Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III CZ 10/05
POSTANOWIENIE
Dnia 20 maja 2005 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Mirosław Bączyk (przewodniczący)
SSN Teresa Bielska-Sobkowicz (sprawozdawca)
SSN Barbara Myszka
ze skargi J. A. o wznowienie postępowania
w sprawie z powództwa J. A.
przeciwko Spółdzielni Rzemieślniczej "W." w P.
o zapłatę zakończonego wyrokiem Sądu Apelacyjnego
z dnia 18 listopada 1998 r.,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 20 maja 2005 r.,
zażalenia powoda na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 22 listopada 2004 r.,
oddala zażalenie.
2
Uzasadnienie
Zaskarżonym postanowieniem z dnia 22 listopada 2004 r. Sąd Apelacyjny
odrzucił skargę powoda o wznowienie postępowania w sprawie 323/98 Sądu
Apelacyjnego, uznając, że skarga w sprawie gospodarczej została wniesiona po
upływie terminu przewidzianego w 47922
k.p.c. Pozwany nie wykazał, by był
pozbawiony możliwości działania lub nie był należycie reprezentowany.
W zażaleniu powód wnosił o uchylenie zaskarżonego postanowienia,
zarzucając naruszenie art. 4011
k.p.c. oraz o przekazanie sprawy do ponownego
rozpoznania.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Trafnie zarzucał skarżący, że w sytuacji, gdy skarga o wznowienie
postępowania oparta jest na podstawie wznowienia określonej w art. 4011
k.p.c.,
termin do wniesienia skargi wyznacza wyłącznie art. 407 § 2 k.p.c. W stanie
prawnym obowiązującym w dacie wniesienia skargi (to jest w dniu 28 sierpnia
2004 r.) termin ten określał art. 4011
§ 2 k.p.c., stanowiąc, że termin ten wynosi
jeden miesiąc od dnia wejścia w życie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego.
Przepis ten ma znaczenie ogólne i stosuje się go niezależnie od rodzaju sprawy,
w której skargę wniesiono. Celem takiego postępowania jest bowiem uzyskanie
orzeczenia, które nie byłoby oparte na przepisie uznanym następnie przez Trybunał
Konstytucyjny za niezgodny z Konstytucją. Oczywista potrzeba wydawania
orzeczeń na podstawie przepisów zgodnych z Konstytucją prowadzi do wniosku, że
art. 4011
§ 2 k.p.c. (obecnie art. 407 § 2 k.p.c.) ma zastosowanie także
w postępowaniu w sprawach gospodarczych i wyłącza stosowanie art. 47922
k.p.c.
co oznacza, że wznowienia postępowania można żądać także po upływie dwóch lat
od uprawomocnienia się wyroku, jeżeli skarga o wznowienie postępowania oparta
jest na podstawie określonej w art. 4011
k.p.c.
Powyższe nie oznacza jednak, że zażalenie może być uwzględnione.
W skardze o wznowienie postępowania skarżący powoływał się na nieważność
postępowania, podnosząc naruszenie art. 48 § 1 k.p.c. z tej przyczyny, że wyrok
3
z dnia 18 listopada 1998 r. w sprawie 323/98 wydany został w składzie, w którym
uczestniczyła sędzia tego Sądu, która również uczestniczyła w składzie
orzekającym w dniu 16 września 1998 r. w przedmiocie zażalenia powoda na
postanowienie oddalające jego wniosek o zwolnienie od wpisu od apelacji
(postanowienie Sądu Apelacyjnego, sygn. 551/98). Zdaniem skarżącego, fakt
udziału sędziego w innym, wpadkowym postępowaniu oznacza, że sędzia ten mógł
już wcześniej wyrobić sobie opinię odnośnie do zasadności apelacji, zatem skład
Sądu w dacie wydania w sprawie wyroku był niewłaściwy. Skarżący swoje
twierdzenia opierał na treści wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 20 lipca
2004 r., SK 19/02, zgodnie z którym art. 48 § 1 pkt 5 w związku z art. 401 pkt 1 i art.
379 pkt 4 k.p.c. w zakresie, w jakim ogranicza on wyłączenie sędziego z mocy
samej ustawy tylko do spraw, w których rozstrzygnięciu brał udział w instancji
bezpośrednio niższej, jest niezgodny z art. 45 ust. 1 Konstytucji. Wbrew
przeświadczeniu skarżącego, cytowane orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego nie
ma w sprawie zastosowania. Rozpoznanie bowiem wpadkowego zażalenia
w sądzie drugiej instancji nie nastąpiło w instancji niższej, czy też bezpośrednio
niższej od tej, w której zapadł wyrok oddalający apelację. Zarówno zażalenie jak
i apelacja zostały rozpoznane w sądzie tej samej instancji. Nie ma żadnych
przeszkód procesowych, uzasadniających konieczność wyłączenia sędziego,
uczestniczącego w rozpoznaniu zażalenia na wpadkowe postanowienie, od udziału
w składzie sądu rozpoznającego apelację. Sytuacja, której dotyczy powołany przez
skarżącego wyrok Trybunału Konstytucyjnego w ogóle nie ma odniesienia do
okoliczności rozpoznawanej sprawy. Oznacza to, że skarga o wznowienie
postępowania w istocie nie została oparta na ustawowej podstawie wznowienia, co
uzasadniało jej odrzucenie na podstawie art. 410 § 1 k.p.c.
Wobec powyższego orzeczono jak w sentencji na podstawie art. 39814
k.p.c.
w zw. z art. 3941
§ 3 k.p.c.

III CZ 10/05

Powołane przepisy:

Informacje o źródle orzeczenia:

Dodatkowe informacje:

Pełny tekst orzeczenia