V CZ 131/00
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:14-11-2012
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Postanowienie z dnia 22 marca 2001 r., V CZ 131/00
Jeżeli skarżący nie wskazał w kasacji okoliczności uzasadniających jej
rozpoznanie, to obowiązek ich przedstawienia (art. 3933
§ 1 pkt 3 k.p.c.) nie
jest spełniony, choćby dały się wywieść z uzasadnienia kasacji.
Przewodniczący: Sędzia SN Henryk Pietrzkowski (sprawozdawca)
Sędzia SN Zbigniew Kwaśniewski, Sędzia SA Hanna Małaniuk
Sąd Najwyższy w sprawie z powództwa Jana B. przeciwko Holdingowi
Węglowemu S.A. w K. o naprawienie szkody, po rozpoznaniu w Izbie Cywilnej na
posiedzeniu niejawnym w dniu 22 marca 2001 r. zażalenia powoda na
postanowienie Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 5 października 2000 r.,
oddalił zażalenie.
Uzasadnienie
Sąd Apelacyjny w Katowicach postanowieniem z dnia 5 października 2000 r.
odrzucił kasację powoda od wyroku tego Sądu z dnia 6 lipca 2000 r., bowiem nie
zostały w niej przedstawione okoliczności uzasadniające przyjęcie kasacji do
rozpoznania (art. 3933
§ 1 k.p.c.).
W zażaleniu na powyższe postanowienie powód, zarzucając naruszenie
art. 3933
§ 1 k.p.c., wnosił o uchylenie zaskarżonego postanowienia.
Sąd Najwyższy zważył co następuje:
Skarżący uzasadniając zarzut naruszenia art. 3933
§ 1 k.p.c. wyjaśnił, że
"wskazał podstawy kasacji we wniosku kasacyjnym przywołując art. 361, art. 435,
art. 6 k.c.". Podniósł ponadto, że "z treści uzasadnienia można łatwo wywieść
uzasadnienie okoliczności do rozpoznania wniosku".
Pomijając zastrzeżenia jakie nasuwają się przy lekturze uzasadnienia
zażalenia, w którym pojęcia "podstawy kasacji", "rozpoznanie kasacji", "wniosek
kasacyjny" są mylone (np. "podstawy kasacji we wniosku kasacyjnym...",
"okoliczności do rozpoznania wniosku"), przede wszystkim zauważyć należało, że
powód zaprzecza własnemu twierdzeniu, że wymóg kasacji z art. 3933
§ 1 pkt 3
k.p.c. został spełniony, skoro jednocześnie zaznacza, że z treści uzasadnienia
kasacji można łatwo wywieść okoliczności uzasadniające jej rozpoznanie.
Odnosząc się do tego stwierdzenia powoda uznać należy, że jeżeli skarżący
nie wskazał w kasacji okoliczności uzasadniających jej rozpoznanie, to obowiązek
ich przedstawienia (art. 3933
§ 1 pkt 3 k.p.c.) nie jest spełniony, choćby dały się
wywieść z uzasadnienia kasacji.
Zgodnie z art. 3933
§ 1 k.p.c., kasacja – obok oznaczenia zaskarżonego
orzeczenia ze wskazaniem zakresu zaskarżenia, przytoczenia podstaw
kasacyjnych i ich uzasadnienia oraz wniosku o uchylenie lub zmianę orzeczenia
z oznaczeniem zakresu uchylenia lub zmiany – powinna zawierać także
przedstawienie okoliczności uzasadniających jej rozpoznanie. Niespełnienie tych
wymagań konstrukcyjnych kasacji, które doktryna określa mianem jej "cech
istotnych (kreatywnych)" sprawia, że podejmowana przez stronę czynność
procesowa nie nosi cechy kasacji (nie jest kasacją). Skoro wymóg przedstawienia
okoliczności uzasadniających rozpoznanie kasacji ma taką samą wagę i znaczenie
jak pozostałe istotne cechy kasacji, to wymóg spełnienia omawianej cechy kasacji
badać należy według kryteriów, za pomocą których badane są pozostałe istotne
cechy kasacji.
Sąd Najwyższy, oceniając kasację pod kątem spełnienia wymogu
przytoczenia podstaw kasacji, wielokrotnie podkreślał, że działając jako sąd
kasacyjny, nie może wyręczać stron oraz nie jest uprawniony do samodzielnego
dokonywania konkretyzacji zarzutów lub stawiania hipotez, czy też ryzykowania
domysłów co do tego, jakiego aktu prawnego dotyczy podstawa kasacji. Działanie
takie byłoby nieuprawnione, a nawet mogłoby być niezgodne z intencją i interesem
strony wnoszącej kasację. Jest tak również dlatego, że ustawodawca,
wprowadzając przymus adwokacko-radcowski, postawił kasacji wysokie wymagania
profesjonalne (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 marca 1997 r., II CKN
16/97, nie publ., postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 26 maja 1997 r., II CKN
189/97, nie publ., z dnia16 października 1997 r., II CKN 390/97, nie publ., wyrok z
dnia 5 grudnia 1996 r., I PKN 33/96, OSNAPUS 1997, nr 14, poz. 250).
