SNO 64/05
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:22-01-2013
Pełny tekst orzeczenia
UCHWAŁA Z DNIA 18 STYCZNIA 2006 R.
SNO 64/05
Zgodnie z treścią art. 68 § 1 Prawa o ustroju sądów powszechnych z 2001 r.
stosunek służbowy sędziego rozwiązuje się z mocy prawa, jeżeli sędzia zrzekł się
urzędu. Wówczas, z datą ustania stosunku służbowego nie chroni go już
immunitet procesowy, a zatem brak jest formalnoprawnej przeszkody do
wszczęcia i prowadzenia postępowania karnego przeciwko takiej osobie.
Przewodniczący: sędzia SN Feliks Tarnowski (sprawozdawca).
Sędziowie SN: Teresa Flemming-Kulesza, Hubert Wrzeszcz.
S ą d N a j w y ż s z y – S ą d D y s c y p l i n a r n y na posiedzeniu z
udziałem Zastępcy Rzecznika Dyscyplinarnego sędziego Sądu Okręgowego oraz
protokolanta w sprawie byłego sędziego Sądu Rejonowego po rozpoznaniu w dniu 18
stycznia 2006 r. w związku z zażaleniem na uchwałę Sądu Apelacyjnego Sądu
Dyscyplinarnego z dnia 24 października 2005 r. sygn. akt (...) w przedmiocie
zezwolenia na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej
u c h w a l i ł : u c h y l i ć w c a ł o ś c i zaskarżoną u c h w a ł ę i umorzyć
postępowanie wobec byłego sędziego Sądu Rejonowego w zakresie wniosku
Prokuratora Rejonowego o zezwolenie na pociągnięcie sędziego Sądu Rejonowego do
odpowiedzialności karnej.
U z a s a d n i e n i e
Jednym z głównych elementów kształtujących status sędziego jest immunitet
sędziowski unormowany w art. 181 Konstytucji RP oraz w art. 80 Prawa o u.s.p. z
2001 r. Na immunitet przewidziany w tych przepisach składają się dwa zakazy
chroniące nietykalność sędziego, to jest zakaz zatrzymywania oraz zakaz pociągnięcia
do odpowiedzialności karnej lub administracyjnej bez zezwolenia właściwego sądu
dyscyplinarnego. Jest to więc immunitet formalny, który oznacza li tylko
niedopuszczalność procesu bez zgody sądu dyscyplinarnego, natomiast nie dotyczy
sfery materialnoprawnej, czyli kwestii odpowiedzialności karnej osoby korzystającej z
immunitetu. W konsekwencji czyn nim objęty nie przestaje być czynem karalnym, a
jedynie powoduje, że ów czyn nie może stać się przedmiotem postępowania karnego
bez uprzedniego uchylenia immunitetu.
W niniejszej sprawie Prokurator Rejonowy wystąpił z wnioskiem do Sądu
Apelacyjnego – Sądu Dyscyplinarnego o podjęcie uchwały zezwalającej na
2
pociągnięcie do odpowiedzialności karnej sędziego Sądu Rejonowego w związku z
popełnieniem czynu określonego w art. 178a § 1 k.k.
Sąd Apelacyjny – Sąd Dyscyplinarny, po rozpoznaniu wniosku, uchwałą z dnia
24 października 2005 r., sygn. akt (...), zezwolił na ściganie i pociągnięcie do
odpowiedzialności karnej sędziego Sądu Rejonowego w sprawie Ds. 688/05/S/N
Prokuratury Rejonowej o czyn z art. 178a § 1 k.k., a także zawiesił go w czynnościach
służbowych do czasu prawomocnego zakończenia postępowania karnego i obniżył o
25 % wysokość wynagrodzenia sędziego na czas trwania zawieszenia.
Powyższą uchwałę zaskarżył sędzia Sądu Rejonowego, podnosząc zarzuty
obrazy przepisów prawa materialnego oraz błędu w ustaleniach faktycznych
przyjętych za podstawę rozstrzygnięcia. W konkluzji zaś wniósł o zmianę zaskarżonej
uchwały i oddalenie wniosku.
W tym samym czasie sędzia zrzekł się jednak urzędu i z dniem 20 listopada 2005
r. uległ rozwiązaniu jego stosunek służbowy na stanowisku sędziego Sądu
Rejonowego.
Zgodnie z treścią art. 68 § 1 Prawa o u.s.p. z 2001 r. stosunek służbowy sędziego
rozwiązuje się z mocy prawa, jeżeli sędzia zrzekł się urzędu. Wówczas, z datą ustania
stosunku służbowego nie chroni go już immunitet procesowy, a zatem brak jest
formalnoprawnej przeszkody do wszczęcia i prowadzenia postępowania karnego
przeciwko takiej osobie.
Mając powyższe na uwadze Sąd Najwyższy – Sąd Dyscyplinarny uznał, że w
zaistniałej sytuacji postępowanie o zezwolenie na pociągnięcie do odpowiedzialności
karnej stało się bezprzedmiotowe i dlatego, na podstawie art. 80 § 1 a contrario Prawa
o u.s.p. z 2001 r. w związku z art. 17 § 1 pkt 11 k.p.k. i z art. 128 Prawa o u.s.p. z 2001
r., orzekł jak w części dyspozytywnej uchwały.
