Pełny tekst orzeczenia

Wyrok z dnia 21 października 2003 r.
I PK 519/02
Do wypowiedzenia stosunku pracy nauczycielowi mianowanemu na pod-
stawie art. 20 ust. 1 pkt 2 w związku z art. 20 ust. 3 Karty Nauczyciela stosuje
się tryb konsultacji określony w art. 38 k.p., jak również ochronę przed rozwią-
zaniem stosunku pracy w okresie niezdolności do pracy z powodu choroby
(art. 41 k.p.).
Przewodniczący SSN Józef Iwulski, Sędziowie SN: Zbigniew Hajn (sprawoz-
dawca), Jadwiga Skibińska-Adamowicz.
Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 21 października 2003 r.
sprawy z powództwa Joanny F. przeciwko Publicznej Szkole Podstawowej w J. o
przywrócenie do pracy, na skutek kasacji strony pozwanej od wyroku Sądu Okręgo-
wego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Kielcach z dnia 8 maja 2002 r. [...]
u c h y l i ł zaskarżony wyrok i przekazał sprawę Sądowi Okręgowemu-Są-
dowi Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Kielcach do ponownego rozpoznania i
orzeczenia o kosztach postępowania kasacyjnego.
U z a s a d n i e n i e
Wyrokiem z 19 grudnia 2001 r. Sąd Rejonowy-Sąd Pracy w Ostrowcu Święto-
krzyskim przywrócił Joannę F. do pracy w Publicznej Szkole Podstawowej w J. W
uzasadnieniu podniesiono, że po ostatecznym sprecyzowaniu powództwa Joanna F.
domagała się przywrócenia do pracy w Publicznej Szkole Podstawowej w J., twier-
dząc, że wypowiedzenie jej umowy o pracę nie zostało skonsultowane z organizacją
związkową, wręczono je w okresie choroby, a nadto naruszono zasady współżycia
społecznego, gdyż jest ona matką samotnie wychowującą dwoje dzieci. Strona po-
zwana wnosiła o oddalenie powództwa, argumentując, że przy wypowiedzeniu po-
wódce umowy o pracę dochowano wszelkich formalności, zaś przyczyną rozwiązania
umowy o pracę była likwidacja stanowiska pracy.
2
Sąd Rejonowy ustalił, że powódka była zatrudniona w pozwanej Szkole na
podstawie umowy o pracę jako nauczycielka nauczania początkowego w filii szkoły w
K.M. W dniu 7 czerwca 2001 r. wręczono jej wypowiedzenie umowy o pracę, jako
przyczynę podając likwidację stanowiska pracy. Rozwiązanie stosunku pracy wiązało
się z likwidacją filii, w której powódka była zatrudniona.
Joanna F. ma 13-letni staż pracy w szkolnictwie, w tym 12 lat pracy u pozwa-
nego, z wykształcenia jest magistrem historii, posiada ukończone Studium Nauczy-
cielskie - nauczanie początkowe. Obecnie studiuje w zakresie studiów podyplomo-
wych - filologię polską. Ukończyła kursy kwalifikacyjne: nauczania historii w szkole
podstawowej i gimnazjum, aktywne metody nauczania historii i wiedzy o społeczeń-
stwie w nowym systemie szkolnym, adaptacja wybranego programu zintegrowanego
w klasach I - III, planowanie i prowadzenie współpracy z rodzicami. W ostatnim roku
szkolnym uczyła jedynie nauczania początkowego. Wcześniej, oprócz tego przed-
miotu, uczyła historii.