Z przyczyn podanych wyżej należało uznać, że uwagi i stwierdzenia
zaprezentowane w cytowanych orzeczeniach Sądu Najwyższego, dotyczą także
wymogu przedstawienia okoliczności uzasadniających rozpoznanie kasacji.
Prowadzi to do wniosku, że kasacja powoda nie spełnia istotnego wymogu
z art. 3933
§ 1 pkt 3 k.p.c.
W utrwalonym, wielokrotnie publikowanym orzecznictwie Sądu Najwyższego,
przekonująco wyjaśniono, że braki kasacji w zakresie elementów konstrukcyjnych
powodują, że kasacja jest dotknięta tzw. brakiem istotnym, nienaprawialnym w
trybie właściwym dla usuwania braków formalnych kasacji (te powstają w przypadku
niezachowania wymagań określonych w § 2 art. 3933
k.p.c.), i w związku z tym
podlega odrzuceniu a limine (por. np. orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 14
września 1936 r., C.II. 859/36, Zb.Urz. 1937, poz.109, postanowienie Sądu
Najwyższego z dnia 21 marca 2000 r., II CKN 711/00, OSNC 2000, nr 7-8,
poz.151).
Kontynuując ten kierunek judykatury, Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia
9 listopada 2000 r., II CKN 1385/00 (OSNC 2001, nr 3, poz. 51), uznał, że
nieprzedstawienie w kasacji okoliczności uzasadniających jej rozpoznanie (art. 3933
§ 1 pkt 3 k.p.c.) powoduje odrzucenie kasacji bez wzywania do uzupełnienia tego
braku.
Sąd Apelacyjny zasadnie zatem odrzucił kasację na podstawie art. 3935
k.p.c.
Zażalenie zawierające polemikę z tym trafnym poglądem, który stanowił podstawę
wydania zaskarżonego postanowienia, podlegało oddaleniu (art. 385 w związku z
art. 397 § 2 i art. 39318
§ 3 k.p.c.).
Jeżeli skarżący nie wskazał w kasacji okoliczności uzasadniających jej
rozpoznanie, to obowiązek ich przedstawienia (art. 3933
§ 1 pkt 3 k.p.c.) nie
jest spełniony, choćby dały się wywieść z uzasadnienia kasacji.
Przewodniczący: Sędzia SN Henryk Pietrzkowski (sprawozdawca)
Sędzia SN Zbigniew Kwaśniewski, Sędzia SA Hanna Małaniuk
Sąd Najwyższy w sprawie z powództwa Jana B. przeciwko Holdingowi
Węglowemu S.A. w K. o naprawienie szkody, po rozpoznaniu w Izbie Cywilnej na
posiedzeniu niejawnym w dniu 22 marca 2001 r. zażalenia powoda na
postanowienie Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 5 października 2000 r.,
oddalił zażalenie.
Uzasadnienie
Sąd Apelacyjny w Katowicach postanowieniem z dnia 5 października 2000 r.
odrzucił kasację powoda od wyroku tego Sądu z dnia 6 lipca 2000 r., bowiem nie
zostały w niej przedstawione okoliczności uzasadniające przyjęcie kasacji do
rozpoznania (art. 3933
§ 1 k.p.c.).
W zażaleniu na powyższe postanowienie powód, zarzucając naruszenie
art. 3933
§ 1 k.p.c., wnosił o uchylenie zaskarżonego postanowienia.
Sąd Najwyższy zważył co następuje:
Skarżący uzasadniając zarzut naruszenia art. 3933
§ 1 k.p.c. wyjaśnił, że
"wskazał podstawy kasacji we wniosku kasacyjnym przywołując art. 361, art. 435,
art. 6 k.c.". Podniósł ponadto, że "z treści uzasadnienia można łatwo wywieść
uzasadnienie okoliczności do rozpoznania wniosku".
Pomijając zastrzeżenia jakie nasuwają się przy lekturze uzasadnienia
zażalenia, w którym pojęcia "podstawy kasacji", "rozpoznanie kasacji", "wniosek
kasacyjny" są mylone (np. "podstawy kasacji we wniosku kasacyjnym...",
"okoliczności do rozpoznania wniosku"), przede wszystkim zauważyć należało, że
powód zaprzecza własnemu twierdzeniu, że wymóg kasacji z art. 3933
§ 1 pkt 3
k.p.c. został spełniony, skoro jednocześnie zaznacza, że z treści uzasadnienia
kasacji można łatwo wywieść okoliczności uzasadniające jej rozpoznanie.
