Pełny tekst orzeczenia

Postanowienie z dnia 15 grudnia 2005 r.
I BP 1/05
Niedopuszczalna jest skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem pra-
womocnego wyroku Sądu Najwyższego.
Przewodniczący SSN Katarzyna Gonera.
Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 15 grudnia
2005 r. sprawy z powództwa Kazimiery B. przeciwko Polskim Kolejom Państwowym
SA - Zakładowi Infrastruktury Kolejowej w K. w likwidacji o odprawę, na skutek skargi
powódki o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego wyroku Sądu Naj-
wyższego z dnia 23 listopada 2004 r. [...]
o d r z u c i ł skargę.
U z a s a d n i e n i e
W imieniu powódki Kazimiery B. została wniesiona skarga o stwierdzenie nie-
zgodności z prawem prawomocnego orzeczenia w postaci wyroku Sądu Najwyższe-
go z 23 listopada 2004 r. [...]. Wyrokiem tym Sąd Najwyższy zmienił zaskarżony ka-
sacją strony pozwanej - PKP SA Centrali, Zakładu Gospodarowania Nieruchomo-
ściami w L. - wyrok Sądu Okręgowego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w
Kielcach z 15 grudnia 2003 r. [...], w ten sposób, że uwzględniając apelację strony
pozwanej zmienił w całości wyrok Sądu Rejonowego-Sądu Pracy w Kielcach z 25
marca 2002 r. [...] i oddalił powództwo Kazimiery B. o zasądzenie odprawy przewi-
dzianej w art. 49 ustawy z dnia 8 września 2000 r. o komercjalizacji, restrukturyzacji i
prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego „Polskie Koleje Państwowe” (Dz.U. Nr
84, poz. 948 ze zm.).
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
2
Zgodnie z art. 4241
§ 1 k.p.c., skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego orzeczenia przysługuje od prawomocnego orzeczenia sądu drugiej
instancji kończącego postępowanie w sprawie, gdy przez jego wydanie stronie zo-
stała wyrządzona szkoda, a zmiana lub uchylenie tego orzeczenia w drodze przysłu-
gujących stronie środków prawnych nie było i nie jest możliwe. Z przytoczonego ure-
gulowania jednoznacznie wynika, że skarga przysługuje od orzeczenia sądu drugiej
instancji kończącego postępowanie w sprawie, a więc zasadniczo - w postępowaniu
procesowym - od wyroku sądu okręgowego (działającego jako sąd drugiej instancji)
albo od wyroku sądu apelacyjnego, jeżeli wyroki te kończą postępowanie w sprawie.
Nie przysługuje zatem - a contrario - od wyroku Sądu Najwyższego. Wniosek taki
wynika nie tylko z wykładni art. 4241
§ 1 k.p.c., ale jednoznacznie i bez jakichkolwiek
wątpliwości z treści art. 4241
§ 3 k.p.c., zgodnie z którym od orzeczeń sądu drugiej
instancji, od których wniesiono skargę kasacyjną, oraz od orzeczeń Sądu Najwyż-
szego skarga nie przysługuje; w takich wypadkach orzeczenie Sądu Najwyższego
traktuje się jak orzeczenie wydane w postępowaniu wywołanym wniesieniem skargi.
W rozpoznawanej sprawie skargą o stwierdzenie niezgodności z prawem pra-
womocnego orzeczenia zaskarżono wyrok Sądu Najwyższego wydany w następ-
stwie uwzględnienia kasacji strony pozwanej od wyroku Sądu Okręgowego w Kiel-
cach. W uzasadnieniu zaskarżonego wyroku z 23 listopada 2004 r. [...], Sąd Najwyż-
szy stwierdził, że to wyrok Sądu Okręgowego w Kielcach, zasądzający na rzecz po-
wódki odprawę, naruszał prawo - a mianowicie art. 48 i art. 49 ustawy o komercjali-
zacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego „Polskie Koleje
Państwowe” - i dlatego kasacja strony pozwanej podlegała uwzględnieniu, zgodnie z
poglądem prawnym wyrażonym w uchwale składu siedmiu sędziów Sądu Najwyż-
szego z 14 stycznia 2004 r., III PZP 11/03 (OSNP 2004 nr 9, poz. 150).
Nie jest możliwe ani dopuszczalne kwestionowanie zgodności z prawem pra-
womocnego wyroku Sądu Najwyższego na drodze postępowania ze skargi o stwier-
dzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia. Skarga ta służy kontroli
zgodności z prawem tych orzeczeń sądów drugiej instancji (wyjątkowo - orzeczeń
sądów pierwszej instancji - art. 4241
§ 2 k.p.c.), których nie można było poddać kon-
troli przez wniesienie innych środków prawnych, w tym zwłaszcza skargi kasacyjnej
(poprzednio kasacji). Skarga ta - podobnie jak skarga kasacyjna - nie przysługuje
natomiast od orzeczeń wydanych przez Sąd Najwyższy.
3
Skarga wniesiona w imieniu powódki jest zatem niedopuszczalna, co wynika
wprost z treści art. 4241
§ 3 k.p.c., i jako taka podlega odrzuceniu na podstawie art.
4248
§ 1 k.p.c. W tej sytuacji zbędne jest rozważanie, czy skarga ta spełnia inne wy-
magania, zwłaszcza wymagania konstrukcyjne wynikające z art. 4245
§ 1 k.p.c.
========================================