Poza powódką nauczania początkowego uczyły: Barbara L. posiadająca 13-
letni staż pracy, ukończone Studium Nauczycielskie w zakresie wychowania przed-
szkolnego, studia magisterskie o kierunku pedagogika - nauczanie początkowe i
ukończone kursy - adaptacja wybranego programu zintegrowanego w klasach I - III;
Ewa G. z 20-letnim stażem pracy, mająca ukończone Studium Nauczycielskie z za-
kresu języka rosyjskiego, studia magisterskie o kierunku pedagogika wczesnoszkol-
na i kursy kwalifikacyjne sanitariuszek drużyn sanitarno-medycznych, przysposo-
bienia obronnego, kierowników wycieczek szkolnych i obozów wędrownych, adapta-
cja wybranego programu zintegrowanego w klasach I-III, obsługi komputera i pro-
gramów biurowych; Justyna K. posiadająca 17-letni staż pracy, ukończone Studium
Nauczycielskie w zakresie nauczania początkowego, studia magisterskie o kierunku
pedagogika - nauczanie początkowe i ukończone kursy: gimnastyka korekcyjno-
kompensacyjna w zakresie pracy z dziećmi z wadami postawy, pomoc dzieciom
dyslektycznym i z zaburzeniami w zachowaniu, nauczanie zintegrowane, projektowa-
nie zajęć zintegrowanych w edukacji wczesnoszkolnej, pedagogika zabawy w pracy
z dziećmi w wieku przedszkolnym, nauczanie zintegrowane programu. „Zbieram. Po-
szukuję. Badam Internet”, a także kurs „Komputer i Internet” w zastosowaniu dydak-
tycznym; Anna B. posiadająca 6-letni staż pracy, ukończone studia magisterskie o
kierunku geografia z przygotowaniem pedagogicznym, studia licencjackie z zakresu
historii, studia podyplomowe - przyroda z realizacją ekologicznej ścieżki edukacyjnej i
3
kursy: szwedzko-polski projekt Ekologik - edukacja ekologiczna, Program Profilaktyki
Uzależnień „ODLOT”, prawa człowieka w szkole, doskonalenie nauczania przyrody,
obsługa komputera i programy komputerowe, przygotowanie do realizacji nowych
programów nauczania historii, kierowników wycieczek szkolnych i obozów wędrow-
nych. Nauczycielka ta uczy przyrody i historii.
Zdaniem Sądu Rejonowego, przy wypowiadaniu powódce umowy o pracę nie
naruszono przepisów formalnych. Art. 20 ust. 1 pkt 1 Karty Nauczyciela uprawnia
dyrektora szkoły do rozwiązania z nauczycielem stosunku pracy na skutek likwidacji
placówki. Nie ma w tym względzie obowiązku konsultacji z organizacją związkową.
Przebywanie powódki na zwolnieniu lekarskim, przy takim sposobie rozwiązania sto-
sunku pracy, również nie stanowi przeszkody w jego dokonaniu. Postępowanie po-
zwanego w tym zakresie nie naruszyło zatem żadnego z przepisów prawa pracy.
Jednakże oceniając zasadność wyboru powódki do zwolnienia, Sąd zauważył, że filia
w M.K. i Szkoła Podstawowa w J. stanowią integralną całość i z tych względów dobór
pracowników do zwolnienia winien być dokonywany z uwzględnieniem nauczycieli
nauczania początkowego i historii z obydwu placówek. Uwzględniając to, Sąd Rejo-
nowy stwierdził, że powódka w porównaniu z Barbarą L. i Anną B. posiada wyższe
kwalifikacje, zaś jej sytuacja rodzinna jest zdecydowanie gorsza. Wobec powyższego
powództwo uwzględniono.
Apelację od tego wyroku wniosła strona pozwana, domagając się jego uchyle-
nia i oddalenia powództwa, a ewentualnie przekazania sprawy do ponownego rozpo-
znania.
W uzasadnieniu stwierdzono, że mylne są ustalenia Sądu co do najwyższych
kwalifikacji powódki i możliwości połączenia nauki historii z nauczaniem początko-
wym. Zajęcia w Szkole Podstawowej w J. prowadzą nauczycielki legitymujące się
wyższym wykształceniem magisterskim w zakresie nauczania początkowego. Anna
B. jest natomiast działaczką Związku Nauczycielstwa Polskiego i korzysta ze szcze-
gólnej ochrony stosunku pracy. Pozostali zaś nauczyciele są związani emocjonalno-
psychicznie z uczniami i zwolnienie któregokolwiek z nich miałoby negatywny wpływ
na uczniów, burząc ich poczucie bezpieczeństwa, wywołując lęki, niechęć do szkoły i
depresję szkolną. Ponadto powódka nie przyjęła propozycji pracy w ramach projektu
„Mała Szkoła” i jest aktualnie zatrudniona w innej szkole.
