I CSK 380/06
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:28-02-2014
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt I CSK 380/06
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 10 stycznia 2007 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Tadeusz Wiśniewski (przewodniczący)
SSN Marian Kocon (sprawozdawca)
SSN Iwona Koper
Protokolant Beata Rogalska
w sprawie z powództwa A. F.
przeciwko Spółdzielni Budowlano-Mieszkaniowej "S." w W.
o stwierdzenie nieważności uchwały nr 14/04 i uchylenie uchwały nr 17/04,
po rozpoznaniu na rozprawie w Izbie Cywilnej w dniu 10 stycznia 2007 r.,
skargi kasacyjnej strony pozwanej
od wyroku Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 27 czerwca 2006 r.,
uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi
Apelacyjnemu do ponownego rozpoznania i orzeczenia o
kosztach postępowania kasacyjnego.
2
Uzasadnienie
Sąd Apelacyjny wyrokiem z dnia 27 czerwca 2006 r. oddalił apelację
Spółdzielni Budowlano - Mieszkaniowej S. od wyroku Sądu Okręgowego w W.,
którym ten Sąd stwierdził, że uchwała nr 14/04 XXI zebrania przedstawicieli tej
Spółdzielni podjęta dnia 18 września 2004 r. w przedmiocie zmiany § 19 jej statutu,
w zakresie, w jakim przewidziano bonifikaty z tytułu przekształcenia lokatorskiego
spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo
do lokalu, jest nieważna. U podłoża tego wyroku legło stanowisko, że przytoczone
unormowanie statutu oparto na art. 111
ust. 4 ustawy o spółdzielniach
mieszkaniowych uznanym przez Trybunał Konstytucyjny z niezgodny z Konstytucją.
Skarga kasacyjna pozwanej - oparta na obu podstawach z art. 3983
§ 1
k.p.c. - zawiera zarzut naruszenia art. 58 § 1 i 3 k.c., art. 316 § 1 k.p.c., art. 382
k.p.c., art. 391 § 1 w zw. z art. 328 § 2 k.p.c., a także art., 8 ust. 2, art. 178 ust. 1,
art. 188 i art.190 ust. 3 Konstytucji RP, i zmierza do uchylenia powyższego wyroku.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Sąd Apelacyjny wyszedł z prawidłowego założenia, że uznanie przez
Trybunał Konstytucyjny przepisów ustawy za niezgodne z Konstytucją pozbawia
mocy obowiązującej także odpowiadające im unormowania statutów spółdzielni.
Statut osoby prawnej nie może bowiem zawierać unormowań niezgodnych
z prawem powszechnie obowiązującym, w tym i z Konstytucją. Sąd Apelacyjny,
podobnie jak Sąd Okręgowy, zaniechał jednak zbadania stanu prawnego
obowiązującego w chwili wyrokowania oraz ustalenia treści § 19 statutu po jego
zmianie uchwałą z dnia 18 września 2004 r. W wyniku zaś tego zaniechania
obydwa orzekające w niniejszej sprawie Sądy nie zajęły stanowiska w kwestii, czy
unormowanie statutu, w tym jego § 19, określające warunki nabycia spółdzielczego
własnościowego prawa do lokalu (prawa rzeczowego ograniczonego) jest
niezgodne z art. 111
ust. 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych w brzmieniu
obowiązującym w chwili wyrokowania (nadanym przez ustawę z dnia 3 czerwca
2005 r., Dz.U. 2005, Nr 122, poz. 1024, zmieniającą ustawę o spółdzielniach
mieszkaniowych z dniem 22 lipca 2005 r.). Jedynie zaś w wypadku niezgodności
3
zaskarżonej uchwały z obowiązującym prawem w chwili orzekania byłyby podstawy
do uznania jej za nieważną.
Trzeba tu zauważyć, że art. 111
ust. 1 pkt 5, podobnie jak i art. 12 ust. 1 pkt
5 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych zawiera tzw. normę semiimperatywną,
tj. jednostronnie bezwzględnie obowiązującą, a więc dopuszczające statutowe
rozwiązania korzystniejsze dla członków. Uwaga ta odnosi się zarówno do
dotychczasowego, jak i przeszłych unormowań statutów skarżącej.