Odnosząc się do tego stwierdzenia powoda uznać należy, że jeżeli skarżący
nie wskazał w kasacji okoliczności uzasadniających jej rozpoznanie, to obowiązek
ich przedstawienia (art. 3933
§ 1 pkt 3 k.p.c.) nie jest spełniony, choćby dały się
wywieść z uzasadnienia kasacji.
Zgodnie z art. 3933
§ 1 k.p.c., kasacja – obok oznaczenia zaskarżonego
orzeczenia ze wskazaniem zakresu zaskarżenia, przytoczenia podstaw
kasacyjnych i ich uzasadnienia oraz wniosku o uchylenie lub zmianę orzeczenia
z oznaczeniem zakresu uchylenia lub zmiany – powinna zawierać także
przedstawienie okoliczności uzasadniających jej rozpoznanie. Niespełnienie tych
wymagań konstrukcyjnych kasacji, które doktryna określa mianem jej "cech
istotnych (kreatywnych)" sprawia, że podejmowana przez stronę czynność
procesowa nie nosi cechy kasacji (nie jest kasacją). Skoro wymóg przedstawienia
okoliczności uzasadniających rozpoznanie kasacji ma taką samą wagę i znaczenie
jak pozostałe istotne cechy kasacji, to wymóg spełnienia omawianej cechy kasacji
badać należy według kryteriów, za pomocą których badane są pozostałe istotne
cechy kasacji.
Sąd Najwyższy, oceniając kasację pod kątem spełnienia wymogu
przytoczenia podstaw kasacji, wielokrotnie podkreślał, że działając jako sąd
kasacyjny, nie może wyręczać stron oraz nie jest uprawniony do samodzielnego
dokonywania konkretyzacji zarzutów lub stawiania hipotez, czy też ryzykowania
domysłów co do tego, jakiego aktu prawnego dotyczy podstawa kasacji. Działanie
takie byłoby nieuprawnione, a nawet mogłoby być niezgodne z intencją i interesem
strony wnoszącej kasację. Jest tak również dlatego, że ustawodawca,
wprowadzając przymus adwokacko-radcowski, postawił kasacji wysokie wymagania
profesjonalne (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 marca 1997 r., II CKN
16/97, nie publ., postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 26 maja 1997 r., II CKN
189/97, nie publ., z dnia16 października 1997 r., II CKN 390/97, nie publ., wyrok z
dnia 5 grudnia 1996 r., I PKN 33/96, OSNAPUS 1997, nr 14, poz. 250).
Z przyczyn podanych wyżej należało uznać, że uwagi i stwierdzenia
zaprezentowane w cytowanych orzeczeniach Sądu Najwyższego, dotyczą także
wymogu przedstawienia okoliczności uzasadniających rozpoznanie kasacji.
Prowadzi to do wniosku, że kasacja powoda nie spełnia istotnego wymogu
z art. 3933
§ 1 pkt 3 k.p.c.
W utrwalonym, wielokrotnie publikowanym orzecznictwie Sądu Najwyższego,
przekonująco wyjaśniono, że braki kasacji w zakresie elementów konstrukcyjnych
powodują, że kasacja jest dotknięta tzw. brakiem istotnym, nienaprawialnym w
trybie właściwym dla usuwania braków formalnych kasacji (te powstają w przypadku
niezachowania wymagań określonych w § 2 art. 3933
k.p.c.), i w związku z tym
podlega odrzuceniu a limine (por. np. orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 14
września 1936 r., C.II. 859/36, Zb.Urz. 1937, poz.109, postanowienie Sądu
Najwyższego z dnia 21 marca 2000 r., II CKN 711/00, OSNC 2000, nr 7-8,
poz.151).
Kontynuując ten kierunek judykatury, Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia
9 listopada 2000 r., II CKN 1385/00 (OSNC 2001, nr 3, poz. 51), uznał, że
nieprzedstawienie w kasacji okoliczności uzasadniających jej rozpoznanie (art. 3933
§ 1 pkt 3 k.p.c.) powoduje odrzucenie kasacji bez wzywania do uzupełnienia tego
braku.
Sąd Apelacyjny zasadnie zatem odrzucił kasację na podstawie art. 3935
k.p.c.
Zażalenie zawierające polemikę z tym trafnym poglądem, który stanowił podstawę
wydania zaskarżonego postanowienia, podlegało oddaleniu (art. 385 w związku z
art. 397 § 2 i art. 39318
§ 3 k.p.c.).