Wyrokiem z dnia 8 maja 2002 r. Sąd Okręgowy-Sąd Pracy i Ubezpieczeń
Społecznych w Kielcach oddalił apelację strony pozwanej. Zdaniem Sądu Okręgo-
4
wego, Sąd Rejonowy w motywach zaskarżonego wyroku zajął się szeroko prawidło-
wością wyboru powódki do zwolnienia. Sąd ten przeanalizował formalne kwalifikacje
wszystkich nauczycieli nauczania początkowego w kontekście ich przydatności do
dalszej pracy i porównał sytuację rodzinną i życiową każdego z tych nauczycieli, któ-
rzy mogli być brani pod uwagę przy podejmowaniu decyzji o wypowiedzeniu umowy
o pracę. Porównania te wypadły na korzyść powódki. Dokonana ocena jej pracy jako
nauczycielki, z uwzględnieniem jej przymiotów osobistych, znajduje oparcie w zebra-
nym materiale dowodowym i brak jest podstaw do jej podważenia w postępowaniu
apelacyjnym. W szczególności Sąd Okręgowy podzielił pogląd, że sytuacja rodzinna
powódki jest najgorsza ze wszystkich nauczycieli, ponieważ samotnie wychowuje
ona dwoje dzieci, otrzymując na nie łącznie z funduszu alimentacyjnego 500 zł mie-
sięcznie. Zarzuty apelacji w zakresie terapii pedagogicznej nie zasługują na
uwzględnienie, gdyż nie wykazano, aby w pozwanej szkole zwiększyła się liczba
dzieci dotkniętych zaburzeniami takimi jak dysleksja. Niczym niepoparte są też twier-
dzenia o lękach, depresji i niechęci uczniów do szkoły w przypadku zmiany nauczy-
ciela. Nie wykazano też, aby szkoła zwracała się do związku zawodowego o zgodę
na rozwiązanie stosunku pracy z Anną B. Nowa praca powódki ma natomiast cha-
rakter tymczasowy, ponieważ Szkoła Podstawowa w C. zostanie zlikwidowana od
września. Niepodjęcie pracy w ramach „Małej Szkoły” było zaś spowodowane wcze-
śniejszym zgłoszeniem się innych osób.
Kasację od powyższego wyroku złożyła strona pozwana, zaskarżając go w
całości. Skarżąca zarzuciła naruszenie prawa materialnego: 1. art. 20 ust. 1 pkt 2
ustawy z dnia 20 stycznia 1982 r Karta Nauczyciela poprzez błędną wykładnię i nie-
właściwe zastosowanie wskutek przyjęcia, że: - nie istniały okoliczności uzasadniają-
ce rozwiązanie stosunku pracy z powódką z powodu jej sytuacji rodzinnej, przy po-
minięciu faktu, że to powódka nie przyjęła proponowanej przez pozwaną pracy w
ramach projektu „Mała Szkoła”, świadomie decydując się na pogorszenie swojej
sytuacji rodzinnej, a także, iż podjęła zatrudnienie w większym wymiarze pensum niż
u pozwanej, a jako nauczycielka mianowana nie może pogorszyć swojego statusu, -
posiada porównywalne kwalifikacje do nauczania początkowego, gdy tymczasem ma
ona najniższy poziom formalnego wykształcenia w tym zakresie i najkrótszą praktykę
w nauczaniu początkowym, - że jest możliwe i celowe połączenie nauczania począt-
kowego z nauką historii w pozwanej szkole, gdy tymczasem, jak wynika z zatwier-
dzonego planu organizacyjnego i planu realizacyjnego szkoły, nauczanie w każdej z
5
klas I-III prowadzi jeden nauczyciel wystawiający jedną ocenę opisową, zaś naucza-
nie ma charakter zintegrowany, natomiast potrzeby szkoły w zakresie liczby godzin
historii wymuszają blokowy system przydziału pokrewnych przedmiotów, do nauki
których powódka nie ma kwalifikacji; 2. art. 8 k.p. poprzez błędną jego wykładnię i
niewłaściwe zastosowanie wskutek przyjęcia, że zwolnienie powódki spowodowało
naruszenie zasad współżycia społecznego jakoby dlatego, że powódka jest w trudnej
sytuacji finansowej i rodzinnej, wyrażającej się w tym, że wysokość osiąganego
przez nią wynagrodzenia stanowi jedyne źródło utrzymania dla niej i jej dzieci, gdy
tymczasem pozostałe kandydatki do zwolnienia są w podobnej sytuacji.