Z tych przyczyn orzeczono, jak w wyroku.
jz
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 10 stycznia 2007 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Tadeusz Wiśniewski (przewodniczący)
SSN Marian Kocon (sprawozdawca)
SSN Iwona Koper
Protokolant Beata Rogalska
w sprawie z powództwa A. F.
przeciwko Spółdzielni Budowlano-Mieszkaniowej "S." w W.
o stwierdzenie nieważności uchwały nr 14/04 i uchylenie uchwały nr 17/04,
po rozpoznaniu na rozprawie w Izbie Cywilnej w dniu 10 stycznia 2007 r.,
skargi kasacyjnej strony pozwanej
od wyroku Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 27 czerwca 2006 r.,
uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi
Apelacyjnemu do ponownego rozpoznania i orzeczenia o
kosztach postępowania kasacyjnego.
2
Uzasadnienie
Sąd Apelacyjny wyrokiem z dnia 27 czerwca 2006 r. oddalił apelację
Spółdzielni Budowlano - Mieszkaniowej S. od wyroku Sądu Okręgowego w W.,
którym ten Sąd stwierdził, że uchwała nr 14/04 XXI zebrania przedstawicieli tej
Spółdzielni podjęta dnia 18 września 2004 r. w przedmiocie zmiany § 19 jej statutu,
w zakresie, w jakim przewidziano bonifikaty z tytułu przekształcenia lokatorskiego
spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo
do lokalu, jest nieważna. U podłoża tego wyroku legło stanowisko, że przytoczone
unormowanie statutu oparto na art. 111
ust. 4 ustawy o spółdzielniach
mieszkaniowych uznanym przez Trybunał Konstytucyjny z niezgodny z Konstytucją.
Skarga kasacyjna pozwanej - oparta na obu podstawach z art. 3983
§ 1
k.p.c. - zawiera zarzut naruszenia art. 58 § 1 i 3 k.c., art. 316 § 1 k.p.c., art. 382
k.p.c., art. 391 § 1 w zw. z art. 328 § 2 k.p.c., a także art., 8 ust. 2, art. 178 ust. 1,
art. 188 i art.190 ust. 3 Konstytucji RP, i zmierza do uchylenia powyższego wyroku.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Sąd Apelacyjny wyszedł z prawidłowego założenia, że uznanie przez
Trybunał Konstytucyjny przepisów ustawy za niezgodne z Konstytucją pozbawia
mocy obowiązującej także odpowiadające im unormowania statutów spółdzielni.
Statut osoby prawnej nie może bowiem zawierać unormowań niezgodnych
z prawem powszechnie obowiązującym, w tym i z Konstytucją. Sąd Apelacyjny,
podobnie jak Sąd Okręgowy, zaniechał jednak zbadania stanu prawnego
obowiązującego w chwili wyrokowania oraz ustalenia treści § 19 statutu po jego
zmianie uchwałą z dnia 18 września 2004 r. W wyniku zaś tego zaniechania
obydwa orzekające w niniejszej sprawie Sądy nie zajęły stanowiska w kwestii, czy
unormowanie statutu, w tym jego § 19, określające warunki nabycia spółdzielczego
własnościowego prawa do lokalu (prawa rzeczowego ograniczonego) jest
niezgodne z art. 111
ust. 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych w brzmieniu
obowiązującym w chwili wyrokowania (nadanym przez ustawę z dnia 3 czerwca
2005 r., Dz.U. 2005, Nr 122, poz. 1024, zmieniającą ustawę o spółdzielniach
mieszkaniowych z dniem 22 lipca 2005 r.). Jedynie zaś w wypadku niezgodności
3
zaskarżonej uchwały z obowiązującym prawem w chwili orzekania byłyby podstawy
do uznania jej za nieważną.
Trzeba tu zauważyć, że art. 111
ust. 1 pkt 5, podobnie jak i art. 12 ust. 1 pkt
5 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych zawiera tzw. normę semiimperatywną,
tj. jednostronnie bezwzględnie obowiązującą, a więc dopuszczające statutowe
rozwiązania korzystniejsze dla członków. Uwaga ta odnosi się zarówno do
dotychczasowego, jak i przeszłych unormowań statutów skarżącej.
Z tych przyczyn orzeczono, jak w wyroku.
jz