przejętego zakładu (§ 2), w razie podziału zakładu pracy zakłady powstałe w wyniku
podziału stają się stronami w stosunkach pracy z pracownikami przejętymi z tego
zakładu (§ 3). Żadna z opisanych sytuacji nie miała miejsca w odniesieniu do Przed-
siębiorstw “D.” i “R.”, a zatem nie było przesłanek do zastosowania tego przepisu do
sytuacji pracowniczej powoda. Ponadto, nie doszło do przejęcia powoda przez no-
wego pracodawcę, lecz - jak wynika z ustaleń Sądu Okręgowego, skutecznie nie za-
kwestionowanych w kasacji - do rozwiązania (na mocy porozumienia stron stosunku
pracy) umowy o pracę z poprzednim pracodawcą powoda (Przedsiębiorstwem „D.”) i
zawarcia umowy z nowym pracodawcą (Przedsiębiorstwem „R.”). Słusznie wywiódł
Sąd Okręgowy, że porozumienie między zainteresowanymi zakładami pracy co do
9
zmiany pracodawcy i miejsca zatrudnienia powoda może być potraktowane jedynie
jako wyrażenie zgody przez dotychczasowego pracodawcę na szybkie (bez zacho-
wania okresu wypowiedzenia) rozwiązanie z nim stosunku pracy w celu umożliwienia
pracownikowi podjęcia nowego zatrudnienia u innego pracodawcy.
Nie jest uzasadniony zarzut naruszenia art. 45 KP (przez jego zastosowanie)
oraz art. 81 KP (przez jego niezastosowanie). Z uzasadnienia wyroku Sądu Okręgo-
wego nie wynika, aby Sąd ten potraktował którekolwiek z roszczeń powoda jako
roszczenie o uznanie wypowiedzenia mu umowy o pracę zawartej na czas nie okre-
ślony za bezskuteczne. Sąd Okręgowy stwierdził bowiem - oceniając podstawę fak-
tyczną roszczeń powoda - że skoro łącząca strony umowa o pracę uległa rozwiąza-
niu z dniem 7 grudnia 1996 r., ze względu na upływ czasu, na jaki została zawarta, to
nie mogły zostać uwzględnione pozostałe roszczenia (o wynagrodzenie za czas po-
zostawania bez pracy, o odprawę emerytalną, o ekwiwalent za urlop i o nagrodę ju-
bileuszową) - niezależnie od podstawy prawnej, na jakiej zostały oparte. Ze stanowi-
ska Sądu Okręgowego wynika zatem, że roszczenie o wynagrodzenie (art. 81 KP)
lub odszkodowanie (art. 45 § 2 KP) nie może zostać uwzględnione, ponieważ doszło
do rozwiązania terminowej umowy o pracę w wyniku upływu czasu, na jaki została
zawarta, i od 7 grudnia 1996 r. powód nie pozostaje już w stosunku zatrudnienia.
Pozwana Spółka nie rozwiązała za wypowiedzeniem z powodem umowy o pracę
zawartej na czas nie określony, co mogłoby ewentualnie uzasadniać zastosowanie
art. 45 KP w rozpoznawanej sprawie, ponieważ do rozwiązania umowy o pracę do-
szło w ocenie Sądu Okręgowego w wyniku wyekspirowania terminu związania nią
stron (przez upływ terminu jej trwania jako umowy terminowej). Nie było również
podstaw do zasądzenia na rzecz powoda wynagrodzenia za czas pozostawania bez
pracy na podstawie art. 81 KP za okres objęty pozwem od 7 grudnia 1996 r. do 1
kwietnia 1998 r., skoro umowa o pracę wygasła (rozwiązała się) wcześniej. Przyjęcie
przez Sąd Okręgowy, że stron nie łączyła umowa o pracę na czas nie określony,
czyni wszystkie roszczenia powoda zgłoszone w rozpoznawanej sprawie bezzasad-
nymi.
Biorąc powyższe pod rozwagę Sąd Najwyższy orzekł jak w sentencji stosow-
nie do art. 39312
KPC.
========================================