Strona pozwana zarzuciła także naruszenie przepisów postępowania mające
istotny wpływ na wynik sprawy, to jest: art. 233 § 1 k.p.c. i art. 382 k.p.c. poprzez: 1)
zaniechanie wszechstronnego rozważenia zebranego w sprawie materiału dowodo-
wego, wyrażające się w pominięciu oceny częstych nieobecności powódki w pracy z
powodu choroby i skutków tych nieobecności w postaci dezorganizacji procesu nau-
czania oraz brak szczegółowych ustaleń co do faktycznej sytuacji finansowej i mate-
rialnej powódki i pozostałych nauczycielek; 2) niewyprowadzenie z zebranego mate-
riału dowodowego wniosków logicznie prawidłowych, wyrażających się w uznaniu, że
strona pozwana nie wykazała w sposób dostateczny twierdzenia o lękach, depresji i
niechęci do szkoły uczniów, którym zmieniono nauczyciela oraz o zwiększającej się
liczbie dzieci dotkniętych zaburzeniami typu dysleksja, co by preferowało przy wybo-
rze nauczyciela do zwolnienia osoby posiadające odpowiednie przygotowanie i nie-
przeprowadzenie przez Sąd przy pomocy biegłego badania skutków tego typu zda-
rzeń; 3) sprzeczność istotnych ustaleń z zebranym w sprawie materiałem dowodo-
wym przez przyjęcie, że, po pierwsze, niepodjęcie przez powódkę pracy w ramach
Małej Szkoły spowodowane zostało wcześniejszym zgłoszeniem się innych osób,
gdy tymczasem powódka nie wykazała żadnej inicjatywy w tym zakresie, nie tylko nie
podjęła oferowanej jej pracy, ale nawet nie zgłosiła takiego zamiaru, a pozwany pra-
codawca zmuszony był zatrudnić osoby o niższych kwalifikacjach, spoza terenu
gminy, co winno mieć wpływ na ogólną ocenę prawidłowości wyboru dokonanego
przez pozwaną, po drugie, że powódka posiadała porównywalne kwalifikacje z pozo-
stałymi kandydatkami do zwolnienia, po trzecie na dowolnym uznaniu, że jej praca w
Szkole Podstawowej w C. ma charakter tymczasowy.