Dalsze postępowanie karne w tej sprawie toczyć się będzie na ogólnych
zasadach.
SNO 64/05
Zgodnie z treścią art. 68 § 1 Prawa o ustroju sądów powszechnych z 2001 r.
stosunek służbowy sędziego rozwiązuje się z mocy prawa, jeżeli sędzia zrzekł się
urzędu. Wówczas, z datą ustania stosunku służbowego nie chroni go już
immunitet procesowy, a zatem brak jest formalnoprawnej przeszkody do
wszczęcia i prowadzenia postępowania karnego przeciwko takiej osobie.
Przewodniczący: sędzia SN Feliks Tarnowski (sprawozdawca).
Sędziowie SN: Teresa Flemming-Kulesza, Hubert Wrzeszcz.
S ą d N a j w y ż s z y – S ą d D y s c y p l i n a r n y na posiedzeniu z
udziałem Zastępcy Rzecznika Dyscyplinarnego sędziego Sądu Okręgowego oraz
protokolanta w sprawie byłego sędziego Sądu Rejonowego po rozpoznaniu w dniu 18
stycznia 2006 r. w związku z zażaleniem na uchwałę Sądu Apelacyjnego Sądu
Dyscyplinarnego z dnia 24 października 2005 r. sygn. akt (...) w przedmiocie
zezwolenia na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej
u c h w a l i ł : u c h y l i ć w c a ł o ś c i zaskarżoną u c h w a ł ę i umorzyć
postępowanie wobec byłego sędziego Sądu Rejonowego w zakresie wniosku
Prokuratora Rejonowego o zezwolenie na pociągnięcie sędziego Sądu Rejonowego do
odpowiedzialności karnej.
U z a s a d n i e n i e
Jednym z głównych elementów kształtujących status sędziego jest immunitet
sędziowski unormowany w art. 181 Konstytucji RP oraz w art. 80 Prawa o u.s.p. z
2001 r. Na immunitet przewidziany w tych przepisach składają się dwa zakazy
chroniące nietykalność sędziego, to jest zakaz zatrzymywania oraz zakaz pociągnięcia
do odpowiedzialności karnej lub administracyjnej bez zezwolenia właściwego sądu
dyscyplinarnego. Jest to więc immunitet formalny, który oznacza li tylko
niedopuszczalność procesu bez zgody sądu dyscyplinarnego, natomiast nie dotyczy
sfery materialnoprawnej, czyli kwestii odpowiedzialności karnej osoby korzystającej z
immunitetu. W konsekwencji czyn nim objęty nie przestaje być czynem karalnym, a
jedynie powoduje, że ów czyn nie może stać się przedmiotem postępowania karnego
bez uprzedniego uchylenia immunitetu.
W niniejszej sprawie Prokurator Rejonowy wystąpił z wnioskiem do Sądu
Apelacyjnego – Sądu Dyscyplinarnego o podjęcie uchwały zezwalającej na
2
pociągnięcie do odpowiedzialności karnej sędziego Sądu Rejonowego w związku z
popełnieniem czynu określonego w art. 178a § 1 k.k.
Sąd Apelacyjny – Sąd Dyscyplinarny, po rozpoznaniu wniosku, uchwałą z dnia
24 października 2005 r., sygn. akt (...), zezwolił na ściganie i pociągnięcie do
odpowiedzialności karnej sędziego Sądu Rejonowego w sprawie Ds. 688/05/S/N
Prokuratury Rejonowej o czyn z art. 178a § 1 k.k., a także zawiesił go w czynnościach
służbowych do czasu prawomocnego zakończenia postępowania karnego i obniżył o
25 % wysokość wynagrodzenia sędziego na czas trwania zawieszenia.
Powyższą uchwałę zaskarżył sędzia Sądu Rejonowego, podnosząc zarzuty
obrazy przepisów prawa materialnego oraz błędu w ustaleniach faktycznych
przyjętych za podstawę rozstrzygnięcia. W konkluzji zaś wniósł o zmianę zaskarżonej
uchwały i oddalenie wniosku.
W tym samym czasie sędzia zrzekł się jednak urzędu i z dniem 20 listopada 2005
r. uległ rozwiązaniu jego stosunek służbowy na stanowisku sędziego Sądu
Rejonowego.
Zgodnie z treścią art. 68 § 1 Prawa o u.s.p. z 2001 r. stosunek służbowy sędziego
rozwiązuje się z mocy prawa, jeżeli sędzia zrzekł się urzędu. Wówczas, z datą ustania
stosunku służbowego nie chroni go już immunitet procesowy, a zatem brak jest
formalnoprawnej przeszkody do wszczęcia i prowadzenia postępowania karnego
przeciwko takiej osobie.
Mając powyższe na uwadze Sąd Najwyższy – Sąd Dyscyplinarny uznał, że w
zaistniałej sytuacji postępowanie o zezwolenie na pociągnięcie do odpowiedzialności
karnej stało się bezprzedmiotowe i dlatego, na podstawie art. 80 § 1 a contrario Prawa
o u.s.p. z 2001 r. w związku z art. 17 § 1 pkt 11 k.p.k. i z art. 128 Prawa o u.s.p. z 2001
r., orzekł jak w części dyspozytywnej uchwały.
Dalsze postępowanie karne w tej sprawie toczyć się będzie na ogólnych
zasadach.