Wskazując na powyższe podstawy skarżąca wniosła o uchylenie zaskarżone-
go wyroku i poprzedzającego do wyroku Sądu Rejonowego-Sądu Pracy w Ostrowcu
6
Świętokrzyskim z 19 grudnia 2001 r. i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu do
ponownego jej rozpoznania przy uwzględnieniu kosztów postępowania kasacyjnego
według norm przepisanych.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Kasacja jest zasadna i dlatego zasługuje na uwzględnienie. Nie ulega wątpli-
wości, że wypowiedzenie powódce umowy o pracę nastąpiło z rzeczywistej i poważ-
nej przyczyny, którą była likwidacja filii Szkoły w M.K. i dotyczyło także innych za-
trudnionych tam nauczycieli. Trafne okazały się zarzuty kasacji dotyczące naruszenia
art. 233 § 1 i art. 382 k.p.c. W szczególności dotychczasowe ustalenia faktyczne do-
konane przez Sądy obydwu instancji nie wyjaśniają dostatecznie rozpoznawanej
sprawy. Przede wszystkim porównanie kwalifikacji powódki z kwalifikacjami innych
nauczycielek, objętych ustaleniami poczynionymi w sprawie, nie uzasadnia stwier-
dzenia, że porównania te wypadają na jej korzyść. Poza Anną B. porównywane nau-
czycielki miały wyższe kwalifikacje w zakresie nauczania początkowego i nie krótszy
lub dłuższy staż pracy. Zważywszy, że powódka była zatrudniona jako nauczycielka
nauczania początkowego, należy wziąć pod uwagę wyrok Sądu Najwyższego z 12
lipca 2001 r., I PKN 549/00 (OSNAPiUS 2003 nr 11, poz. 271), w którym Sąd ten
wyraził pogląd, że w takim przypadku oceny co do niemożności dalszego zatrudnie-
nia nauczyciela należy „odnosić do przedmiotu nauczanego dotąd przez nauczyciela,
a wyjątkowo tylko można brać pod uwagę inne przedmioty, do nauczania których ma
kwalifikacje, jeżeli w szkole występuje potrzeba dokonania zmian w tym zakresie,
podyktowana dobrem uczniów lub brakami kadrowymi”. Zbyt powierzchownie Sąd
Okręgowy rozpatrzył również okoliczności związane z funkcjonowaniem w Szkole
zintegrowanego systemu nauczania początkowego, który w świetle orzecznictwa
Sądu Najwyższego może uzasadniać niemożliwość i niecelowość zatrudnienia po-
wódki w Szkole w J. (por. wyrok z 1 grudnia 1999 r., I PKN 423/99, OSNAPiUS 2001
nr 8, poz. 261). Podobnie Sąd Okręgowy nie rozważył dostatecznie twierdzeń poz-
wanej o negatywnym wpływie zmian obsady nauczycielskiej na uczniów, podczas
gdy argument ten w odniesieniu do klas początkowych, brzmi rozsądnie i przekonu-
jąco. Niewyjaśnione pozostały przyczyny niepodjęcia przez powódkę pracy w ramach
programu „Mała Szkoła”. Ponownego rozważenia wymaga również stanowisko Sądu
Okręgowego, podważające twierdzenie strony pozwanej, że nie mogła ona wypowie-
7
dzieć umowy o pracę Annie B., ponieważ nauczycielka ta była działaczką związko-
wą, argumentem, że ustawa o związkach zawodowych daje możliwość rozwiązania z
takim pracownikiem umowy o pracę po uzyskaniu zgody związku zawodowego. Na-
leży wziąć pod uwagę, że w świetle orzecznictwa Sądu Najwyższego i poglądów
doktryny, możliwość rozwiązania stosunku pracy z działaczem związkowym jest za-
sadniczo uzależniona od ciężkiego naruszenia obowiązków pracowniczych, a tylko
wyjątkowo może być uzasadniona innymi przyczynami. Osobnej uwagi wymaga
także, trafnie powołany przez skarżącą, wyrok z 12 września 2000 r., w którym Sąd
Najwyższy wskazał, że art. 20 ust. 1 Karty Nauczyciela przyznaje dyrektorowi szkoły
kompetencję wyboru nauczyciela przenoszonego w stan nieczynny (czego przesłanki
są analogiczne do przesłanek warunkujących rozwiązanie z nauczycielem stosunku
pracy) z uwagi na określone potrzeby organizacyjne szkoły. To uprawnienie dyrekto-
ra może, zdaniem Sądu Najwyższego, być zweryfikowane jedynie w razie pozytyw-
nego wykazania, że wybór ten był rażąco dowolny lub oczywiście dyskryminował na-
uczyciela przenoszonego w stan nieczynny. Sądowa ingerencja nie powinna zatem
niweczyć, podważać lub stwarzać bariery w wykonywaniu przez dyrektora szkoły
uzasadnionych kompetencji, wynikających z tego przepisu, które bywają wymuszone
obiektywnymi przyczynami organizacyjnymi szkoły, wymagającymi ograniczeń w za-
trudnieniu nauczycieli (I PKN 26/00, Prawo Pracy 2001 nr 3, s. 32.). Sąd Okręgowy
powinien także, korzystając w tym zakresie między innymi z poglądów wyrażonych w
wyroku Sądu Najwyższego z 20 lipca 2000 r., I PKN 740/99 (OSNAPiUS 2002 nr 3,
poz. 72), dokładniej rozważyć, czy fakt posiadania przez powódkę na utrzymaniu
dzieci, może w okolicznościach rozpoznawanej sprawy uzasadniać zarzut narusze-
nia przez pozwaną zasad współżycia społecznego.
Osobnej uwagi wymaga wypowiedzenie powódce umowy o pracę w okresie
nieobecności w pracy spowodowanej niezdolnością do pracy z powodu choroby. W
tej kwestii Sąd Okręgowy przyjął bez zastrzeżeń stanowisko Sądu Rejonowego, iż
pozwana szkoła nie miała obowiązku konsultacji zamiaru wypowiedzenia stosunku
pracy z zakładową organizacją związkową, jak również, że fakt przebywania powódki
na zwolnieniu lekarskim przy takim sposobie rozwiązania stosunku pracy nie stanowił
przeszkody w jego dokonaniu. Przyjmując ten pogląd, Sąd Okręgowy nie poparł go
jednak żadną argumentacją, poprzestając na zaakceptowaniu szczątkowych moty-
wów podanych przez Sąd Rejonowy.
8
Pogląd ten, w obydwu wskazanych wyżej kwestiach, jest nietrafny. Co prawda
Sąd Najwyższy w wyroku z 4 kwietnia 1995 r., I PRN 7/95 (OSNAPiUS 1995 nr 18,
poz. 230) wyraził pogląd, że w sytuacjach określonych w art. 20 ust. 1 Karty Nauczy-
ciela nie stosuje się, między innymi, art. 38 k.p. Pogląd ten opierał się jednak na tre-
ści art. 20 Karty Nauczyciela sprzed zmiany wprowadzonej art. 1 pkt 15 ustawy z 14
czerwca 1996 r. o zmianie ustawy - Karta Nauczyciela (Dz.U. nr 87, poz. 396), i Sąd
Najwyższy umotywował go wprost szczególnym trybem rozwiązania stosunku pracy
z nauczycielem mianowanym bez zachowania okresu wypowiedzenia, obowiązują-
cym w okresie poprzedzającym wskazaną zmianę. Także po tej zmianie Sąd Naj-
wyższy w wyroku z 5 lutego 1998 r. I PKN 495/97 (OSNAPiUS 1999 nr 1, poz. 16),
stwierdził, że „rozwiązując z nauczycielem mianowanym stosunek pracy na podsta-
wie art. 23 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (jednolity tekst:
Dz.U. z 1997 r. Nr 56, poz. 357), pracodawca nie jest zobowiązany do przewidzianej
w art. 38 KP konsultacji ze związkami zawodowymi”. Orzeczenie to nie dotyczyło
jednak rozwiązania stosunku pracy na podstawie art. 20 ust. 1 Karty Nauczyciela,
lecz na podstawie art. 23 tej ustawy, który wskazuje okoliczności powodujące obli-
gatoryjne rozwiązanie stosunku pracy z nauczycielem.
Zgodnie z art. 5 k.p. „jeżeli stosunek pracy określonej kategorii pracowników
regulują przepisy szczególne, przepisy kodeksu pracy stosuje się w zakresie nie ure-
gulowanym tymi przepisami”. Norma ta została powtórzona w art. 91c Karty Nauczy-
ciela. Przepisy te wyrażają ogólną zasadę stosowania przepisów Kodeksu pracy w
zakresie nieunormowanym Kartą Nauczyciela. Odstępstwa od tej zasady są dopusz-
czalne w przypadku, gdy dana sprawa została w ustawie szczególnej wyczerpująco
uregulowana lub gdy przepisy takiej ustawy wyłączają stosowanie kodeksu w pew-
nym zakresie. Unormowania rozdziału 4 Karty Nauczyciela, zatytułowanego „Nawią-
zanie, zmiana i rozwiązanie stosunku pracy” nie zawierają przepisów wyłączających
stosowanie Kodeksu pracy. Nie są one również, w zakresie rozwiązania stosunku
pracy, wyczerpujące. W szczególności nie regulują kwestii współdziałania pracodaw-
cy ze związkiem zawodowym w tej sferze ani nie wyłączają odpowiednich przepisów
Kodeksu pracy, w tym art. 38 tego aktu. Nie zawierają one również wyłączeń odno-
szących się do ochrony szczególnej przed wypowiedzeniem, w tym nie wyłączają art.
41 k.p. Wyłączenia wskazanych przepisów nie można także wywodzić z samego art.
20 ust. 1 Karty Nauczyciela. Należy stwierdzić, że sformułowane w punkcie drugim
tego przepisu przesłanki rozwiązania stosunku pracy z mianowanym nauczycielem
9
mają charakter ocenny, o czym świadczy bogate orzecznictwo wyjaśniające sposób
ich rozumienia. Dodatkowo potwierdza to potrzebę udziału czynnika społecznego w
procesie oceny zasadności rozwiązania stosunku pracy na podstawie tego przepisu.
Należy zatem stwierdzić, że w razie wypowiedzenia na podstawie art. 20 ust. 1 pkt 2
w związku z ust. 3 Karty Nauczyciela stosunku pracy z nauczycielem mianowanym
stosuje się tryb konsultacji określony w art. 38 kodeksu pracy, jak również ochronę
szczególną przed rozwiązaniem stosunku pracy w okresie niezdolności do pracy z
powodu choroby (art. 41 k.p.).
Powyższa teza znajduje potwierdzenie w przepisach innych ustaw regulują-
cych status prawny pracowników mianowanych. W szczególności ustawa z 16 wrze-
śnia 1982 r. o pracownikach urzędów państwowych (jednolity tekst: Dz.U. z 2001 r.
Nr 86, poz. 953 ze zm.) wyraźnie wskazuje zakres, w jakim do wypowiedzenia sto-
sunku pracy z urzędnikiem państwowym stosuje się art. 38 k.p. (art. 13). Podobne
unormowanie rozważanej kwestii zawiera art. 10 ustawy z dnia 22 marca 1990 r. o
pracownikach samorządowych (jednolity tekst: Dz.U z 2001 r. Nr 142, poz. 1593 ze
zm.). Ponadto ustawy te wyraźnie wskazują, że zawarte w nich unormowania nie
naruszają przepisów Kodeksu pracy dotyczących szczególnej ochrony pracowników
w zakresie wypowiedzenia i rozwiązania stosunku pracy. Unormowanie takie zawiera
również art. 61 ust. 4 ustawy z 18 grudnia 1998 r. o służbie cywilnej (Dz.U. z 1999 r.
Nr 49, poz. 483 ze zm.). W odróżnieniu od Karty Nauczyciela przepisy wymienionych
ustaw określają zakres odstępstw od ogólnej reguły art. 5 k.p. Skoro zatem Karta
Nauczyciela nie zawiera przepisów ustalających tego rodzaju odstępstwa, to w braku
wyraźnie wyrażonej woli ustawodawcy nie można przyjmować ich istnienia. Należy
też wskazać, że skoro ustawy o pracownikach urzędów państwowych oraz o pra-
cownikach samorządowych, które określają przesłanki rozwiązania stosunku pracy
znacznie bardziej precyzyjnie niż Karta Nauczyciela, dopuszczają konsultację związ-
kową oraz ochronę szczególną przed wypowiedzeniem i rozwiązaniem stosunku
pracy, to tym bardziej instytucje te powinny znajdować zastosowanie do wypowie-
dzenia stosunku pracy nauczycielowi mianowanemu na podstawie art. 20 ust. 1 pkt 2
Karty Nauczyciela.
Z przedstawionych wyżej względów Sąd Najwyższy, na podstawie art. 39313
§
1 k.p.c. orzekł jak w sentencji.
========================================